Η ιδέα της ντροπής σε κάνει να αντιληφθείς

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΑΝΟΥΛΗ

Άλλο ενοχή και άλλο ντροπή. H ζωή είναι εύκολη για τον άνθρωπο που ντρέπεται, σε αντίθεση με τον άνθρωπο που νιώθει ενοχές.
Η ντροπή (εσωτερική συνείδηση) είναι ένα εντελώς διαφορετικό φαινόμενο. Η ενοχή (εξωτερική συνείδηση) επιβάλλεται πάνω σου από τους άλλους. Είναι μία συνωμοσία ανάμεσα στους πολιτικούς και χρυσοκεντημένες πεταλούδες, για να κρατάνε την ανθρωπότητα σκλαβωμένη για πάντα.

Σου δημιουργούνε ενοχές και σου δημιουργούν το μεγάλο φόβο της αμαρτίας. Σε κατηγορούν, σε κάνουν να φοβάσαι, δηλητηριάζουν τις ρίζες σου, τις ιδέες σου με την ιδέα της ενοχής. Καταστρέφουν κάθε δυνατότητά σου για να χαρείς, να γελάσεις και να γιορτάσεις.
Οι κατηγορίες τους είναι τέτοιες, που το γέλιο μοιάζει να είναι αμαρτία.
Η αίσθηση του χιούμορ είναι μία από τις θεμελιώδεις ποιότητες ενός πνευματικού ανθρώπου.
Υπάρχει ένα μυστικό. Αν μπορείς να κάνει την ανθρωπότητα να νιώσει ένοχη, εσύ παραμένεις δυνατός. Ο ένοχος δεν έχει αρκετό κουράγιο να είναι επαναστάτης, αυτό είναι το
μυστικό. Μόνο ένας ευτυχισμένος άνθρωπος μπορεί να είναι επαναστάτης. Πολιτικοί και
χρυσοκεντημένες πεταλούδες πρέπει να είχαν ανακαλύψει αυτό το μυστικό πριν από πολλά
χρόνια, επειδή το έχουν εξασκήσει επί αιώνες και έχουν καταστρέψεi όλη την ομορφιά της ανθρώπινης ψυχής.

Να θυμάσαι, όταν μιλάμε για ντροπή, δεν εννοούμε ενοχή. Η ενοχή επιβάλλεται από τους άλλους, ενώ η ντροπή είναι δικιά σου εμπειρία. Η ντροπή είναι εσωτερική, ενώ η ενοχή είναι εξωτερική. Η ντροπή δεν έχει να κάνει με τους άλλους, αλλά έρχεται από τη δικιά
σου κατανόηση: «Τι να κάνω στον εαυτό μου; Τι να κάνω στη ζωή μου; Πως τη χαραμίζω έτσι;»

Έχει να κάνει με τη δικιά σου συνειδητότητα. Δεν έχει καμία σχέση με τους ηθικούς κανόνες της κοινωνίας. Έχει σχέση με τη συνειδητότητά σου, όχι με τη συνείδηση. Η ενοχή είναι μέρος της συνείδησης και η συνείδηση είναι δημιουργημένη από τους άλλους.
Η συνειδητότητα σε κάνει να αντιληφθείς αυτό που κάνεις στον εαυτό σου και όταν δεις
ότι καταστρέφεις τις τρομερές σου δυνατότητες, τότε ντρέπεσαι και νιώθεις μία αγωνία,
που σε βοηθά να ωριμάσεις. Η ενοχή απλώς λέει ότι είσαι αμαρτωλός. Το συναίσθημα της
ντροπής όμως δείχνει απλά ότι δεν χρειάζεται να είσαι αμαρτωλός, αλλά ότι προορίζεσαι να
γίνεις άγιος. Αν είσαι αμαρτωλός είναι μόνο και μόνο από την έλλειψη συνειδητότητάς σου.

