Το επίμαχο ηχητικό απόσπασμα από την τηλεδιάσκεψη του τέως υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, με hedge funds, για το οποίο η «Καθημερινή» και το «Πρώτο Θέμα» (στη στήλη «themaleaks») έγραψαν την Κυριακή ότι αποκαλύπτει πως ο κ. Βαρουφάκης είχε μιλήσει για σχέδιο «χακαρίσματος» των ΑΦΜ και δημιουργίας ενός παράλληλου τραπεζικού συστήματος, που θα μπορούσε να οδηγήσει στη δραχμή, δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα από το φόρουμ OMFIF, με την άδεια του κ. Βαρουφάκη.
Τις επίμαχες αποκαλύψεις έδωσε στη δημοσιότητα το «Official Monetary and Financial Institutions Forum (OMFIF)», στο οποίο ο τέως υπουργός Οικονομικών πετριέγραψε τα σχέδιά του.
Το Φόρουμ Επίσημων Νομισματικών και Οικονομικών Θεσμών (OMFIF), με έδρα το Λονδίνο, είχε ανακοινώσει νωρίτερα, μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του, ότι έχει ηχογραφήσει την ομιλία του Γιάνη Βαρουφάκη της 16ης Ιουλίου και την έδωσε στη δημοσιότητα, με την έγκριση και του ιδίου.
Όπως τονίζεται, το σχέδιο του πρώην υπουργού αφορούσε ένα παράλληλο νόμισμα εντός ευρώ.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο κ. Βαρουφάκης ξεκαθαρίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν είχε εντολή να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρώ, αλλά να διαπραγματευθεί με το Eurogroup και την ΕΚΤ για μια βιώσιμη λύση, με τη χώρα εντός ευρωζώνης.
Είναι δύσκολο, ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Βαρουφάκη, όταν βρίσκεται εντός της νομισματικής ένωσης, να προετοιμάσεις ένα δημόσιο διάλογο για το ενδεχόμενο έξόδου από την ευρωζώνη, σε περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις φτάσουν στο σημείο χωρίς επιστροφή.
Στη συνέχεια της συνομιλίας, με ημερομηνία 16 Ιουλίου (δέκα μέρες, δηλαδή, μετά την παραίτηση του κ. Βαρουφάκη από το θώκο του υπουργείου Οικονομικών), τίθεται το ερώτημα εάν τελικά η Ελλάδα είχε «plan B».
«Με εντολή Τσίπρα ετοιμάζαμε το “plan B” πριν γίνουμε κυβέρνηση»
Ο κ. Βαρουφάκης ξεκινά την απάντησή του, λέγοντας ότι, πριν ακόμα τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου και την ανάληψη της εξουσίας από τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας του είχε δώσει εντολή να εκπονήσει ένα εναλλακτικό σχέδιο.
Το σχέδιο αυτό, όπως ακούγεται να λέει ο κ. Βαρουφάκης, το επεξεργαζόταν μυστικά μία ομάδα πέντε ατόμων, ήδη από το Δεκέμβριο του 2014. Το δύσκολο, όπως εξηγεί, θα ήταν στη συνέχεια να πείσει ότι, από τα πέντε άτομα που το επεξεργάστηκαν, θα πρέπει να υπάρξουν 1.000 άτομα που να το εφαρμόσουν.
Πώς θα λειτουργούσε το σχέδιο με την «υποκλοπή» ΑΦΜ
Περιγράφοντας, λοιπόν, τι σχεδιάζε, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των capital controls και της τραπεζικής αργίας και να δοθεί στον ελληνικό λαό η εμπιστοσύνη και η αίσθηση ότι υπάρχει σχέδιο, ο κ. Βαρουφάκης αναλύει το πλάνο του για τη δημιουργία ενός παράλληλου συστήματος πληρωμών, για το οποίο θα χρησιμοποιούνταν τα ΑΦΜ των Ελλήνων πολιτών, μέσα από το σύστημα Taxis.
