Φτώχεια, πόλεμοι, πολλές φορές εμφύλιοι, δικτατορίες, διαφθορά, απουσία στοιχειωδών υποδομών, αναλφαβητισμός, ανεργία, υψηλό δημόσιο χρέος, πείνα, φτώχεια. Ενας φαύλος κύκλος που απ’ όπου και να τον πιάσεις φαντάζει αδιέξοδος. Ολα αυτά τα στοιχεία είναι κοινά στις φτωχότερες αφρικανικές χώρες. Πολλές από αυτές αναπτύσσονται τάχιστα, διαβεβαιώνουν διεθνείς οργανισμοί. Τι να το κάνεις όταν το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σου είναι 300 δολάρια τον χρόνο; Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι πολλές από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου είναι πλούσιες σε πρώτες ύλες. Μέχρι σήμερα δεν τους βγήκε σε καλό πάντως.
Η πλειονότητα του πληθυσμού τους απασχολείται στη γεωργία σχεδόν αρχαϊκού τύπου. Σχεδόν εξήντα χρόνια μετά το τέλος της αποικιοκρατίας, οι περισσότερες πρώην αποικίες των πάλαι ποτέ ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών δεν βρίσκονται σε πολύ καλύτερη κατάσταση απ’ αυτή που ήταν τη δεκαετία του ’60. Εσωτερικά ζητήματα, πολλές φορές κληρονομιά της αποικιοκρατίας και εξωτερικές παρεμβάσεις δεν επέτρεψαν σε αυτές τις φτωχές χώρες και στους ανθρώπους τους να βελτιώσουν σημαντικά τη θέση τους. Τα προβλήματα που έχουν είναι τόσο πολλά, ώστε φαντάζει σχεδόν αδύνατο να υπάρξει λύση.
Και όμως, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, σχεδόν όλες οι ασιατικές χώρες ήταν σε ανάλογη θέση. Σήμερα πολλές από αυτές ανήκουν στις πλέον ευημερούσες χώρες του κόσμου. Υπάρχει τρόπος οι αφρικανικές χώρες να μιμηθούν το λεγόμενο «ασιατικό θαύμα», όταν δηλαδή οι 23 χώρες της ανατολικής Ασίας κατάφεραν από το 1965 μέχρι το 1990 να αναπτύσσονται με τον ταχύτερο ρυθμό στον κόσμο, λένε οι Σαντίλ Σουάνα και Λουμκίλε Μόντι, καθηγητές Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Witwatersrand της Νοτίου Αφρικής. Η επιτακτικότερη ανάγκη είναι να αυξηθεί το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, άρα έχουν ανάγκη από ηγέτες που δεσμεύονται να πετύχουν γρήγορη ανάπτυξη, επικεντρώνοντας την προσοχή τους στο ανθρώπινο δυναμικό. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε άνοδο της παραγωγικότητας, σε αυξημένα εισοδήματα και σε γενικότερη βελτίωση του επιπέδου ζωής. Οι δύο καθηγητές τονίζουν ότι απαιτείται κρατικός παρεμβατισμός, ο οποίος θα επενδύει στην εκπαίδευση, στην καινοτομία, αλλά και διεθνής βοήθεια. Δεν θα είναι εύκολο, αλλά μπορεί να γίνει, αυτό δείχνει η προϊστορία.
1. ΝΟΤΙΟ ΣΟΥΔΑΝ – Εξαρτημένο από το πετρέλαιο
2. ΜΑΛΑΟΥΙ – Διαφθορά και κακοδιαχείριση
3. ΜΠΟΥΡΟΥΝΤΙ – «Ασφυξία» από το κράτος
4. ΚΕΝΤΡΟΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ – Πλούσια σε διαμάντια, ουράνιο
5. ΜΑΔΑΓΑΣΚΑΡΗ – Ισχυρή τουριστική βιομηχανία
6. ΝΙΓΗΡΑΣ – Χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο
7. ΜΟΖΑΜΒΙΚΗ – Στα 50 έτη το προσδόκιμο ζωής
8. ΓΚΑΜΠΙΑ – Ζει από τα εμβάσματα
9. ΛΙΒΕΡΙΑ – Χτυπήθηκε από τον ιό Εμπολα