Σε συνέχεια της προηγούμενης ενότητας, αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό είναι η απάντηση στα βασικά ερωτήματα της οικονομικής επιστήμης.
Αυτά είναι:
α) τι θα παραχθεί, δηλαδή ποια αγαθά θα δημιουργήσουμε,
β) πόσο θα παραχθεί, δηλαδή σε τι ποσότητες,
γ) που θα παραχθεί και από ποιους θα παραχθεί,
δ) πως θα παραχθεί και με ποιο τρόπο θα φτάσουν τα προϊόντα αυτά στον καταναλωτή.
ε) Σε ποια τιμή θα αγορασθούν και τέλος ποιος και πόσο θα ωφεληθεί από αυτή τη διαδικασία.
Η ζήτηση κάποιων αγαθών (προϊόντων ή υπηρεσιών) θα ικανοποιηθεί μέσω της προσφοράς τους από τους παραγωγούς δηλαδή η παραγωγή είναι ο όρος κλειδί.
Παραγωγή λοιπόν είναι η δημιουργία αγαθών. Με τη χρήση και το συνδυασμό τριών στοιχείων (παραγωγικών συντελεστών), τα οποία είναι η εργασία, η φύση (έδαφος) και το κεφάλαιο (Α’ ύλες και μηχανήματα κυρίως), πετυχαίνουμε να παράγουμε κάποιο προϊόν.
Οι παραγωγικοί συντελεστές λοιπόν είναι:
«τα μέσα που χρησιμοποιούνται στην Παραγωγική Διαδικασία»
Π.χ. δυο εργάτες (εργασία) χρησιμοποιούν κάποιες πρώτες ύλες (π.χ. γάλα) και μηχανήματα και παράγουν το προϊόν (πχ τυρί) προς κατανάλωση.
Η παραγωγή λοιπόν είναι το προϊόν μιας παραγωγικής διαδικασίας (βλ. σχήμα)
Μέσω μίας παραγωγικής διαδικασίας
ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ———-> ΠΡΟΪΟΝ Η ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Αυτό που επίσης πρέπει να καταλάβουμε, όταν παράγουμε κάτι είναι η αποτελεσματικότητα, δηλαδή ο βαθμός στον οποίο, πετυχαίνουμε το αποτέλεσμα (τον στόχο) τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.
Επειδή συχνά ακούμε τρεις λέξεις (έννοιες) με περίπου το ίδιο νόημα, θα ήταν σημαντικό να εξηγήσουμε ποιες είναι οι διαφορές.
Εκτός του όρου αποτελεσματικότητα, χρησιμοποιούμε και τον όρο παραγωγικότητα. Εννοεί την ποσότητα που παράγεται σε σχέση με τους παραγωγικούς συντελεστές που χρησιμοποιούνται, δηλ. αν χρησιμοποιήσουμε 2 κιλά γάλα θα παράγουμε 1 κιλό τυρί ή αν απασχοληθούν 2 εργάτες θα υλοτομήσουν 10 δέντρα.
Τέλος, χρησιμοποιείται ο όρος αποδοτικότητα. Ο όρος αυτός εκφράζεται σε χρήμα. Μετράει το κέρδος, την απόδοση που προκύπτει σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα από την χρήση κάποιων παραγωγικών συντελεστών (εργάτες, Α’ ύλες κλπ.)
Κάθε επιχείρηση, είναι σημαντικό να γνωρίζει και να μπορεί να μετρήσει ή να αιτιολογήσει τις δυνατότητες παραγωγής που έχει ή και το πόσο αποδοτικές είναι οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί ή και οι παραγωγικοί συντελεστές που χρησιμοποιεί, π.χ. μια μηχανή η οποία παρουσιάζει συχνές βλάβες ίσως αξίζει να αντικατασταθεί παρά να επισκευάζεται συνεχώς ή για έναν εργαζόμενο ο οποίος παρουσιάζει μείωση απόδοσης να διερευνηθούν τα αίτια μέσω της διεύθυνσης ανθρώπινου δυναμικού.
Σπυρίδων Δημ. Νικολογιάννης – Οικονομολόγος MSc
Ειδ. Σύμβουλος του Δημάρχου Δ. Μετεώρων σε θέματα Τουρισμού & Οικονομικών