Δημιουργώντας «αναπληρωματικούς» λογαριασμούς, το κράτος θα είχε τη δυνατότητα να πληρώνει τις υποχρεώσεις του προς τρίτους -όπως, π.χ., έναν προμηθευτή νοσοκομείου, αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Βαρουφάκης-, χρησιμοποιώντας ένα παράλληλο, ψηφιακό νόμισμα, προκειμένου να είναι συνεπές στις υποχρεώσεις του -πρόκειται, προφανώς, για τα περίφημα IOUs.
Το παράλληλο αυτό τραπεζικό σύστημα, σύμφωνα με τον τέως υπουργό Οικονομικών, θα επέτρεπε στην Ελλάδα να «αναπνεύσει», κατά το διάστημα που οι τράπεζές της θα έμεναν κλειστές.
Στη συνέχεια, ο κ. Βαρουφάκης αφηγείται στους συνομιλητές του «μια συναρπαστική ιστορία, τι είδους δυσκολίες αντιμετώπισα. Ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων στο υπουργείο μου ελέγχεται πλήρως και απευθείας από την τρόικα. Δεν ήταν υπό τον δικό μου έλεγχο ως αρμόδιου υπουργού, αλλά ελεγχόταν από τις Βρυξέλλες. Ο γενικός γραμματέας διορίζεται με μια συγκεκριμένη διαδικασία και ελέγχεται από την τρόικα, όπως και ολόκληρος ο μηχανισμός».
»Είναι σαν τα δημόσια έσοδα στο Ηνωμένο Βασίλειο να ελέγχονται από τις Βρυξέλλες· είμαι σίγουρος ότι όπως το ακούτε σας σηκώνεται η τρίχα. ΟΚ, λοιπόν, το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα ήταν πως ο γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων, από την άλλη, ελεγχόταν από εμένα, ως αρμόδιο υπουργό. Και διόρισα έναν καλό φίλο μου, παιδικό φίλο μου, που έγινε καθηγητής Τεχνολογικής Πληροφόρησης στο Κολούμπια στις ΗΠΑ. Τον επιστράτευσα επειδή του είχα εμπιστοσύνη να προχωρήσει στην ανάπτυξη αυτού του συστήματος. Κάποια στιγμή, μία εβδομάδα ή λίγο αργότερα αφότου μετακομίσαμε στο υπουργείο, με πήρε τηλέφωνο και μου είπε ότι έχει τον έλεγχο των μηχανημάτων, του hardware, όχι όμως και του λογισμικού (software). “Το software ανήκει στην τρόικα, που ελέγχει τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Τι να κάνω;”».
Και προσθέτει ο κ. Βαρουφάκης: «Είχαμε λοιπόν μια συνάντηση, μόνο οι δυο μας, ουδείς άλλος γνώριζε, και εκείνος μου είπε: “Ακου, αν ζητήσω την άδειά τους για να αρχίσω να εφαρμόζω αυτό το σχέδιο, τότε η τρόικα θα μάθει αμέσως ότι σχεδιάζουμε ένα παράλληλο σύστημα. Αλλά εγώ του είπα ότι αυτό δεν μας κάνει, γιατί δεν θέλουμε να αποκαλύψουμε τα σχέδιά μας σε αυτήν τη φάση. Έτσι τον εξουσιοδότησα, και αυτό δεν πρέπει να το πείτε σε κανέναν, πρέπει να παραμείνει μεταξύ μας…».
Το «χακάρισμα» των ΑΦΜ
Χαριτολογώντας, στο σημείο αυτό που αναφέρεται στην ανάγκη το εν λόγω σχέδιο να μείνει μυστικό, ο κ. Βαρουφάκης λέει στους συνομιλητές του ότι, ακόμα και αν εκείνοι αποκαλύψουν όσα τους έλεγε εκείνη την ώρα, ο ίδιος επρόκειτο να τα αρνηθεί και να διαψεύσει ότι αυτή η στιχομυθία υπήρξε ποτέ.
Και συνεχίζει: «Αποφασίσαμε λοιπόν να χακάρουμε το λογισμικό του ίδιου μου του υπουργείου και να αντιγράψουμε τους κωδικούς του συστήματος, προκειμένου να μπορέσουμε να δοκιμάσουμε και να εφαρμόσουμε αυτό το παράλληλο σύστημα πληρωμών».
