Το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων

Τα Χριστούγεννα είναι η γιορτή της χαράς, της αγάπης, της ελπίδας, της μεγάλης προοπτικής για τον άνθρωπο. Είναι η μέρα που η αγία Ορδόδοξη Εκκλησία μας, γιορτάζει την κατά σάρκαν γέννηση του Υιού του Θεού, από την Υπεραγία Θεοτόκο στο σπήλαιο της Βηθλεέμ της Ιουδαίας επί Καίσαρα Αυγούστου.

Γιορτάζουμε δηλ. τα γενέθλια του Χριστού μας.

Από τότε αρχίζει η χριστιανική μας ιστορία και Εκκλησία.

Η γέννηση του Θεού κατά σάρκαν, ως ανθρώπου, ως Θεανθρώπου, η ενσάρκωσή του, είναι το μεγαλύτερο κοσμοϊστορικό γεγονός όλων των εποχών. Έκανε τομή στην ιστορία, τη χώρισε σε προ Χριστού και μετά Χριστόν εποχή και άλλαξε τη ροής της. Επί 21 αιώνες τώρα παραμένει το πλέον ελπιδοφόρο, χαρούμενο και σωτήριο γεγονός.

Είναι ασύλληπτο, ακατάληπτο και υπερθαύμαστο το μυστήριο της σάρκωσης του Υιού του Θεού, του δεύτερου προσώπου της Αγίας Τριάδας.

Ο Δημιουργός και κτίστης των πάντων γίνεται δημιούργημα και κτίσμα.
Ο ασώματος παίρνει σώμα.
Ο αόρατος οράται και ψηλαφάται.
Ο άναρχος αρχίζει μια νέα δική Του ύπαρξη, Θεανθρώπινη.

Η ενανθρώπιση του Υιού του Θεού, όπως γράφει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, έγινε για να χαρίσει ξανά στον άνθρωπο εκείνο για το οποίο δημιουργώντας τον τον προόρισε. Τον δημιούργησε σύμφωνα με τη δική του εικόνα, «κατ’ εικόνα Θεού» άφθαρτο και αθάνατο και του δόθηκε η λαχτάρα να επιτύχει το «καθ’ ομοίωσιν», δηλ. να μοιάσει με τον Θεό στην αρετή για να τον προσεγγίσει και να ενωθεί μαζί Του, να θεωθεί. Αυτό βέβαια ο άνθρωπος το επιτυγχάνει με τον πνευματικό του αγώνα και την υπακοή του στις εντολές και το θέλημα του Θεού.

Τον πόθο αυτό εκμεταλεύτηκε ο διάβολος για να παραπλανήσει τους πρωτόπλαστους, τον Αδάμ και την Εύα.

-Παρακαλούσε τον Θεό, τους συμβούλεψε, αναζητήσατε την αυτοτέλειά σας και θα ανοίξουν τα μάτια σας και θα γίνεται σαν Θεοί.

Ακολουθώντας όμως οι πρωτόπλαστοι την πονηρή αυτή συμβουλή όχι μόνο δεν έγιναν Θεοί, αλλά λόγω της παρακοής, διώχθηκαν από τον παράδεισο, έχασαν την επικοινωνία τους με το Θεό, και έκτοτε έζησαν αυτοί και οι απόγονοί τους σε μια περιπέτεια, μια ζωή γεμάτη πόνο, συγκρούσεις, αποτυχίες, αμαρτήματα και οδύνη.

Διατηρούσαν όμως βαθειά μέσα τους την προσδοκία του ερχομού του Λυτρωτή, του Μεσσία, σύμφωνα με όσα τους έλεγαν οι Προφήτες, που δέχονταν τις θαυμαστές αποκαλύψεις του Θεού.

Όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, η προσδοκία των ανθρώπων έγινε πραγματικότητα.

