Έγινε στην Αθήνα, η παρουσίαση του 2ου βιβλίου της Πέπης Διανέλλου-Καρπούζα το οποίο περιέχει δύο ιστορίες «Η Σοφούλα οι Γάλλοι και η Χελώνα» και «Η Σοφούλα, το Αρχαίο Θέατρο και το Άλογο», τόσο χρήσιμες για τα παιδιά.
Κατ αρχήν θα σταθώ στην σημείωση που υπάρχει σαν πρόλογος στο βιβλίο: « Τα παραμύθια δεν υπάρχουν μόνο για να αποκοιμίζουν τα μικρά παιδιά αλλά προπάντων να ξυπνούν τις συνειδήσεις των ενηλίκων» και με αφορμή το σχόλιο αναφέρομαι δρομολογούνται οι σκέψεις που ακολουθούν.
Οι έμπειροι ενήλικες , γονείς, δάσκαλοι κλπ. με την κάθε ιστορία που λένε ή γράφουν για τα παιδιά , θα πρέπει να στέκουν με ιδιαίτερη προσοχή και ευθύνη απέναντι στα όσα λέγουν. Γιατί τα παιδιά στα οποία απευθύνονται σε αυτή την ηλικία στερούνται του κριτικού στοχασμού γεγονός που δεν τους δίνει την δυνατότητα συνειδητής αποδοχής ή και απόρριψης. Δεν έχουν την δυνατότητα μέσα από την σύγκριση των διαφορετικών απόψεων να αποκτήσουν την δική τους, με αποτέλεσμα τα λεγόμενα των μεγάλων και κυρίως αυτών που εμπιστεύονται , όπως είναι γονείς δασκάλους κλπ, να τα δέχονται άκριτα σαν πληροφορία! Οπότε διαμορφώνουν αβίαστα τις πρώτες απόψεις περί ζωής, συμπεριφορών κλπ. Επειδή οι μεγάλοι δεν είναι πάντα αλάνθαστοι πολλές φορές περνάνε στα παιδιά γνώσεις και απόψεις λανθασμένες που στην συνέχεια δυσκολεύουν τα παιδιά να φτάσουν στις αλήθειες,… που φορές δεν φτάνουν και ποτέ όταν η παραπληροφόρηση γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Κάποιοι νομίζουν ότι το παιδικό παραμύθι είναι εύκολη υπόθεση …και ότι είναι θέμα κυρίως… εικονογράφησης.. «στησίματος» τέτοιου που να κερδίσει το ενδιαφέρον του παιδιού… να κάνει την φαντασία του να δουλεύει, κλπ…. ωραία όλα αυτά , αλλά το ζητούμενο είναι τι του μένει σαν γνώση και πληροφόρηση! Οι μεγάλοι λοιπόν πρέπει πρώτα οι ίδιοι να αφυπνιστούν ,όπως αναφέρει και η Πέπη Διανέλλου στο εισαγωγικό της σημείωμα και μετά, με την ανάλογη ευθύνη και προσοχή να δίνουν στα παιδιά παραμύθια και ιστορίες!
Τώρα σε σχέση με το εισαγωγικό σημείωμα θεωρώ ότι υπάρχει συνέπεια στο περιεχόμενο των ιστοριών της Πέπης Διανέλλου Τα όσα αναφέρει μόνο ευεργετικά μπορούν να είναι για τα παιδιά . Ας δούμε πιο συγκεκριμένα που αναφέρεται!
Στην πρώτη ιστορία «Η Σοφούλα οι Γάλλοι και η Χελώνα»… από τα πρώτα θέματα που αγγίζει η συγγραφέας είναι:
ΟΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΟΜΟΡΦΙΕΣ του τόπου μας… τη ς Ελλάδας, πολλές από τις οποίες θεωρούνται από την UNESCO μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς . Αναφέρεται με συγκεκριμένα ονόματα… Μετέωρα, Βλαχάβα, Τζέρση κλπ. ώστε να υπάρχει και η δυνατότητα αναζήτησης για περισσότερες πληροφορίες.
