Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για τον χριστιανό, παρά μόνο εκείνος του ευαγγελίου. Καθόλου εύκολος δρόμος. Με αρχή και τέλος τον Χριστό. Αυτό όμως έχει δυσκολίες. Οι δυσκολίες έγκεινται στη φύση του κόσμου τούτου. Ο Χριστός δεν προέρχεται από τον κόσμο τούτο (Ιω. 17,16) κι αυτό γεννά πολλές δυσκολίες για τον χριστιανό.
Μπορεί να άλλαξε το έτος και ένα νέο να διαδέχθηκε το παλαιό. Ένα όμως δεν αλλάζει• το πρόσωπο του Χριστού και οι εντολές Του. Κάθε άνθρωπος στη ζωή του ξεκινάει με διαφορετικές προϋποθέσεις να σκέφτεται, να ενεργεί, να ζει. Εξαρτάται τι τοποθετεί ως αρχή και ποιες προτεραιότητες ο ίδιος βάζει στη ζωή του. Για παράδειγμα, άλλοι υποδέχονται τον χρόνο παίζοντας χαρτιά, άλλοι ξεφαντώνουν για να πάει καλά η νέα χρονιά, άλλοι δίνουν μεγάλη σημασία στο φλιτζάνι και τι θα βγάλει αυτό, άλλοι δε πάλι σκέφτονται τον Χριστό και προς Εκείνον στρέφουν το νου τους. Ο χριστιανός δεν έχει ανάγκη το καλό στη ζωή του αλλά το άγιο, την παρουσία και χάρη του Αγίου Πνεύματος στη ζωή του.
Ο χριστιανός δεν είναι ένας ακόμη καλός και αγαθός πολίτης. Εξάλλου, το πολίτευμα του δεν είναι κοσμικό, αλλά ‘’η πατρίδα η δική μας είναι στους ουρανός’’, όπως λέει ο απόστολος Παύλος (Φιλ. 3,20). Και τα άνω θεωρεί και τα άνω αναζητεί. Ο κόσμος τούτος, παρά το γεγονός ότι αποτελεί δημιούργημα του Θεού, δεν είναι ο κόσμος από τον οποίο ο Θεός προέρχεται. Κάθε νέο έτος, κι ενώ οι ευχές λέγονται με μεγάλη ευκολία και άνεση, χωρίς ίσως να συνειδητοποιηθεί η τραγικότητα του δράματος στην οποία βαδίζει η ανθρώπινη ύπαρξη, η οποία μοιάζει να επιμένει στην αλαζονεία και εγωπάθεια του σκοτισθέντος νου, σημειώνεται μία ανακύκλωση των γεγονότων και εκρίζωση του θείου θελήματος από τις ζωές των ανθρώπων. Βέβαια, σ’ αυτό δεν φταίει η ανθρώπινη φύση μας, η οποία πλάστηκε καλή, αλλά η προαίρεση νοσεί, όπως λένε οι Πατέρες. ‘’Οὐκοῦν μή τά μέλη μέμφου, ἀλλά τήν προαίρεσιν’’, θα πει ο άγιος Νείλος ο ασκητής.