Ήρθε ο αναμενόμενος Λυτρωτής και Μεσσίας. Με τη γέννηση του Χριστού, ο Θεός αποκάλυψε τον εαυτό Του στον άνθρωπο. Μας έδειξε το βάθος της σοφίας Του και το μέγεθος της αγάπης, της φιλανθρωπίας και της ευσπλαχνίας Του.

Ο μαθητής της αγάπης ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος γράφει στο Ευαγγέλιο του «Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον Υιό αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόλληται, αλλά έχει ζωήν αιώνιον». Δηλαδή, τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τους ανθρώπους ώστε έστειλε το μονάκριβο παιδί Του, ώστε κάθε ένας που θα πιστέψει σ’ Αυτόν να μη χαθεί αλλά να ζήσει στην αιώνια ζωή.

Για τη δική μας, λοιπόν, τη σωτηρία κατέβηκε ο Χριστός στη γη, αφού κενώθηκε απ’ όλη τη δόξα και το μεγαλείο Του και αφού έλαβε μορφή δούλου ταπεινού και άσημου.

Με τη θέληση Του σαρκούται, προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση για να ζήσει ανάμεσα μας, για να πάθει και να στραυρωθεί ως άνθρωπος, παραμένοντας τέλειος Θεός.

Ήρθε να μας διδάξει με στόμα ανθρώπινο ποιος είναι ο αληθινός Θεός και ποιο είναι το άγιο θέλημά Του. Ήρθε να μας ευεργετήσει με τα πολλαπλά θαύματά Του, να μας φανερώσει με το λόγο, τη ζωή και το παράδειγμά Του ποιος είναι ο προορισμός της ζωής μας.

Ήρθε να μας πληροφορήσει ότι εφ’ όσον το θέλουμε, με την πίστη μας και την υπακοή μας στις εντολές του Θεού, μπορούμε να γίνουμε «κατά χάριν» υιοθετημένα παιδιά Του, μπορούμε να τον αποκαλούμε ουράνιο Πατέρα μας («Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς») μπορούμε να ζητάμε το έλεος Του και τη βοήθειά Του αφ’ ενός μεν να ζήσουμε την επίγεια ζωή μας με χαρά, ειρήνη και υπομονή και αφ’ ετέρου η ψυχή μας, μετά θάνατον, να απολαύσει τη μακαριότητα της αιώνιας βασιλείας Του και τα αγαθά εν Παραδείσου.

Ήρθε όχι για να μας κρίνει αλλά για να σώσει από τις αμαρτίες μας. Για όλες αυτές τις μοναδικές ευεργεσίες, τις ασύγκριτες, ατίμητες δωρεές ο Θεός έγινε θεάνθρωπος και έχυσε το αίμα Του, θυσιάστηκε για μας. Γεννήθηκε μέσα σ’ ένα σπήλαιο, σε μια φάτνη, έζησε φτωχικά, ταπεινά και αθόρυβα ευεργετώντας τους πάντες και πέθανε στο σταυρό. Περίπτωση μοναδική στην ιστορία του κόσμου.

Ο Θεός έγινε υιός του ανθρώπου για να γίνει ο άνθρωπος υιός του Θεού.

Ο Θεός ενανθρωπίζεται για να Θεωθεί ο άνθρωπος.

Στη γέννηση του Χριστού μας, αν και οι άνθρωποι της Βηθλεέμ δεν τον υποδέχθηκαν με τις πρέπουσες τιμές, όλα τα δημιουργήματα του Θεού Του πρόσφεραν με διάθεση ευχαριστίας κάτι το ξεχωριστό και όλα μαζί συνθέτουν την ιερή ιστορία της νύχτας των Χριστουγέννων.