Δεν είσαι αμαρτωλός επειδή η κοινωνία ακολουθεί μία συγκεκριμένη ηθική κι εσύ δεν την
ακολουθείς. Η ενοχή όμως σου δημιουργεί διπλή προσωπικότητα. Άλλος άνθρωπος είσαι επιφανειακά και άλλος στο βάθος. Έτσι διχάζεσαι. Η ενοχή δημιουργεί σύγκρουση και ολόκληρη η ανθρωπότητα υποφέρει από αντίφαση, για τον απλό λόγο ότι έχουμε δημιουργήσει τόσο πολλές και βαθιές ενοχές, που έχουν χωρίσει τον άνθρωπο στα δύο. Το ένα μέρος είναι το κοινωνικό, το τυπικό: Πηγαίνει εκκλησία και ακολουθεί τους
κανόνες, όσο είναι εφικτό. Από την πίσω πόρτα όμως, ζει μία εντελώς διαφορετική ζωή, ακριβώς αντίθετη από αυτήν που κηρύσσει.

Η ιδέα της ντροπής (με την έννοια που εξηγήθηκε) δεν δημιουργεί ποτέ διαμάχη μέσα
σου, ποτέ δεν προκαλεί κανένα χάσμα. Αυτό δημιουργεί πρόκληση, σου λέει: «Σήκω, γιατί
είναι δικαίωμά σου, φτάσε στις κορυφές, είναι δικές σου. Γιατί συνωστίζεσαι με τα ζώα; Μπορείς να πετάξεις. Έχεις φτερά!». Η ενοχή κατηγορεί αυτό που είναι λάθος σ’ εσένα. Η ιδέα της ντροπής σε κάνει να αντιληφθείς αυτό που είναι εφικτό. Η ενοχή συνεχίζει να σε φέρνει συνεχώς στο παρελθόν ξανά και ξανά. Η ιδέα της ντροπής σε φέρνει στο παρόν και απελευθερώνει τις ενέργειές σου στο μέλλον.

Ένα γραμμάριο δράσης ισοδυναμεί με έναν τόνο θεωρίας. Οι ενοχές πάνε με την θεωρία,
οι ντροπές με την δράση. «Οι έλληνες δεν τα καταφέρνουν πάντα» γενικά και αόριστα, δεν
ήταν ποτέ «όλοι ενωμένοι» ούτε «όλοι αγαπημένοι». Αφού δεν είχαν και δεν έχουν τα ίδια
συμφέροντα. Κάποιοι βολεύονται με τις καταστάσεις σαν αυτές που ζούμε σήμερα. Πρωτόγνωρες και επώδυνες για τους περισσότερους).

Κερδίζουν και επενδύουν στην ύπαρξη και στη διαιώνησή τους. Μας θέλουν μονάδες, ατομιστές, εαυτούληδες, εκατομμύρια μικρά και ασήμαντα «εγώ». Φορτωμένους ενοχές, για να μας αντιμετωπίζουν πιο αποτελεσματικά και να μας κρατάνε υποταγμένους, διαιωνίζοντας την κυριαρχία της εξουσίας τους, πάνω στιςκυρτές από το πολύ σκύψιμο πλάτες μας. Δικό τους το σύστημα της αδικίας και της εκμετάλλευσης, δική τους και η εξουσία τους και δικές σου οι αλυσίδες όπου σε κρατάνε δεμένο σκλάβο δούλο τους, αλυσίδες γεμάτες ενοχές…
Ντροπή σου και να θυμάσαι αν είναι να τρέμεις την ιδέα του θανάτου θα απονεκρώνεσαι
εν ζωή.

Υ.Γ. Σε παρελάσεις για Εθνική Επαίτειο -έστω και μηχανοκίνητες- όταν συμμετέχεις σε κάνουν να αποβάλλεις για λίγο τις ενοχές για την κατάσταση που ζεις αλλά μέχρι εκεί.
Η ντροπή σου θυμίζει: Όταν σε μια σύγκρουση μεταξύ ισχυρών και αδύναμων εσύ νύπτεις
τας χείρας σου δεν σημαίνει ότι μένεις ουδέτερος, σημαίνει ότι παίρνεις το μέρος του ισχυρού.
Εάν στην Ελλάδα σήμερα υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων που επιθυμούσε την δική του ευτυχία περισσότερο απ’ ότι επιθυθμούσε τη δυστυχία των άλλων, σε λίγα χρόνια η Ελλάδα θα ήταν παράδεισος