Εντός των επομένων ημερών αναμένεται η νέα ρύθμιση για το μέλλον των αυθαίρετων κτισμάτων στην Ελλάδα, με το υπουργείο Περιβάλλοντος να καταθέτει σχετική ρύθμιση στο επόμενο νομοσχέδιο που θα εισαχθεί προς ψήφιση στη Βουλή.
Μολονότι απώτερος στόχος, είναι να μπει οριστικά τέλος στην πολεοδομική παρανομία -με τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη να επιδιώκει νομοθετική πρόβλεψη που θα θέτει φραγμούς και αυστηρά κριτήρια για την υπαγωγή σε αυτήν των παράνομων κτισμάτων- αναμένεται η επ’ αόριστον «νομιμοποίησή» τους με αναστολή των κατεδαφίσεων, έως ότου κυρωθούν οι δασικοί χάρτες. Όπως διατείνονται κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος, η «τακτοποίηση» αυθαιρέτων θα εξαρτάται από τη φέρουσα ικανότητα κάθε περιοχής και θα υπαγορεύεται από χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, καθώς διαφορετική αντιμετώπιση θα έχει κάποιος με 10% υπέρβαση της επιτρεπόμενης δόμησης, σε σχέση με εκείνον που την έχει ξεπεράσει κατά 200%.
Σύμφωνα με δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού, η νέα ρύθμιση θα «κουμπώσει» με την πολεοδομική και χωροταξική μεταρρύθμιση που αποτελεί απαίτηση των δανειστών αλλά και με τα περιφερειακά χωροταξικά σχέδια (προσδιορίζουν τη διάρθρωση του χώρου σε επίπεδο Περιφέρειας), τα οποία ωστόσο δεν έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται σε εκκρεμότητα εδώ και χρόνια. Η νέα νομοθεσία για τα αυθαίρετα που ετοιμάζει η κυβέρνηση θα είχε ήδη εισαχθεί προς συζήτηση στη Βουλή, αν δεν είχε «κολλήσει» σε διάταξη που αφορά την ελάφρυνση των προστίμων για τους μη έχοντες. Επιθυμία της κυβέρνησης είναι να δώσει ένα κοινωνικό πρόσημο στη ρύθμιση και να υπάρξει διαφοροποίηση στα πρόστιμα για όσους ιδιοκτήτες δεν έχουν ακόμη υπαχθεί στον 4178/13 (η προθεσμία υπαγωγής λήγει στις 8 Φεβρουαρίου) διότι δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα. Ταυτόχρονα, στόχος του υπουργείου Περιβάλλοντος, είναι να μη διακοπεί η δυνατότητα τακτοποίησης αυθαιρέτων μετά την 8η Φεβρουαρίου που λήγει η προθεσμία, αλλά να συνεχιστεί με κλιμακούμενη επιβάρυνση για όσους αμέλησαν, ενώ θα τεθούν και κοινωνικά κριτήρια για όσους αδυνατούσαν λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης.
Πρακτικά, όσοι δεν δηλώσουν το αυθαίρετό τους στο διάστημα που απομένει, θα μπορούν να το κάνουν και στη συνέχεια, αλλά όσο περνά το διάστημα, το ύψος του προστίμου θα αυξάνεται. Από τη νέα ρύθμιση απαλλάσσονται οι ιδιοκτήτες, οι οποίοι μπορούν να αποδείξουν ότι, αν και ήθελαν, δεν κατάφεραν να υπαχθούν στην τρέχουσα ρύθμιση λόγω οικονομικής αδυναμίας, καθώς θα υπάρξουν λύσεις, είτε με τη μορφή μειώσεων ή εκπτώσεων στο πρόστιμο ή αποπληρωμή σε δόσεις, η οποία όμως θα ισχύσει όχι για εκείνους που αδιαφόρησαν αλλά για όσους πραγματικά δεν είχαν. Ωστόσο, το ακριβές περιεχόμενο της νέας ρύθμισης είναι υπό μελέτη αυτή την περίοδο, καθώς εξετάζονται μια σειρά από κριτήρια όπως το ετήσιο εισόδημα, ο αριθμός των παιδιών σε μια οικογένεια, η ύπαρξη άλλων περιουσιακών στοιχείων του ενδιαφερομένου κ.λπ.