Να πώς το περιγράφει ο ιερός υμνογράφος Ανατόλιος, ο οποίος συγκλονίζεται απο την απροσμέτρητη του Θεού αγάπη και ταπείνωση, από το θαύμα των θαυμάτων και ευλαβικά αναρωτιέται:

«Τί να του προσφέρουμε, Χριστέ μου, σαν ευχαριστία, για το ότι Συ ο άπειρος και άναρχος και αιώνιος Θεός έγινες άνθρωπος-φανερώθηκες ως άνθρωπος στη γη μας-για χάρη μας;

Τί μπορούμε να Σου προσφέρουμε αντάξιο της αγάπης Σου;

Και εκεί που αναζητάει ο πιστός ποιητής ένα δώρο ευγνωμοσύνης, βλέπει πως όλα τα δημιουργήματα του Θεού τον πρόλαβαν! Βλέπει καθένα απ’ αυτά να σημμετέχει και να δικονεί στο Θείο Μηστήριο της σωτηρίας του ανθρώπου.

Οι άγγελοι ψάλλουν ύμνο πρωτάκουστο: «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία.» Ψάλλουν χαρούμενα ακατάπαυστα. Διαλαλούν το μέγα γεγονός, ανεβοκατεβαίνοντας από τον ουρανό στη γη.

Θέλουν όλος ο κόσμος να μάθει τι συγκλονιστικό και λυτρωτικό έγινε αυτή τη μοναδική νύχτα για την αγάπη του ανθρώπου.

Ο ουρανός συμμετέχει κι αυτός με το υπερφυσικό λαμπερό αστέρι. Μ’ αυτό έδωσε μήνυμα στους σοφούς Μάγους της Ανατολής για τη γέννηση του Βασιλιά του κόσμου.

Οι Μάγοι έρχονται από τη μακρινή πατρίδα του. Προσκυνούν το Χριστό και αποθέτουν ευγνώμονα τα βασιλικά τους δώρα: Χρυσό και λίβανον και σμύρναν.

Οι ποιμένες, οι βοσκοί, απλοϊκοί και άδολοι, είναι οι πρώτοι που πληροφορήθηκαν και πίστεψαν στα λόγια των αγγέλων. Αμέσως άφησαν τις δουλειές τους και χωρίς αναβολή και καθυστέρηση, πήγαν στη Βηθλεέμ.

Αναζήτησαν, βρήκαν το θείο βρέφος και το προσκύνησαν ως Θεό και σωτήρα τους. Στη συνέχεια επέστρεψαν στον τόπο τους δοξάζοντας τον Θεό. Φρόντισαν δε να γνωστοποιούν λεπτομερώς σε άλλους ανθρώπους όσα άκουσαν και είδαν.

Η γη προσφέρει το σπήλαιον όπου ταπεινά ο Χριστός, ο Κύριος του παντός γεννήθηκε.

Η έρημος προσφέρει τη φάτνη, όπου η Παναγία μας απόθεσε με άπειρο σεβασμό, το Θείο βρέφος.

Εμείς οι άνθρωποι προσφέραμε την «Μητέρα Παρθένον».

Ό,τι πιο εκλεκτόν ό,τι πιο άγιο παρουσίασαν οι γενεές των ανθρώπων.

Πραγματικά, η Παναγία μας είναι η μεγάλη μας καύχηση. Αυτή που τίμησε το ανθρώπινο γένος. Αυτή που διακόνησε το Μυστήριο της σωτηρίας μας με την εκούσια υπακοή της στην υψηλή κλήση του Θεού.

Η «κεχαριτωμένη» που με την καθαρότητα του βίου της, έγινε δοχείο της Χάριτος του Θεού, έγινε η «κλίμαξ δι’ ης κατέβη ο Θεός» Θεοτόκος.

Και γεννάται τώρα το ερώτημα στον καθένα μας.

-Εγώ τι δώρο θα προσφέρω στο Θεό που να είναι αντάξιο της αγάπης Του και της θυσίας που έκανε για χάρη μου;

Και διαιρωτώμαι τι πρέπει να κάνω για να νοιώσω το πραγματικό νόημα των Χριστουγέννων;

Την απάντηση σ’ αυτά τα ερωτήματα μας την δίνουν οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας.

