Μία αφίσα που πέρασε στα ψιλά τον μήνα Δεκέμβριο του περασμένου έτους θύμισε με το περιεχόμενό της όλες εκείνες τις κακοδοξίες των πρώτων αιρετικών. Κι επειδή η αφίσα ανήγγειλε το τέλος των Χριστουγέννων καθότι φέτος έχει έκτρωση, έχω την αίσθηση πως ακόμη και ο Νεστόριος θα οδηγούταν σε έκπληξη με τούτη τη χυδαιότητα.
Κι ενώ θα ανέμενε κανείς, είτε από όσους κόπτονται για την εντιμότητα του λόγου, είτε από τις εκπροσώπους των φεμινιστικών κινημάτων να υπερασπιστούν το πρόσωπο μιας γυναίκας, μιας ανθρώπου, της μητέρας του Θεού, απορεί πως όλοι αυτοί επέτρεψαν να συμβεί κάτι τέτοιο και δεν το απέτρεψαν. Να ατιμωθεί δηλαδή το πρόσωπο της Παναγίας μέσα από μία αφίσα ανερυθρίαστης χυδαιότητας στην οποία αναγραφόταν τα εξής: ‘’Πορεία. Χριστούγεννα τέλος. Φέτος κάνω έκτρωση. Σάββατο 17.12. Τα σώματα και οι ζωές μας μας ανήκουν. 12.00 Πλατεία Αμερικής’’. Μάλιστα δε στην αφίσα το πρόσωπο της Παναγίας είχε αναποδογυριστεί. Αυτό δεν αποτελεί κατάντια. Αποτελεί ύβρις.
Σήμερα, η Εκκλησία μας εορτάζει την Υπαπαντή του Κυρίου. Η Θεοτόκος σαράντα μέρες μετά τη γέννηση του Χριστού, πηγαίνει το βρέφος στο Ναό της Ιερουσαλήμ μαζί με τον Ιωσήφ για να αφιερωθεί το βρέφος στον Θεό. Αν, σύμφωνα με την αφίσα είχε συμβεί η έκτρωση, αν η Παναγία δηλαδή είχε οδηγηθεί στην έκτρωση, τότε δεν θα γιορτάζαμε τα Χριστούγεννα και φυσικά και τη σημερινή εορτή. Εκεί φτάνει η χυδαιότητα εκείνων που επινόησαν την αφίσα, προνοώντας νωρίτερα να συλλάβουν τη σκέψη περί εκτρώσεως του Ιησού από την Παναγία.
Κι ενώ η έκτρωση, σύμφωνα με τον Μ. Βασίλειο είναι φόνος και παρά το γεγονός ότι η γυναίκα δεν έχει κανέναν δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει στο σώμα της, αφού το έμβρυο δεν της ανήκει αλλά συνεργός στην ύπαρξη του είναι και ο άντρας, οι υπερασπιστές, αν όχι όλοι, της έκτρωσης διακηρύσσουν τον θάνατο του Θεού με την αφίσα αυτή. Όχι τον θάνατο του Θεού που διακηρύσσει ο Νίτσε στη Χαρούμενη Γνώση, όπου τα βάζει με τη Δύση που ‘’σκότωσε’’ τον Θεό, βλέποντας Τον ως ιδέα, σχηματίζοντας μάλιστα μία ανάξια περί Θεού αντίληψη, αλλά τον θάνατο που έπρεπε να επιβληθεί στον Χριστό μέσα από την έκτρωση της Θεοτόκου. Εξ’ ου και η αναγγελία του τέλους των Χριστουγέννων.
