Ξεκινώντας από την παρατήρηση και καταλήγοντας στην εξέταση των καταστάσεων που κινούν την επινόηση, η Ντιάνα Παλαιολόγου προσφέρει μέσα από τα βιβλία της ιδέες και παραδείγματα για δημιουργικούς στοχασμούς, τονίζοντας την απελευθερωτική φόρτιση της συγγραφής και τον εποικοδομητικό ρόλο της λογοτεχνίας.
Η συγγραφή δεν προέκυψε τυχαία στην ζωή της, καθώς όλοι γνωρίζουμε ότι οι ιδέες δεν προκύπτουν αυτόματα. Η αγάπη της για τη συγγραφή υπήρχε πάντα και για εκείνη ικανοποιεί το µαγευτικό µαζί και µαγικό ταξίδι της δηµιουργίας.
Με τον ίδιο τρόπο θεωρεί ότι και μια λέξη, που πέφτει συμπτωματικά στο μυαλό μας, παράγει κύκλους στην επιφάνεια και στο βυθό μας, προκαλεί μια ατελείωτη σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων, εμπλέκοντας στη διαδρομή της εικόνες, συναισθήματα και αναμνήσεις, σε μια κίνηση που ενδιαφέρει την εμπειρία, τη μνήμη και το μυαλό.
Με τη δημιουργική ανησυχία που τη διακρίνει, νιώθει ότι μέσα από λέξεις και ιστορίες μπορούμε όλοι μας να δραπετεύσουμε από στερεότυπα, μιας και πιστεύει ότι χανόμαστε σε ένα λαβύρινθο σκέψεων και μεμψιμοιριών ατενίζοντας την οροφή και χάνοντας την επαφή με τον εαυτό μας.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
«Ξέχνα τις αναμνήσεις» είναι ο τίτλος του τελευταίου σας βιβλίου που κυκλοφορεί από την «Άνεμος Εκδοτική». Μπορούν να ξεχαστούν τελικά οι αναμνήσεις, κυρία Παλαιολόγου;
Θα προσθέσετε, ίσως, κυρία Δούλη: Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Πώς είναι δυνατό, – ίσως σίγουρα σκληρό-, να διαγράψουμε από τη μνήμη μας όσες θύμησες μας έφεραν ως εδώ και ορισμένες συνεχίζουν να μας δείχνουν το δρόμο που βαδίζουμε, ή νομίζουμε ότι οφείλουμε να βαδίσουμε. Απ’ την άλλη, ποιος δεν θα ‘θελε να ξεχάσει κάποιες αναμνήσεις. Να απαλλαγεί από στιγμές, που του πρόσφεραν πόνο και τραγικότητα, όταν και μόνο η θύμησή τους, όσο αχνή κι αν είναι, γίνεται αβάσταχτη. Πριν ακόμα γίνουν συνήθεια, πιστεύοντας ότι η ζωή έτσι μάλλον είναι, τότε σβήνεις τη θλίψη τους χωρίς γυρισμό και προχωράς έτσι κι αλλιώς σε κάτι καινούργιο –ποιος ξέρει, ίσως και συναρπαστικό.
Ποιο ήταν το πρώτο ερέθισμα που έπλασε στο μυαλό σας την υπόθεση του τελευταίου σας βιβλίου;
Μα η ίδια η ζωή, κυρία Δούλη, που κυλάει γύρω μας σαν κινηματογραφική ταινία και μέσα της βλέπουμε σκηνές ή απ’ τη δική μας ζωή ή τις ζωές των άλλων, ή κι από μια παντελώς άγνωστη ζωή, μ’ ό,τι και αν φανταστούμε πως κουβαλάει μαζί της.
