Tου ΓΙΑΝΝΗ ΨΑΡΡΗ
Πέρυσι την άνοιξη οι πολλές χιονούρες (όγκοι χιονιού και πάγου) δεν μας επέτρεψαν να διοργανώσουμε ανάβαση στον Όλυμπο από την πλευρά του Λιτοχώρου γιατί «κρατούσαν» κλειστά τα καταφύγια και φέτος διάφορα μικροπροβλήματα μας πήγαιναν από αναβολή σε αναβολή. Η 8η όμως Πανελλήνια Συνάντηση Ορειβατών και Οικολόγων που έγινε 21, 22 και 23 Σεπτεμβρίου στην Ελασσόνα στάθηκε αφορμή να τελεσφορήσει αυτή η προσπάθεια.
Έτσι, το απόγευμα του Σαββάτου 22/9/07 τέσσερα άτομα, μέλη της Ο.Λ. Καλαμπάκας ξεκινήσαμε για Ελασσόνα Εκεί μας περίμενε ο Απόστολος που μας οδήγησε στο χώρο κατασκήνωσης ένα ωραίο δασώδες μέρος κάτω από την Ι.Μ. Παναγίας της Ολυμτπώτισσας.
Αφού στήσαμε τις σκηνές οι περισσότεροι από άλλες περιοχές προτίμησαν τις ανέσεις των ξενοδοχείων, μεταβήκαμε στην κεντρική πλατεία της Ελασσόνας όπου θα γίνονταν διάφορες εκδηλώσεις.
Σκοπός των τριήμερων αυτών εκδηλώσεων ήταν η ανάδειξη της φυσικής ομορφιάς του ορεινού όγκου του Ολύμπου, η προβολή της ιστορίας και του πολιτισμού της Επαρχίας Ελασσόνας και η ανάγκη για ήπια και βιώσιμη ανάπτυξη προς όφελος των κατοίκων της.
Επίσης ο καταλυτικός ρόλος των Ορειβατών στην προστασία του περιβάλλοντος. Φορέας της διοργάνωσης της 8ης Πανελλήνιας Συνάντησης Ορειβατών και Οικολόγων ήταν: Ο ΧΟΣ Ελασσόνας ο Ο.Σ. Βελβενδού και ο Ομιλος φίλων βουνού και θάλασσας με τη στήριξη της ΔΕΠΤΑΚΑΛ Δήμου Ελασσόνας και της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης νομού Λάρισας.
Στο χώρο της πλατείας είχαν στηθεί περίπτερα που διαφήμιζαν προϊόντα της περιοχής όπως Γάλα «βίγλα». Πούρα Ποταμιάς (Δομένικο), Οινοπνευματώδη ποτά Τυρνάβου, γλυκά και βότανα από τον γυναικείο συνεταιρισμό Δήμου Ολύμπου, οικολογικά προϊόντα και άλλα. Σε ένα άλλο μέρος υπήρχε έκθεση φωτογραφίας με εικόνες από σπίτια, γεφύρια κλπ. Στη συνέχεια σε μια μεγάλη οθόνη προβλήθηκαν εικόνες από τον Όλυμπο και την γύρω περιοχή και κατόπιν έγιναν τρεις εισηγήσεις από τους Θεοχάρη Ζιάγκα, καθηγητή Α.Π.Θ., Γιώργο Εμμανουήλ, Διευθυντή Διαχειριστικής Αρχής Περιφ. Θεσσαλίας και Μάκη Σταύρου.
Συντονιστής ήταν ο Σπύρος Αναγνωστάκης περιβαλλοντολόγος.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο δήμαρχος Ελασσόνας αντινομάρχης της Λάρισας και άλλοι επίσημοι. Μετά το δείπνο που προσφέρθηκε και κράτησε μέχρι αργά επιστρέψαμε στην κατασκήνωση για ύπνο, σε μια αρκετά κρύα νύχτα. Στις 5.30’το πρωί το λάλημα ενός πετεινού σήμανε εγερτήριο, πριν την ώρα του.
Η αναχώρηση ήταν για τις 7 αλλά λίγο το τσάι, οι καφέδες και άλλα απρόοπτα μας έκαναν να ξεκινήσουμε για τα Καλύβια μετά την Καλλιθέα στις 8 περίπου. Τα Καλύβια βρίσκονται στους πρόποδες του Ολύμπου και από εκεί αρχίζει ο ανηφορικός δρόμος ασφαλτοστρωμένος στα πρώτα έξι χιλιόμετρα και καλής βατότητας χωματόδρομος στα υπόλοιπα έξι. Στο σημείο αυτό αφήσαμε τα αυτοκίνητα γιατί ο δρόμος πλέον ήταν πολύ κακός Όσοι είχαν αυτοκίνητα 4X4 προχώρησαν, οι υπόλοιποι συνέχισαν με αγροτικό που οδηγούσε ο Απόστολος άλλοι μέσα στην καμπίνα και άλλοι… καροτσάδα.
