Του ΓΙΑΝΝΗ ΨΑΡΡΗ
Στις 5 Φεβρουαρίου 2022 η Ορειβατική Λέσχη Καλαµπάκας έκοψε τη βασιλόπιτά της. Η εκδήλωση έγινε στον ευρύ χώρο που σχηµατίζει ένας βράχος (απέναντι από το βράχο της Υπαπαντής), πάνω στον οποίο δεσπόζει άγαλµα µε την αγέρωχη µορφή του θρυλικού ήρωα και καπετάνιου παπα-Θύµιου Βλαχάβα.
Με αφορµή το κόψιµο της βασιλόπιτας έγινε και σχετική πεζοπορία. Το περπάτηµα άρχισε από τη Μονή Αγίου Νικολάου Αναπαυσά. Οι πολλοί πεζοπόροι, µεταξύ αυτών αρκετά παιδιά και νέοι, ακολούθησαν το παλιό µονοπάτι των Καστρακινών, µια σχετικά εύκολη και πανέµορφη διαδροµή των Μετεώρων. (Το µονοπάτι αυτό µε τις τοποθεσίες του το είχε περιγράψει πριν από λίγο καιρό στην εφηµερίδα «Τα Μετέωρα» ο Αθανάσιος Τσαγκρασούλης.
Εγώ έφτασα έως τη σκάλα της Μονής Υπαπαντής εποχούµενος, παρέα µε τον Νίκο Μπακόλα. Η Μονή της Υπαπαντής (ή της Αναλήψεως του Χριστού) κτισµένη σε σπηλιά του οµώνυµου βράχου, είναι µια από τις παλαιότερες Μονές των Μετεώρων (1367). Το διάστηµα 1992-2002 έγινε αναστήλωση-ανακαίνιση της Μονής και το 2003 καθαρισµός τοιχογραφιών. Η πρόσβαση στη Μονή έχει προβλήµατα. Ο στενός ασφάλτινος δρόµος τελειώνει στα µισά της διαδροµής και µετά συνεχίζει ένας κακής βατότητας χωµατόδροµος ειδικά κοντά σ’ αυτήν. Πλήρης εγκατάλειψη!
Από τη Μονή µέχρι τον ανδριάντα είναι µια απόσταση µήκους 400 µέτρων περίπου. Κάποτε ανοίχτηκε και υπήρχε χωµατόδροµος. Τώρα, ούτε τρακτέρ περνάει… Σε ρεµατάκι που υπάρχει, οι σωλήνες που δέχονταν το νερό, βγήκαν στην επιφάνεια και το νερό πηγαίνει όπου θέλει. Δυο φορές εγκατάλειψη εδώ! Θα µπορούσε, µε µηδαµινά έξοδα, να συντηρηθεί ο δρόµος για να φτάνουν σ’ αυτό το όµορφο µέρος -ισάδι- ξέφωτο και όσοι δεν µπορούν να περπατήσουν για να απολαύσουν κι αυτοί τις οµορφιές της φύσης, και όχι τυχεροί να είναι µόνο οι περπατιάρηδες (πεζοπόροι)!
Υπάρχει κανένας θαρραλέος, Δήµαρχος, Αντιπεριφερειάρχης… να κάνει την αυτονόητη υπέρβαση; Αλλά τι λέω, τα αγάλµατα δεν ψηφίζουν!
Θα γυρίσω λίγο πίσω το χρόνο… Ανατολικά, στην κορυφή του βράχου της Υπαπαντής, υπήρχε η Μονή του Αγίου Δηµητρίου, που τώρα είναι ένας σωρός ερειπίων. Είναι άγνωστο πότε κτίστηκε η Μονή αυτή, έχει όµως εθνική και ιστορική σηµασία, γιατί εκεί είχε το ορµητήριο, το στρατηγείο του ο αρµατολός των Χασίων παπα-Θύµιος Βλαχάβας κατά την επανάσταση που άρχισε το 1808 εναντίον των Τούρκων στην Καλαµπάκα. Τα στρατεύµατα των Τουρκαλβανών του Αλή Πασά των Ιωαννίνων µε τηλεβόλο κατέστρεψαν τη Μονή. Το τηλεβόλο, λέγεται, ότι το έστησαν εκεί που είναι το άγαλµα του ήρωα. Το 1809 ο παπα-Θύµιος συνελήφθη µε δόλο στην Κατερίνη και µετά από φρικτά βασανιστήρια θανατώθηκε στα Γιάννινα.
Το 1990 η Μονή Μεγάλου Μετεώρου (Ηγούµενος ήταν ο Αρχιµ. Αθανάσιος Αναστασίου) χρηµατοδότησε την κατασκευή του αγάλµατος στη βάση του οποίου µε κεφαλαία γράµµατα αναγράφεται: ΘΕΤΤΑΛΙΟΙΣ ΗΡΩΟΣ ΒΛΑΧΑΒΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ / ΑΝΔΡΙΑΝΤ’ ΑΓΛΑΙΟΝ ΕΘΗΚΕΝ ΕΥΓΝΩΜΟΝΩΣ / ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΤΗΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΕΤΕΩΡΟΥ / ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΑΥΤΩ ΑΔΕΛΦΟΙ ΟΜΟΦΩΝΟΣ / ΕΝ ΗΜΕΡΑΙΣ ΚΛΕΙΝΑΙΣ ΑΡΧΙΘΥΤΟΥ ΑΛΕΞΙΟΥ / ΈΡΓΟΝ ΧΕΙΡΩΝ ΚΑΛΑΒΡΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ / ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΑΡΤΥΡΟΣ ΜΟΝΗ ΤΗ ΜΕΤΕΩΡΩΝ / ΜΑΪΟΥ ΚΖ’ ΣΩΤΗΡΙΩ ΕΤΕΙ… (1990).
