Επιμέλεια: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΕΡΓΟΥΛΑΣ
Τα σημεία των καιρών» είναι τόσα και τέτοια, ώστε, ακόμη και οι εγκαταβιούντες στην έρημο, θα πρέπει να έρχονται σε κοινωνία με την «εν τω κόσμω» στρατευομένη Εκκλησία, για να αντιμετωπίσουν από κοινού τις μεγάλες και απροκάλυπτες απειλές για την Ορθοδοξία και το Έθνος μας, απειλές που προέρχονται από Ανατολή, Βορρά και Δύση.
Την έννοια της εξόδου των Μετεωριτών Μοναχών προς Σας, αγαπητέ και αξιότιμε αναγνώστη των γραμμών αυτών, και της συναντήσεώς τους μαζί Σας έχει το κείμενο αυτό. Και δεν έρχόμαστε σε συνάντησή Σας «καθ’ υπεροχήν λόγου» (Β’ Κοριν. 2,1), αλλά ερχόμαστε με την ιδιότητά μας, δηλαδή ως απλοί και ελάχιστοι δουλευτάδες της μοναχικής ασκήσεως, επάνω στους θεοφρούρητους μετέωρους βράχους της Ελλάδος, τα Μετέωρα. Ερχόμαστε με αυτό που είμαστε, Μοναχοί δηλαδή, συνεχιστές των αγώνων και των αγωνιών μιας αδιάκοπης σειράς Άγιων Κτιτόρων, Όσιων Ασκητών, Μαρτύρων και ομολογητών, ανακαινιστών, επιφανών η αφανών Μοναχών της Αγίας Λιθοπόλεως των Σταγών.
Ερχόμαστε σε Σας, για να Σας πούμε ποιοι είμαστε, ποια είναι η αρχή μας, ποια η ιστορία του Άγιου τόπου μας, ποια είναι η προσφορά των Πατέρων μας στην Εκκλησία και την Ελλάδα μας, ποιες είναι οι θυσίες τους για τις δύο αυτές αγάπες τους και, τέλος, για να Σας πούμε τις προοπτικές και τις θέσεις αυτής της 600χρονης στρατιάς των Μετεωριτών για το σήμερα και το αύριο των Αγίων Μετεώρων.
Η μεγίστη τιμή της ζωής μας είναι ότι κληθήκαμε να γινωμε Ορθόδοξοι Έλληνες Μοναχοί. Η ασφαλέστερη επιλογή μας ότι ανταποκριθήκαμε στη θεία κλήση.
Αρχή μας και υπόδειγμά μας ειναι ο Αρχηγός της Πίστεώς μας και Σωτήρας του κόσμου, ο Ιησούς Χριστός, ο πρώτος αναχωρητής του Χριστιανισμού.
Αυτός είναι το πρότυπό μας και Αυτού την πληρέστερη μίμηση της «πολιτείας» επιθυμούμε να κατορθώσουμε, κατανικώντας οχι μόνο τις γήιες και φερτές επιδιώξεις, αλλά το σύμφυτό μας εγώ, διαλέγοντας, τον χρηστό ζυγό της δουλεύσεώς Του.
Ο Μοναχισμός, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, έχει ιστορία δυο χιλιάδων ετών και βρίσκεται υπεράνω και εξω από τον μάταιο κοσμο. Με τα δάκρυα των Μοναχών του γεωργεί «της ερήμου το άγονον» και μετουσιώνει την ευαγγελική θεωρία σε πραξη, όχι ως Θρησκευτική ιδεολογία, ως θεραπευτική της υπάρξεως και μέθοδο Θεώσεως και σωτηρίας.
Η είσοδος και ένταξη ενός πιστού σε Μοναστήρι είναι αποτέλεσμα πλησμονής θείου έρωτα και ένθεου ζήλου προς ισόβια και απερίσπαστη υπηρεσία του Χριστού. Άλλωστε, τελικός σκοπός και των δύο μορφών γάμου είναι η Βασιλεία των Ουρανών. Ακόμη, η αναχώρηση σε Μοναστήρι δεν ξεκινάει από μίσος προς τους οικείους και τις κοινωνικες σχέσεις του ανθρώπου. Γι’ αυτό και ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος μιλάει για «απαθές μίσος» (άμισον μίσος) των γονέων, του κόσμου και των δραστηριοτήτων του.
Αυτός που ξενιτεύει (γίνεται μοναχός) για τον Θεό δεν είναι άνθρωπος «sui generis» (ιδιόρρυθμος) και ψυχοσύνθεση που αδυνατεί να δημιουργήση κοινωνικές σχέσεις.
Ένας τέτοιος άνθρωπος, και στο λιμάνι, όπως είναι το Μοναστήρι, θα ναυαγήση ή θα γίνη προβληματική προσωπικότητα. Εκείνος που πράγματι ποθεί τη μίμηση της των αγγέλων καταστάσεως είναι ο πλέον ικανός να προσφέρη σχέσεις αρμονίας και συνεργασίας και συνυπάρξεως.