Ο αιρετικός Νεστόριος που εμφανίσθηκε τον 5ο αιώνα και διακήρυξε πως δεν είναι δυνατόν να γεννηθεί ο Θεός από μία γυναίκα και πως ‘’τα ομοούσια τίκτουν ομοούσια’’, σαφώς και βλασφήμησε κατά της Θεοτόκου και του Χριστού, αλλά η αφίσα που προκάλεσε εισαγάγει ένα άλλο πλέον σημείο, ιδιαίτερα επικίνδυνο για την εποχή μας, αυτό του χυδαίου αθεϊσμού, ενός αθεϊσμού που δεν έχει όρια και η φύση του επιτάσσει την ανεμπόδιστη έκφραση οποιασδήποτε λεκτικής βαρβαρότητας. Βέβαια, το θέμα δεν είναι η χυδαιότητα απλά και μόνο ως γεγονός, αλλά η a priori πίστη στη χυδαιότητα αυτή.
Ο Χριστός είναι το αντιλεγόμενο σημείο. Διαβάζουμε στο ευαγγέλιο της εορτής της Υπαπαντής: ‘’Αυτός είναι προορισμένος για την πτώση και ανύψωση πολλών μεταξύ του Ισραήλ και ως σημείο για το οποίο θα υπάρχει αντιλογία..’’ (Λουκ. 2, 34). Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, αναφερόμενος σε βιβλίο του στην εορτή της Υπαπαντής και στη φράση ‘’σημεῖον ἀντιλεγόμενον’’ σημειώνει πως ‘’ο Θεάνθρωπος Χριστός είναι πτώση των απίστων, των μη πιστευόντων σε Αυτόν, και ανάσταση αυτών που πιστεύουν σε Αυτόν’’.
Στη θεολογία της ορθόδοξης Ανατολής, περισσότερο όμως στο γεγονός του βιώματος του μυστηρίου που αποκαλύπτεται και το οποίο γεννά η μετοχή στο μυστήριο ως κατάφαση στη θεία αποκάλυψη του άχρονου στο άχρονο, το πρόσωπο του Χριστού είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το πρόσωπο της Θεοτόκου. Για παράδειγμα, αν πούμε ότι η Παναγία είναι μία απλή άνθρωπος (όπως υποστήριζε ο Νεστόριος, την οποία αποκαλούσε μεταξύ άλλων ‘’ανθρωποτόκο’’ και όχι Θεοτόκο), τότε ο Χριστός που γεννιέται είναι απλά ένας ιστορικός Ιησούς, ένα πρόσωπο της ιστορίας, ένας θεοφόρος άνθρωπος κατά Νεστόριο (θεοφόροι είναι και οι άγιοι όμως!) και όχι ένας ενανθρωπήσας Θεός κατά άγιο Κύριλλο Αλεξανδρέα, ο οποίος και αντιμετώπισε τις κακοδοξίες του Νεστορίου στην Γ’ Οικουμενική Σύνοδο (431), καθιερώνοντας τον όρο Θεοτόκο, ως βαρύ πλήγμα στις νοσηρές φαντασιώσεις όσων απεχθάνονται το μυστήριο της σωτηρίας από τον Θεάνθρωπο Ιησού.
Θέτοντας σε αμφιβολία τη Χριστολογία, τίθεται σε αμφιβολία το γεγονός της σωτηρίας του ανθρώπου. Σε μία τέτοια περίπτωση έχουμε να κάνουμε με μία τραυματισμένη ανθρωπολογία καθότι ο άνθρωπος δεν έχει τη δυνατότητα να σωθεί από έναν Θεό που δεν γεννιέται. Όσες φωνές κόπτονται για το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του σώματος τους επιλέγοντας την έκτρωση και υπερασπιζόμενες στο έπακρο αυτό τους το δικαίωμα, ας αναλογιστούν κατά πόσο ευαισθητοποιήθηκαν και ενδιαφέρθηκαν, αν όχι στη διαφύλαξη της ιερότητας του προσώπου της Θεοτόκου, στην οποία ενδεχομένως και να μην πιστεύουν, στην υπεράσπιση του δικαιώματος του σεβασμού, άρα και του ονόματος της ως ανθρώπου.
Πρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος
(Θεολόγος, Βαλκανιολόγος)
Εφημέριος Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Διάβας – Ι.Μ. Σταγών & Μετεώρων