Του Δασοπόνου και Δημοτικού Συμβούλου του Δήμου Μετεώρων,
Θεοδώρου Καραγεώργου
Στην εποχή μας τα μονοπάτια έχουν αναδειχθεί σε ένα σημαντικό στοιχείο υπαίθριας αναψυχής, προσφέροντας στο σύγχρονο άνθρωπο μοναδικές ευκαιρίες επαφής με τη φύση και την ύπαιθρο και μία εναλλακτική δυνατότητα για σωματική άσκηση και πνευματική ανάταση, ενώ ταυτόχρονα μπορούν να αποτελέσουν εργαλεία περιβαλλοντικής ενημέρωσης και εκπαίδευσης.
Παλιότερα, μέχρι τα μέσα του 20ου περίπου αιώνα, τα μονοπάτια της περιοχής εξυπηρετούσαν αποκλειστικά και μόνο τη διακίνηση των ανθρώπων και ζώων μεταξύ των οικισμών. Σήμερα διατηρούνται ακόμη αρκετά από αυτά χωρίς να εξυπηρετούν πλέον αυτή τη χρήση. Πρόσφατα συντάχθηκε με πρωτοβουλία του συντάκτη και σκοπό την ανάδειξη του περιβαλλοντικού πλούτου της περιοχής, την προβολή της ως τόπου ανάπτυξης ¨πράσινου¨ τουρισμού και την υποβολή πρότασης για την υπαγωγή της στο Πλαίσιο Δράσεων Προτεραιότητας Δικτύου NATURA περιόδου 2014-2020 (Δράσεις ανάδειξης οικοσυστημάτων και προστατευόμενων περιοχών) ή/και σε οποιοδήποτε άλλο χρηματοδοτικό ταμείο.
Τη μελέτη αυτή μου παρέδωσε ο συντάκτης-δασολόγος της περιοχής μας Κος Παναγιώτης Πουλιανίδης, τον οποίο και ευχαριστώ θερμά, για το λόγο ότι η μελέτη συντάχθηκε με προσωπική του πρωτοβουλία, χωρίς αμοιβή και ως ελάχιστη συνεισφορά στον τόπο που υπηρετεί τα τελευταία 14 έτη με σκοπό την προώθησή της στο Δήμο Μετεώρων.
Θεωρώ υποχρέωσή μου τη γνωστοποίηση ορισμένων βασικών στοιχείων της μελέτης που μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη της περιοχής του Ασπροποτάμου και όχι μόνον.
Η μελέτη αποσκοπεί στη διαμόρφωση και τη σήμανση δικτύου πεζοπορικών διαδρομών στο Σύμπλεγμα Δημοσίων Δασών Ασπροποτάμου, κυρίως μέσω του εντοπισμού και της ανάδειξης των παλιών μονοπατιών επικοινωνίας/πρόσβασης μεταξύ των τοπικών κοινοτήτων του Ασπροποτάμου, με σκοπό την ανάδειξη του περιβαλλοντικού πλούτου της περιοχής και την προβολή της ως τόπου ανάπτυξης ¨πράσινου¨ τουρισμού μέσω της πεζοπορικής δραστηριότητας.
Το κύριο χαρακτηριστικό της περιοχής μελέτης είναι ο συνδυασμός του ορεινού ανάγλυφου, του δάσους και του Αχελώου ποταμού (Ασπροποτάμου). Καθώς το περιβάλλον είναι το κύριο θεματικό αντικείμενο του έργου, με την παρούσα μελέτη επιδιώκεται η ανάδειξη του φυσικού πλούτου της περιοχής και στόχος είναι τόσο η ευαισθητοποίηση των επισκεπτών σχετικά με την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος, όσο και η προώθηση του Δικτύου NATURA 2000 και των σκοπών του κατά τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Κύριος σκοπός του έργου είναι πρώτιστα να δοθεί η δυνατότητα στον επισκέπτη-πεζοπόρο να διαβηματίσει και παρατηρήσει την πλούσια βιοποικιλότητα, το μεταβαλλόμενο μορφοανάγλυφο, το άφθονο υδατικό στοιχείο και τα χαρακτηριστικά πολιτιστικά μνημεία της περιοχής και συγχρόνως να συμβάλλει στην αύξηση της ευαισθητοποίησης για το περιβάλλον και στην προώθηση του Δικτύου NATURA 2000, που αποτελεί κύρια προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ώστε να επέλθουν μόνιμες αλλαγές στην στάση και την συμπεριφορά της κοινωνίας ως προς το Δίκτυο, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ενημέρωση και τη φυσική άσκηση.