Για να νοιώσουμε μέσα μας το βαθύ νόημα και τη χαρά των Χριστουγέννων δεν πρέπει να περιοριστούμε μόνο στις συνηθισμένες ετοιμασίες που κάνει ο κόσμος. Στολισμός χριστουγενιάτικου δέντρου, φωταγωγισμός σε σπίτια, δρόμους,πλατείες, γλυκίσματα, δώρα, ευχές, καθαριότητα και στολισμός σπιτιών, ταξίδια και εκδρομές, συμμετοχή σε πανηγυρικές εορταστικές εκδηλώσεις και άλλα πολλά.

Όλα αυτά είναι καλά και συντελούν στη δημιουργία εορταστικού κλίματος αλλά όμως αυτά αναφέρονται στο εξωτερικό περιβάλλον.

Η πραγματική όμως απαραίτητη προετοιμασία για να νοιώσουμε πραγματικά Χριστούγεννα πρέπει να αφορά τον εσωτερικό μας κόσμο και συγκεκριμένα την καρδιά μας.
Και δεν αναφερόμαστε στη σάρκικη καρδιά μας αλλά στην πνευματική καρδιά, στην ψυχή μας, εκεί που εδρεύουν οι σκέψεις, οι λογισμοί, οι επιθυμίες και τα συναισθήματα μας.

Μ’ αυτόν τον εσωτερικό ψυχικό χώρο πρέπει ν’ ασχοληθούμε. Να τον καθαρίσουμε από τα πάθη και να τον στολίσουμε με τις αρετές.

Με βαθιά πίστη και αγάπη στη θεότητα του νεογέννητου Χριστού με μετάνοια για τις πολλές καθημερινές αμαρτίες μας, με θεία Εξομολόγηση που θα μας καθαρίσει από τα πάθη και αμαρτήματα μας και με τη Θεία Κοινωνία θα δεθχούμε το Χριστό μέσα μας.

Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα

Τότε και μόνο τότε θα νοιώσουμε, με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, τη χαρά των Χριστουγέννων και η άνωθεν ειρήνη θα βασιλεύσει μέσα μας. Μ’ αυτό τον τρόπο η καρδιά μας σαν άλλη φάτνη θα δεχθεί τον Χριστό να γεννηθεί μέσα μας και έτσι εμείς θα αναγεννηθούμε σε μια ευλογημένη «εν Χριστώ» ζωή.

Όταν λοιπόν χτυπήσουν οι χριστουγεννιάτικες καμπάνες και την παραμονή στον εσπερινό και ανήμερα στη Θεία Λειτουργία, ας τρέξουμε όλοι με χαρά, σαν τους βοσμούς και τους Μάγους στην Εκκλησία. Αυτή είναι για μας το σπήλαιο της Βηθλεέμ.

Εκεί θα βρούμε το νεογέννητο Χριστό.

Εκεί θα τον προσκυνήσουμε, Θα Τον δοξολογήσουμε και Θα Τον ευχαριστήσουμε για τη σωτηρία που μας χάρισε με τον ερχομό Του στη γη.

Εκεί μαζί με το Χριστό Θα νοιώσουμε πραγματικά Χριστούγεννα.

Για να το αντιληφθήτε καλά αυτό, ακούστε την παρακάτω ιστοριούλα. Προσέξτε την. Είναι γεγονός από τη σύγχρονη ανθρώπινη ζωή μας.

Τα γενέθλια της Φιλιώς

Η Φιλιώ είχε τα γενέθλια της και κάλεσε τις φίλες της να την τιμήσουν με τις οικογένειές τους.

Η ίδια έκανε τις κατάλληλες ετοιμασίες, αλλά καμμιά φίλη δεν ήρθε στο σπίτι την ημέρα που είχε ορίσει. Στενοχωρήθηκε πολύ. Την άλλη μέρα ανήσυχη άρχισε να παίρνει μια-μια τις φίλες της στο τηλέφωνο.