Από τα πρώτα θέματα που αγγίζει είναι η ομορφιά , η ζεστασιά της ελληνικής παραδοσιακής οικογένειας . Με αφορμή τη μέρα της Πρωτομαγιάς η οικογένεια της Σοφούλας , της ηρωίδας της ,οι γονείς, ο παππούς , ο θείος..στη παρέα τους και ένα φιλικό ζευγάρι …όλοι μαζί πηγαίνουν εκδρομή στα Μετέωρα όπου σε άμεση επαφή με τη φύση χαίρονται τις ομορφιές της ! Με ζωντανές περιγραφές οι οποίες δημιουργούν και τα ανάλογα συναισθήματα , η Πέπη Διανέλλου μας μεταφέρει σε όλο αυτό το σκηνικό όπου συμμετέχουν όλες οι αισθήσεις η όραση , η ακοή, η όσφρηση, η αφή …συγκερασμός ποικίλων εντυπώσεων οι οποίες προκαλούν και τις αντίστοιχες συγκινήσεις! ….Το αεράκι που δροσίζει από το ανοιχτό παράθυρο … το οποίο φέρνει παράλληλα και τις μυρουδιές των λουλουδιών, των άγριων χόρτων ,… το βλέμμα χάνεται στην ομορφιά το τοπίου …βράχια, δροσερές ρεματιές , γιγάντια δένδρα, βελανιδιές, φαράγγια, ανοιξιάτικα ποταμάκια, ο Πηνειός ποταμός, η θέα του θεσσαλικού κάμπου… όλα μέρη και τοπία μοναδικής ομορφιάς ! Ζουζούνια , λουλούδια, πεταλούδες … συμπληρώνουν το γύρο τοπίο, δοσμένα με πολύ όμορφες και ζωντανές περιγραφές από τη συγγραφέα Πέπη Διανέλλου! Η παρουσία του ανθρώπινου στοιχείου, των εκδρομέων , οι φωνές των παιδιών από παντού, προσφέρουν στη ζωντάνια του τόπου!
Την ομορφιά της φύσης συμπληρώνει η χαρά της οικογενειακής συναναστροφής. Οι γονείς της Σοφούλας, ο θείος, η παρέα τους το φιλικό ζευγάρι όλοι μαζί χαίρονται τη φύση και τη συντροφιά τους! Και ο παππούς από κοντά …δεν τον άφησαν στο σπίτι…τον πήραν μαζί και παίζει … μαζί με την εγγονή η οποία χαίρεται την αυτοσχέδια κούνια που της έφτιαξαν από σκοινί στα κλαδιά ενός δένδρου! Χαίρεται και ο παππούς μαζί της! Τι πιο ωραίο από το ανακάτεμα των γενεών! Οι παππούδες και οι γιαγιάδες με τις προκλήσεις της ζωής που έχουν αντιμετωπίσει ,μπορούν να δώσουν τα καλύτερα μαθήματα ζωής σε παιδιά και εγγόνια , τα οποία στερούνται αυτή τη δυνατότητα ευεργεσίας όταν υπάρχει η νοοτροπία εκείνη που θέλει τους γέροντες στην απομόνωση!
Η όσφρηση στην συνέχεια έρχεται να οδηγήσει στο επόμενο βήμα της εκδρομής! Οι μυρουδιές από το ψήσιμο των μεζέδων που έρχονται από παντού οδηγεί και την οικογένεια της Σοφούλας στο δικό τους καλοστρωμένο τραπέζι , με το κεντητό του τραπεζομάντηλο , γεμάτο από ελληνικά προϊόντα και παραδοσιακές τροφές! Μυρωδάτα κρεατικά, φρέσκες σαλάτες, χυμοί , κρασιά , γλυκά, κέικ… όλα ελληνικά , παραδοσιακά! Σε κάποια από αυτά η συγγραφέας αναφέρεται με το όνομά τους και πως φτιάχνονται , παράλληλα δηλ. με την παρουσίαση των προϊόντων υπάρχει και η πληροφόρηση ! Η Πέπη με τις περιγραφές της, πραγματικά σου ανοίγει την όρεξη να επισκεφτείς την ελληνική ύπαιθρο και να γευτείς όχι μόνο τις ομορφιές της αλλά και τις νοστιμιές της!