Αποτελεί γενική διαπίστωση ότι η σημερινή κατάσταση στον κλασσικό ή συμβατικό τουρισμό δείχνει τάσεις κορεσμού που οφείλονται στις αλλαγές νοοτροπίας του σημερινού, σύγχρονου ταξιδιώτη ο οποίος αναζητά σε μεγαλύτερη πλέον συχνότητα νέες, εναλλακτικές αλλά και στοχευόμενες δραστηριότητες και τόπους αναψυχής, όπως η πεζοπορική δραστηριότητα και μάλιστα σε ιδιαίτερα, ως προς τα χαρακτηριστικά τους, φυσικά περιβάλλοντα.
Όσον αφορά στα πλεονεκτήματα της πεζοπορίας στην ανάπτυξη της περιοχής επιγραμματικά αναφέρουμε ότι:
- Η ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού και ιδιαίτερα της πεζοπορίας αποτελεί μια νέα τουριστική “ευκαιρία” για την περιοχή,
- Είναι η πιο ήπια και πιο ακίνδυνη μορφή ανάπτυξης τουρισμού,
- Λόγω της “κουλτούρας του πεζοπόρου” δεν απαιτείται πολυτελής ανάπτυξη, όπως υπερμεγέθη ξενοδοχεία, καζίνο κ.λπ., αντιθέτως το ζητούμενο είναι η διατήρηση της φυσιογνωμίας της περιοχής που στηρίζεται κυρίως σε οικοτουριστικές επενδύσεις και στην ανάπτυξη υποδομών συμβατών με το περιβάλλον,
- Στην πεζοπορία αναπτύσσονται επί το πλείστον τουριστικά υποβαθμισμένες περιοχές, οι οποίες δεν έχουν άλλη ιδιαίτερη δυνατότητα ανάπτυξης, κυρίως λόγω της δυσκολίας πρόσβασης τους και της μεγάλης τους απόστασης από τους κύριους τοπικούς τουριστικούς προορισμούς (όπως αποτελούν τα Μετέωρα για το Δήμο Καλαμπάκας),
- Επιμηκύνεται η τουριστική περίοδος για μεγαλύτερη διάρκεια όλου του χρόνου,
- Η αξιοποίηση του δικτύου αυξάνει το σύνολο των διανυκτερεύσεων που είναι ο τελικός στόχος της τουριστικής ανάπτυξης μιας περιοχής.
- Μέσω της πεζοπορίας γίνεται διασπορά του τουρισμού σε περιοχές όπου δεν υπάρχει τουριστικός υπερπληθυσμός,
- Το κοινό της πεζοπορίας είναι συνήθως περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένο,
- Ένα δίκτυο μονοπατιών απευθύνεται σε όλες σχεδόν τις ηλικίες,
- Το κόστος διαμόρφωσης ενός δικτύου μονοπατιών είναι μικρό σε σχέση με τις συνθήκες και τις προοπτικές ανάπτυξης τουρισμού,
- Δημιουργούνται προϋποθέσεις εργασίας από συμπληρωματικές δραστηριότητες (οδηγοί βουνού, κέντρα πληροφόρησης, συντηρητές μονοπατιών, χώροι διαμονής και εστίασης), προς όφελος της τοπικής υποαπασχολούμενης κοινωνίας.
