Ριζικές αλλαγές στην αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή. Στο νέο σύστημα αποτυπώνεται το μοντέλο της αμφίδρομης αξιολόγησης, δηλαδή τόσο οι υφιστάμενοι θα αξιολογούνται από τους προϊστάμενους, αλλά και η τελευταίοι από τους ίδιους τους υφισταμένους τους.
Το υπουργείο, στην ιστοσελίδα του, παράθετει αναλυτικά με τη μορφή 10 απαντήσεων και ερωτήσεων, λεπτομέρεις του νέου συστήματος.
Αναλυτικότερα:
Ποια είναι τα οφέλη του νέου συστήματος;
Πώς επιτυγχάνεται η Αποκομματικοποίηση της Δημόσιας Διοίκησης;
Μέσω του νέου συστήματος αξιολόγησης επιτυγχάνεται ο τερματισμός της πελατειακής νοοτροπίας στη σχέση «Κόμματος» και δημόσιας διοίκησης, αλλά και της σκόπιμης υπονόμευσης της αξιολόγησης σε έμμεσο εκβιαστικό όπλο για την ομηρία των υπαλλήλων σε κάθε είδους μικροσυμφέροντα ή ακόμη και για την τρομοκράτησή τους. Δίνει τη δυνατότητα ουσιαστικής κρίσης της απόδοσης των δημοσίων υπηρεσιών και των στελεχών τους, παρέχοντας άμεσα και συγκρίσιμα αποτελέσματα, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν για την παραγωγή και εφαρμογή δημόσιων πολιτικών στοχευμένων στις πραγματικές κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες.
Ποιο είναι οικονομικό και διοικητικό όφελος;
Η επιστημονικά τεκμηριωμένη αξιολόγηση των στελεχών της δημόσιας διοίκησης και των δημοσίων με τρόπο διαφανή και με στόχο την πραγματική βελτίωση της δημόσιας διοίκησης με αυξημένη αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα διαφέρει από την προηγούμενη κατ΄επίφαση αξιολόγηση. Δεν αποτελεί πλέον μηχανισμό εξόδου προσωπικού από το δημόσιο τομέα, ή άλλοθι για διοικητική και θεσμική αδράνεια. Αντίθετα, αποτελεί εργαλείο ανάδειξης των πλεονεκτημάτων και θεραπείας των αδυναμιών των δημόσιων υπηρεσιών και βελτίωσης του ανθρώπινου κεφαλαίου της δημόσιας διοίκησης. Από το καθεστώς τρόμου και ατιμωρησίας, μεταβαίνουμε επιτέλους σε καθεστώς συμμετοχικότητας και παραγωγικής ανάπτυξης.
Ποιο είναι Κοινωνικό όφελος;
Η διαφάνεια και η επιστημονική επάρκεια στην αξιολόγηση με έμφαση στη σχέση κράτους – κοινωνίας τερματίζει την εδραία αντίληψη της ανευθυνότητας και της έλλειψης παραγωγικότητας του δημόσιου τομέα. Ο κοινωνικός αυτοματισμός δίνει την θέση του στην κοινωνική λογοδοσία. Ο σχεδιασμός και η αξιολόγηση των δημόσιων πολιτικών γίνεται υπόθεση και της ίδιας της κοινωνίας, καλύπτοντας με τον τρόπο αυτό τις οξυμένες κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες.
Ποιοι και πώς αξιολογούνται;
• Στο σύστημα αξιολόγησης υπάγονται οι μόνιμοι πολιτικοί υπάλληλοι και οι υπάλ-ληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου σε όλο το δημόσιο τομέα, τους ΟΤΑ, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, της Επιτροπής Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων και των υπαλλήλων των νομικών προσώπων της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
• Εξαιρούνται οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαί-δευσης και οι θρησκευτικοί λειτουργοί των νομικών προσώπων της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και των Εκκλησιών άλλων Δογμάτων.
Τι περιλαμβάνει η έκθεση αξιολόγησης;
α) Τους τίτλους σπουδών του υπαλλήλου καθώς και τις δραστηριότητες ε-πιμόρφωσης που έλαβαν χώρα το έτος για το οποίο διεξάγεται η αξιολόγηση
β) Συνοπτική περιγραφή του έργου που επιτελέσθηκε από τον αξιολογούμενο, κατά την περίοδο που αξιολογείται
γ) Συνοπτικά τα στοιχεία της συμβουλευτικής συνέντευξης
Ποιοι θα είναι οι αξιολογητές;
Αξιολογητές του υπαλλήλου και των προϊσταμένων οργανικών μονάδων είναι οι δύο ιεραρχικά προϊστάμενοί του. Στην περίπτωση των Γενικών Διευθυντών, αξιολογητές είναι ο Γενικός Γραμματέας και ο αρμόδιος Υπουργός ή αναπληρωτής Υπουργός ή τα δύο ανώτερα μονοπρόσωπα διοικητικά όργανα της Υπηρεσίας.
Πώς θα προκύπτει ο βαθμός αξιολόγησης;
• Ο τελικός βαθμός αξιολόγησης προκύπτει από το μέσο όρο των βαθμών των δύο αξιολογητών ενώ στην περίπτωση κατά την οποία η απόκλιση μεταξύ των δύο αξιολογητών υπερβαίνει τις 24 εκατοστιαίες μονάδες, αρμόδια για την αξιολόγηση είναι η Ειδική Επιτροπή Ενστάσεων, στην οποία παραπέμπονται υποχρεωτικά οι σχετικές Εκθέσεις αξιολόγησης.
