Του Αρχιμ. Βαρλαάμ Μετεωρίτου
Αγριεμένος ο καιρός για τα καλά, το τσουχτερό κρύο δείχνει τα δόντια του, άκρως χειμωνιάτικο σκηνικό. Οι άνθρωποι κλεισμένοι στα σπίτια τους, με μόνη παρηγοριά μία ζεστή γωνιά του σπιτιού, αν υπάρχη και αυτή!
Μέσα σ’ αυτήν την χειμωνιάτικη και παγωμένη ατμόσφαιρα, μία ταπεινή νεαρή κόρη, από τη Ναζαρέτ, η Μαρία, μαζί με τον ηλικιωμένο προστάτη Της, Ιωσήφ, περιφέρονται ψάχνοντας απεγνωσμένα να βρούν μία στέγη, ένα χώρο που θα τους φιλοξενήση, ένα τόπο που θα τους ζεστάνη. Παρακαλεί ο ηλικιωμένος συνοδός, χτυπά τις πόρτες, η αγωνία κορυφώνεται, όλα κλεισμένα, όλα πιασμένα, δεν χωρούν πουθενά, δεν υπάρχει τίποτα, δυστυχώς “ουκ ην αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι”[1].
Εννέα μήνες τώρα η Μαρία κυοφορεί τον Υιό του Θεού. Σε λίγο ο Θεός θα γίνη άνθρωπος για να γίνη ο άνθρωπος Θεός[2]· “μέγα και παράδοξον το μυστήριον”[3]!
Πλησίασαν οι μέρες του τοκετού και αναζητεί κατάλυμα, ώστε να γεννήση τον Υιό Αυτής το μονογενή[4].
Βηθλεέμ ετοιμάζου[5]… ναί Βηθλεέμ ετοιμάσου, ετοιμάσου ώστε να υποδεχθής τον Υιό του θεού[6], ετοίμασε τη φάτνη, ετοίμασε το κατάλυμα, ετοίμασε τα ζώα, ώστε να υποδεχθής το μόνο βασιλιά, να τον υποδεχθής όχι μέσα σε πλούτη και παλάτια, αλλά στο ταπεινό σπήλαιο της Βηθλεέμ[7]. Η φάτνη της Βηθλεέμ φεγγοβολεί στην παγωμένη χειμωνιάτικη νύχτα και “όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου”[8], ο αόρατος γίνεται ορατός, ο απρόσιτος προσιτός, ο Θεός βρίσκεται πλέον μαζί με τους ανθρώπους[9]. Αντί για χρυσοποίκιλτα σπάργανα τον ντύνουν με το σανό των ζώων, αντί για τζάκια και καλοριφέρ, τα χνώτα των ζώων ζεσταίνουν το τρυφερό Του σώμα.
Οι Άγγελοι στον ουρανό έχουν αρχίσει το πανηγύρι[10]. Οι βοσκοί περιμένουν τους Αγγέλους να ακούσουν το χαρούμενο μήνυμα. Το Αστέρι ήδη έχει ξεκινήσει το ταξίδι από την Ανατολή[11], οδηγώντας τους τρεις Μάγους[12], οι οποίοι φέρνουν δώρα[13] στο Θείο Βρέφος που γεννήθηκε. Ο μνήστωρ Ιωσήφ, περιμένει να γευθή τη χαρά του μυστηρίου[14].
Ο Χριστός, φίλοι μου, γεννιέται κάθε χρόνο… γεννιέται για μας τους ανθρώπους… θα γεννηθή και φέτος και ο μοναδικός απών θα είναι αυτός για τον οποίο θα γεννηθή, ο άνθρωπος, ο οποίος θα παραμείνη κλεισμένος στο καβούκι του… θα παραμείνη εγκλωβισμένος στις σκέψεις και στα προβλήματά του… όλα γύρω μας Τον περιμένουν, Τον περιμένουν εκτός από τον άνθρωπο!
Παρ’ όλα αυτά ο Χριστός πάλι θα έρθη γιατί αυτή είναι η αγάπη του Θεού. Έρχεται για τον άνθρωπο. Δεν τον καλεί και δεν τον περιμένει, αλλά Αυτός έρχεται αποκλειστικά γι’ αυτόν. Έρχεται προσωπικά για μένα και για σένα. Μας χτυπά την πόρτα συνεχώς για να έρθη στη ζωή μας, αλλά… “ουκ ην τόπος…”[15].
Τα Χριστούγεννα σηματοδοτούν το τέλος της Παλαιάς Διαθήκης. Το τέλος της νύχτας και την αρχή της ημέρας. Το τέλος της φθοράς και τη δυνατότητα του ανθρώπου να πορευθή απ’ το “κατ’ εικόνα στο καθ’ ομοίωσιν”[16] με το δημιουργό του.
“Και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία”[17] είναι το χαρμόσυνο μήνυμα των Αγγέλων που συνοδεύει το μέγα μυστήριο της ενανθρωπήσεως του Κυρίου.
Αλήθεια, πόσο παράξενα ακούγεται αυτή η ευχή, όταν καθημερινά αντικρίζουμε και βιώνουμε την θλιβερά οικτρή κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθη ολόκληρος ο πλανήτης!
Αυτή η πολυπόθητη ειρήνη είναι το πλέον ποθούμενο κοινωνικό αγαθό.