Είναι σαφές ότι μεμονωμένα μονοπάτια ή διαδρομές δεν αρκούν για την ανάπτυξη πεζοπορικού τουρισμού. Είναι αναγκαία η δημιουργία ενός δικτύου πεζοπορικών διαδρομών-μονοπατιών που θα συνδυάζονται με ποικίλους περιβαλλοντικούς προορισμούς, ώστε να αναδειχθεί το σύνολο του περιβαλλοντικού πλούτου της περιοχής και να διατηρείται ζωηρό το ενδιαφέρον για εξερεύνηση της ιδιαίτερης βιοποικιλότητας κάθε γεωγραφικής ενότητας που καλύπτει, όπως αυτή χαρακτηρίζεται από την μοναδική σύνθεση της χλωρίδας, των υδατικών στοιχείων και της πανίδας τους.
ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ – ΜΝΗΜΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ – ΘΕΣΕΙΣ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ
Η Δασική Υπηρεσία/Δασαρχείο Καλαμπάκας, με την διαχρονική ανελλιπή παρουσία της στην περιοχή, μέσω των δραστηριοτήτων, των έργων και των υπηρεσιών που προσφέρει, έχει καταστεί έννοια ταυτόσημη με τον Ασπροπόταμο, με σημείο αναφοράς τις εγκαταστάσεις της στο Δασικό Σταθμό ¨Κουκουφλί¨. Εντός του σταθμού επιπλέον υφίστανται:
- πεστροφογεννητικός σταθμός, ένας από τους τελευταίους δημόσιους σταθμούς στην Ελλάδα που λειτουργεί από τη δεκαετία του 1970 και αποσκοπεί στην παραγωγή ιχθυδίων πέστροφας για τον εμπλουτισμό των υδάτων του Αχελώου ποταμού (Ασπροποτάμου) ο οποίος με ενέργειες της Διοίκησης της Α.Δ.Θ.Στ.Ε. έχει αναβαθμισθεί για τις ανάγκες αναπαραγωγής του πληθυσμού του είδους και επιμόρφωσης του σπουδαστικού δυναμικού της Επιστήμης της Ιχθυολογίας και,
- Ο Ιερός Ναός Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, του οποίου ο εορτασμός αποτελεί παράδοση για την περιοχή όπου με το πέρας της λειτουργίας το Δασαρχείο Καλαμπάκας προσφέρει στους παρευρισκόμενους γεύμα (φασολάδα).
Λαογραφικά μουσεία λειτουργούν στην Κρανιά και στο Χαλίκι, δημιουργοί των οποίων είναι οι πολιτιστικοί σύλλογοι των χωριών. Η στέγασή τους γίνεται στα σχολείο που υπήρχαν και ανακαινίστηκαν για το λόγο αυτό και εκθέτουν λαογραφικά αντικείμενα, όπως παραδοσιακά υφαντά, αργαλειό, νυφικό κρεβάτι, οικιακά σκεύη κ.λ.π. καθώς και φωτογραφικό αρχείο.
Λιθόκτιστες εκκλησίες σώζονται σε όλα τα χωριά του Ασπροποτάμου, στο χωριό Χαλίκι το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία το οποίο έκτισαν οι Χαλικιώτες Ιερομόναχοι αδελφοί Μαυρογεώργου (κατά την παράδοση το 1835), ο ναός του άλλοτε μοναστηριού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (1783), ο ναός της Αγ. Παρασκευής του 1725, στο χωριό Ανθούσα (ή Λιπινίτσα) το μοναστήρι της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας (1799), η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, μονόκλιτη βασιλική του 1730 με πλούσιο αγιογραφικό διάκοσμο και σκαλιστό τέμπλο, ο ναός των Αγίων Πάντων, λιθόκτιστο οικοδόμημα με σκαλιστό τέμπλο στο υπέρθυρο του γυναικωνίτη του οποίου βρίσκεται χαραγμένο το έτος αποπεράτωσης του ναού (1786) ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι ναοί του Αγ. Γεωργίου (1810) και Αγ. Αθανασίου (1868), στο χωριό Κατάφυτο (ή Κόττορι) η τρίκλιτη βασιλική του Αγίου Νικολάου (1763), στο χωριό Πολυθέα (ή Δραγοβίστι) η εκκλησία της Παναγίας Φανερωμένης, η οποία κάηκε μερικώς από τον Καραϊσκάκη και