Μπροστά από το άγαλµα κατασκευάστηκε χοροστάσι. Στο χώρο αυτό έγιναν –τω καιρώ εκείνω- εορταστικές εκδηλώσεις προς τιµήν του ήρωα… Τοτε, «εν ηµεραις κλειναίς» που λέει και το επίγραµµα, ακόµη και η αναστήλωση της Μονής Αγίου Δηµητρίου είχε αναφερθεί. Τώρα, άκρα του τάφου σιωπή και εγκατάλειψη βασιλεύει. «Όποιος ξεχνάει το παρελθόν είναι καταδικασµένος να το ξαναζήσει».
Στον ιστό που υπάρχει στο Χοροστάσι, η καινούργια σηµαία κυµατίζει όχι ψηλά, όπως είναι το σωστό, ούτε µεσίστια για να «πενθεί» τη σηµερινή πραγµατικότητα αλλά χαµηλά. Απορώ πως ο καπετάνιος δεν τράβηξε ακόµη το γιαταγάνι από το θηκάρι του και να πάρει κάποιους στο κυνήγι…
Να αναφέρω πως σε µια άκρη του βράχου υπάρχει τσιµεντένιος σταυρός, ένας από τους τριάντα και πλέον που κατασκεύασε ο µπάρµπα Γιάννης Νταϊλιάνας (ή Σταυρογιάννης).
Έρχοµαι τώρα στο παρόν και στο µέλλον. Στην κοπή της βασιλόπιτας παραβρέθηκαν πάνω από 70 άτοµα. Επίσηµος όµως κανένας! Τι να δει, τα χάλια µας; Πίσω από αυτό το ισάδι είναι το εξωκκλήσι της Παναγίας Καναλιώτισσας. Πιο ψηλά φαίνεται ο λόφος της Βλαχάβας µε τις κεραίες. Φαίνονται επίσης πολλές ραχούλες µε βελανιδιές, ατελείωτος ουρανός και φυσικά βράχοι των Μετεώρων.
Στο σηµείο αυτό καταλήγει και το µονοπάτι που αρχίζει από τη Μονή Μεγάλου Μετεώρου. Μάλιστα εκείνη τη µέρα πολλοί Τρικαλινοί πεζοπόροι το ακολούθησαν. Έχω περπατήσει και έχω αναφερθεί πολλές φορές σ’ αυτά τα µονοπάτια. Ήµουνα νιός και γέρασα, που λένε. Πάντα άκουγα και ακούω πως «θα ανοίξουµε, θα καθαρίσουµε, θα σηµατοδοτήσουµε, θα… τα µονοπάτια» ΘΑ, ΘΑ, ΘΑ. Μου θυµίζουν το τραγούδι του Χρηστάκη που λέει: «Όλο θα, και θα και θα, πάψε βρε παραµυθά».
Τελειώνοντας θα κάνω µια πρόταση µικρού κόστους και γρήγορης κατασκευής για τη σηματοδότηση των μονοπατιών. Πόσο στοιχίζουν 30-40 σιδερένια παλούκια, και 30-40 µεταλλικές λαµαρίνες διαστάσεων π.χ. 30Χ40 εκατοστών, και 200-300 µεταλλικά (τσίγκινα) στρόγγυλα (ή τετράγωνα) ελασµατάκια διαµέτρου 10 εκατοστών, µαζί µε το χρώµα και τα γράµµατα; Περίπου 8.000-10.000 ευρώ; Και πολλά λέω. Άλλα τόσα χρήµατα να στοιχίζουν οι τοποθετήσεις αυτών των υλικών; (Οι µεγάλες πινακίδες θα είναι διπλής όψεως, άνοδος-κάθοδος, πάνω στις οποίες θα αναγράφεται η τοποθεσία, η χιλιοµετρική απόσταση και η χρονική διάρκεια της διαδροµής. Θα µπαίνουν 3-4 πινακίδες σε κάθε διαδροµή και σε τυχόν διαστραυρώσεις. Οι µικρές πινακίδες (σηµάδια) θα µπουν ανάµεσα από τις µεγάλες και θα τοποθετηθούν σε εµφανείς θέσεις δέντρων, σε δύο πλευρές, για άνοδο-κάθοδο, ή σε βράχους. Μη µας πουν ότι θα µολυνθεί το περιβάλλον). Πιστεύω ότι για τη χρηματοδότηση των μονοπατιών δεν ισχύει το αρχαίο «Δει δη χρηµάτων…», αλλά το νέο «λεφτά υπάρχουν». Γιατί, λοιπόν, τόσα χρόνια το θέµα αυτό «καρκινοβατεί» και δεν γίνεται κάτι; Διότι, κατά την άποψή µου, δεν υπάρχει βούληση, δεν υπάρχει πραγµατική θέληση, δεν υπάρχει όρεξη και δεν υπάρχει αγαστή συνεργασία και συνεννόηση µεταξύ των εµπλεκοµένων, όποιοι και αν είναι αυτοί. Εδώ ισχύει και το «όπου λαλούν πολλά κοκόρια, αργεί να ξηµερώσει».
Υ.Γ. Ίσως είμαι αιθεροβάμων (ή όπως λέει ο λαός «εδώ δεν έχουμε τσιμπλομάτα θέλουμε και μαυρομάτα»), όταν αναφέρομαι σε πινακίδες μονοπατιών τη στιγμή που δεν υπάρχουν ούτε στην Καλαμπάκα ούτε στο Καστράκι.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!