Του Θεοδώρου Καραγεώργου,
Δασοπόνου και Δημοτικού Συμβούλου του Δήμου Μετεώρων
Το Δάση του Δήμου Μετεώρων είναι πολυσύνθετα οικοσυστήματα, με ξεχωριστή θέση, ρόλο και σημασία μέσα στη φύση, με τεράστιες οικονομικές δυνατότητες, που θα πρέπει να αξιοποιηθούν σωστά. Είναι βιοκοινότητες που αποτελούνται από ένα πλήθος έμβιων όντων όπως τα δέντρα, οι θάμνοι, οι πόες, οι μύκητες, τα ζώα, τα έντομα, αλλά και από το φυσικό περιβάλλον, δηλαδή το έδαφος, το νερό, το κλίμα, τα οποία τελούν υπό συνθήκες αμοιβαίας αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης. Το δάσος γενικά είναι μια ενότητα, μια συνέχεια, μια περίεργη μονάδα, ένα ειδικό σύνολο, κάτι σαν ολοκληρωμένη ψυχή.
Τα δασικά οικοσυστήματα της περιφέρειας του Δήμου Μετεώρων μας αποτελούν ένα μικρό θησαυρό. Έντονο τοπογραφικό ανάγλυφο, υψηλές οροσειρές, μοναδική ποικιλία οικοσυστημάτων, πλήθος ενδημικών και σπανίων φυτικών ειδών, μονοπάτια, με μεγάλη ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά και φυσικά τους μοναδικούς βράχους των Μετεώρων. Είναι μια ιστορία αλληλεπίδρασης φύσης και πολιτισμού συνδεδεμένη με θρησκευτικές παραδόσεις, θρύλους και έθιμα.
Έχουν σημαντικότατο και πολυσήμαντο ρόλο στην οικονομική και κοινωνική μας ζωή :
- Καλύπτουν βασικές ανάγκες της οικονομίας μας σε ξύλο και στα βιομηχανικά του παράγωγα.
- Αποτρέπουν τη διάβρωση του εδάφους και τις πλημμύρες, συγκρατούν το βρόχινο νερό και τροφοδοτούν τα υπόγεια νερά και τις πηγές.
- Αποτελούν το καταφύγιο της άγριας πανίδας, παρέχοντας προστασία και τροφή σε πολλά είδη ζώων και συχνά σπάνιων, αλλά διατηρούν επίσης μια πλούσια και σημαντική ποικιλία χλωρίδας.
- Δρουν σαν φυσικό φίλτρο καθαρισμού της ατμόσφαιρας και του νερού
- Ενισχύουν οικονομικά τον παραδασόβιο πληθυσμό και προσφέρουν στους επισκέπτες του αναψυχή και ηρεμία, αλλά και την ευκαιρία για πολλές δραστηριότητες (αθλητικές, πολιτιστικές, φυσιολατρικές, θήρας κ.α.)
Ο ρόλος του Δασαρχείου Καλαμπάκας είναι ιδιαίτερα σημαντικός και διαχρονικά έχει να επιδείξει κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό έργο, ζωτικής σημασίας για την προστασία των δασών μας και ταυτόχρονα μεγάλη προσφορά στην οικονομία της περιοχής. Σημαντικός επίσης είναι και ο ρόλος του Δήμου Μετεώρων (είναι ο μεγαλύτερος δασοκτήμονας της χώρας) έχοντας υπό τη κατοχή του δάση υψηλής αξίας και παραγωγικότητας.
Τονίζεται επίσης ότι η τοπική Δασική Υπηρεσία και ο Δήμος μας καλύπτουν και τους τρεις ρόλους των δασών δηλαδή τον περιβαλλοντικό, τον κοινωνικό και τον οικονομικό ρόλο. Επιπρόσθετη προσπάθεια πρέπει να καταβληθεί στο ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίζει ο Δήμος Μετεώρων στη προσφορά εργασίας και βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, παρά τα λιγοστά οικονομικά μέσα που διαθέτει.
Στο σημερινό κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον που τα ασήμαντα γίνονται σημαντικά και τα σημαντικά ασήμαντα το Δασαρχείο Καλαμπάκας κατά τα έτη 2015,2016,2017,2018 διέθεσε στους κατοίκους των ορεινών κοινοτήτων 6.211 τόνους καυσοξύλων δρυός χωρίς τίμημα ή σε πολύ χαμηλή τιμή. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται για τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες (πολύτεκνοι, άνεργοι, συνταξιούχοι ΟΓΑ, κ.λπ). Την ίδια χρονική περίοδο, για το σκοπό αυτό, διατέθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ως αμοιβές σε υλοτόμους, μετατοπιστές και μεταφορείς ξυλείας. Αυτό σημαίνει πολύ απλά εισοδήματα, ασφάλιση και τελικά σημαντική οικονομική ενίσχυση των κατοίκων των χωριών μας.