χρονολογείτε το 1778 και η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου (1830), στο χωριό Καλλιρρόη ο ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που χρονολογούνταν πριν από το 1600, κάηκε το 1943 από τους Γερμανούς και στη θέση του κτίστηκε καινούργιος στον οποίο διατηρήθηκε το παλαιό καμπαναριό και η εκκλησία του Αγ. Νικολάου που θεωρείται και η παλαιότερη του χωριού, στο χωριό Κρανιά η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου ή Αγ. Ζώνης η οποία ιδρύθηκε στα τέλη του 18ου αι. και καταστράφηκε το 1943 από τους Γερμανούς. Σώθηκε μόνον ο ναός του Τιμίου Σταυρού, 1.500 περίπου μ. έξω από το χωριό στο δρόμο που οδηγεί στα Δολιανά ο οποίος αποτελεί μνημείο σπάνιας αρχιτεκτονικής. Η αρχική κατασκευή του ναού χρονολογείται στα 1770, ενώ η λαϊκής τεχνοτροπίας διακόσμηση του στα 1792. Επισκευάστηκε μεταξύ 1840 – 1848 και γνώρισε δεύτερη επισκευή το 1900. Το 1943 υπέστη καταστροφές από τους Γερμανούς κατακτητές, ενώ τα τελευταία χρόνια έγιναν εργασίες στερέωσης από την αρχαιολογική υπηρεσία, με την υλική βοήθεια των κατοίκων της περιοχής και ακόμη ο ναός της Αγ. Παρασκευής (1865) στον περίβολό του οποίου βρίσκεται η προτομή του Αγ. Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος πέρασε από το χωριό. Τέλος στο χωριό Στεφάνι (Σκληνιάσα), η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής (1770) με σκαλιστό τέμπλο και πλούσιο αγιογραφικό διάκοσμο.
Στα μνημεία αρχιτεκτονικής περιλαμβάνονται οι πέτρινες τοξωτές γέφυρες του Φίλου και του Αγ. Γεωργίου στο Χαλίκι, στην περιοχή της μονής της Παναγίας, μεταξύ Ανθούσας και Χαλικίου το μεγάλο πέτρινο θολωτό γεφύρι, τα πέτρινα θολωτά γεφύρια στο Μύλο του Γκίκα και στο βακούφικο Μύλο στην Κρανιά και πλήθος από λιθόκτιστες βρύσες σε όλα τα χωριά της περιοχής .
Θέσεις με ιδιαίτερο περιβαλλοντικό και αισθητικό ενδιαφέρον αποτελούν:
- η Δρακόλιμνη Βερλίγκα σε υψόμετρο 2.050 μ. και σε απόσταση 1½ περίπου ώρας από το Χαλίκι,
- Κοντά στο χωριό Χαλίκι οι πηγές του ποταμού Αχελώου κατά τη διαδρομή από το Χαλίκι προς τις τοποθεσίες Ρόνα και Βουρτόπα (προς Μέτσοβο) που καθώς κατεβαίνουν το βουνό δημιουργούν εντυπωσιακούς καταρράκτες, μερικοί από τους οποίους ξεπερνάνε τα 5 μέτρα (η προσέγγισή τους είναι σχετικά εύκολη, και το θέαμα που προσφέρουν εντυπωσιακό),
- Ο Μπάρος, αυχένας μεταξύ του Λάκμου και των Τζουμέρκων και η φυσική διάβαση προς Ματσούκι – Καλαρρύτες του νομού Ιωαννίνων, όπου έχει παρατηρηθεί το προστατευόμενο είδος Rupicarpa rupicarpa balcanica (αγριόγιδο),
- στη θέση Περιβόλι, ένα αρκετά απότομο σπήλαιο που δεν έχει ερευνηθεί ακόμη,
- το σπήλαιο Τσίτα Μάγια στην Πολυθέα, το οποίο παραμένει ακόμη ανεξερεύνητο,
- οι κορυφές Καπ Γκρας (1.400 μ.) και Νεράιδα (2.144 μ.) στην Πολυθέα, απ’ όπου μπορεί να απολαύσει κανείς ολόκληρη τη θέα του ορεινού συμπλέγματος του Ασπροποτάμου,
- οι κορυφές Μπουρλή (1.950 μ.) και Στιάρπα (1.700 μ.) η οποία αποτελεί πέρασμα αγρίων ζώων όπου επιπλέον φύεται και φυτό από τις ρίζες του οποίου παρασκευάζεται το ρόφημα «σαλέπι» και Χιόλι (1.900 μ.) απ’ όπου διακρίνονται το Μέτσοβο και τα Ιωάννινα,
- η κορυφή Τριγγία (2.294 μ.) στην Κρανιά, διαδρομή πεζοπορικού ενδιαφέροντος κ.α.