Για να εξοικονομήσουμε χώρο, δέσαμε τα σακίδια δεξιά και αριστερά έξω από την καρότσα. Αυτό μου θύμισε λίγο φόρτωμα γαϊδάρου.
Οσο ανεβαίναμε, τόσο το κρύο γινόταν πιο τσουχτερό.
Τον ήλιο τον έκρυβαν οι πανύψηλες κορυφές του Ολύμπου. Κάτω μας απλωνόταν ο κάμπος της Ελασσόνας Όλη η πλευρά του βουνού δεν έχει καθόλου ψηλά δένδρα παρά μόνο θάμνους Κάποια στιγμή συναντήσαμε ένα κοπάδι από αγελάδες
Οταν φθάσαμε στην κορυφή της πρώτης και μεγάλης ορθοπλαγιάς αντικρύσαμε πολλές από τις κορυφές του Ολύμπου. Η ανάβαση τώρα έχει μικρότερη κλίση αλλά το κρύο είναι δυνατότερο. Κάποια στιγμή είδαμε δεξιά μας την κορυφή Αγιος Αντώνιος με το ομώνυμο εκκλησάκι και αριστερά μας τη «σταλαματιά». Ήδη είχαμε ξεπεράσει τα 2.000 μέτρα ύψος
Στο σημείο εκείνο συναντήσαμε ένα κοπάδι αλόγων χωρίς σαμάρια Αν ήταν ήμερα ή άγρια θα σας γελάσω. Νερό δεν συναντήσαμε πουθενά. Αφού περάσαμε κι ένα άδειο μαντρί αρχίσαμε να κατεβαίνουμε λίγο και να μπαίνουμε σε μια βατή κοιλάδα.
Στην αρχή της αφήσαμε τα αυτοκίνητα πήραμε επ’ ώμων τα σακίδια και συνεχίσαμε για την περιοχή «Χρηστάκη» όπου υπάρχει ένα μικρό καινούργιο καταφύγιο δυναμικότητα δέκα ατόμων. Εκεί καθίσαμε για συζήτηση, φωτογραφίες και ξεκούραση. Πριν συνεχίσουμε για την υπόλοιπη ανάβαση θεωρώ υποχρέωση να αναφέρω μερικά στοιχεία για τον Όλυμπο.
Ο Ολυμπος βρίσκεται μεταξύ Θεσσαλίας και Μακεδονίας στους νομούς Λάρισας και Πιερίας. Το μήκος του είναι περίπου 50 χιλιόμετρα και το πλάτος του 30. Αποτελεί Μνημείο της φύσης και της ιστορίας Το βουνό και η περιοχή του έχουν μια συνεχή παρουσία στη ζωή της Ελλήνων και του Πολιτισμού, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα και δεν υπάρχει άλλο βουνό στον κόσμο με παρόμοια ταυτότητα Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της κλασσικής αρχαιότητας και δε θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι ο Όλυμπος από τα βουνά, είναι ό,τι ο Παρθενώνας από τα αρχαία οικοδομήματα.
Είναι το ψηλότερο βουνό της χώρας με 2918 μέτρα ύψος («ψήλωσε» κατά ένα μέτρο από τις νέες μετρήσεις) και έχει τις πιο μεγαλοπρεπές και επιβλητικές κορυφές Ο Όλυμπος ήταν το ιερό βουνό και η κατοικία του αρχαίου ελληνικού δωδεκάθεου. Οι αρχαίοι ανέβαιναν ως ικέτες στις κορυφές Προφήτης Ηλίας (Μακεδονία) και Αγιος Αντώνιος (Θεσσαλία) και προσέφεραν θυσίες στους θεούς Στους δρόμους των δύο διαβάσεων αναπτύχθηκαν αρχαίοι οικισμοί όπως η Περαϊβική Τρίπολη (Δολίχη, Αζωρός Πύθιο), το Δίον και η Ηράκλεια (Πλαταμώνας).
Στον Όλυμπο είναι θαμμένος ο μυθικός ποιητής και μουσικός Ορφέας τον οποίο σκότωσαν και διαμέλισαν οι Μαινάδες σε ιερό ναό στο Δίον, όταν βρέθηκε εκεί μετά από εντολή του Διονύσου. Οι Μούσες περισυνέλεξαν τα μέλη του και τα έθαψαν στα Λείβηθρα, στις νότιες πλαγιές του Ολύμπου. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονται αρχαία μνημεία της βυζαντινής εποχής και ειδικότερα παλαιοχριστιανικές βασιλικές εκκλησίες Στην κορυφή, Αγιος Αντώνιος (2815 μ.) ανηγέρθηκε το 1961 μετεωρολογικός σταθμός από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στα θεμέλια του οποίου βρέθηκαν αρχαία νομίσματα και αγγεία.
