Η Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
σε συνεργασία με:
το Δήμο Τρικκαίων και
το Πνευμονολογικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Τρικάλων
διοργανώνει την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2014 και ώρα 19:00 την εκδήλωση με θέμα:
«Ροχαλητό – Σύνδρομο Αποφρακτικών Απνοιών στον Ύπνο»
Συντονιστής: Κ.Ι.Γουργουλιάνης
Καθηγητής Πνευμονολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Διευθυντής Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας
Προσφώνηση: Χ. Λάππας
Δήμαρχος Τρικκαίων
Ομιλητές: Α. Ζηκύρη
ιδιώτης Πνευμονολόγος, συνεργάτης Πνευμονολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας
Φ. Κοκκίνης
Πνευμονολόγος, συντονιστής διευθυντής του Πνευμονολογικού τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Τρικάλων
Χ. Παστάκα
Υπεύθυνη Εργαστηρίου Διαταραχών Ύπνου Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Επιμελήτρια Α΄ Πνευμονολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας
Το ροχαλητό είναι ο ήχος που παράγεται από τις δονήσεις των μαλακών δομών της αναπνευστικής οδού, ως αποτέλεσμα μερικής απόφραξης κατά τη διάρκεια του ύπνου. Το ροχαλητό, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα του Συνδρόμου Αποφρακτικών Απνοιών στον Ύπνο (ΣAAY).
Το ΣΑΑΥ αποτελεί χρόνια διαταραχή με μεγάλη επίπτωση στο γενικό πληθυσμό. Πιο συγκεκριμένα, αφορά το 4% του ανδρικού πληθυσμού και το 2% του γυναικείου πληθυσμού. Η νόσος αυτή θεωρείται υπεύθυνη για κακή ποιότητα ζωής, καρδιαγγειακά συμβάματα, τροχαία, ενώ σχετίζεται με αυξημένη θνητότητα.
Χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια απόφραξης του ανώτερου αεραγωγού (στο επίπεδο του φάρυγγα). Η απόφραξη αυτή οδηγεί σε μείωση του αερισμού και πτώση του κορεσμού (πτώση της συγκέντρωσης του οξυγόνου στο αίμα) κατά τη διάρκεια του ύπνου, που ακολουθείται από αφύπνιση. Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο που επαναλαμβάνεται.
Είναι γνωστό πως το ΣΑΑΥ είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ανατομία των ανώτερων αεραγωγών. Παραλλαγές των δομών, όπως υπερτροφικές αμυγδαλές, οπισθογναθία και γενικότερα παραλλαγές του προσωπικού κρανίου συνδέονται με την αύξηση του κινδύνου για την εμφάνιση του ΣΑΑΥ.
Επιπλέον, κλινικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι είναι στενά συνδεδεμένο με την παχυσαρκία. Η παχυσαρκία, αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση του ΣΑΑΥ. Αυτό οφείλεται στην αυξημένη περίμετρο του λαιμού, λόγω της εναποθέτησης λίπους γύρω από το φάρυγγα με αποτέλεσμα τη στένωση του ανώτερου αεραγωγού. Εξάλλου η αύξηση του περιφαρυγγικού λίπους σχετίζεται με τη σοβαρότητα του ΣΑΑΥ.
Προκειμένου να θεωρηθεί ότι ο ασθενής πάσχει από ΣΑΑΥ θα πρέπει να παρουσιάζει τουλάχιστον ένα εκ των κατωτέρω κλινικών συμπτωμάτων ή και συνδυασμό αυτών:
1. ημερήσια υπνηλία, ανάγκη για ύπνο κατα τη διάρκεια της ημέρας, μη αναζωογονητικό ύπνο, ημερήσια κόπωση, αϋπνία
2. αφυπνίσεις με αίσθημα πνιγμονής και ανάγκη για αέρα
3. έντονο ροχαλητό, διακοπές της αναπνοής ή και τα δύο (όπως αναφέρονται από το/τη σύντροφο της/του ασθενούς)
Η πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για τη διάγνωση του ΣΑΑΥ. Πρόκειται για μια δοκιμασία που πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της νύχτας και ενώ ο ασθενής κοιμάται καταγράφονται διάφορα ζωτικά σημεία που ταξινομούνται σε τρεις κατηγορίες: αυτά που σχετίζονται με τον ύπνο, αυτά που σχετίζονται με τον καρδιακό ρυθμό και αυτά που αφορούν το αναπνευστικό. Η μελέτη πρέπει να πραγματοποιείται προκειμένου να ταξινομηθεί ο ασθενής με βάση τη βαρύτητα της νόσου, αφού πρώτα εκτιμηθεί από εξειδικευμένο ιατρό (πνευμονολόγο).
Η εκτίμηση περιλαμβάνει λεπτομερές κλινικό ιστορικό του ασθενούς, κλινική εξέταση, σπιρομέτρηση και ερωτηματολόγιο προσδιορισμού υπνηλίας. Η αρχική εκτίμηση είναι απαραίτητη για δύο πολύ σημαντικούς λόγους:
Α). για την αποφυγή της ταλαιπωρίας των ασθενών εξαιτίας της αναμονής και της οικονομικής επιβάρυνσης του συστήματος υγείας με περιττές μελέτες ύπνου
Β). για να αποφασισθεί η αναγκαιότητα συμπληρωματικών εξετάσεων ( ΩΡΛ εκτίμηση επί εμφανών ανατομικών ανωμαλιών του ανώτερου αεραγωγού, πλάγια κεφαλομετρική ακτινογραφία, καρδιολογική εκτίμηση επί υποψίας καρδιακής ανεπάρκειας, έλεγχος θυρεοειδούς επί κλινικής υποψίας θυρεοειδοπάθειας, ψυχιατρική εκτίμηση επί κλινικής υποψίας για παρουσία ψυχικού νοσήματος σχετιζόμενο με διαταραχή του ύπνου).
Η θεραπεία του συνδρόμου αποσκοπεί στον έλεγχο της συμπτωματολογίας, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στη μείωση του κινδύνου από καρδιαγγειακά συμβάματα και ατυχήματα.
Η προτεινόμενη θεραπεία για το ΣΑΑΥ βασίζεται στη συνεκτίμηση του δείκτη απνοιών – υποπνοιών (ΑΗΙ), τη συννοσηρότητα που προκύπτει από το ατομικό αναμνηστικό του ασθενούς και τους παράγοντες κινδύνου.
Οι πάσχοντες απο ΣΑΑΥ, ανεξάρτητα από την προτεινόμενη θεραπεία έχουν ανάγκη από τακτική ιατρική παρακολούθηση.