Ο Όµηρος Αβραµίδης αποτελεί µια ξεχωριστή περίπτωση συγγραφέα, του οποίου το έργο καταξιώθηκε και αναγνωρίστηκε από το αναγνωστικό κοινό. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΠΡΟΣΩΠΑ», ο λογοτέχνης µάς αναλύει τα στάδια της συγγραφής ενός έργου, αναφέρεται στη σχέση του µε την τεχνολογία, τονίζει τη σηµασία τής ανθρώπινης αξίας, αναλύει τις σκέψεις του για τους κριτικούς λογοτεχνίας και ερµηνεύει γιατί στα µυθιστορήµατά του έχουν κυρίαρχη θέση αξίες παραδοσιακές και πανανθρώπινες, όπως η αγάπη κι η καλοσύνη. Τέλος, ο Κύπριος συγγραφέας µιλά για το συναίσθηµα και τη θέση του στην προσωπική αλλά και στη συγγραφική του ζωή.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ποια στιγµή τής µέρας σας «παίρνετε µολύβι και χαρτί» και γράφετε τις ιστορίες σας, κύριε Αβραµίδη;
Πρωινές ώρες. Γενικά είµαι πιο παραγωγικός το πρωί, όχι µόνο σ’ αυτό αλλά σε όλες µου τις δουλειές.
Το νέο σας βιβλίο «Γύρισε σελίδα» από τις εκδόσεις Διόπτρα, είναι ένα απόλυτα συναισθηµατικό µυθιστόρηµα. Η έµπνευσή του από πού έρχεται κυρίως;
Τα µυθιστορήµατά µου έχουν πάντα συναίσθηµα – ίσως γιατί κι ο ίδιος είµαι συναισθηµατικό άτοµο. Όσο για την έµπνευση ή µάλλον, το ερέθισµα θα έλεγα, ήταν όλα αυτά που βλέπουµε γύρω µας, εξαθλιωµένους µετανάστες να ζητιανεύουν, βασικά, στα φανάρια. Και για µένα, οι µετανάστες είναι άνθρωποι σαν κι εµάς, διότι δεν πρέπει να ξεχνάµε ότι παλιότερα υπήρξαµε κι εµείς µετανάστες, κάτι που κάποιοι συµπατριώτες µας το ξεχνούν και τους αντιµετωπίζουν απάνθρωπα. Αυτό κυρίως ήθελα να τονίσω µ’ αυτό το µυθιστόρηµα στους αναγνώστες µου, πως ο κάθε άνθρωπος, αλλοδαπός ή ντόπιος, έχει ανθρώπινη αξία.
Ποιες είναι οι δυσκολίες στην υλοποίηση της αρχικής έµπνευσης;
Αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Από το θέµα, τις εµπειρίες που έχει κανείς γύρω απ’ αυτό, τις ιστορικές ή και γεωγραφικές γνώσεις που απαιτεί καµιά φορά το δέσιµο του µύθου, που αν δεν υπάρχουν πρέπει να αναζητηθούν. Γενικά όµως η δόµηση ενός µυθιστορήµατος είναι πάντα µια πάλη λογικής και φαντασίας.
Διακρίνεται στις ιστορίες των βιβλίων σας ένας τρόπος αφήγησης, όπου τα όρια µυθοπλασίας και βιογραφίας είναι δυσδιάκριτα. Τί έχετε να µας πείτε σχετικά µ’ αυτό;
Είναι κάτι που το λέω συχνά, πως το µυθιστόρηµα είναι προϊόν βιωµάτων και φαντασίας. Δεν ξέρω τί συµβαίνει µε άλλους συγγραφείς, αλλά προσωπικά άρχισα να γράφω πιεσµένος από την ανάγκη να βάλω στο χαρτί τραυµατικές εµπειρίες που έζησα στην ιδιαίτερη πατρίδα µου, την Κύπρο, στη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα και την εισβολή. Εξάλλου, ένα ρεαλιστικό µυθιστόρηµα πάντα περιέχει σκηνές και καταστάσεις από την πραγµατική ζωή, απεικονίζει την καθηµερινότητα, αναφέρεται σε πραγµατικά γεγονότα, συνάδει µε το κοινωνικό, πολιτιστικό, εθιµικό περιβάλλον.