ΔΙΚΤΥΟ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ
Η πρόσβαση στα σημεία αφετηρίας των μονοπατιών είναι εύκολη, καθότι όλα συνδέονται με επαρχιακό/δασικό δρόμο ή τους οικισμούς. Επιπλέον, ο βαθμός δυσκολίας τους είναι μέτριος (πεζοπορικά μονοπάτια), ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από μη εξοικειωμένους πεζοπόρους και άτομα κάθε ηλικίας.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑ
Μπορούμε να διακρίνουμε τρεις κατηγορίες πεζοπορίας ανάλογα του βαθμού δυσκολίας της.
1) Απλή Πεζοπορία
2) Ορεινή Πεζοπορία
3) Ορειβασία
Απλή Πεζοπορία
Η πρώτη είναι η πιο απλή μορφή πεζοπορίας. Με ελάχιστη διανυόμενη απόσταση τα 5 χλμ. γίνεται σε εδάφη με μικρή κλίση και μικρές υψομετρικές διαφορές, με ελαφρύ εξοπλισμό .
Η απλή πεζοπορία μπορεί να γίνει οπουδήποτε υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον σ’ ένα δάσος, σ’ ένα βουνό σ΄ ένα νησί, δίπλα στην θάλασσα κ.λ.π.
Για να χαρακτηριστεί μια διαδρομή απλή πεζοπορία, η υψομετρική διαφορά που καλύπτεται κατά τη διάρκεια της διαδρομής δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 150 – 250μ.
Η απλή πεζοπορία είναι μια δραστηριότητα που γίνεται από όλα τα άτομα καθότι δεν απαιτεί ιδιαίτερη φυσική κατάσταση.
Ορεινή Πεζοπορία
Αποτελεί το δεύτερο σκαλοπάτι της πεζοπορίας. Η απόσταση των 15 – 20 χιλ. αποτελεί την συνήθη απόσταση αλλά τα διανυόμενα χιλιόμετρα σε σχέση με τον χρόνο δεν εκτιμούνται διότι το έδαφος είναι ορεινό και παρουσιάζει δυσκολίες με αποτέλεσμα να διανύονται λίγα χλμ./ώρα. Στατιστικά έχει διαπιστωθεί ότι η μέση ωριαία ταχύτητα είναι περίπου 4 χλμ/ώρα.
Τα βασικά χαρακτηριστικά της ορεινής πεζοπορίας είναι ότι η υψομετρική διαφορά της διαδρομής μπορεί να φθάσει τα 500 – 600 μέτρα και ότι η πορεία γίνεται συνήθως σε υψόμετρα μεγαλύτερα των 500 μέτρων (όχι αναγκαστικά).
Ορεινή Πεζοπορία μιας πορείας ειδικά σε υψόμετρα πάνω από 1000μ. κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορεί να γίνει εξαιρετικά δύσκολη λόγω κακών καιρικών συνθηκών.
Ορειβασία
Η ορειβασία αποτελεί την πλέον δύσκολη μορφή της πεζοπορίας . Συνήθης στόχος της ορειβασίας είναι η κατάκτηση κάποιας κορυφής.
Εδώ η απόσταση δεν παίζει ουσιαστικό ρόλο, έχει όμως παρατηρηθεί ότι κατά μέσο όρο διανύονται 2 – 3 χλμ. την ώρα. Πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι ανά ώρα καλύπτονται περίπου 300 μέτρα υψομετρικής διαφοράς, που σημαίνει ότι για να ανέβει κανείς 1.000 μέτρα υψομετρική διαφορά απαιτούνται περίπου 4 ώρες μαζί με τις στάσεις. Μια συνήθης ορειβατική ανάβαση διαρκεί περίπου 7-10 ώρες μαζί με την επιστροφή.
