12 -06-2021
Ο Όμιλος Φίλων Πολιτιστικής Κληρονομιάς καλεί σε συστράτευση τους Συλλόγους Μηχανικών των Δήμων της Π. Ε. Τρικάλων, καθώς και όλους τους συμπολίτες μας που αγαπούν την πολιτιστικής μας κληρονομιά, να βοηθήσει όσο και όπως μπορεί καθένας, για να σωθεί η Οθωμανική έπαυλη Περιστέρας, η οποία βουλιάζει στην αδιαφορία και καταρρέει με ευθύνη των τελευταίων Δημοτικών Αρχών.
Πρόκειται για το εμβληματικό «κονάκι» Περιστέρας, το οποίο ήταν κατοικία Τούρκου Αγά, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Ένα κτήριο- κόσμημα του Δήμου Μετεώρων.
Είναι ένα τριώροφο νεοκλασικό πέτρινο κτίσμα από τα καλύτερα της Θεσσαλίας. Η καλά αρμολογημένη λιθοδομή με τις περίτεχνες κατασκευαστικές λεπτομέρειες και το ασύγκριτο ελληνικό φως, με τις πανέμορφες δαντελλωτές κορυφογραμμές του επιβλητικού Κόζιακα, αφοπλίζουν το βλέμμα του επισκέπτη παρατηρητή. Είναι ένα πολύτιμο μνημείο για την τοπική ιστορία της Θεσσαλίας.
Τα κονάκια (τούρκικη λ.) αρχοντικά που οι ένοικοί τους καθόριζαν τις τύχες των ανθρώπων που δούλευαν ολημερίς στα κτήματά τους-χωρίς να τους ανήκει σπιθαμή από τη γη που καλλιεργούσαν- καθώς και όλα τα αγαθά που παρήγαγε ο τόπος κατέληγαν στις αποθήκες του τσιφλικά. Αυτός όριζε τη γη, αυτός όριζε και τις τύχες των ανθρώπων που δούλευαν σε αυτή.
Με βαθιά επίγνωση του ρόλου που διαδραμάτισαν οι τσιφλικάδες στη διαμόρφωση της νεότερης ιστορίας του τόπου μας «όχι ως προνόμιο αλλά ως ιστορικό χρέος», οφείλουμε: να σεβαστούμε την παράδοση και την πολιτιστική μας κληρονομιά με τα θετικά της και τα αρνητικά της.
Το κονάκι είναι μπολιασμένο με την τουρκοκρατία, τσιφλικοκρατία, ληστοκρατία και την πάλη των γονιών μας ενάντια στην καταπίεση και εκμετάλλευση των αγάδων.
Θύμισες που μας γεννούν ανάμεικτα συναισθήματα: πόνο, θλίψη, μισαλλοδοξία, οργή κ.ά. που -ναι μεν- μας θυμίζουν τα βάσανα και τις κακουχίες των προγόνων μας, συνάμα, λειτουργούν και «αποτρεπτικά» παραδείγματα προς αποφυγή κάθε μορφής δουλείας κι εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Συγκρίνοντας τα κονάκια, με τα καλυβόσπιτα των κολίγων (δούλων) γονιών μας, διακρίνουμε την τεράστια ανισότητα ανάμεσα στις δύο κοινωνικές τάξεις.
Χλιδή και προνόμια από τη μια, φτώχια κι εξαθλίωση από την άλλη. Μια διάκριση που δεν σημαίνει: «σώνει και καλά» να τα καταστρέψουμε.
«Μην ψέξεις ή επαινέσεις την ύλην, αλλά μακάρισον ή ταλάνισον την γνώμην ή κακώς χρωμένων την ύλην» δηλ. δεν πρέπει να κατηγορούμε ή να επαινούμε την ύλη αλλά να μακαρίζουμε ή να ελεεινολογούμε τη γνώμη αυτών που καλώς ή κακώς χρησιμοποιούν την ύλη» (λόγια του επισκόπου Παλάδιο 4ος αι.)
Δεν χτυπάμε το σαμάρι όταν μάς κλωτσάει το γομάρι, λαϊκή παροιμία.
Ματαιοπονούν όσοι νομίζουν, πως μπορούν -με την καταστροφή- να αλλάξουν την ιστορία του τόπου μας.
Ο σνομπισμός και η κουζουλάδα δεν έχουν θέση στα πολιτιστικά μας μνημεία.
Ο σημερινός Δήμαρχος του δ. Μετεώρων κ. Θ. Αλέκος μας υποσχέθηκε, ότι θα ενδιαφερθεί προσωπικά για τη διάσωση του μνημείου, περιμένουμε. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.
Ο Πρόεδρος του Ο. Φ. Π. Κ. Περιστέρας
Νικόλαος Δ. Γκούμας