Μετά το κλείσιμο των τραπεζών, λέει ο κ. Βαρουφάκης, ήμασταν έτοιμοι να πάρουμε το «πράσινο φως» από τον πρωθυπουργό, να πάμε στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και να αρχίσουμε να εφαρμόζουμε το παράλληλο σύστημα.
Όπως εξηγεί εκ νέου ο κ. Βαρουφάκης, το σχέδιο αυτό θα εφαρμοζόταν ως απάντηση στο κλείσιμο των τραπεζών, προκειμένου να συνεχίσει να λειτουργεί το κράτος. «Είναι πραγματικό τρομακτικό, σοκαριστικό» ακούγεται να του απαντά ένας εκ των συνομιλητών του, όταν ο τέως υπουργός Οικονομικών ολοκληρώνει την περιγραφή του εναλλακτικού του σχεδίου.
«Η συμφωνία δεν πρόκειται να εφαρμοστεί – Δεν θα πάρουμε το δάνειο»
Στη συνέχεια, και έπειτα από σχετική ερώτηση, ο Γιάνης Βαρουφάκης υποστηρίζει -λέγοντας μάλιστα ότι απηχεί και τις απόψεις του διαδόχου του στο υπουργείο Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου- ότι η συμφωνία των Βρυξελλών για ένα τρίτο δάνειο από τον ESM προς την Ελλάδα, ύψους 80 δισ. ευρώ, δεν πρόκειται να εφαρμοστεί.
Και αυτό, όπως εξηγεί, καθώς οι διαφορές ανάμεσα στο ΔΝΤ, τον ESM και τον δρα Σόιμπλε, όπως τον αποκαλεί, είναι πολύ σημαντικές. Λέει λοιπόν ότι, ο ESM θέτει ως προϋπόθεση τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας, ωστόσο το Ταμείο επικαλείται την πάγια θέση του ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο και τονίζει ότι δεν θα μετάσχει στο νέο δάνειο, εάν δεν υπάρξει πρόβλεψη από την πλευρά των Ευρωπαίων για απομείωσή του.
Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Βαρουφάκη, υπάρχει ο κίνδυνος οι συνάδελφοί του στη Βουλή (σ.σ «όχι στο δικό μου όνομα», όπως λέει) να ψήφισαν στις 15 Ιουλίου υπέρ του πρώτου πακέτου με τα προαπαιτούμενα για την εφαρμογή της συμφωνίας, χωρίς να είναι βέβαιο ότι τελικά θα υπάξει συμφωνία ανάμεσα στον ESM, το ΔΝΤ και τον υπουργό Οικονοκομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, για τη χορήγηση του τρίτου δανείου. Μάλιστα, ο τέως ΥΠΟΙΚ μιλά επιμελώς για «σκληρά μέτρα» και όχι για μεταρρυθμίσεις, καθώς εκτιμά ότι τα ψηφισθέντα προαπαιτούμενα της συμφωνίας δεν αποτελούν πραγματικές μεταρρυθμίσεις.
Όπως εξηγεί, ισχύει το εξής οξύμωρο: ο Σόιμπλε -«για εντελώς διαφορετικούς λόγους από τους δικούς μου», λέει χαρακτηριστικά- θέλει το Grexit, το ΔΝΤ δεν θέλει να παραβιάσει και πάλι το καταστατικό του, χορηγώντας νέο δάνειο σε μία χώρα που δεν έχει βιώσιμο χρέος, η Κομισιόν θέλει πραγματικά αυτή η συμφωνία να προχωρήσει, η καγκελάριος Μέρκελ το θέλει επίσης, αλλά δεν υπάρχει κανένας συντονισμός μεταξύ των δανειστών.
Η Ελλάδα ως φόβητρο για τη Γαλλία
Στη συνέχεια ο κ. Βαρουφάκης ερωτάται εάν εκτιμά πώς ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, θέλει να χρησιμοποιήσει την Ελλάδα ως παράδειγμα, για να «εκφοβίσει» τη Γαλλία. Απαντά ότι ο κ. Σόιμπλε επιθυμεί μια έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνης «για να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο».
