Η 25η Ιουνίου είναι η ημερομηνία για τις δεύτερες εκλογές 2023, μετά τη μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας, όπως ανακοινώθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στους πολιτικούς αρχηγούς. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, ο τρίτος κατά σειρά αρχηγός κόμματος -μετά τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα- μετέβη σήμερα το απόγευμα στο Προεδρικό Μέγαρο και απέρριψε την πρόταση για διερευνητικές επαφές. Ως εκ τούτου στη χώρα, κατά πάσα πιθανότητα και όπως έχει ενημερώσει τηλεφωνικά ο πρωθυπουργός τους πολιτικούς αρχηγούς, θα στηθούν νέες κάλπες στις 25 Ιουνίου, ημερομηνία η οποία δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα αλλά σύμφωνα με πληροφορίες έχει «κλειδώσει».
Χρονοδιάγραμμα
Μετά τις διερευνητικές εντολές που και οι τρεις πρόεδροι κομμάτων απέρριψαν, η διαδικασία αναμένεται να επισπευστεί προκειμένου να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα μέχρι τις 25 Ιουνίου. Για να διενεργηθούν νέες εκλογές θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί η συνταγματική διαδικασία -σε αυτή τη περίπτωση ο εκλογικός νόμος- που ορίζει την σύσταση της νέας Βουλής, η οποία θα γίνει το απόγευμα της Κυριακής 28 Μαΐου. Η νέα Βουλή, στη συνέχεια, αφού εκλέξει το προεδρείο, εκείνο θα αναλάβει την διάλυση την ίδια κιόλας ημέρα, δηλαδή τη Δευτέρα 29 Μαΐου.
Σημειώνεται ότι μετά και την άρνηση του Νίκου Ανδρουλάκη στην διερευνητική εντολή, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, θα ορίσει ως υπηρεσιακό πρωθυπουργό έναν από τους προέδρους των Ανώτατων Δικαστηρίων, δηλαδή του Συμβουλίου της Eπικρατείας, του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου για τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης, προκειμένου να προχωρήσει η διάλυση της νέας Βουλής.
Ενισχυμένη αναλογική στις εκλογές της 25ης Ιουνίου
Η εκλογική αναμέτρηση που αφήσαμε πίσω μας την Κυριακή 21 Μαΐου, διενεργήθηκε με το σύστημα της απλής αναλογικής. Η αποτυχία του σχηματισμού κυβέρνησης με το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα οδηγεί τη χώρα σε νέες κάλπες, αυτή τη φορά με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής το οποίο θα χαρίσει στο πρώτο κόμμα το λεγόμενο «μπόνους» των 40 εδρών προκειμένου να έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής είναι κλιμακωτό, που σημαίνει ότι εάν το πρώτο κόμμα λάβει στις εκλογές ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 25% τότε λαμβάνει μπόνους 20 εδρών και επιπλέον μια έδρα για κάθε μισή μονάδα περισσότερη στο συνολικό αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει ότι το ανώτατο μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα φτάνει τις 40 έδρες. Η ενισχυμένη αναλογική διατηρεί την ίδια λειτουργία για την είσοδο των κομμάτων στη Βουλή που είναι η επίτευξη του 3%.
Σημειώνεται ότι με την ενισχυμένη αναλογική, το πρώτο κόμμα προκειμένου να έχει αυτοδυναμία εδρών στη νέα Βουλή θα πρέπει να πετύχει ποσοστό που θα πλησιάσει το 38%. Εάν αυτός ο στόχος δεν επιτευχθεί τότε ξεκινά δεύτερη διαδικασία διερευνητικών εντολών και στο «βάθος» τρίτες εκλογές.
Πώς ψηφίζουμε στις δεύτερες κάλπες
Στην δεύτερη εκλογική αναμέτρηση που πιθανότατα θα διενεργηθεί στις 25 Ιουνίου γίνονται όλες οι διαδικασίες από την αρχή. Αυτό σημαίνει πως όλα τα κόμματα και οι σχηματισμοί-συνασπισμοί αυτών, καθώς και τα ονόματα των υποψηφίων θα πρέπει να κατατεθούν εκ νέου προς έγκριση στον Άρειο Πάγο. Επίσης θα πρέπει να κατατεθούν και πάλι τα προγράμματα των κομμάτων. Αυτό σημαίνει πως δικαίωμα για εκλογή έχουν όλα τα κόμματα που θα λάβουν μέρος ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα που έφεραν στην πρώτη αναμέτρηση
Την ημέρα των εκλογών, εντός των εκλογικών κέντρων -μέσα στα παραβάν- δεν θα υπάρχει στυλό. Πλέον οι ψηφοφόροι δεν θα χρειάζεται να συμπληρώσουν σταυρό στα ονόματα υποψηφίων της επιλογής τους.
