Στις κάλπες, προκειμένου να απαντήσουν στο κρίσιμο ερώτημα που τίθεται από την κυβέρνηση του πρωθυπουργού, Βίκτωρ Όρμπαν και ενδεχομένως στο μέλλον της σχέσης τους με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προσέρχονται σήμερα Κυριακή η Ούγγροι πολίτες, ενώ οι Βρυξέλλες παρακολουθούν το τρίτο κατά σειρά δημοψήφισμα στους κόλπους της Ένωσης μέσα σε ένα χρόνο.
Το ερώτημα που τίθεται- με καθόλου ουδέτερο τρόπο- είναι: «Θέλετε η Ευρωπαϊκή Ένωση να θεσπίσει την υποχρεωτική μετεγκατάσταση μη ούγγρων πολιτών στην Ουγγαρία χωρίς την έγκριση του ουγγρικού κοινοβουλίου;» και ουσιαστικά αυτό που ζητείται είναι ένα «ναι» ή ένα «όχι» στις ποσοστώσεις της για την ανακατανομή των προσφύγων στα κράτη-μέλη της κοινότητας.
Με αυτό το ερώτημα δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πως το «παιγνίδι» μπορεί ήδη να είναι χαμένο για τις Βρυξέλλες, υπενθυμίζοντας εκ παραλλήλου ότι τον τελευταίο χρόνο, η ουγγρική κυβέρνηση έχει πολεμήσει με κάθε μέσο το έκτακτο σχήμα μετεγκατάστασης προσφύγων, το οποίο ωστόσο μετά από μια σκληρή αντιπαράθεση μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών εγκρίθηκε από τη Σύνοδο Κορυφής το φθινόπωρο του 2015. Πάντως, η Ουγγαρία -όπως και κάποιες άλλες χώρες- δεν έχει πραγματοποιήσει καμία από τις περίπου 1.300 μετεγκαταστάσεις που της αναλογούν. Παρ΄ όλα αυτά, η Επιτροπή συνεχίζει τις προσπάθειές για κοινή διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, προτείνοντας επιπλέον του έκτακτου μηχανισμού και ένα μόνιμο μηχανισμό ποσοστώσεων στην κατανομή των αιτούντων άσυλο, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Κανονισμού του Δουβλίνου.
Δημοψήφισμα- επίκληση στο φόβο και το μίσος
Ο Βίκτωρ Όρμπαν, απευθυνόμενους στο εκλογικό σώμα το Σάββατο ζήτησε να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες καθώς οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως το ποσοστό συμμετοχή θα είναι χαμηλό. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε σήμερα από το Publicus Institute, μονάχα το 46% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων δηλώνει ότι θα πάει να ψηφίσει έναντι 54% τον προηγούμενο μήνα.
Ωστόσο, θεωρείται σχεδόν βέβαια πως η απάντηση στο ερώτημα αλλά και προς τις αποφάσεις της ΕΕ θα είναι «όχι» και μάλιστα δεν αποκλείεται να φτάσε- βάσει των δημοσκοπήσεων που έχουν δημοσιευθεί- ακόμη και το 80%. Αρκεί βέβαια να μην θεωρηθεί άκυρο εξαιτίας της χαμηλής συμμετοχής.
Οι Ούγγροι έχουν «το καθήκον» να βοηθήσουν την κυβέρνηση να πολεμήσει κατά των αποφάσεων της «ελίτ των Βρυξελλών», έγραψε ο Όρμπαν σε ένα άρθρο του σε εφημερίδα. «Η ανεξέλεγκτη μαζική μετανάστευση συνιστά μια πραγματική απειλή. Θέτει σε κίνδυνο τον ειρηνικό τρόπο ζωής των Ευρωπαίων και την ασφάλεια».
«Με το δημοψήφισμα μπορούμε να στείλουμε ένα μήνυμα σε κάθε Ευρωπαίο: να τους πούμε ότι αυτό επαφίεται σε εμάς, τους Ευρωπαίους πολίτες, να συνετίσουμε την ΕΕ, με μια κοινή προσπάθεια ή να την αφήσουμε να κατακερματιστεί» υπογράμμισε ο Ούγγρος πρωθυπουργός.
Σούλτς: Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι
Η δε αντιπολίτευση και πολλές οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οργάνωσαν διαδηλώσεις διαμαρτυρίας ενόψει του δημοψηφίσματος καταγγέλλοντας πως είναι, «μια επίκληση στον φόβο και το μίσος» όπως είπε χαρακτηριστικά στο Γαλλικό Πρακτορείο ο οικονομολόγος Ταμάς Μπόερ που συμμετείχε σε μια συγκέντρωση χθες, Σάββατο.