1. Μονοπάτι Χ1, Χαλικίου: Πηγές Αχελώου – Θέση Νεράϊδα
Αυτό το εξαιρετικής ομορφιάς μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Χαλικίου της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας. Η αφετηρία της διαδρομής βρίσκεται σε δασόδρομο στη θέση ¨Πλακοπούλα¨ της συστάδας 121β του Δημοσίου δάσους Χαλικίου, πλησίον των πηγών του ποταμού Αχελώου που διακρίνονται να ρέουν με τη μορφή καταρράκτη στην καθοδική πορεία της ιδιαίτερα απότομης διαδρομής. Κατερχόμενη η διαδρομή, στη θέση ¨Παλιομονάστηρο¨, εισέρχεται εντός της συστάδας 118 β του Δημοσίου δάσους Χαλικίου και με νοτιοδυτική παράλληλη κατεύθυνση με την πορεία του ρέματος όπου χύνονται τα νερά των πηγών καταλήγει μετά από συνολική απόσταση 2,2 χλμ. περίπου στη θέση ¨Νεράϊδα¨ όπου βρίσκεται διαμορφωμένος νερόμυλος και μεταλλική πεζογέφυρα.
Στη θέση “Παλιομονάστηρο” ξεχωρίζει το πέτρινο τοξωτό γεφύρι του Μιχαλάκη Φίλου που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα και κτίσθηκε για να διευκολύνει τις μετακινήσεις προς Μέτσοβο, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής, από τη θέση αυτή προς την κατάληξη της, ακολουθεί παλαιό, λαξευμένο σε πετρώδες έδαφος μονοπάτι.
2. Μονοπάτι ΧΑ1, Χαλικίου & Ανθούσας: Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος & Ιερά Μονή Προφήτη Ηλία – Θέση “Άγιος Γεώργιος”
Το μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια των Τ.Κ. Χαλικίου και Ανθούσας της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας.
Η διαδρομή έχει αφετηρία την ε.ο. Καστανιάς- Ασπροποτάμου, στη θέση όπου βρίσκονται το μοναστήρι του Προφήτη Ηλία και ο ναός του άλλοτε μοναστηριού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και, διερχόμενη από τις συστάδες 118 (α,β) του Δημοσίου δάσους Χαλικίου και τη συστάδα 108 δ του Δημοσίου δάσους Ανθού-σας, παράλληλα με την κοίτη του Αχελώου ποταμού όπου υφίστατο παλαιό μονοπάτι, καταλήγει στη θέση “Άγιος Γεώργιος”.
Η απόσταση της διαδρομής ανέρχεται σε 2,5 χλμ. περίπου και αναπτύσσεται σε έκταση που καλύπτεται από δάσος ελάτης και ευθύφλοιας δρυός και θαμνότοπους, ενώ θέση εξαιρετικού ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος -πλησίον της αφετηρίας της διαδρομής, στη θέση “Αλωνάκι” απότελούν τα “κελιά” (λίθινες διαμορφώσεις πετρωμάτων) όπου ασκήτευαν οι Χαλικιώτες Ιερομόναχοι αδελφοί Μαυρογεώργου.
3. Μονοπάτι Α2, Ανθούσας: Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου – Ανθούσα
Το μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Ανθούσας της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας. Η διαδρομή έχει αφετηρία την ε.ο. Καστανιάς- Ασπροποτάμου, στη θέση όπου βρίσκεται ο Ι.Ν. του Αγίου Γεωργίου και, διερχόμενη από τη συστάδα 108 γ του Δημοσίου δάσους Ανθούσας, όπου υφίσταται παλαιό μονοπάτι διαμορφωμένο κατά το μεγαλύτερο μήκος του σε άγονο, πετρώδες έδαφος, καταλήγει στο βορειοδυτικό όριο του οικισμού της Ανθούσας μετά από 1,2 χλμ. περίπου πορείας.