Πολλαπλάσια είναι η προσφορά με το σύστημα παραχώρησης εκμετάλλευσης των δασών ελάτης-πεύκης και οξυάς στους τοπικούς δασικούς συνεταιρισμούς. Με τη διαδικασία αυτή, κάθε χρόνο, βρίσκουν εργασία 250 περίπου δασεργάτες-συμπολίτες μας! Αυτό σημαίνει απλά ότι η τοπική Δασική Υπηρεσία η οποία είναι από τις λίγες που απέμειναν στη πόλη μας, είναι ο μεγαλύτερος « εργοδότης» της περιοχής μας. Αξίζει λοιπόν η στήριξή της με κάθε τρόπο.
Ο Δήμος Μετεώρων διέθεσε για τον ίδιο σκοπό, από τα δημοτικά δάση του Δήμου μας, 22.000 περίπου τόνους καυσοξύλων προσφέροντας ταυτόχρονα εργασία, ασφάλιση και εισόδημα σε εκατοντάδες συνδημότες μας. Παράλληλα δε, κατά τα έτη αυτά, είχε σημαντικά έσοδα από τη πώληση της ξυλείας.
Με την ιδιότητα του δασοπόνου αλλά και του Δημοτικού συμβούλου του Δήμου Μετεώρων θα ήθελα να επισημάνω εδώ ότι στο Δήμο Μετεώρων θα πρέπει να γίνει κοινή συνείδηση ότι πολλές αποφάσεις μας, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο φυσικό περιβάλλον και ότι αυτό δεν μας ανήκει, το δανειστήκαμε από τις επόμενες γενεές και οφείλουμε να τους το παραδώσουμε, έτσι ώστε, να συνεχίσει αυτό να υφίσταται. Η διαχείριση των δασών του Δήμου μας, οφείλει σε κάποιο βαθμό, να απομακρυνθεί από την διαχείριση της «ξυλοπονίας» ξεκινώντας μια δασική πολιτική, που σκοπό της θα έχει τη δασοπονία πολλαπλών χρήσεων (οικοτουρισμός ,αναψυχή κ.λ.π.).
Παρά το γεγονός ότι αυτό θα έπρεπε να είναι στις πρώτες προτεραιότητες και της πολιτείας, δεδομένης και της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας, ο πλούτος του παραμένει σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητος. Δεν γίνεται στο βαθμό που θα έπρεπε ο συνδυασμός (δασοπονία – κτηνοτροφία-αγροτικός τομέας – τουρισμός). Αυτές οι τέσσερις δραστηριότητες συμβάλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα, παράγοντας σημαντικός για την ανάπτυξη της χώρας μας.
Δεν υπάρχει προβλεπόμενη στελέχωση με δασολόγους ή δασοπόνους στα Δασαρχεία και στους Δήμους ενώ οι Διαχειριστικές μελέτες καθυστερούν, κυρίως λόγω του μεγάλου κόστους σύνταξής τους και του αναχρονιστικού νομικού πλαισίου. Δεν γίνεται όσο θα έπρεπε προβολή της σημασίας του δάσους για την ευαισθητοποίηση των πολιτών, ενώ μεταφέρονται χρηματικοί πόροι από τα δάση σε άλλες χρήσεις. Δεν υπάρχουν Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης. Δεν υπάρχει αποτύπωση της οικονομικής αξίας των δασικών οικοσυστημάτων του Δήμου μας και βέβαια ούτε επαρκής προγραμματισμός με δράσεις συγκεκριμένες, μετρήσιμες, εφικτές, και χρονικά προσδιορισμένες.
Ως κοινωνία αλλά και ως Δημοτική αρχή είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να προστατέψουμε και να βελτιώσουμε τα δάση μας, να αυξήσουμε το δασικό μας πλούτο, να βελτιώσουμε το περιβάλλον των οικισμών μας, ιδιαίτερα της πόλης της Καλαμπάκας, και να ξαναδώσουμε ζωή, μέσω της ολοκληρωμένης διαχείρισης των δασών μας, στη μαραζωμένη οικονομικά, δημογραφικά, πολιτιστικά ορεινή και ημιορεινή ύπαιθρο χωρίς να διαταράξουμε τις φυσικές διεργασίες.
Ιδιαίτερο σημασία έχει η άψογη συνεργασία που υπάρχει σήμερα μεταξύ των Υπηρεσιών του Δήμου και του Δασαρχείου Καλαμπάκας με σκοπό την προώθηση της επαναλειτουργίας της Κρατικής Βιομηχανίας Ξύλου αλλά και την ένταξη και αξιοποίηση των εγκαταστάσεων της Δασικής Υπηρεσίας στον Ασπροπόταμο με σκοπό την ανάδειξη της μοναδικής « καθαρής» πέστροφας του Ασπροποτάμου με νέο, βιώσιμο, διαχειριστικό σχέδιο.
Έχει έρθει η ώρα, με άλλα λόγια, να ξαναδούμε με ολοκληρωμένο σχεδιασμό και σεβασμό τη διαχείριση των δασών του Δήμου μας επειδή το θέμα αυτό μας αφορά όλους, από επιστήμονες, επαγγελματίες του χώρου, Δημοτική αρχή, τοπική δασική υπηρεσία, ως τους απλούς πολίτες, τους λάτρεις της φύσης και όλους όσους με οποιονδήποτε τρόπο επηρεάζουν ή επηρεάζονται από τη διαχείριση των δασών μας.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ
ΔΑΣΟΠΟΝΟΣ-ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΥ ΜΕΤΕΩΡΩΝ