Το πιο ανθεκτικό είδος στον κόσμο, το μικροσκοπικό αρθρωτό ζώο με τα οκτώ πόδια, γνωστό, επίσης, και ως «αρκούδα του νερού», θα είναι αυτό που θα επιζήσει μέχρι ο ήλιος να σβήσει, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που πραγματοποίησε το Κέντρο Αστροφυσικής του Harvard – Smithsonian σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Κατά την έρευνα, αυτά τα μικροσκοπικά πλάσματα είναι δυνατόν να ανταπεξέλθουν έναντι κάθε πιθανής αστροφυσικής καταστροφής που θα μπορούσε να απειλήσει το είδος τους, ενώ εικάζεται πως θα ζήσουν για τουλάχιστον δέκα εκατομμύρια χρόνια ακόμη, δηλαδή πολύ περισσότερο απ’ ότι υπολογίζεται πως θα ζήσει το ίδιο το ανθρώπινο είδος.
Παρόλο που έχει δοθεί μεγάλη προσοχή στις καταλυτικές επιδράσεις που θα μπορούσε να έχει ένα αστροφυσικό γεγονός στην ανθρώπινη ζωή, είναι ελάχιστες οι δημοσιεύσεις που αφορούν τους παράγοντες που θα ήταν δυνατόν να οδηγήσουν στο θάνατο τα βραδύπορα – όπως, επίσης, ονομάζονται αυτοί οι οργανισμοί – και, άρα, να σβήσουν εντελώς τη ζωή από αυτό τον πλανήτη.
Η έρευνα δείχνει ότι γενικά η διάρκεια της ζωής πάνω στη Γη θα είναι ανάλογη με αυτή του Ήλιου, με άλλα λόγια δεν θα πάψει να υπάρχει ζωντανός οργανισμός στον πλανήτη μας, όσο ο ήλιος θα συνεχίζει να λάμπει. Επιπλέον, ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα συμπεράσματα των επιστημόνων σχετικά με την ανθεκτικότητα της ζωής, αφού διαπίστωσαν πως από τη στιγμή που αυτή εμφανιστεί πάνω σε ένα πλανήτη, όποια και αν είναι η μορφή της, είναι πολύ δύσκολο να εξαφανιστεί. Αυτό συνιστά ένα δεδομένο που πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες να υπάρχει ζωή, αυτή τη στιγμή, και σε άλλους πλανήτες.
Εξάλλου, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο David Sloan, συν-συγγραφέας και μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, τους εξέπληξε το γεγονός πως αστρικά φαινόμενα καταστροφικά για την ανθρώπινη ζωή, θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστους τους συγκεκριμένους οργανισμούς. Αυτή ήταν η παρατήρηση που τους βοήθησε να συμπεράνουν πως η ζωή από τη στιγμή που θα δημιουργηθεί είναι εξαιρετικά δύσκολο να εξαλειφθεί. Έτσι, ακόμη και αν τεράστιος αριθμός ειδών ή και ολόκληρα γένη εξαφανιστούν, η ζωή στο σύνολό της θα συνεχίσει να υπάρχει.
Οι «θαλάσσιες αρκούδες» είναι οι πιο δυνατές μορφές ζωής στη Γη, ικανές να επιβιώσουν έως και 30 χρόνια χωρίς φαγητό ή νερό, να υπομείνουν θερμοκρασίες έως και 150 βαθμούς Κελσίου και τις δύσκολες συνθήκες της βαθιάς θάλασσας. Εντυπωσιακό είναι πως αποτελεί το μοναδικό ζώο που μπορεί να επιζήσει στο παγωμένο κενό του διαστήματος.
Οι υδρόβιοι αυτοί οργανισμοί, λόγω του μεγέθους τους, που δεν ξεπερνάει τα 0,5 χιλιοστά, φαίνονται καλύτερα με το μικροσκόπιο, ενώ μπορούν να ζήσουν για πάνω από 60 χρόνια.
Οι ερευνητές των δύο φορέων κατέληξαν πως τα βραδύπορα, πιθανώς, θα ανταπεξέλθουν όλων των αστροφυσικών καταστροφών, όπως η έκρηξη ενός αστεροειδούς, κι αυτό γιατί καμία δεν μπορεί να είναι τόσο δυνατή ώστε να θερμανθούν οι ωκεανοί και η θερμοκρασία τους να ξεπεράσει τους 150 βαθμούς, μία προϋπόθεση απαραίτητη για τον θάνατό τους.