«Πεποίθησή μου είναι ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών επιθυμεί να εκδιωχθεί η Ελλάδα από τη νομισματική ένωση, για να εκφοβίσει τους Γάλλους και να τους κάνει να δεχθούν το μοντέλο του, μιας πειθαρχημένης ευρωζώνης» τονίζει. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Γερμανία θέλει να κάνει την Ελλάδα παράδειγμα για να πειθαρχήσει τους Γάλλους, προκειμένου εκείνοι να συναινέσουν στη μεταφορά αρμοδιοτήτων από το Παρίσι στις Βρυξέλλες. Και αυτό, καθώς, σύμφωνα πάντα με τον κ. Βαρουφάκη, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε του έχει πει ότι δεν θεωρεί πως η ευρωζώνη είναι βιώσιμη και εκτιμά ότι θα πρέπει να υπάρξει μια περαιτέρω πολιτική ένωση των κρατών-μελών, με εκχώρηση εθνικών αρμοδιοτήτων στην Κομισιόν.
Ο ρόλος της ΕΚΤ
Ερωτηθείς για το ρόλο της ΕΚΤ, ο Γιάνης Βαρουφάκης εκτιμά ότι ο Μάριο Ντράγκι προσπάθησε να παραμείνει ουδέτερος, ωστόσο εκ φύσεως η ΕΚΤ είναι έτσι σχεδιασμένη, ώστε να ασκεί και πολιτικό ρόλο. Όπως είπε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ως δανειστής της Ελλάδας, θα έπρεπε να κρατάει τις τράπεζες ανοιχτές, αλλά, παράλληλα, να αυξάνει το βαθμό ασφυξίας, προκειμένου να υπάρξει συμφωνία. «Αυτό ούτε ο ίδιος ο Θεός δεν θα μπορούσε να το κάνει» λέει χαρακτηριστικά.
Ακόμη, ο τέως υπουργός Οικονομικών εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν θα μπορέσει με κανένα τρόπο να παραμείνει στην ευρωζώνη, εάν δεν αποκτήσει σύντομα πρόσβαση στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ.
«Ο Τσίπρας μου πρότεινε άλλο υπουργείο»
Ερωτηθείς, τέλος, για τις σχέσεις του με τον Αλέξη Τσίπρα, ο κ. Βαρουφάκης λέει ότι διατηρούν φιλικές σχέσεις, αλλά δεν γνωρίζει εάν αυτές θα συνεχιστούν από δω και στο εξής. Αποκαλύπτει, μάλιστα, ότι, λίγες ημέρες μετά την παραίτησή του, ο πρωθυπουργός τού πρότεινε να αναλάβει ένα άλλο υπουργείο, ωστόσο ο ίδιος δεν ήθελε να αναλάβει κανένα άλλο χαρτοφυλάκιο, εκτός από αυτό των Οικονομικών.
Μιλά για συκοφαντικά δημοσιεύματα, αλλά τα επιβεβαιώνει
Για γενικευμένη παραπληροφόρηση, εν τω μεταξύ, κάνει λόγο ο τέως υπουργός Οικονομικών σε ανακοίνωση που εξέδωσε με αφορμή το σάλο που έχει προκληθεί αναφορικά με το σχέδιο που επεξεργαζόταν για τη δημιουργία παράλληλου τραπεζικού συστήματος.
Όπως αναφέρει, θα ήταν ύψιστη ανευθυνότητα να μην έχει εκπονήσει το ΥΠΟΙΚ σχέδιο αντίδρασης σε σχέδια εξώθησης της χώρας εκτός Ευρωζώνης.
Αναφορικά με τα όσα γράφονται για την ομάδα εργασίας που επεξεργαζόταν το σχέδιο Β’ ο κ. Βαρουφάκης επιτίθεται στα ΜΜΕ που «κατακλύζονται από ευφάνταστα “ρεπορτάζ” τα οποία πλήττουν την ποιότητα του δημόσιου διαλόγου, προσπαθώντας να την σκιαγραφήσουν ως ομάδα που “συνομωτούσε” για να επαναφέρει εθνικό νόμισμα». «Πρόκειται για καθαρή συκοφαντία» συνεχίζει.