Από την στιγμή που ο Χριστός δεν είναι προτεραιότητα, τότε όλα επιτρέπονται. Όπως έλεγε και ο Ντοστογιέφσκι, ‘’χωρίς Θεό όλα επιτρέπονται’’. Μόνο που στην εποχή μας ο Θεός ερμηνεύεται όπως ο καθένας επιθυμεί, κατά τους δαίμονες εαυτού, σύμφωνα με το αρχαίο ρητό. Το ειδεχθές έγκλημα που συντελείται είναι ‘’ο θάνατος του Θεού’’. Όταν ο Νίτσε μιλούσε στην Χαρούμενη Γνώση για τον θανάτου του Θεού, κάποιοι τον κορόϊδευαν, όπως εξακολουθούν να πράττουν και σήμερα, ενώ ο ίδιος αναφερόταν στην μετατροπή του Θεού σε ιδέα. Σήμερα τι γίνεται; Δεν μετατρέπεται ο Θεός σε ιδέα; Σε είδωλο; Λειτουργεί μέσα από την προσωπική αντίληψη περί Θεού που ο καθένας αορίστως υιοθετεί ή ως το πρόσωπο μιας σχέσης που βεβαιώνει συνάμα και την αυθεντική μαρτυρία της ύπαρξης στη σχέση αυτή;
Όταν ο Χριστός εξορίζεται, τότε ο άνθρωπος στη θέση του τοποθετεί κάθε τι άλλο που τον ικανοποιεί κατά την προσωπική του αντίληψη και ανάγκη. Τότε εμφανίζονται τα έργα της σαρκός: Μοιχεία, πορνεία, ακαθαρσία, ακολασία, ειδωλολατρία, μαγεία, εχθρότητα, φιλονικείες, ζηλοτυπίες, θυμοί, ραδιουργίες, διχόνοιες, αιρέσεις, φθόνοι, φόνοι, μέθη, ασωτίες, όπως αναφέρει ο απόστολος Παύλος στην επιστολή του προς τους Γαλάτες (Γαλ. 5, 19-21). Αντίθετα, όταν τοποθετείται ως αρχή, ως μέτρο των προσώπων και των πραγμάτων ο Χριστός, τότε, όπως πάλι σημειώνει ο απόστολος Παύλος, ο άνθρωπος απολαμβάνει τους καρπούς του αγίου Πνεύματος, δηλαδή την αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστοήθεια, αγαθοσύνη, πίστη, πραότητα, εγκράτεια (Γαλ. 5, 22-23).
Ο τρόπος του χριστιανού είναι ο τρόπος του ευαγγελίου και ο δρόμος του ο δρόμος του ευαγγελίου. Με το ευαγγέλιο ζυγίζει και μετράει τα πράγματα. Είναι ο οδοδείκτης του, ο τρόπος της αληθινής ζωής, του αυθεντικού ήθους που δημιουργεί αγίους, ενάρετους ανθρώπους με αληθινή βιοτή στηριγμένη στο πρόσωπο του Χριστού και όχι στις συνήθειες και ανασφάλειες του κόσμου τούτου. Ο χριστιανός τον Χριστό τοποθετεί οδηγό στη ζωή του, με βάση τους λόγους Του ενεργεί και όχι με βάση τη νοοτροπία του κόσμου. Ποια είναι η νοοτροπία του κόσμου; Η αληθινή αγάπη; Η συγχωρητικότητα; Η εύλαλη σιωπή; Η μετάνοια; Η υπομονή; Δεν μοιάζει ο κόσμος να γοητεύεται από το μυστήριο. Και τα παραπάνω είναι όντως μυστήρια καθότι έχουν μία δυναμική που εναντιώνεται στις χαοτικές και φθοροποιές δυνάμεις του επίγειου τούτου κόσμου.
Τα πράγματα είναι απλά. Είναι όμως και δύσκολα. Ο άνθρωπος που επιλέγει να αλλάξει τον χρόνο σκεφτόμενος τον Χριστό, έχει αντιληφθεί πολύ καλά πως θα βαδίζει πάντοτε κρατώντας σταυρούς στους ώμους του. Έχει δύο επιλογές. Να αφήσει τους σταυρούς και να ζήσει σύμφωνα με το πνεύμα του κόσμου τούτου, που εναντιώνεται στο πνεύμα του ευαγγελικού λόγου ή να συνεχίσει με πόνο να βαδίζει τον δρόμο του ευαγγελίου, που είναι όμως ο αυθεντικός δρόμος και τρόπος της ζωής αλλά και σωτηρίας. Ας μιλήσει όμως πάλι ο απόστολος Παύλος• ‘’Σ’ εμένα δε μη γένοιτο να καυχηθώ διά τίποτε άλλο παρά διά τον σταυρόν του Κυρίου μας Ιησού Χριστού’’ (Γαλ. 6,14).
Ευλογημένη χρονιά σε όλους!
Πρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος (θεολόγος, βαλκανιολόγος)
Εφημέριος Διάβας Ι.Μ. Σταγών & Μετεώρων