Σημειώνεται ότι στα νέα ψηφοδέλτια των κομμάτων που θα είναι υπό την μορφή λίστας, η σειρά των ονομάτων που θα εμφανίζεται, θα επιλεγεί από τις εκάστοτε ηγεσίες των κομμάτων με κριτήριο τα αποτελέσματα και τους σταυρούς που έλαβαν οι υποψήφιοι στις πρώτες κάλπες.
Οι εκλογές του Ιουνίου θα γίνουν με λίστα, που σημαίνει ότι οι πολίτες δεν θα μπορούν να “σταυρώσουν” κάποιον υποψήφιο. Είθισται οι λίστες των κομμάτων να διαμορφώνονται με βάση την κατάταξη των υποψηφίων στις πρώτες εκλογές.
Κριτήριο παραδοσιακά αποτελεί το αποτέλεσμα της προηγούμενης σταυροδοσίας: στις πρώτες θέσεις θα είναι εκείνη οι υποψήφιοι που έλαβαν κατά σειρά τους περισσότερους σταυρούς.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί πως πάντα υπάρχει η “διακριτική ευχέρεια” των αρχηγών ή των ηγετικών επιτελείων, να προβούν σε αλλαγές σε αυτή τη λίστα. Σε κάθε περίπτωση, το ποιοι θα απαρτίζουν τη νέα Βουλή θα εξαρτηθεί κυρίως από έναν διαφορετικό παράγοντα. Κι αυτός είναι οι πιθανές διαφοροποιήσεις στα ποσοστά που θα λάβουν συνολικά τα κόμματα ή ακόμα και το ενδεχόμενο εισόδου στο Κοινοβούλιο άλλων κομμάτων.
Πού ψηφίζουμε
Η διαδικασία και οι οδηγίες του υπουργείου Εσωτερικών για τις δεύτερες εκλογές δεν διαφοροποιούνται από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση.
Αυτό σημαίνει ότι το εκλογικό τμήμα που ψηφίζουν για τις εκλογές 2023 μπορούν να μάθουν οι πολίτες, γρήγορα και εύκολα μέσω της υπηρεσίας του gov.gr «Μάθε πού ψηφίζεις». Με λίγα μόλις «βήματα» οι εκλογείς μπορούν να συμπληρώσουν ΕΔΩ τα στοιχεία τους και συγκεκριμένα το «Επώνυμο», «Ονομα», «Ονομα Πατέρα», «Ετος Γέννησης», και προαιρετικά το «Ονομα Μητέρας». Για όσους γνωρίζουν τον εκλογικό τους αριθμό μπορούν να πληκτρολογήσουν απευθείας εκείνον, προκειμένου να μάθουν πού ψηφίζουν.
Στην περίπτωση που τα προσωπικά στοιχεία είναι σωστά, αμέσως εμφανίζονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα τα πλήρη στοιχεία: O ειδικός εκλογικός αριθμός, το πλήρες ονοματεπώνυμό, το όνομα πατρός και το όνομα μητρός πλήρες, ο αριθμός δημοτολογίου, ο κωδικός του εκλογικού διαμερίσματος, το εκλογικό διαμέρισμα, η δημοτική ενότητα, ο δήμος που είστε εγγεγραμμένοι, η περιφερειακή ενότητα, η περιφέρεια και ο νομός. Αναγράφεται, επίσης, το σχολείο που ψηφίζει ο καθένας και η αίθουσα (αριθμός εκλογικού κέντρου).
Όλοι οι πολίτες την ημέρα των εκλογών, προσερχόμενοι στα εκλογικά τμήματα θα πρέπει να έχουν μαζί τους, την αστυνομική ταυτότητα η οποία θα ζητηθεί από την εφορευτική επιτροπή. Εκτός από την ταυτότητα μπορείτε να ψηφίσετε και με τα παρακάτω δικαιολογητικά:
αν δεν υπάρχει αστυνομική ταυτότητα, γίνεται δεκτή σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής
το διαβατήριο
το δίπλωμα οδήγησης
το βιβλιάριο όλων των Ταμείων