Τρία πιθανά γεγονότα λήφθηκαν υπόψιν στην έρευνα: η πρόσκρουση μεγάλων αστεροειδών, η έκρηξη αστέρων μορφής Supernova και η έκρηξη Ακτίνων-γ .
Είναι σχετικά μεγάλος ο αριθμός των γνωστών μας αστεροειδών και νάνων πλανητών, όπως η Εστία και ο Πλούτωνας, των οποίων η μάζα θα ήταν αρκετή, ώστε μετά από μία ενδεχόμενη έκρηξή τους, να θερμανθεί το νερό των ωκεανών. Ωστόσο, κανένας από αυτούς δεν πρόκειται να ταυτιστεί με την τροχιά της Γης και, άρα, να αποτελέσει ουσιαστική απειλή για τα βραδύπορα.
Για να ανέβει η θερμοκρασία των ωκεάνιων νερών σε πολύ υψηλές τιμές, μετά την έκρηξη ενός αστεριού, απαραίτητη προϋπόθεση είναι αυτό να απέχει τουλάχιστον 0,14 έτη φωτός. Το πλησιέστερο αστέρι στον Ήλιο είναι τέσσερα έτη φωτός μακριά, ενώ η πιθανότητα να εκραγεί ένα αστέρι τεραστίων διαστάσεων σε απόσταση αναπνοής από τον Ήλιο και, άρα, πιθανώς αρκετά κοντά στη Γη, σκοτώνοντας όλες τις μορφές ζωής πάνω σε αυτή, είναι αμελητέα.
Οι εκρήξεις των Ακτίνων –γ είναι πιο φωτεινές και σπανιότερες από τις εκρήξεις Σουπερνόβα. Ωστόσο, όπως κι εκείνες, πραγματοποιούνται πολύ μακριά από τη Γη ώστε να θεωρηθούν βιώσιμη απειλή. Για να δημιουργηθούν οι απαραίτητες καταστροφικές συνθήκες, η έκρηξη τους δεν πρέπει να απέχει περισσότερο από 40 έτη φωτός και η πιθανότητα να πραγματοποιηθεί τόσο κοντά είναι μηδαμινή.
«Ουσιαστικά, αν οι άνθρωποι δεν είχαν τη τεχνολογία να τους προστατεύει σε πολλές περιπτώσεις, θα γινόταν γρήγορα φανερό πως αποτελούν ένα πολύ ευαίσθητο είδος. Ακόμη και οι πολύ μικρές αλλαγές στο περιβάλλον μας ενδέχεται να μας επηρεάσουν δραματικά», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Rafael Alves Batista, συν-συγγραφέας και μεταδιδακτορικός ερευνητικός συνεργάτης στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. «Υπάρχουν πολύ πιο ανθεκτικά είδη πάνω στη Γη. Η ζωή στον πλανήτη μας θα συνεχιστεί για πολύ καιρό αφότου το ανθρώπινο είδος εξαφανιστεί», συμπληρώνει. Επιπλέον, δεν αποκλείει να υπάρχουν και άλλες εξίσου ανθεκτικές μορφές ζωής στο σύμπαν, γνώμη που ενισχύει την αναζήτηση ζωής στον Άρη, αλλά και σε άλλες περιοχές του ηλιακού μας συστήματος.
Ωστόσο, πού θα μπορούσε να βασιστεί ένα τέτοιο συμπέρασμα;
Έχοντας αποδείξει την ανθεκτικότητα της ζωής, οι επιστήμονες θεωρούν πως οργανισμοί που έχουν παρόμοιες αντοχές στην ακτινοβολία και τη θερμοκρασία με αυτές των Αρκούδων του νερού, μακροπρόθεσμα θα μπορούσαν να επιβιώσουν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Στους υπόγειους ωκεανούς που σύμφωνα με τους επιστήμονες υπάρχουν σε άλλα μέρη του σύμπαντος, όπως στον δορυφόρο Ευρώπη και στον Εγκέλαδο, το πιθανότερο είναι πως θα επικρατούν παρόμοιες συνθήκες με τους ωκεανούς της Γης. Επομένως, οι πιθανότητες να βρεθούν ακραιόφιλα, οργανισμοί δηλαδή που ακμάζουν σε ακραίες φυσικές και βιοχημικές συνθήκες, αυξάνονται. Μία τέτοια ανακάλυψη δεν θα μπορούσε, εξάλλου, παρά να φέρει την επιβεβαίωση της θεωρίας ότι υπάρχει ζωή σε πλανήτες γύρω από τα άλλα αστέρια.