Στα ιδεολογικά ρεύματα των τελευταίων αιώνων, στον ύλισμό και στα με αυτόν συνδεόμενα δήθεν φιλοσοφικα συστήματα, ο κοινοβιάτης Μοναχός απαντά με την ακτημοσύνη, στον πανσεξουαλισμό με την παρθενία, στον σύγχρονο αναρχισμό με την υποταγή.
Η αποστασία από τον Θεό, η αυτοπεποίθηση, η αυτοθεοποίηση, η αθεΐα η ακόμη η αντιθεΐα είναι μορφές δαιμονικής κυριαρχίας, ενώ η υποταγή στην πατρική εξουσία του Θεού είναι αγγελική κατάσταση.
Η υποταγή είναι το μεγάλο αγωνισμα του Μοναχού. Είναι η πιο δυνατή νέκρωση, η πλέον καρποφόρα θυσία.
Η υποταγή, που είναι στην ουσία της εφηρμοσμένη ταπεινοφροσύνη, είναι το καθημερινό αναίμακτο μαρτύριο του Μονάχου, αλλά συγχρόνως και η ανάπαυσή του στα αγιαστικά και σωτήρια φροντιστήρια, τα Μοναστήρια.
Ο σύγχρονος άνθρωπος βασανίζεται κυρίως απο την υπερηφάνειά του, τις απωθημένες αμαρτίες, τα αθεράπευτα πάθη. Στο εξομοληγητήριο του Μοναστηριού βρίσκει ο άνθρωπος κατανόηση, στοργή, αποδοχή.
Παίρνει άφεση, λυτρώνεται, ξανανασταίνεται. Φεύγει, πετώντας απο μυστική χαρά.
Η εποχή μας είναι κατ’ εξοχήν εγωκεντρική και φίλαυτη, ασφυκτικά κλεισμένη στην ατομικότητα. Η ατομικότητα αυτή και η έλλειψη σωστής κοινωνίας έχει για σύζυγο τη μοναξιά, οχι σαν πηγή πνευματικής καρποφορίας, αλλά σαν βασανιστικό συναίσθημα αδυναμίας συνυπάρξεως. Το Ορθόδοξο Μοναστικό Κοινόβιο, που προϋποθέτει την ένωση με τον Χριστό και την διά τον Χριστό άσκηση στην αγάπη και στην υπομονή, δίνει τη λύση σε όλα τα αδιέξοδα που οδηγούν στη διάλυση των οικογενειών, την κατάληξη στα ναρκωτικά και τα ψυχοναρκωτικά (Γκουρού, εσωτερικό διαλογισμό κ.λπ.).
Ο Ορθόδοξος Μοναχός, που άφησε τα πάντα και είναι έτοιμος να πεθάνη για τον Χριστό και την Πίστη του, δεν διστάζει να υψώση φωνή διαμαρτυρίας κάθε φορά που διακυβεύεται η ελευθερία και η Παράδοση της Εκκλησίας και η υπόσταση του Γένους του.
Γι’ αυτό και Αγιορείτης Ηγούμενος διεκήρυσσε: «Αφήστε ανοιχτές αυτές τις πύλες της Ελευθερίας.
Μια μέρα, κουρασμένοι οι άνθρωποι θα ζητήσουν να μπουν σ αυτές».
Στα Μετεωρίτικα Μοναστήρια, τρεις δεκαετίες ολόκληρες αναστηλώνουν τα Θεόκτιστα Καστρα οι σημερινοί Μετεωρίτες Μοναχοί και Μονάχες.
Φερμένοι ολοι από νέα παιδιά, μεγαλωμένοι μέσα στην «Θηβαίδα των Σταγών» κουβαλούν υλικά στις πλάτες τους, ανακαινίζουν, συντηρούν, ποτίζουν με το λιγοστό νερό τους κήπους τους, ενώ η ιερή υμνωδία και οι κτύποι των ταλάντων αναμειγνύονται με το θόρυβο και τους κτύπους των μαστόρων. Μοιάζουν σαν να γεννήθηκαν πάνω στα βράχια αυτά, σαν να ’ναι ιθαγενείς του απόκοσμου αυτού τοπίου.