4. Μονοπάτι Κ1, Καλλιρρόης: Θέση “Άγιος Νικόλαος” – Τρία Ποτάμια (Διοικητήριο)
Το μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Καλλιρρόης της Τ.Ε. Ασπροπο-τάμου Δήμου Καλαμπάκας. Η διαδρομή έχει αφετηρία δασικό δρόμο στη θέση ¨Άγιος Νικόλαος¨ και αναπτύσσεται σε απόσταση 3,3 χλμ, διερχόμενη του Τμήματος 68 του Δημοσίου δάσους Καλλιρρόης που καλύπτεται από τα είδη της δρυός, της ελάτης και του ξηροπλατάνου, όπου καταλήγει στην τοποθεσία Τρία Ποτάμια, θέ-ση όπου ενώνο- νται τα ρέματα της περιοχής και συνιστούν τον ποταμό Αχελώο ή Ασπρο-πόταμο.
Στη θέση υπά-ρχει κτίριο όπου στο παρελθόν στεγάζονταν το κτίριο (Διοικητήριο) της τέως Διερυμένης Κοινότητας Ασπροποτάμου, το οποίο διαθέτει αμφιθέατρο 120 θέσεως και αίθουσα περιβαλλοντικής ενημέρωσης.
5. Μονοπάτι Κ2, Καλλιρρόης: Θέση “Καψάλια” – Ρέμα Σκοτεινό
Το μονοπάτι βρίσκεται επίσης στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Καλλιρρόης της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας. Η διαδρομή έχει αφετηρία το δασικό δρόμο στη θέση “Καψάλια”, λίγο μετά τον οικισμό της Καλλιρρόης, και αναπτύσσεται σε απόσταση 2,2 χλμ όπου διερχόμενη των συστάδων 60 (α,δ) και 59 (β,γ) του Δημοσίου δάσους Καλλιρρόης, που καλύπτονται κυρίως από τα είδη της ευθύφλοιας δρυός και της ελάτης, καταλήγει σε δασικό δρόμο όπου διέρχεται το ρέμα Σκοτεινό.
6. Μονοπάτι Π1, Πολυθέας: Θέση “Γκρόπες” – Οικισμός
Το μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Πολυθέας της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας. Η διαδρομή έχει αφετηρία το δασικό δρόμο στη θέση με την ευρύτερη ονομασία “Γκρόπες” και κατέρχεται μέσα από τα όρια της συστάδας 18β του Δημοσίου δάσους Πολυθέας, που έχει το χαρακτήρα μερικώς δασοσκεπούς έκτασης ελάτης και άγονης πετρώδους έκτασης, ακολουθώντας παλαιό μονοπάτι που εξυπηρετούσε κτηνοτροφικές ανάγκες. Η διαδρομή που καταλήγει μέσα στον οικισμό της Πολυθέας έχει μήκος μόλις 1,3 χλμ, ωστόσο εξαιτίας αφενός της απότομης κλίσης της και αφετέρου του πετρώδους χαρακτήρα της καθιστά χρονοβόρα την κατά-βαση της.
Η διαδρομή είναι ιδιαίτερης ομορφιάς κυρίως εξαιτίας της ελεύθερης παρατήρησης στον ορίζοντα και ο περιπατητής έχει τη δυνατότητα να αγναντέψει το σύνολο σχεδόν των δασών, δασικών και υπαλπικών εκτάσεων, συμπεριλαμβανομένου του Αχελώου ποταμού, της ευρύτερης δυτικής κυρίως περιοχής του Ασπροποτάμου και της Αγίας Παρασκευής.
Σε θέση που κείται κοντά στην αφετηρία της διαδρομής όπου υφίσταται πλάτωμα προτείνεται, εξαιτίας της εξαιρετικής, ελεύθερης θέας, η δημιουργία στάσης δασικής αναψυχής με τραπεζόπαγκους και ξύλινα παγκάκια.
