Είναι αισιόδοξο να λες ότι θα δώσεις 86 δισεκατομμύρια ευρώ σε μια χώρα που έχει φτάσει στο χείλος της καταστροφής. Κάποια στιγμή, όμως, πρέπει και να τα δώσεις. Αν δεν τα έχεις, τότε τι γίνεται;
Το Politico σκιαγραφεί το πολιτικό -και λιγότερο οικονομικό- δεδομένο που σκιάζει το τρίτο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα. Είναι, ήδη, σαφές πως το συνολικό πακέτο προς τη χώρα μας έχει πολλές τρύπες τις οποίες οι δανειστές δεν έχουν καταφέρει ακόμη να κλείσουν.
Πολιτικό το θέμα
Ναι, το θέμα είναι ξεκάθαρα πολιτικό και άρχεται από την επιμονή του ΔΝΤ να μην θέλει να μετέχει στο τρίτο πακέτο στήριξης όσο δεν πέφτει στο τραπέζι η πρόταση για διαγραφή χρέους. Οι Ευρωπαίοι, από τη μεριά τους, δεν θα μπορέσουν να προχωρήσουν δίχως την αρωγή του Ταμείου, ταυτόχρονα όμως, κυρίως η Γερμανία, αρνούνται να συζητήσουν οποιοδήποτε κούρεμα του ελληνικού χρέους εντός της Ευρωζώνης. Η Μέρκελ, σε πρόσφατη συνέντευξή της, μετέθεσε το θέμα του χρέους μετά το πρώτο επιτυχημένο review του ελληνικού προγράμματος.
Η πίεση του ΔΝΤ
Μέχρι τότε, όμως, θα πρέπει να βρει τις ιδέες που θα κάνουν το πρόγραμμα να δουλέψει από οικονομικής άποψης. Πάντως, αν περιμένει πως το ΔΝΤ θα αλλάξει γνώμη, μάλλον ποντάρει λάθος: η Ουάσιγκτον δεν πρόκειται να δανείσει άλλα χρήματα, αν προηγουμένως δεν έχει εξασφαλίσει ότι το χρέος της Ελλάδα θα καταστεί βιώσιμο. Το πρόβλημα γυρίζει γύρω από την ουρά του. Κι αυτό διότι για τη Γερμανία προαπαιτούμενο για να μετέχει στο τρίτο πρόγραμμα είναι η παρουσία του ΔΝΤ σε αυτό, όπως συνέβη το 2010 κατόπιν έντονης απαίτησης της Μέρκελ. Η Γερμανίδα καγκελάριος, πέραν των χρημάτων, θεωρεί πως η τεχνοκρατική δομή του Ταμείου μπορεί να βοηθήσει στην πρόοδο των προγραμμάτων και να τους προσδώσει την απαραίτητη αξιοπιστίας.
Μόλις 50 δισ. ευρώ
Το ερώτημα, ωστόσο, παραμένει: πού και πώς θα βρεθούν τα 86 δισεκατομμύρια ευρώ που έχουν τάξει οι δανειστές στην Ελλάδα; Αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόλις 50 δισεκατομμύρια που θα δώσει ο ESM και τα οποία έχει επιβεβαιώσει επισήμως ο Κλάους Ρένγκλινγκ. Τα μισά από αυτά θα πάνε στην ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Στη συνέχεια, θα ερχόταν το ΔΝΤ και θα προσέφερε άλλα 25 δισεκατομμύρια ευρώ. Μόνο που τώρα δεν θα το κάνει, όπως στα προηγούμενα δύο προγράμματα, αν δεν λάβει διαβεβαιώσεις για τη διαγραφή χρέους. Ακόμη κι έτσι, όμως, η αρνητική στάση του δεν θα αλλάξει εύκολα. Δεν πρέπει να λησμονούμε πως από το δεύτερο πρόγραμμα υπολείπονται 15 δισεκατομμύρια ευρώ από το ΔΝΤ. Το θετικό είναι ότι η Ελλάδα πλήρωσε χθες το Ταμείο, άρα ομαλοποιήθηκε η σχέση των δύο μερών.
Το μαγείρεμα
Ανώτατο στέλεχος του Ταμείου έλεγε στο Politico πως δεν υπάρχει περίπτωση να βάλει επιπλέον 10 δισεκατομμύρια ευρώ στο πρόγραμμα, όσο δεν γίνεται κάτι με το χρέος. «Και εδώ δεν χωρούν ”εάν” και ”ίσως”», συμπλήρωνε με νόημα. Όλα αυτά δείχνουν πως το πρόγραμμα θα καταλήξει σε ένα κλασικό… μαγείρεμα των στοιχείων.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, αναφέρει Ευρωπαίος αξιωματούχος, το ΔΝΤ δεν θα έβαζε άμεσα «φρέσκο» χρήμα, ενώ φυσικά στο ενδιάμεσο θα γινόταν το πρώτο review στην Ελλάδα για να διαπιστωθεί αν πρέπει να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για το ελληνικό πρόγραμμα. Αν ο Τσίπρας πράξει τους επόμενους τρεις μήνες ό,τι έχει υποσχεθεί στο θέμα των μεταρρυθμίσεων, τότε, όντως, οι συζητήσεις θα ξεκινήσουν. Αυτό που περιμένουν οι Ευρωπαίοι, γνωρίζοντας πως κατά το τρίτο έτος του προγράμματος θα υπάρξει ένα κενό 7-11 δισεκατομμυρίων ευρώ, είναι ότι η Ελλάδα θα καταφέρει να καλύψει το κενό εισφέροντας με τη σειρά της χρήματα για τη διάσωσή της μέσω των αποκρατικοποιήσεων και των πρωτογενών πλεονασμάτων που καλείται να «τρέξει» τα επόμενα χρόνια.