Τις πολυθόρυβες ώρες της ημέρας ανταλλάσσουν με την απόλυτη σιγή της μετεωρίτικης νύκτας, κατά τη διάρκεια της οποίας μπορούν να απολαύσουν την ιερή υμνωδία, μέσα στον πιο υποβλητικό διάκοσμο των κατανυκτικών Καθολικών και μέσα στο απαραχάρακτο μοναστηριακό τυπικό της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Συχνά ακούγεται το ερώτημα, όχι μόνο από στόματα αδαών, αλλα και από υψηλής ακόμη πνευματικότητος πρόσωπα. «Είναι δυνατόν να υπάρξη Μοναχισμός στα Μετέωρα σήμερα;» Και οι Μετεωρίτες, έμείς που τα βράχια αυτά τα νιώθουμε ότι είναι Αγία Γη, η Ακρόπολη, η Αγιά Σοφιά, η Ρωμηοσύνη ολόκληρη, διερωτώμαστε με τη σειρά μας: «Αυτοί οι άνθρωποι κατάλαβαν ποτέ, τι σημαίνει να φυλάς Θερμοπύλες, τι σημαίνει να βαστάς στους ώμους σου την Ορθόδοξη Κληρονομιά;»
Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η ησυχία και η πνευματική περισυλλογή είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για μιάν ολοκληρωμένη πνευματικότητα και για μια σωστή κοινωνικότητα. Η διάκριση, όμως, του Ηγουμένου και του Πνευματικού της Μονής είναι αυτή που θα ρυθμίση με τέτοιο τρόπο το καθημερινό πρόγραμμα και το ωράριο επισκεπτών, τις ώρες μελέτης και τις ώρες εργασίας των μοναχών, ώστε και ο προσκυνητής να βοηθείται με το ολιγόωρο πέρασμα του και ο Μοναχός να ευφραίνεται μέσα στην πνευματική του οικογένεια που λέγεται Κοινόβιο, επαναλαμβάνοντας τα λόγια του Ψαλμωδού:
«Ίδου δη τι καλόν ή τι τερπνόν αλλ’ η το κατοικείν αδελφούς επί το αυτό» .
Ο Μετεωρίτης Μοναχός βλέπει στη ζωή του ότι είναι αψευδης η ρήση του Κυρίου.
«Πας ος αφήκεν οικίας ή αδελφούς ή αδελφάς ή πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή τέκνα ή αγρούς… ένεκεν του ονόματος μου, εκατονταπλασίονα λήψεται και ζωήν αιώνων κληρονομήσει».
Δεν είναι τα «εκατονταπλασίονα» που συγκινούν, αλλά η αγαπη του Θεού και η πιστότητα αυτής της αγάπης του. Ο θησαυρός του Μοναχού είναι ο Χριστός και μόνον αυτός και καμμια ανθρώπινη δύναμη δεν μπορεί να χωρίση τον ταπεινό Μοναχό από τον θησαυρό της καρδιάς του, που τον βρίσκει στην συχνότατη ευχαριστιακή συμμετοχή, στη θεία Κοινωνία δηλαδή, και στην αδιάλειπτη ευχή του Ιησού:
«Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με τον αμαρτωλόν».
Οι Μετεωρίτες Μοναχοί θα θέλαμε να Σας δηλώσουμε ότι από τη μοναχική μας ζωή είμαστε ευτυχισμένοι και δεν θα ανταλλάσσαμε την ευτυχία αυτή με τίποτε του κόσμου τούτου. Κι αν ακόμη ο Θεός μας έδινε οχι μία, αλλά χίλιες ζωές, και τις χίλιες θα τις δίναμε στο Χριστό και θα τις δίναμε από την πρώτη μας νιότη, πάνω στα ίδια αγιασμένα βράχια των Μετεώρων. Προς όλους δε Εσάς που ζήτε μακριά άπό τα Μετέωρα δηλώνουμε πως «καν τω σώματί έσμεν αγνώτες (άγνωστοι)», όμως, «τη διαθέσει της ψυχής και ταις του νου φαντασίαις και μάλα γνώριμοι και οικείοι» είμεθα προς εσάς, αφού «μακράν υμών παροικού μεν, αλλά τω σώματι και τώ νόμω του σώματος» μόνον, όμως «τη διαθέσει της ψυχής και τω φρονήματι και τη προσευχή μάλα εγγύς υμών ιστάμεθα».
Τα Αγια Μετεωρα σήμερα χαίρουν ιδιαιτέρας εκτιμήσεως και συμπαραστάσεως από τον πιστό λαό του Θεού, τον εγγύς και τον μακράν. Ηδη νέα πρόσωπα με πνευματικές αναζητήσεις άρχισαν να στελεχώνουν με νέο αιμα τα παμπάλαια κάστρα μας και ελπίζουμε, συν τω χρόνω, με την ευλογία του Θεού σε μια μεγαλύτερη πνευματική καρποφορία, που θα οδηγήση στην αναστήλωση και των εγκαταλελειμμένων Μονών της Αγίας Λιθοπόλεως.
Τα παραπάνω είναι αποσπάσματα της Παμμετεωρίτικης Σύναξης όλων των Μοναχών των Ιερών Μονών των Αγίων Μετεώρων. Η σύγκληση πραγματοποιήθηκε στις 17-1-1994 και όλα τα πορίσματα με τις αποφάσεις δημοσιεύτηκαν σε έκδοση των Ιερών Μονών: «ΑΓΙΑ ΜΕΤΕΩΡΑ ΤΑ ΑΠΑΡΤΑ ΚΑΣΤΡΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΡΩΜΗΩΣΥΝΗΣ».
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!