Το 1913 ο Χρήστος Κάκαλος από το Λιτόχωρο και οι Ελβετοί Freed Bois-Sonas και
Daniel Baud-Bovy κατέκτησαν τον Μύτικα την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου. Ο Όλυμπος και η ευρύτερη περιοχή στην οποία μεγαλούργησε η Μακεδονική Δυναστεία του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αποτελούν σημείο ιστορικής αναφοράς και φυσικού πλούτου.
Έχει πολλές χαράδρες με κυριότερες τις χαράδρα του Μαυρόλογου (ποταμός Ενιπέας) μήκους 13 χιλιομέτρων, τη χαράδρα του Σπαρμού (ή Παπά ρέμα) μήκους 10 ΚΜ, τη χαράδρα της Βροντούς και τη χαράδρα Ξερολάκι.
Έχει επίσης πολλές κορυφές με ύψος πάνω από 2600 μέτρα: Μύτικας 2918 μ., Σκολιό 2912μ, Σκάλα 2866 μ, Αγιος Αντώνιος 2815 μ, Προφήτης Ηλίας 2787 μ, Καλόγερος 2701 μ, Μεταμόρφωση 2699 μ., Κακάβρακος 2618 μ. και άλλες
Στον Όλυμπο έχουν παρατηρηθεί πάνω από 1500 είδη φυτών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα πάνω από 800 είδη αγριολούλουδων. Οι βόρειες και ανατολικές πλευρές είναι δασοσκεπείς ενώ οι δυτικές και νότιες είναι απογυμνωμένες.
Σε κατάλογο του καταφυγίου «Σπήλιος Αγαπητός» αναφέρονται 32 είδη θηλαστικών και 108 είδη πουλιών. Οι αρκούδες και τα ελάφια έχουν εκλείψει. Υπάρχει ένα μικρό κοπάδι αγριόγιδων που εντάχθηκε στο φυσικό περιβάλλον με φροντίδα του Δασαρχείου. Ένα τμήμα του Ολύμπου έχει χαρακτηριστεί ως Εθνικός Δρυμός και το οικοσύστημά του έχει αναγνωριστεί διεθνώς και έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστευομένων περιοχών Natura 200 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στον Ολυμπο έχουν κτιστεί πολλά καταφύγια ειδικά από την πλευρά του Λιτόχωρου που κάθε χρόνο δέχονται 250.000 επισκέπτες:
1) «Σπήλιος Αγαπητός». 2100 μέτρα, κτίστηκε το 1931 και είναι δυναμικότητας 120 ατόμων. Πήρε το όνομα από τον πρώτο πρόεδρο του ΕΟΣ.
2) «Γιόσος Αποστολίδης»: 2720 μέτρα Κτίστηκε το 1961. Πήρε το όνομα από τον ορειβάτη που πρωτοστάτησε στο κτίσιμό του και σκοτώθηκε στον Ολυμπο το 1964.
3) «Δημήτρης Μπουντόλος» 940 μέτρα Κτίστηκε το 1968 και έχει 40 κρεβάτια Πήρε το όνομα από τον Ορειβάτη Χρήστο Μπουντόλο που το 1985 σκοτώθηκε στα Ιμαλάια
4) «Βρυσοπούλες»: 1800 μέτρα Κτίστηκε το 1940 και βρίσκεται κοντά στο κέντρο εκπαιδεύσεως την καταδρομέων του Στρατού. Εκεί υπάρχει και χιονοδρομικό κέντρο που λειτουργεί με φροντίδα του Στρατού. Η πρόσβαση είναι από Ελασσόνα και χρειάζεται ειδική άδεια.
5) «Χρήστος Κάκαλος»: 2650 μέτρα δυναμικότητας 18 ατόμων.
6) Τοποθεσία Μεγάλη Γούρνα (Χρηστάκη) 2550 μέτρα, 10 ατόμων με πρόσβαση από Ελασσόνα.
Από τον Όλυμπο περνάει το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 (που περνάει και από την περιοχή μας Αντιχάσια Μετέωρα, Κόζιακας) καθώς και το εθνικό μονοπάτι 02. Έχει πολλές ορειβατικές διαδρομές και οι περισσότερες είναι από την πλευρά του Λιτοχώρου που έχει αναπτυχθεί περισσότερο σε αντίθεση με την περιοχή Ελασσόνας Έχει επίσης αρκετές αναρριχητικές διαδρομές Συνεχίζοντας την πορεία μας αφήσαμε πίσω την περιοχή «Χρηστάκη» και ακολουθώντας το διεθνές μονοπάτι Ε4 φθάσαμε στη βάση της Ορθοπλαγιάς «Σκολιό» που είναι η δεύτερη ψηλότερη κορυφή με ύψος 2912 μέτρα.