7. Μονοπάτι Μ1, Καταφύτου: Οικισμός Μηλιάς – Αγία Παρασκευή
Το μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Καταφύτου της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας. Η αφετηρία της διαδρομής βρίσκεται στον οικισμό της Μηλιάς και διερχόμενη από τις συστάδες 71 (α,γβ) και 70 γ του Δημοσίου δάσους Καταφύτου μέσα από δάσος ευθύφλοιας δρυός και στη συνέχεια για 850 μ. περίπου μέσα στα όρια του Κοινοτικού δάσους της Αγίας Παρασκευής καταλήγει στον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στον οικισμό της Αγίας Παρασκευής, έχοντας διανύσει συνολική απόσταση 3,1 χλμ..
8. Μονοπάτι Κ3, Κρανιάς: Μαντριά – Τριγγία (2.204 μ.)
Το μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Κρανιάς της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας. Η αφετηρία της διαδρομής βρίσκεται στο τέλος του δασικού δρόμου που εξυπηρετεί την πρόσβαση των κτηνοτρόφων από τον οικισμό της Κρανιάς στην υπαλπική ζώνη του Τμήματος 126 του Δημοσίου δάσους Κρανιάς, το οποίο καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες του κτηνοτροφικού κεφαλαίου που βόσκει στην περιοχή τους θερινούς μήνες. Το μονοπάτι έχει μήκος 3,5 χλμ. περίπου και καταλήγει στην κορυφογραμμή όπου το Σύμπλεγμα Δημοσίων δασών Ασπροποτάμου συνορεύει με τα γειτονικά δάση Κλεινού (Διακατεχόμενο) και Παλαιοχωρίου (Δημόσιο), πλησίον της κορυφής Τριγγία με υψόμετρο 2.204 μ., θέσης εξαιρετικού ενδιαφέροντος λόγω της ελεύθερης, πανοραμικής θέας σε όλα τα σημεία του ορίζοντα.
9. Μονοπάτι Σ1, Στεφανίου: Θέση “Μπουρλί” – Οικισμός Στεφανίου
Το μονοπάτι βρίσκεται στα διοικητικά όρια της Τ.Κ. Στεφανίου της Τ.Ε. Ασπροποτάμου Δήμου Καλαμπάκας. Αφετηρία της διαδρομής είναι ο δασικός δρόμος πλησίον της κορυφής Μπουρλί (1.727 μ.). Το μονοπάτι μετά από μία απόσταση 200 μ. περίπου σε χορτολιβαδικής μορφής έκταση εισέρχεται σε δάσος οξιάς της συστάδας 50β του Δημοσίου δάσους Στεφανίου και ακολουθώντας νοτιοδυτική πορεία συναντάει κορυφογραμμή που καταλήγει στην κορυφή Γκαβάσδα και στη συνέχεια κατέρχεται στα όρια ράχης που αποτελεί όριο των συστάδων 50α και 51β του Δημοσίου δάσους Στεφανίου, μέσα από δάσος που καλύπτεται κυρίως από το είδος της Μαύρης Πεύκης, σε μίξη με τα είδη της Οξιάς και της Ελάτης. Το μονοπάτι καταλήγει στον δρόμο του οικισμού Στεφανίου, καλύπτοντας συνολική απόσταση 2,3 χλμ.
Έχω επισημάνει και στο παρελθόν ότι ως κοινωνία αλλά και ως Δημοτική αρχή είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να προστατέψουμε και να βελτιώσουμε τα δάση μας, να αυξήσουμε και να αναδείξουμε το φυσικό και πολιτιστικό μας πλούτο, να βελτιώσουμε το περιβάλλον των οικισμών μας, και να ξαναδώσουμε ζωή, στη μαραζωμένη οικονομικά, δημογραφικά, πολιτιστικά ορεινή και ημιορεινή ύπαιθρο χωρίς να διαταράξουμε τις φυσικές διεργασίες.
Με την ελπίδα ότι θα προχωρήσουν το συντομότερο οι διαδικασίες ένταξης και χρηματοδότησης του έργου και έχοντας τη διαβεβαίωση του Δημάρχου Κου Χρ. Σινάνη ότι σύντομα θα έχουμε ευχάριστα νέα ευχαριστώ τον συντάκτη της μελέτης, Δασολόγο Παναγιώτη Πουλιανίδη.
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΣ
ΔΑΣΟΠΟΝΟΣ-ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΥ ΜΕΤΕΩΡΩΝ