-Χθες σας περίμενα να ‘ρθείτε στο σπίτι μου να γιορτάσουμε τα γενέθλια μου. Το ξεχάσατε;

-Όχι δεν το ξεχάσαμε. Και βέβαια γιορτάσαμε τα γενέθλια σου, στο σπίτι μου. Το διακόσμησα, μαγείρεψα πολλά φαγητά, κάλεσα και άλλους συγγενείς και φίλους και σε γιορτάσαμε.

Η Φιλιώ συνέχισε στη δεύτερη φίλη. Κι εκείνη της είπε:

-Και βέβαια γιόρτασα τα γενέθλια σου. Πήρα τον άνδρα μου και πήγαμε σ’ ένα νυχτερινό κέντρο με ζωντανή μουσική. Περάσαμε πολύ ωραία. Να είμαστε καλά να σε γιορτάσουμε και του χρόνου.

Την τρίτη φίλη της η Φιλιώ τη βρήκε στο τηλέφωνο μετά από τρεις ημέρες. Στα παράπονα που της έκανε γιατί δεν την επισκέφθηκε στο σπίτι της απάντησε:

-Εγώ σκέφθηκα και πήρα δυο μέρες κανονική άδεια, οπότε μαζί με το Σαββατοκύριακο μπόρεσα να τις αξιοποιήσω πηγαίνοντας στην Ελβετία για σκι. Έτσι γιόρτασα τα γενέθλια σου. Του χρόνου, αν είμαι καλά και τα οικονομικά μου αντέχουν, θα κοιτάξω στα γενέθλια σου να κάνω μακρινότερο ταξίδι. Πάντως τα γενέθλια σου δεν τα ξέχασα.

Η Φιλιώ έκλεισε το τηλέφωνο και προσπάθησε να εξηγήσει με τη λογική τα παράλογα που άκουγε.

Σε λίγες μέρες θα γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα.

Αναρωτηθήκαμε μήπως και μεις συμπεριφερόμαστε στον Χριστό, όπως οι φίλες της Φιλιώς;

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος μας προτρέπει:

Ας γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα όχι με πανηγύρια, αλλά όπως ταιριάζει στο Θεό. Να επιδιώκουμε όχι εκείνα που έχουν σχέση με τη δημιουργία αλλά εκείνα που έχουν σκοπό την πνευματική μας αναδημιουργία.

Γι’ αυτό, και συ μαζί με τους ποιμένες δόξασε Τον, μαζί με τους αγγέλους ύμνησε Τον, μαζί με τους Μάγους προσκύνησε Τον και δώσε Του τα δώρα σου, μαζί με τους Αρχαγγέλους σκίρτησε από χαρά.

Ας είναι κοινή η πανήγυρις των ουρανίων και επιγείων δυνάμεων.

Όχι, λοιπόν Χριστούγεννα χωρίς Χριστό, αλλά Χριστούγεννα και όλη μας τη ζωή με τον Χριστό.

Ας του ανοίξουμε την καρδιά μας για να την πλημμυρίσει από την σωτήρια χάρη του Θεού, η οποία αναμορφώνει και αναγεννά τον άνθρωπο και τον καθιστά αληθινό στολίδι της δημιουργίας Του.

Τον αγιάζει, τον σώζει, τον καθιστά παιδί Του και συγκληρονόμο Του.

Τον βοηθά και τον προστατεύει σε όλη την επίγεια ζωή του για να τη ζήσει με χαρά και ειρήνη. Τον εμπνέει να γίνεται φορέας αγάπης, καλωσύνης και συγχωρητικότητας στους συνανθρώπους του.

* Από ομιλία της Μαρίας Ρουσάκη – Μπαντέκα στη γιορτή του ΚΑΠΗ (2007) – Αρχείο εφημερίδας “Τα Μετέωρα”.

Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!