Έχετε γράψει µέχρι σήµερα 13 βιβλία, κύριε Αβραµίδη. Από πότε έχετε έφεση στη συγγραφή;
Θα σας πω κάτι χαρακτηριστικό από τα νεανικά µου χρόνια: Κάποτε, µε άλλους δυο φίλους και συµφοιτητές µου, θέσαµε το ερώτηµα: αν την ώρα που γεννιόσουν, έρχονταν οι µοίρες και σε ρωτούσαν τί ταλέντο ήθελες, τί θα απαντούσες; Οι δυο φίλοι µου είπαν τα δικά τους. Κι όταν ήρθε η σειρά µου, εγώ απάντησα ότι θα ζητούσα ταλέντο συγγραφικό. Ήµουν τότε δεκαεννιά χρόνων και δεν µπορούσα να προβλέψω πως τέσσερις σχεδόν δεκαετίες αργότερα θα πραγµατοποιούσα αυτή την επιθυµία µου.
Μέσα σε ποιες συνθήκες και υπό ποιες προϋποθέσεις πιστεύετε ότι διαµορφώνεται η συγγραφική ταυτότητα;
Δύσκολη ερώτηση. Νοµίζω πως η συγγραφική ταυτότητα έχει άµεση σχέση µε την εσωτερική ταυτότητα, εννοώ την προσωπικότητα του κάθε συγγραφέα. Θα έλεγα πως ισχύει κι εδώ αυτό που ισχύει στη διαµόρφωση του χαρακτήρα µας. Επιδρούν κι εδώ ερεθίσµατα του περιβάλλοντος, της ψυχοσύνθεσής µας, των απόψεων και θέσεών µας για τη ζωή, καθώς και οι άλλοι συγγραφείς που έχει διαβάσει κανείς πριν αρχίσει να γράφει ο ίδιος.
Ποιο είναι το πιο ελκυστικό και ποιο το πιο επίπονο στάδιο µιας συγγραφικής πορείας, η οποία ξεκινά από τη σύλληψη της ιδέας ενός λογοτεχνικού έργου και ολοκληρώνεται όταν το έργο φθάνει στα χέρια τού αναγνώστη;
Το πιο ελκυστικό είναι όταν ολοκληρώνεται το έργο στο µυαλό τού συγγραφέα. Αυτό όµως δεν είναι εύκολη υπόθεση. Καµιά φορά γι’ αλλού ξεκινάς κι αλλού καταλήγεις, διότι στην πορεία σού έρχονται άλλες ιδέες και σκέψεις, κι εδώ ίσως απαντιέται και το δεύτερο µέρος της ερώτησής σας για το πιο επίπονο στάδιο. Το πιο επίπονο στάδιο λοιπόν είναι όσο ο συγγραφέας παλεύει να οργανώσει στο µυαλό του το µύθο, και δεν είναι λίγες οι φορές που πάει να κοιµηθεί, του έρχεται ξαφνικά µια ιδέα και σηκώνεται από το κρεβάτι για να τη γράψει.
Το έργο σας σάς έχει καταξιώσει ως συγγραφέα, όµως η αγάπη των αναγνωστών σας σάς έχει καταξιώσει στη συνείδησή τους και ως προσωπικότητα. Πόσο δύσκολο το βρίσκετε αυτό;
Πολύ κολακευτικό για µένα αυτό. Ίσως οι θέσεις και απόψεις που βλέπουν στα βιβλία µου οι αναγνώστες, να συµπίπτουν µε τις δικές τους. Εξάλλου, στα µυθιστορήµατά µου συνήθως έχουν κυρίαρχη θέση αξίες παραδοσιακές, όπως η αγάπη κι η καλοσύνη, που είναι αξίες πανανθρώπινες.
Κατά πόσο πιστεύετε κινδυνεύει η κλασσική λογοτεχνία, το τυπωµένο σε χαρτί βιβλίο, από την εισβολή της τεχνολογίας στη ζωή µας;
Προσωπικά έχω καλή σχέση µε την τεχνολογία και δεν πιστεύω, όπως έχω ξαναπεί, πως επειδή ο άνθρωπος κάποτε έγραφε σε πάπυρο, πρέπει να συνεχίσει έτσι. Εξάλλου, είµαι ίσως ο πρώτος Έλληνας συγγραφέας, που το βιβλίο µου «Ο δροµος του φεγγαριού», κυκλοφόρησε σε ακουστική µορφή. Αυτό δεν σηµαίνει βέβαια πως πρέπει να καταργήσουµε την έντυπη µορφή. κάθε άλλο. Απλά οι άλλες µορφές εξυπηρετούν άλλες ανάγκες. Το ακουστικό βιβλίο, για παράδειγµα, εξυπηρετεί ανθρώπους µε προβλήµατα όρασης.