Η οικογένεια παίζει τον κυριότερο ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός ανθρώπου. Η βία και η έλλειψη αγάπης μέσα στην οποία μεγάλωσε η ηρωίδα της ιστορίας σας η Ντόνα, της γέννησε μόνο ένα συναίσθημα, να μην εμπιστεύεται τους ανθρώπους γύρω της και να φοβάται να αφεθεί στη ζωή. Τι είναι εκείνο που δίνει δύναμη –κατά την άποψή σας – σ’ ένα πληγωμένο άνθρωπο να σταθεί στα πόδια του και να προχωρήσει τελικά;
Ο φόβος μοιάζει με σκοτάδι στενής σπηλιάς, όπου χωμένος ο πληγωμένος βρίσκει απάγκιο και τρέμει μήπως ξεμυτίσει στο φως και πληγωθεί ξανά. Ενώ του αφαιρούνται η γαλήνη και η ελευθερία, γαλβανώνεται, πεισμώνει και αντλεί δύναμη, για να βγει στο ξέφωτο με περηφάνια για την τόλμη του, την πίστη στον εαυτό του. Κανένας δε γεννιέται, για να ζει σκλαβωμένος και πληγωμένος. Η ηρωίδα βιώνει την απόρριψη πριν ακόμα γεννηθεί. Ανεπιθύμητη παραμένει και μετά τη γέννησή της και δεν παύει να είναι βάρος στο οικείο περιβάλλον της. Δεν κάμπτεται όμως. Κάθε προσβολή, υποτίμηση, χλεύη της δυναμώνει την αυτοπεποίθηση και επαυξάνει το πείσμα της για αναγνώριση και πραγματοποίηση των ονείρων της. Συνειδητοποιεί ποια είναι. Θέτει υψηλούς στόχους και, παρά τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες, στο τέλος τους επιτυγχάνει. Έγινε αυτό που ήθελε. Μια ελεύθερη καταξιωμένη γυναίκα και πνευματικός άνθρωπος στην κοινωνία. «Γένοιο οιος εσσί μαθών» (Μάθε και γίνε αυτό που είσαι), είναι η προσταγή του Πίνδαρου. Αυτή η αυτοπραγμάτωση, για πολλούς φιλοσόφους, είναι ο ανώτατος στόχος ενός ελεύθερου ανθρώπου.
Γιατί, ενώ όλοι έβλεπαν ή υποπτεύονταν το παράδοξο, κανείς δεν τόλμησε να επέμβει νωρίτερα στις προθέσεις του δυνάστη πατέρα -Ιωνά;
Η οικογένεια ήταν πατριαρχική, άρα ο πατέρας, σαν κεφαλή της, ασκούσε δεσποτική και απόλυτη εξουσία. Η φεμινίστρια συγγραφέας Marylin French, ορίζει την πατριαρχία ως ένα σύστημα, που δίνει αξία στη δύναμη έναντι της ζωής, στον έλεγχο έναντι της ευχαρίστησης, ( η ευχαρίστηση δεν αποκλείει σοβαρές επιδιώξεις και στόχους, που θεμελιώνεται σ’ αυτά κι είναι ο μόνος πραγματικός λόγος να παραμείνεις ζωντανός), και στην κυριαρχία έναντι της ευτυχίας. Ποιος, λοιπόν, να τολμήσει παρέμβαση στις περιχαρακωμένες, αναχρονιστικές απόψεις του, για το θεσμό της οικογένειας και της κοινωνίας;
Πώς γίνεται μια μάνα να μην επεμβαίνει στον Γολγοθά που ζουν τα παιδιά της και ν’ αφήνει ανεξέλεγκτο τον πατέρα να καταστρέφει ζωές στο πέρασμά του, κυρία Παλαιολόγου;
Συνεχίζω από την προηγούμενη απάντηση. Ο φόβος, μη μείνει μόνη αν εναντιωθεί, καταντάει πια εξάρτηση και τρόμος.Εγκλωβισμένη, έτσι, στο δικό της βόλεμα και στα στερεότυπα της κοινωνίας που ζει, δεν παίρνει το θάρρος να «σπάσει τα δεσμά», να ξεφύγει μπροστά, να «σώσει» τα παιδιά της, αλλά και τον εαυτό της.
