«Χαρήτ’ αδέλφια τη μεγάλη μας γιορτή.
Είν’ η γιορτή της Πίστης
και της Λευτεριάς
Και προμηνά τον ερχομό του Λυτρωτή
Και των προγόνων διαλαλεί την αρετή».
Με αυτά τα εμπνευσμένα λόγια ο φλογερός ποιητής Γ. Βερίτης μιλά για διπλή μνήμη, διπλή γιορτή, διπλή χαρά, διπλή λευτεριά. Εύστοχα γράφτηκε ότι δύο «χαίρε» αποτελούν το νόημα της ημέρας της 25ης Μαρτίου: το «Χαίρε κεχαριτωμένη Μαρία» και το «Χαίρε, ω χαίρε ελευθεριά».
Το πρώτο προφέρεται από τα χείλη του Αγγέλου και ευαγγελίζεται τη Σάρκωση του Θείου Λόγου και τη Λύτρωση του ανθρώπινου γένους από τα δεσμά της αμαρτίας, το δεύτερο προφέρεται από τα χείλη του ποιητή Διονύσιου Σολωμού και ευαγγελίζεται τη Λύτρωση του Ελληνικού Γένους από τα δεσμά της δουλείας.
Η ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, ο Ελληνισμός του Εξωτερικού και οι Φιλέλληνες, οι ενθουσιώδεις σπουδαστές και οι ηρωίδες γυναίκες, οι σοφοί Διδάσκαλοι του Γένους με κορυφαίους τον γλωσσομαθή Κοραή και τον πύρινο Πατροκοσμά, οι ανεπανάληπτοι κληρικοί κάθε βαθμού, από τον Αθανάσιο Διάκο και τον Παπαφλέσσα μέχρι τον Πρωτομάρτυρα της Επανάστασης Γρηγόριο τον Ε΄, οι στρατηγοί και οι ναύαρχοι και χιλιάδες άλλοι επώνυμοι ή λιγότερο γνωστοί και άγνωστοι, αγωνίστηκαν για την Ελλάδα και πολέμησαν ηρωικά για τη λευτεριά της Πατρίδας μας και τα μεγάλα ιδανικά της φυλής μας.
Ο Γρηγόριος – Δικαίος Παπαφλέσσας έλεγε: «…Έλληνες, ποτέ μην ξεχνάτε το χρέος σε Θεό και σε Πατρίδα! Σ’ αυτά τα δύο σάς εξορκίζω: ή να νικήσουμε ή να πεθάνουμε κάτω από τη Σημαία του Χριστού».
Ήταν πραγματικά η Επανάσταση του 1821 «εξ ολοκλήρου εθνική». Όλη η Ελλάδα στα χρόνια της σκλαβιάς και της Λευτεριάς ήταν ένα απέραντο στρατόπεδο πίστης και αρετής, ανδρείας και λεβεντιάς. Το διαχρονικό πνεύμα της Επανάστασης φαίνεται έντονα στη Βόρεια Ελλάδα, στη Νότια Ελλάδα, στον Μοριά, στη Χίο, στο Μανιάκι και στα Δερβενάκια.
Το ’21 είναι για όλους μας ανεκτίμητη κληρονομιά. Είναι η προσωποποίηση της δόξας. Μαρτυρά την ακατάλυτη δύναμη της φυλής μας, τη ζωτικότητα και το σφρίγος της. Ό,τι είμαστε σήμερα ως Έθνος, το χρωστάμε στο ανεπανάληπτο ’21.
Οι ήρωες του 1821, ο Καραϊσκάκης, ο Διάκος, ο Νικηταράς, ο Κολοκοτρώνης, ο Κανάρης, ο Παπαφλέσσας, η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους και τόσοι άλλοι σήκωσαν την ταφόπετρα κι ανάστησαν έναν λαό, οδηγώντας τον απ’ την αφάνεια στην πρωτοπορία, από τον θάνατο στη ζωή, από την αυταπάτη και την ονειροπόληση στο φως της πραγματικότητας. Η Επανάσταση του 1821 θεμελίωσε το μέλλον του Έθνους μας και γέννησε το αίσθημα της ασφάλειας και της ύπαρξής μας.
Με αφορμή τη σημερινή μεγάλη μας Εθνική Επέτειο ας στραφεί ο νους μας ευλαβικά στους αθάνατους προγόνους μας και η θυσία τους, για μια ελεύθερη πατρίδα, ας μας συγκινήσει κι ας μας δώσει το παράδειγμα.
Αύριο που γιορτάζουμε την ιερή τους μνήμη, ας τους υποσχεθούμε ότι θ’ αποτελούν για εμάς ορόσημο και ότι θα διαποτίζουν με το φρόνημά τους τους μεγάλους εθνικούς μας οραματισμούς.
Ας κάνουμε λοιπόν βίωμά μας το πάντα επίκαιρο πνευματικό μήνυμα του 1821, που εκφράζεται ιδιαίτερα στην ελληνορθόδοξη παράδοση. Τούτες τις πονηρές ημέρες είναι απαραίτητο όσο ποτέ το διαχρονικό πνεύμα του 1821 για την επιβίωσή μας, για να είμαστε πάντοτε ενωμένοι και συνεργαζόμενοι όλοι οι Έλληνες, έτσι ώστε να βρίσκουν απήχηση σε όλες τις γενιές τα σοφά λόγια του Ιωάννη Καποδίστρια:
«Η Ιστορία και το μέλλον της Ελλάδος στηρίζονται πάνω σε τρεις λέξεις: Θρησκεία, Ελευθερία, Πατρίς».