Η ΕΕ, παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή τις εξελίξεις στην Ουγγαρία ενώ δεν λείπουν και οι φωνές που επιθυμούν την αποβολή της χώρας από την ευρωπαϊκή οικογένεια, όπως έχει πχ δηλώσει δημόσια ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβουργου.
Πάντως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς περιορίστηκε το Σάββατο να επιστήσει την προσοχή στο «επικίνδυνο παιγνίδι» της χώρας…«Η Ουγγαρία δεν οφείλει να υποδεχθεί, σύμφωνα με τις προβλέψεις της ανακατανομής, παρά μόνο περίπου 2.000 πρόσφυγες. Το να οργανωθεί ένα δημοψήφισμα πάνω σ’ αυτό είναι επικίνδυνο παιχνίδι», δήλωσε στον γερμανικό δημοσιογραφικό όμιλο Funke συμπληρώνοντας πως ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν παίζει «με μια θεμελιώδη αρχή της ΕΕ: αμφισβητεί το βάσιμο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, στην οποία η ίδια η Ουγγαρία έχει συνεισφέρει», υπογράμμισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Κάλεσε δε τους ηγέτες άλλων χωρών να απευθυνθούν στον Ορμπάν και «να πουν στον συνάδελφό τους: δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι. Η αλληλεγγύη δεν είναι μονόδρομος».
Το επικίνδυνο παιγνίδι του Όρμπαν που απειλεί τις Βρυξέλλες
Σε μια προσπάθεια πάντως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σχετικοποιήσει το πολύ πιθανό «όχι» των Ούγγρων, η Επιτροπή φαίνεται να θέτει ως προτεραιότητα τη μη αμφισβήτηση της υπάρχουσας νομοθεσίας. «Τα κράτη-μέλη έχουν τη νομική υποχρέωση της εφαρμογής των αποφάσεων που ελήφθησαν», δήλωσε χαρακτηριστικά αυτή την εβδομάδα ο επίτροπος για τη Μετανάστευση, Δημήτρης Αβραμόπουλος, ενώ κύκλοι της Επιτροπής τονίζουν κατ’ επανάληψη ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος μπορεί να αφορά μόνο μελλοντική νομοθεσία.
Ωστόσο, το ενδεχόμενο «όχι» των Ούγγρων, δεν μπορεί παρά να εκληφθεί επί της ουσίας ως πλήγμα για τη νομιμοποίηση των πολιτικών της ΕΕ και την ενότητα των μελών της. Ο πρόεδρος της Επιτροπή, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, είχε εκφράσει τις ανησυχίες του ως προς την απειλή για κάτι τέτοιο, προειδοποιώντας σε ομιλία του το καλοκαίρι πως «εάν καθιερωθούν τα δημοψηφίσματα για κάθε απόφαση των υπουργών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι σε κίνδυνο».
Ενδεικτικά, από την άλλη, του πώς αντιμετωπίζουν τα πράγματα οι κυβερνώντες στην Ουγγαρία είναι ασφαλώς τα όσα ανέφερε πρόσφατα στις Βρυξέλλες ο ευρωβουλευτής Άντρας Γκιγιουρκ, επικεφαλής της ουγγρικής αντιπροσωπείας στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Υπεραμυνόμενος της απόφασης του Ορμπάν να οργανώσει δημοψήφισμα ανέφερε: «Αυτό το δημοψήφισμα αφορά τι είδους Ευρώπη θα έχουμε στο μέλλον. Θέλουμε να επιτραπεί στα θεσμικά όργανα της ΕΕ να σφετεριστούν εξουσίες που δεν τους έχουν δοθεί από τις ιδρυτικές συνθήκες; Βλέπουμε σήμερα μια ΕΕ που αμφισβητείται σοβαρά, και βασικός λόγος γι’ αυτό είναι ότι οι ιθύνοντες και οι γραφειοκράτες στις Βρυξέλλες έχουν χάσει την επαφή με τη βούληση των Ευρωπαίων πολιτών. Δίνοντας στους ανθρώπους φωνή σε ένα τόσο σημαντικό θέμα -το δικαίωμα να αποφασίσουν ποιος μπορεί να ζει στη χώρα του- η Ουγγαρία θέλει να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα προς την ΕΕ, το οποίο ελπίζουμε ότι θα βοηθήσει την Ένωση να διορθώσει την πορεία της».