Δεν παραλείπει η συγγραφέας να υπενθύμιση με την επίσκεψη που κάνει η Σοφούλα και η μητέρα της στο εκκλησάκι του προφήτη Ηλία… την υποχρέωση του ανθρώπου να ευγνωμονεί τον Θεό για όλα τα ωραία που μπορεί και γεύεται στη ζωή του!
Στη συνέχεια , με αφορμή ένα χελωνάκι που χάνεται και στην αναζήτησή του να το βρει η Σοφούλα συναντιέται με μία οικογένεια Γάλλων τα παιδιά της οποίας έχουν βρει το χελωνάκι , η γνωριμία τους αυτή γίνεται η αφορμή και γι α την συγγραφέα να αναφερθεί στο θέμα του τουρισμού. Πόσο αναγκαίος και ωφέλιμος μπορεί να είναι για την χώρα μας σαν μέσο εισροής εισοδήματος αλλά και από την άποψη των πολιτιστικών ανταλλαγών ! Πως διευρύνονται οι πνευματικοί ορίζοντες των ανθρώπων όταν έρχονται σε επαφή με άλλους λαούς και πως γίνεται απαραίτητη πλέον για τα παιδιά η εκμάθηση ξένων γλωσσών σαν μέσον επικοινωνίας με τους ξένους! Μια εκμάθηση που πρέπει να είναι παράλληλα και διασκεδαστική σαν παιγνίδι για να είναι ευχάριστη στα παιδιά.
Επίσης στην ίδια ιστορία θίγει τη χαρά του σχολείου και πόσο όμορφα νοιώθει ο μαθητής όταν είναι φροντισμένο και περιποιημένο. Πόσο σημαντικό είναι για την κοινωνία ενός τόπου όταν δεν υπάρχουν χρήματα για να καλυφτούν όλες οι ανάγκες να υπάρχουν οι καλοί ευεργέτες που με την οικονομική τους βοήθεια καλύπτουν αυτές τις ανάγκες και πως η απόδοση τιμών προς τον ευεργέτη αποτελεί μέσον αναγνώρισης της ευεργεσίας εκ μέρους των πολιτών .
Επίσης η Πέπη Διανέλλου αναφέρεται και στα διάφορα ομαδικά παιχνίδια όπου μυαλό και σώμα ασκούνται … όπως ο «Χαμένος» με το οποίο οι μαθητές όχι μόνο βάζουν το μυαλό τους να δουλέψει για να βρουν που είναι κρυμμένος αλλά δίνει την δυνατότητα στα παιδιά να γνωρίσουν και καλύτερα , τα διάφορα σημεία της πόλης τους.
Αυτά αναφέρονται στο πρώτο της παραμύθι-ιστορία του βιβλίου.
Ακολουθεί το δεύτερο παραμύθι «η Σοφούλα , το Αρχαίο Θέατρο και το Άλογο».
Στην 2η ιστορία του βιβλίου η Συγγραφέας καταπιάνεται με την ζωή μιας κλασσικής παραδοσιακής οικογένειας που ζει στην Λάρισα και τις προσπάθειες επιβίωσης που κάνει για να μπορέσει να κρατηθεί στον τόπο της .Κατ αρχήν κάνει μια περιγραφή της πόλης και με σύντομα ιστορικά στοιχεία , επιθυμεί η συγγραφέας να γνωρίσουν τα παιδιά- αναγνώστες της πως είναι μια επαρχιακή πόλης, πως ζουν οι κάτοικοι, τις ανάγκες που αντιμετωπίζουν και πως τις λύνουν μέσα στα πλαίσια μιας ήρεμης προσαρμογής με τα εκάστοτε δεδομένα.