Σε ένα σημείο είδαμε μία πινακίδα που έγραφε αριστερά προς Μεγάλα Καζάνια και δεξιά προς Μύτικα. Ακολουθήσαμε τη δεξιά τραβέρσα και φθάσαμε σε ένα υψίπεδο. Αριστερά μας είχαμε την κορυφή «Σκολιό», μπροστά μας τη «Σκάλα» που μας έκρυβε το Μύτικα και δεξιά στο βάθος τον Προφήτη Ηλία 2787 μέτρα. Στο μονοπάτι της Σκάλας είδαμε άλλες ομάδες ορειβατών που ανεβοκατέβαζαν από την πλευρά του Λιτοχώρου.
Ακολουθώντας το μονοπάτι με αριστερή τώρα τραβέρσα φθάσαμε σε 15’λεπτά στη Σκάλα Πίσω ακριβώς και σε απόσταση 150- 200 μέτρων έστεκε η κορυφή Μύτικας η ψηλότερη του Ολύμπου. Μια πινακίδα έγραφε. Αριστερά Σκολιό 2912 μέτρα κέντρο Σκάλα 2866 μέτρα και δεξιά Μύτικας 2197 μέτρα.
Για να φθάσει κανείς στο Μύτικα, πρέπει να κατέβει και να ανέβει την ‘Κακόσκαλα’ ένα πετρώδες και σαθρό μονοπάτι που μόνο το όνομά του σε φοβίζει. Σε πολλά σημεία περπατάς με τα τέσσερα. Αρκετά ατυχήματα έχουν γίνει εκεί κατά καιρούς Καλό θα ήταν για την αποφυγή νέων ατυχημάτων να μπουν κάποια προστατευτικά συρματόσχοινα εκεί.
Θα αναφέρω εδώ ένα χρυσό κανόνα της Ορειβασίας «ο κάθε ορειβάτης πρέπει να γνωρίζει τα όρια των δυνατοτήτων του και να κινείται πάντοτε μόνο μέσα σ’αυτά». Είναι αλήθεια όμως ότι στο βουνό ζούμε μια «τρικυμία αισθήσεων» γεμάτη αντιθέσεις Χαρά, Ευτυχία, Αγάπη, Ελευθερία αλλά και Φόβο,Τρόμο, Υπαρξιακό άγχος Δέος θανάτου. Συναισθήματα αντιφατικά αλλά άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους μ’ένα δεσμό που τελικά γαληνεύει την ψυχή μας και μας οδηγεί στην ατομική μας ολοκλήρωση και την εσωτερική μας ισορροπία.
Οι πιο τολμηροί ανέβηκαν στην κορυφή. Ε, μόνο ο Δίας είχε αυτό το προνόμιο; Πίσω από την κορυφή απλώνεται το οροπέδιο των ‘Μουσών’ εμπρός και δεξιά ένας πολύ μεγάλος γκρεμός και αριστερά το φαράγγι του Ενιπέα.
Ο ήλιος έλαμπε και η ατμόσφαιρα ήταν σχεδόν καθαρή. Φαίνεται ότι ο Δίας είχε… δουλειά με την Ήρα και δε μας έριξε κεραυνούς Εγώ για να τον «ευχαριστήσω» του άφησα το κινητό (δεν έχει σήμα εκεί) για να επικοινωνεί κρυφά με τις άλλες θεές και όχι μόνο! Μόνο ο Αίολος είχε μισοανοίξει τους ασκούς του και μας έστελνε κρύο αέρα
Όλα τα καλά όμως έχουν ένα τέλος Έτσι κι εμείς αφήνοντας την κορυφή πήραμε το δρόμο του γυρισμού. Ο καιρός συνέχιζε να είναι καλός Κάποια λευκά σύννεφα άλλα χαμηλά και άλλα ψηλά έκαναν πιο όμορφο το περιβάλλον. Η κατάβαση μπορεί να είναι και αυτή επίπονη δεν είναι όμως τόσο χρονοβόρα. Σε κάποιο σημείο πολύ ψηλά συναντήσαμε και μηχανές.. Αμάν αυτοί οι μηχανόβιοι νεολαίοι μας.
Λίγο κουρασμένοι, ροδοψημένοι από ήλιο και αέρα, αλλά ευχαριστημένοι και χαρούμενοι γυρίσαμε στην Ελασσόνα. Εδώ θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε όλους όσοι μας βοήθησαν στην ανάβαση αυτή και ιδιαίτερα τον Απόστολο Βάλλα πρόεδρο του ΧΟΣ Ελασσόνας.
ΠΑΝΤΑ ΨΗΛΑ!
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!