• Κάθε προϊστάμενος αξιολογείται από τους άμεσους υφισταμένους του εφόσον αυτοί είναι τουλάχιστον τρεις. Η αξιολόγηση από του υφισταμένους γίνεται με βάση ανώνυμο ερωτηματολόγιο το οποίο καταρτίζει η αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού. Κριτήρια:
– Ικανότητα διοίκησης και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού
– Ικανότητα αποτελεσματικής καθοδήγησης
– Υπηρεσιακές σχέσεις και συμπεριφορά
– Ικανότητα διαχείρισης κρίσεων
– Ανάληψη ευθύνης, δεκτικότητα και εισαγωγή νέων μεθόδων και νέων τεχνολογιών.
Ο υποψήφιος έχει δικαίωμα ένστασης;
• Για την κατοχύρωση της διαφάνειας ο αξιολογούμενος υπάλληλος έχει το δικαίωμα να ασκήσει ένσταση επί της Ειδικής Επιτροπής Αξιολόγησης, σε περίπτωση που ο μέσος όρος βαθμολογίας της ‘Έκθεσης Αξιολόγησης είναι μικρότερος του εβδομήντα ή όταν ο αξιολογούμενος διαμαρτύρεται, με επίκληση συγκεκριμένων λόγων, για έλλειψη αντικειμενικότητας του αξιολογητή ή υφίσταται κατ΄αυτόν, πλάνη περί τα πράγματα.
• Από το παραπάνω δικαίωμα εξαιρούνται οι προϊστάμενοι οργανικών μονάδων επιπέδου Γενικής Διεύθυνσης Υπουργείων και Φορέων που υπάγονται στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, καθώς και το προσωπικό που υπηρετεί στα πολιτικά γραφεία Υπουργών, Υφυπουργών και γενικών ή Ειδικών Γραμματέων.
Ποιο το νόημα και ο ρόλος της στοχοθεσίας;
Με αυτήν επιδιώκεται η πληρέστερη εκπλήρωση της αποστολής της Υπηρεσίας, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και συλλογικής δράσης της Διοίκησης και η καλύτερη ανταπόκριση στις ανάγκες της κοινωνίας.
1) Εντός της πρώτης εβδομάδας του Οκτωβρίου ο Υπουργός ή το όργανο διοίκησης του κάθε φορέα γνωστοποιεί του στρατηγικούς στόχους για το επόμενο έτος.
2) Ακολουθεί εξειδικευμένη εισήγηση των Προϊσταμένων των Γενικών Διευθύνσεων προς τον Υπουργό.
3) Την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου ο Υπουργός και οι Προϊστάμενοι αποφασίζουν και γνωστοποιούν και κατανέμουν τους στόχους.
4) Η απόφαση αυτή κοινοποιείται σε όλους τους υπαλλήλους ηλεκτρονικά και παρουσιάζεται στην Ολομέλεια των Διευθύνσεων.
5) Ακολουθούν εισηγήσεις Διευθυντών και Προϊσταμένων Τμημάτων οι οποίοι ζητούν την άποψη των υπαλλήλων.
6) Οι Προϊστάμενοι Τμημάτων αποφασίζουν για την στοχοθεσία του Τμήματος και κάθε υπαλλήλου ξεχωριστά για να τεθούν οι ατομικοί στόχοι.
7) Σε όλα τα παραπάνω λαμβάνονται υπόψη:
Α. Προτεραιότητα κάθε στόχου
Β. Δείκτες μέτρησης αποτελεσμάτων
Γ. Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης
8) Όλα τα παραπάνω δημοσιεύονται στη Διαύγεια
Τι είναι και πώς λειτουργούν οι Ολομέλειες;
• Αποτελούν συμβουλευτικά όργανα της Διοίκησης
• Δικαίωμα συμμετοχής έχουν ΟΛΟΙ οι υπάλληλοι
• Συγκαλείται και προεδρεύεται από τον οικείο Προϊστάμενο Διεύθυνσης ή Γενικό Διευθυντή
• Συνεδριάζει τακτικά τρεις φορές το χρόνο σε επίπεδο διεύθυνσης
• Κάθε δύο μήνες σε επίπεδο Τμήματος
• Τα δύο τρίτα των υπαλλήλων μπορούν να ζητήσουν έκτακτη Ολομέλεια η οποία πρέπει να συνέλθει εντός δέκα ημερών
• Απαρτία με τα 3/5 των υπαλλήλων
Πώς θα λειτουργεί η Λογοδοσία και ο Κοινωνικός Έλεγχος;
• Διενεργείται με έρευνες, ηλεκτρονικές και μη με τις οποίες οι πολίτες αξιολογούν τις υπηρεσίες.
• Συστήνεται Παρατηρητήριο Δημόσιας Διοίκησης με αποστολή την επιστημονική παρακολούθηση της διοικητικής λειτουργίας και τον συντονισμό των διαδικασιών αξιολόγησης και κοινωνικού ελέγχου, από εμπειρογνώμονες του ΕΚΔΔΑ με διετή θητεία.