Η απλή αναλογική, όπως άλλωστε και στις δημοτικές εκλογές, και οι συνδυασμοί χωρίς επικεφαλής ανά Περιφερειακή Ενότητα, καθώς πλέον οι Αντιπεριφερειάρχες θα ορίζονται από τον Περιφερειάρχη χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η σειρά εκλογής τους και το αν ανήκουν στην Αντιπολίτευση, δεσπόζουν στις αλλαγές που φέρνει ο «Κλεισθένης» στις Περιφέρειες.
Μετά από την αναλυτική παρουσίαση των αλλαγών που φέρνει ο νέος Νόμος στους δήμους της χώρας, η εφημερίδα μας σας παρουσιάζει και όσα θα ισχύουν για τις Περιφέρειες.
Ενδιαφέρον έχουν και τα παραδείγματα που παραθέτουμε με βάση τις εκλογές του 2014 στην Περιφέρεια Θεσσαλίας , για να γίνουν αντιληπτές οι μεγάλες αλλαγές που προβλέπονται στον συσχετισμό δυνάμεων των νέων Περιφερειακών Συμβουλίων.
Υποψηφιότητες – κατάρτιση συνδυασµών
Ο αριθµός των υποψήφιων περιφερειακών συµβούλων πρέπει να είναι ίσος, τουλάχιστον,
µε τον αριθµό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας µε δυνατότητα προσαύξησης έως και τριάντα τοις εκατό (30%). Έτσι, στην Περιφέρεια Θεσσαλίας (51 έδρες) οι υποψήφιοι μπορούν να είναι από 20 έως 26 στην Π.Ε. Λάρισας, από 14 έως 18 στην Π.Ε. Μαγνησίας, από 9 έως 13 στην Π.Ε. Τρικάλων και από 8 έως 10 στην Π.Ε. Καρδίτσας.
Ο αριθµός των υποψήφιων περιφερειακών συµβούλων από κάθε φύλο ανέρχεται σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%), τουλάχιστον, του συνολικού αριθµού των υποψηφίων του συνδυασµού. Δηλαδή σε ψηφοδέλτιο συνδυασμού στην Περιφέρεια Θεσσαλίας με συνολικά 51 υποψηφίους τουλάχιστον 20 πρέπει να είναι του ενός φύλου (άνδρες ή γυναίκες), ενώ σε ψηφοδέλτιο με τον ανώτατο αριθμό (67) υποψηφίων, πρέπει να είναι του ενός φύλου τουλάχιστον 27.
Περιεχόµενο των ψηφοδελτίων για τις περιφερειακές εκλογές
Στο πρώτο µέρος του ψηφοδελτίου τίθενται µε αλφαβητική σειρά οι υποψήφιοι περιφερειακοί σύµβουλοι της αντίστοιχης εκλογικής περιφέρειας, ενώ στο δεύτερο µέρος του ψηφοδελτίου ακολουθούν µε αλφαβητική σειρά οι υποψήφιοι περιφερειακοί σύµβουλοι των υπολοίπων εκλογικών περιφερειών, µε σηµείωση παραπλεύρως και µέσα σε παρένθεση της εκλογικής περιφέρειας στην οποία είναι υποψήφιοι.
Σταυροί προτίµησης για την εκλογή περιφερειακών αρχών
Ο εκλογέας µπορεί να εκφράσει την προτίµησή του με αριθμό σταυρών ως εξής:
• από 1 έως 3 στις εκλογικές περιφέρειες Τρικάλων και Καρδίτσας
• από 1 έως 4 στις εκλογικές περιφέρειες Λάρισας και Μαγνησίας.
Ψηφοδέλτιο συνδυασµού µε περισσότερους σταυρούς προτίµησης από τους ανωτέρω κατά περίπτωση οριζόµενους είναι έγκυρο, χωρίς να λαµβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίµησης.
Κατανοµή των εδρών στο συμβούλιο
Το σύνολο των εδρών του περιφερειακού συµβουλίου κατανέµονται στους συνδυασµούς που µετείχαν στις εκλογές, ανάλογα µε τον αριθµό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν την πρώτη Κυριακή.
Η αναλογική κατανοµή των εδρών γίνεται ως εξής:
Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στο σύνολο της περιφέρειας όλοι µαζί οι συνδυασµοί που συµµετείχαν στις εκλογές διαιρείται µε τον αριθµό των εδρών που αντιστοιχούν σε κάθε περιφερειακό συµβούλιο και το πηλίκο αυξηµένο κατά µία µονάδα, παραλειποµένου του κλάσµατος, αποτελεί το εκλογικό µέτρο. Έτσι, στις Περιφερειακές εκλογές του 2014 στη Θεσσαλία το εκλογικό μέτρο ήταν 9.226, δηλαδή αυτός ο αριθμός ψήφων θα απαιτούνταν για να λάβει τότε, εάν ίσχυε η απλή αναλογική, μία έδρα ένας συνδυασμός.
Ο αριθµός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασµού διαιρείται στη συνέχεια µε το εκλογικό µέτρο και καθένας τους καταλαµβάνει τόσες έδρες όσο και το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.