Η ιστορία των πρωταγωνιστών …είναι η τυπική ….της παραδοσιακής ελληνικής οικογένειας! Με αφορμή την εξιστόρησή της στέκει στα σημεία που θέλει να μας επισημάνει..Ο μισθός του μπαμπά δεν φτάνει! Η μητέρα με την δική της δουλειά- μαγαζί εποχιακών – συνεπικουρεί στα έξοδα της οικογένειας , αναφέρεται στην προσπάθεια της να πάει καλά το μαγαζί… την αλληλεγγύη που υπάρχει μεταξύ των καταστηματαρχών της πόλης , και πως ,ελλείψει πολλές φορές σταθερών μαγαζιών γίνονται οι πωλήσεις λαχανικών , και διαφόρων προϊόντων με άλογο στις γειτονιές της πόλης ..
Σταχυολογώντας, …. για να δείξει την αξία που πιστεύει πως έχουν, αναφέρεται στις ξένες γλώσσες , στην ποίηση με την οποία θέλει να ασχολείται η κόρη της οικογένειας ,σε ομαδικά παραδοσιακά παιχνίδια όπως κουτσό κλπ. που παίζονται στο δρόμο , αναφέρεται στην μετακίνησή με ποδήλατο μέσα στη πόλη, στο γραφικό της τρενάκι καθώς και σε διάφορα ήθη και τα έθιμα του τόπου.
Το σημαντικότερο μήνυμα που θέλει να περάσει είναι ότι το καλό του τόπου και το συμφέρον του, προηγείται των ατομικών συμφερόντων! Γιατί αν ο τόπος δεν ευημερεί και ο πολίτης δεν μπορεί να ευημερήσει! Γι αυτό στην ιστορία της , όταν ο κρατικός υπάλληλος ειδοποιεί την μητέρα ότι πρέπει να φύγει από την περιοχή που είναι το μαγαζί της ,που με τόσο κόπο στήριξε, γιατί εκεί θα αρχίσουν έργα για την ανάδειξη και των υπολοίπων μερών του αρχαίου θεάτρου της πόλης , αν και το μαγαζί πηγαίνει καλά, η μητέρα της Σοφούλας κατανοεί την αναγκαιότητα και συμφωνεί να πάει αλλού προκειμένου το έργο της αρχαιολογικής ανασκαφής να δώσει νέα πνοή στην ανάπτυξη και περισσότερη αίγλη στον τόπο .
Σαν γενική παρατήρηση η συγγραφέας, μέσα από τις ιστορίες της αυτές επιθυμεί και έχει στόχο, να αναδείξει στις παιδικές ψυχές , στα Ελληνόπουλα , την ομορφιά που έχουν τα μέρη της Ελλάδας, , να καλλιεργήσει την αγάπη για την Πατρίδα, να δείξει πως μπορούν να επιβιώσουν με τα όσα προσφέρει ο τόπος όπως με την καλλιέργεια, την παραγωγή , προώθηση και προτίμηση των ντόπιων προϊόντων, την συνεργασία που πρέπει να έχουν μεταξύ τους οι επαγγελματίες, έμποροι κλπ, , την αξιοποίηση των ιστορικών μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων και ότι άλλο απαιτεί η στήριξή του τουρισμού, , ώστε να επιτευχθεί η κοινωνική ευημερία που θα εξασφαλίζει και την ατομική! Η επιβίωση της χώρας και των πολιτών είναι αλληλένδετες.