Διαβάζοντας ένα βιβλίο ο αναγνώστης ψάχνει κάτω από τις λέξεις να βρει τα μηνύματα που ίσως ο συγγραφέας θέλει να του περάσει. Μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας ένα μήνυμα που η Ντόνα, η κεντρική σας ηρωίδα, θέλει οπωσδήποτε εμείς οι αναγνώστες να το «παραλάβουμε»;
Κανένας άνθρωπος και κυρίως οι νέοι, να μην κάμπτονται μπροστά σε δυσκολίες, όσο ανυπέρβλητες κι αν αυτές φαίνονται. Όσο κακοτράχαλο και απόκρημνο βλέπουν το μονοπάτι της ζωής, που βαδίζουν, να βάλουν στόχο να το διαβούν, έστω κι ίσα μόλις ισορροπώντας πάνω του, για να βγουν στο δρόμο. Στην πραγματοποίηση των ονείρων τους, στην αυτοπραγμάτωσή τους.
Έχετε σπουδάσει επιστήμες θεάτρου, παιδαγωγικά και ψυχολογία. Επίσης εργαστήκατε πολλά χρόνια στον χώρο της εκπαίδευσης. Θέλετε να μάς μιλήσετε για τις σπουδές σας και για την εμπειρία σας στο χώρο;
Αγαπώ ιδιαίτερα το θέατρο, με το οποίο ασχολήθηκα στο Εξωτερικό, όπου και σπούδασα. Στο χώρο της εκπαίδευσης οι εμπειρίες είναι πολλές, οι περισσότερες, ωστόσο, απογοητευτικές, αφού πράγματα δεν άλλαξαν, κάποια θυμίζουν ακόμα βαθύ παρελθόν. Το 2006 κυκλοφόρησε το βιβλίο μου «Πέντε Σύγχρονα Παιδαγωγικά Ζητήματα», που και σήμερα παραμένουν επίκαιρα και σημαντικά.
Η αγάπη σας για την συγγραφή υπήρχε πάντα ή εκδηλώθηκε σε κάποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή και ποια ανάγκη σας ικανοποιεί;
Υπήρχε πάντα. Ικανοποιεί το μαγευτικό μαζί και μαγικό ταξίδι της δημιουργίας.
Πόσο έχει επηρεάσει τη γραφή σας το ότι έχετε ζήσει και στο Εξωτερικό και συγκεκριμένα στη Βαυαρία;
Εμπλουτίζει τα έργα μου με ολοζώντανες εικόνες, κυρία Δούλη.
Μέσα στα γραπτά σας βάζετε αυτοβιογραφικά στοιχεία, κυρία Παλαιολόγου;
Όχι. Ίσως στοιχεία εμπειριών.
Έχετε τη χαρά ν’ ανήκετε στο δυναμικό της Άνεμος Εκδοτική έναν εκδοτικό οίκο όπου το μεράκι και η αγάπη για τη λογοτεχνία και το βιβλίο περισσεύουν. Θέλετε να μας μιλήσετε γι’ αυτή σας τη συνεργασία;
Ανακαλύπτοντάς τον στο διαδίκτυο, εντυπωσιάστηκα από την αρχική σελίδα, που είναι δόσιμο ψυχής. Έστειλα το μυθιστόρημα και σίγουρα δεν περίμενα σε τρεις μήνες απάντησή τους. Η συνεργασία μας από ‘κει και πέρα είναι υπέροχη!
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Γεννήθηκε στη Μεσσηνία και μεγάλωσε στη Βαυαρία. Σπούδασε επιστήμες θεάτρου, παιδαγωγικά και ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και πήρε διδακτορικό δίπλωμα στη φιλοσοφία.
Εργάστηκε αρχικά ως δασκάλα, στη συνέχεια ως επιστημονική συνεργάτης του Πανεπιστημίου του Μονάχου, και για αρκετά χρόνια ως συντονίστρια εκπαίδευσης Εξωτερικού.
Έχει εκδώσει τα βιβλία: «Ένα διεθνές curriculum για τη διαπολιτισμική εκπαίδευση», Ατραπός, 2005 και «Πέντε σύγχρονα παιδαγωγικά ζητήματα», Ατραπός, 2006. Το «Ξέχνα τις αναμνήσεις» είναι το πρώτο της μυθιστόρημα και κυκλοφορεί από την Άνεμος Εκδοτική.
*Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 12 Μαΐου 2017.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!