Αν οι έδρες που καταλαµβάνουν οι συνδυασµοί που συµµετέχουν στην κατανοµή µε την προηγούµενη διαδικασία είναι λιγότερες από τις προς διάθεση, όσες αποµένουν κατανέµονται ανά µία µεταξύ όλων των συνδυασµών, ανεξαρτήτως εάν έλαβαν ή όχι έδρα κατά τη διαδικασία των προηγούµενων εδαφίων, ανάλογα µε τα αχρησιµοποίητα υπόλοιπά τους.
Με βάση την απλή αναλογική ο συνδυασμός του Κώστα Αγοραστού θα λάμβανε στις εκλογές του 2014 (με βάση τις ψήφους της α΄ Κυριακής) 20 έδρες (έλαβε 31), ο συνδυασμός του Νίκου Τσιλιμίγκα 8 (έλαβε 9), ο συνδυασμός της Ηρώς Διώτη 6 (έλαβε 3), ο συνδυασμός του Βαγγέλη Μπούτα 5 (έλαβε 3) κ.ό.κ.
Επανάληψη της ψηφοφορίας
Αν κανένας συνδυασµός δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθµού των έγκυρων ψηφοδελτίων, η ψηφοφορία επαναλαµβάνεται την επόµενη Κυριακή (Β΄ γύρος) ανάµεσα µόνο στους υποψήφιους περιφερειάρχες των δύο συνδυασµών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους.
Επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος περιφερειάρχης και ο συνδυασµός του που συγκέντρωσε στην επαναληπτική ψηφοφορία (Β΄ γύρο) την απόλυτη πλειοψηφία ολόκληρου του αριθµού των έγκυρων ψηφοδελτίων.
Αν στην επαναληπτική ψηφοφορία (Β΄ γύρο) οι δύο συνδυασµοί ισοψηφήσουν, το οικείο πρωτοδικείο ενεργεί κλήρωση για την ανάδειξη του επιτυχόντος συνδυασµού.
Οι τακτικοί και αναπληρωµατικοί σύµβουλοι εκλέγονται µε βάση την πρώτη ψηφοφορία (Α΄ γύρο) σύµφωνα µε τους σταυρούς προτίµησης που έλαβε καθένας στην ψηφοφορία αυτή.
Κατανοµή των εδρών ανά εκλογική περιφέρεια
Υπολογίζεται το εκλογικό μέτρο για κάθε συνδυασμό, ως το πηλίκο των έγκυρων ψηφοδελτίων του συνδυασμού στο σύνολο της περιφέρειας προς τις έδρες που δικαιούται να καταλάβει σύμφωνα με το άρθρο 138. Το πηλίκο, μετά την παράλειψη του κλάσματος, προσαυξάνεται κατά μία μονάδα. Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων του κάθε συνδυασμού διαιρείται σε κάθε εκλογική περιφέρεια με το εκλογικό του μέτρο και ο συνδυασμός καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο είναι το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.
Έτσι, στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων, όπου ο Κώστας Αγοραστός κατέχει 7 έδρες, με τον νέο εκλογικό νόμο και με βάση πάντα τις ψήφους που πήρε στις εκλογές του 2014 θα είχε 5.
Αντιπεριφερειάρχες
Τον περιφερειάρχη επικουρούν οι αντιπεριφερειάρχες, οι οποίοι ορίζονται (δεν τίθενται πλέον επικεφαλής) και ανακαλούνται με απόφασή του που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αντιπεριφερειάρχης δεν μπορεί να οριστεί σύμβουλος που ανήκει σε διαφορετική περιφερειακή παράταξη από αυτή του περιφερειάρχη, εάν ο ορισμός δεν εγκριθεί από την πλειοψηφία των συμβούλων της παράταξης στην οποία ανήκει ο σύμβουλος αυτός.
Οι αντιπεριφερειάρχες διακρίνονται σε χωρικούς και σε θεματικούς, ως εξής:
• Οι χωρικοί αντιπεριφερειάρχες είναι ίσοι σε αριθμό με τις περιφερειακές ενότητες της οικείας περιφέρειας, με εξαίρεση τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας (4) και Ιονίων Νήσων, όπου οι χωρικοί αντιπεριφερειάρχες είναι ίσοι σε αριθμό με τους νομούς της οικείας περιφέρειας. Οι θέσεις των χωρικών αντιπεριφερειαρχών καλύπτονται υποχρεωτικά, με ορισμό από τον περιφερειάρχη, μεταξύ των περιφερειακών συμβούλων που εκλέγονται στην οικεία περιφερειακή ενότητα.
• Οι θεματικοί αντιπεριφερειάρχες μπορούν να είναι έως και 6 σε κάθε περιφέρεια. Ορίζονται δυνητικά από τον περιφερειάρχη μεταξύ όλων των περιφερειακών συμβούλων.
Η θητεία των αντιπεριφερειαρχών δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δύο ετών. Κατά τη διάρκεια της θητείας τους οι αντιπεριφερειάρχες δεν μπορούν να εκλεγούν μέλη του προεδρείου του περιφερειακού συμβουλίου. Η ανάκληση του αντιπεριφερειάρχη πριν τη λήξη της θητείας του είναι δυνατή με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του περιφερειάρχη.