Ποια είναι η γνώµη σας για την κριτική τής λογοτεχνίας; Πιστεύετε ότι µόνο οι ειδικοί νοµιµοποιούνται να εκφέρουν άποψη ή ότι και ο εκάστοτε αναγνώστης έχει το δικαίωµα να κρίνει, ακόµα και δηµόσια, ένα λογοτεχνικό έργο;
Για µένα προσωπικά, η πιο ενδιαφέρουσα κριτική είναι αυτή των αναγνωστών µου. Όσο για την «επίσηµη» κριτική, θα µ’ενδιέφερε αν ήµουν σίγουρος για την αντικειµενικότητά και την κριτική ικανότητα αυτών που την ασκούν. Δεν θα ξεχάσω µια συνέντευξη που έδωσε ένας Ελληνοαµερικανός λογοτέχνης πριν από χρόνια σε κάποιο ελληνικό κανάλι. Ο τηλεπαρουσιαστής τού είπε κάποια στιγµή: «Εκτός των άλλων είστε και κριτικός της λογοτεχνίας». Η απάντησή του µου θύµισε τον Σωκράτη: «Όχι, δεν κάνω πια κριτική. Έκανα κριτική της λογοτεχνίας τότε που νόµιζα πως κάτι ήξερα». Βλέπετε αυτό είναι κανόνας: Όσο περισσότερα ξέρει κανείς, τόσο καλύτερα ξέρει πόσα δεν ξέρει.
Η επιβράβευση του πνευµατικού έργου ενός δηµιουργού αποτελεί µια απόδειξη της δικαίωσης της συνεισφοράς του;
Με την προϋπόθεση ότι τα κριτήρια της βράβευσης είναι αντικειµενικά. Ναι, έχω δει έργα να βραβεύονται και να αξίζουν, κι άλλα που, προσωπικά τουλάχιστον, αναρωτήθηκα από πού κι ως πού. Γι’ αυτό και προτιµώ το «βραβείο» τής αγάπης που µου δείχνει ο αναγνώστης µου.
Τι µας ετοιµάζετε για το µέλλον; Μπορείτε να µας πείτε δυο λόγια για τα συγγραφικά σας σχέδια;
Δεν υπάρχουν συγκεκριµένα σχέδια. Κάθε µέρα κάθοµαι µπροστά στον υπολογιστή µου και το παλεύω. Μπορεί να ξεκινήσω κάτι και να µη µου βγεί, οπότε ξαναρχίζω από την αρχή. Έτσι, είναι δύσκολο να µιλήσει κανείς για κάποιο σχέδιο, επειδή δεν είναι πάντα σίγουρο ότι το συγκεκριµένο θα αποδώσει. Με άλλα λόγια, το παλεύω.
Κλείνοντας, θα δανειστώ από το τελευταίο σας βιβλίο κάτι που µου άρεσε πολύ: «Γιατί δεν σε υπολογίζουν, όταν κάνεις το σωστό»; Πείτε µας πού αφιερώνετε τα βιβλία σας;
Στον άνθρωπο.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Ο Όµηρος Aβραµίδης γεννήθηκε στην Kύπρο, σπούδασε ελληνική και γαλλική φιλολογία στο Πανεπιστήµιο Aθηνών και εφαρµοσµένη γλωσσολογία στη Σορβόνη µέχρι το 1974 εργάστηκε ως καθηγητής στην κυπριακή µέση εκπαίδευση.
Από το 1975 που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα ασχολείται αποκλειστικά µε τον χώρο τού βιβλίου.
Εργάστηκε ως µεταφραστής και επιµελητής βιβλίων, ως διευθυντής σύνταξης σε εκδοτικές εταιρείες και ως αντιπρόσωπος ξένων εκδοτικών οίκων στην Ελλάδα.
Το µυθιστόρηµα «Γύρισε Σελίδα» από τις εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ είναι το δέκατο τρίτο βιβλίο του.
Πρωτοεµφανίστηκε το 1997 µε το µυθιστόρηµα «H κίτρινη σηµαία», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Ωκεανίδα».
Από το 2002 ασχολείται αποκλειστικά µε τη συγγραφή.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Τα Μετέωρα» στις 21 Σεπτεμβρίου 2012.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!