Σε αυτούς τους κρίσιμους καιρούς, παχύ σκοτάδι σκεπάζει τη γη και ζόφος τις εθνότητες. Μαύρα σύννεφα καλύπτουν τον ουρανό. Πόλεμοι παντού, ο πλανήτης είναι ήδη στις φλόγες. Αιματοχυσίες. Άνθρωποι ξεριζωμένοι τρέχουν να βρούν κάπου ειρήνη. Πνίγονται στις θάλασσες. Αποδεκατισμένοι βρίσκουν νέες πατρίδες. Εξαγριωμένοι τζιχαντιστές κόβουν λαιμούς με μαχαίρι. Αυτοκτονούν και σκοτώνουν αθώους.
Θάνατος παντού…!!! Πτώματα παντού…!!!
Ανθρώπινες ζωές θαμμένες κάτω από τη λάσπη της αυθαιρεσίας και του εύκολου κέρδους. Ανθρωποθυσίες στο βωμό του κέρδους. Άνθρωποι που παλεύουν να επιβιώσουν μετρώντας καθημερινά απώλειες με πρόσωπο στο θάνατο και την καταστροφή. Μία ανελέητη ολομέτωπη επίθεση των ισχυρών στους φτωχούς και τους ανήμπορους αυτού του κόσμου… Κοινή συνισταμένη κάθε καταστροφής η φτώχεια των νεκρών και των ξεριζωμένων…
Φοβερό να το ζης… πιο φοβερό, να ζης…!
Ο Χριστός ήλθε στον κόσμο από αγάπη για να τον σώση και όμως, διώχθηκε και διώκεται. Τον διώκει η απιστία και η αθεία. Τον διώκουν οι θεωρίες που θέλουν να βάλουν τον άνθρωπο στο θρόνο του Θεού. Τον διώκει η ανομία και η παρανομία. Τον διώκει το διαστρεβλωμένο ήθος. Η κακία των ανθρώπων τον ανέβασε στο σταυρό και πέθανε, αλλά τελικά δε χάθηκε, αναστήθηκε, νίκησε, βασίλεψε και βασιλεύει.
Έγινε “τοις πάσι τα πάντα”[18]: “πατέρας και αδελφός, αδελφή και μητέρα, νυμφίος, οικία, τροφή, ένδυμα, ρίζα, θεμέλιον, πτωχός και επαίτης, όλα για μας, διότι τα πάντα για το Χριστό είμαστε εμείς… Τι περισσότερον θέλουμε;”[19]
Τούτα τα Χριστούγεννα ας ρωτήση ο καθένας τον εαυτό του. Βασιλεύει ο Χριστός στην ψυχή μου; Ζω την πίστη μου; Ζη ο Χριστός μέσα μου; Αυτό είναι το παν για τον κάθε χριστιανό, να είναι ο Χριστός μέσα στην ψυχή του.
Είναι ευκαιρία για όλους μας να ετοιμαστούμε. Να Τον περιμένουμε κι εμείς μαζί με όλη την υπόλοιπη πλάση. Διότι αυτή η αναμονή γεμίζει χαρά, ελπίδα, αγάπη. Γεμίζει Χριστό στη ζωή μας.
Ας πάμε και εμείς “αγαλλομένω ποδί”[20] και “σκιρτώση καρδία”[21] στην φάτνη της Βηθλεέμ για να αντικρίσουμε με τα καθαρά μάτια της πίστεως την “συγκατάβασιν θεικήν άνωθεν”[22]. Ας γονατίσουμε μπροστά Του και ας Του προσφέρουμε, όπως οι μάγοι, τα δικά μας δώρα: την πίστη μας, την αγάπη μας, τη λατρεία μας, τη μετάνοιά μας.
Καλά και ευλογημένα Χριστούγεννα!
—
[1] Λκ. 2,7
[2] Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, Για ποιο λόγο ενανθρώπησε ο Υιός του Θεού και όχι ο Πατήρ η το Πνεύμα· και ποιες οι συνέπειες της ενανθρωπήσεως
[3] Ιδιόμελο, Εσπερινού Χριστουγέννων, Εις τον Στίχον, Ήχος β΄
[4] Λκ. 2,6-16, πρβλ. Μτ. 1,18-25
[5] Ιδιόμελον Α΄ Ώρας Χριστουγέννων
[6] Ιω. 1,14
[7] Μτ. 2,1, πρβλ. Λκ. 2,7
[8] Γα. 4,4
[9] Βαρούχ. 3,38
[10] Λκ. 2,13
[11] Μτ. 2,2
[12] Μτ. 2,1
[13] Μτ. 2,11
[14] Λκ. 2,16
[15] Ένθα ανωτέρω
[16] Γε. 1,26
[17] Λκ. 2,14
[18] Α΄ Κο. 9,22
[19] Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, απόσπασμα από την 76 ομιλία στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον 24,16-31
[20] Κανόνας Αναστάσεως, Τροπάριον, Ωδή ε΄
[21] Παρακλητική, Τρίτη δ΄ ήχου, Κανόνας κατανυκτικός, Τροπάριον θ΄ Ωδής, Μαρτυρικόν,
[22] Ιδιόμελον ΣΤ Ώρας Χριστουγέννων.