Σε αυτά γενικά αναφέρεται η συγγραφέας. …καλά πράγματα λέει… ωραία είναι τα όσα λέει …και με ένα οικείο αναγνωρίσιμο τρόπο για τα παιδιά. Το βιβλίο είναι σαν να το έχει γράψει παιδί! Ανεπιτήδευτο! Με παιδικές ζωγραφιές,… παιδί η ίδια θα έλεγα… τόσο πολύ ταυτισμένη με τα παιδιά ….γιατί στην καθημερινή ζωή της δεν είναι ξεκομμένη ούτε από τα παιδιά ούτε από το περιβάλλον και τις ομορφιές της ελληνικής υπαίθρου στις οποίες αναφέρεται, γιατί μέσα σε αυτή ζει και κινείτε καθημερινά . Στο γράψιμο αυτό , όπως το βρίσκουμε μέσα στο βιβλίο , την οδηγεί η ψυχή της! Γράφει όπως σκέπτεται,! Σαν ένα μεγάλο παιδί ή ίδια , κοντά στα παιδιά, εξοικειωμένο με την γραφή και την ψυχολογία τους. Σαν τις πεταλουδίτσες και τα ζουζούνια που περιγράφει στη εκδρομή στα Μετέωρα, « πετάει» η συγγραφέας από θέμα σε θέμα, το αγγίζει , στέκει λίγο πάνω του , αναφέρεται σαν ερέθισμα σε αυτό και πηγαίνει στο αμέσως επόμενο ! Δεν καταπιάνεται με αναλύσεις και επεκτάσεις γιατί είναι και πολλά τα θέματα! Τα παιδιά «αγγίζουν» τις έννοιες , …άλλες γνωστές , άλλες ίσως πρωτάκουστες και στη συνέχεια η επεξεργασία τους μπορεί να γίνει και μέσα στην ζωή όπου συμπληρώνονται οι λεπτομέρειες που λείπουν στις αναφορές ! Η προσέγγιση γίνεται με όμορφες περιγραφικές εικόνες …της οικογένειας, της κούνια με τον παππού, των τοπίων του περιβάλλοντος κλπ. , που δρομολογούν ανάλογα συναισθήματα! Και εμείς οι μεγάλοι βρίσκουμε μέσα τους τα χρόνια που είμαστε παιδιά! Ό, τι λείπει το συμπληρώνουν οι παιδικές ζωγραφιές… όμορφες ζωγραφιές αυθεντικά παιδικές, γι αυτό λέω ότι και η ίδια η Πέπη Διανέλλου είναι ένα μεγάλο παιδί… γι αυτό και οικείος στα παιδιά ο τρόπος που γράφει, περιγράφει και ζωγραφίζει! Η ψυχή της είναι σε πλήρη αρμονία με το «περιβάλλον» και τα θέματα στα οποία αναφέρεται με τόση αγάπη! Το όλο σκηνικό στησίματος του παιδικού παραμυθιού έρχεται και συμπληρώνουν τα χρωματιστά γράμματα, τα τραγουδάκια που παρεμβάλλονται, τα ποιήματα, οι ασκήσεις ξένης γλώσσας, ….σαν διαλλείματα ξεκούρασης της αφήγησης! Όμορφες εικόνες , περιγραφές και ζωγραφιές ντύνουν με «αισιοδοξία» την ελληνική ύπαιθρο την οποία η συγγραφέας καλεί τα παιδιά να την γνωρίσουν και να την αγαπήσουν και μέσα από τον ευχάριστο τρόπο του παραμυθιού , να κατανοήσουν ότι το καλό της πατρίδας προηγείται γιατί μόνο όταν η πατρίδα ευημερεί θα μπορέσει να δώσει και την δυνατότητα της επιβίωσης στους πολίτες της!
Αυτά είναι τα όσα αναφέρονται στο καινούριο βιβλίο της Πέπης Διανέλλου- Καρπούζα.
Καλοτάξιδο νάναι στις καρδιές των μικρών αναγνωστών μας αλλά να κερδίσει και την προτίμηση των γονιών , γιατί εκείνοι θα θελήσουν να το αγοράσουν για τα παιδιά τους! Εύχομαι να φέρει στην συγγραφέα αλλά και στους ανθρώπους που το στηρίζουν τις χαρές και τα αποτελέσματα που προσδοκούν!
Καλή Επιτυχία!
Μαργαρίτα Αρβανίτη