Αγγίζει την έμπνευση με θαυμασμό. Η συναισθηματική ένταση, η μουσικότητα των φράσεων, το λεκτικό πάντρεμα, η ανεπαίσθητη νοσταλγία πίσω από τις αριστοτεχνικές εκφράσεις, κάποιοι κόκκοι θλίψης, που αποκαλύπτουν μόλις εκείνο το παράπονο που ελλοχεύει στις άκρες των χειλιών, είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τής γραφής της. Υποψίες, στοχασμοί κι ερωτήματα στολίζουν το ξεχωριστό ύφος τής Βασιλικής Λεβεντάκη.
Η ίδια έβρισκε πάντα καταφύγιο στη λογοτεχνία. Επεξεργάστηκε το αγνό υλικό που έχει μέσα της, και το έκανε μύθο, το έκανε ιστορία, χρήσιμη για τον αναγνώστη. Η πλοκή στα βιβλία της ξετυλίγεται παράγραφο παράγραφο, μιλώντας για πράγματα που αγαπήσαμε, πάνω στα οποία στηρίξαμε όνειρα μερικές φορές, ανασηκώνοντας το προσωπείο τού έρωτα κι αφήνοντας να διαφανεί η αγωνία, η κρυφή λαχτάρα, το αντίδωρο του χαμόγελου, μια ανάσα ειρηνική, μια διαφυγή. Ώσπου να φτάσουμε στην τελευταία καταλυτική παράγραφο, όπου βρίσκεται και το μήνυμα: η δύναμη της απλής ευτυχίας!
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Κυρία Λεβεντάκη, μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο σας «Η μοναξιά δεν έρχεται μόνη» από τον εκδοτικό οργανισμό «Α.Α. ΛΙΒΑΝΗ». Πείτε μας τι σημαίνει για εσάς αυτό το βιβλίο;
Η Μοναξιά Δεν Έρχεται Μόνη… και το ταξίδι ξεκινάει …Μια διαδρομή γεμάτη ένταση, πάθος, μυστήριο, αλλά και… λύτρωση. Μια ιστορία με σκηνικό την ατμοσφαιρική Ερμούπολη στα τέλη τού 19ου αρχές 20ου αιώνα, και συντροφιά ήρωες που έρχονταν αντιμέτωποι με τα ίδια τους τα πάθη, να με οδηγούν στους δαιδαλώδεις διαδρόμους τής ψυχής τους, να αφουγκράζομαι τον πόνο και το παράπονο, τις στιγμές που η αγωνία έφτανε στην κορύφωσή της, αναζητώντας διέξοδο να μπορέσει να εκφραστεί, μαρτυρώντας τη βασανιστική αλήθεια… Και εικόνες, μυρωδιές και μελωδίες από μια εποχή που άφηνε το στίγμα της, παρασύροντάς με στην κοσμοπολίτικη αύρα της, γυρίζοντάς με πίσω στον χρόνο, εκεί που ξεκίνησαν όλα, στο σημείο που οι πρωταγωνιστές ζητούσαν τώρα τη δικαίωσή τους.
Τι ήταν αυτό που στάθηκε η αφορμή να γράψετε το συγκεκριμένο βιβλίο;
Η ανάγκη να εκφραστώ, καταγράφοντας μια υπόθεση που αιχμαλώτισε τον νου και την καρδιά μου, και θα μπορούσε να αναβιώσει σε έναν τόπο που λατρεύω, τη Σύρο, και συγκεκριμένα την περίοδο της εμπορικής της ανάπτυξης.
Η πένα σας καταφέρνει να εισχωρήσει στην ψυχοσύνθεση της γυναίκας και να αναδείξει το δυναμισμό της, όποια κι αν είναι η θέση της. Έχει κομμάτι από εσάς η ηρωίδα σας;
Οι χαρακτήρες παίρνουν πνοή μέσα απ’τη φαντασία και την καρδιά κάθε συγγραφέα. Κομμάτια της ψυχής του λοιπόν, είναι απόλυτα φυσιολογικό να κουβαλούν στα σπλάχνα τους σκέψεις και συναισθήματα, αντιδράσεις και χαρακτηριστικά τού δημιουργού τους. Η ηρωίδα τού βιβλίου όμως είναι ένα πλάσμα που λειτουργεί αυτόνομα. Η διαφορετική εποχή; Οι συνθήκες διαβίωσής της; Οι θύελλες που σημάδεψαν την πορεία της; … Άλλαξε ρότα κι αποστασιοποιήθηκε νωρίς από οτιδήποτε θα την ταύτιζε με τη δική μου ψυχοσύνθεση. Κι αν ο δυναμισμός μπορεί να θεωρηθεί κοινό σημείο, θεωρώ πως η διαχείρισή του, αφορά πλέον ξεχωριστά την κάθε προσωπικότητα.
Ο θάνατος κυριαρχεί στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα και είναι η αλήθεια που κρέμεται σαν λαιμητόμος πάνω από το κεφάλι τής ηρωίδας. Πιστεύετε ότι η ζωή έχει περισσότερη αξία με τη συνειδητοποίηση του θανάτου; Πριν ο χρόνος που έχει «σπαταληθεί» είναι χαμένος;
Η ζωή αξίζει τον σεβασμό και την εκτίμησή μας πέρα και πάνω από οποιαδήποτε σύγκριση. Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες ενός μικρού ή μεγάλου θαύματος, της ίδιας μας της ύπαρξης. Αφήνουμε το στίγμα μας, μέσα απ’ τις ενέργειες, τις αντιδράσεις, τις πρωτοβουλίες, τις αποφάσεις μας. Πόσο θαυμαστό είναι αλήθεια αυτό! Πόσο σημαντική είναι η συνειδητοποίηση πως κάθε ώρα και λεπτό έχουμε την ευκαιρία να αφήσουμε το αποτύπωμά μας στον χρόνο, να δημιουργήσουμε, να αισθανθούμε…, χαρά και λύπη, πόνο κι ανακούφιση, απλά και μόνο επειδή είμαστε ζωντανοί… Παρά τις δυσκολίες, ξέχωρα απ’ τα προβλήματα, έχουμε τη δυνατότητα να ορίσουμε τη μοίρα μας ή να παρασυρθούμε στο κάλεσμά της… Όπως και νά’χει, όποια κι είναι η επιλογή μας, σεβόμαστε το πολύτιμο δώρο που μας χαρίζεται και προχωράμε…
Τι σηματοδοτεί για εσάς ο Πειραιάς και τι η Σύρος;
Πειραιάς, Σύρος: δυο λιμάνια, δυο σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία τής χώρας μας, δυο μέρη τόσο ξεχωριστά για τη δική μου ζωή… Στον Πειραιά γεννήθηκα, από τη Σύρο κατάγομαι, μα η πορεία μου μοιράζονταν πάντοτε ανάμεσά τους. Μυρωδιές και γεύσεις, εικόνες κι αναμνήσεις κι απ’τους δυο τόπους που αγαπώ… Κοινό τους σημείο η απεραντοσύνη τής θάλασσας, να με ταξιδεύει, είτε γαληνεύοντας τη σκέψη είτε φέρνοντας τρικυμία στη φαντασία, που διψάει να απεγκλωβιστεί, να ξεκαθαρίζει συναισθήματα, να υπάρχει ως αναπόσπαστο κομμάτι τής ίδιας μου της ύπαρξης.
Τι έχετε να πείτε για την ελληνική περιφέρεια, τις συνήθειες και τους ανθρώπους της;
Ζωντανός σφυγμός που πάλλεται, συμμετέχοντας ενεργά σε κάθε μορφή έκφρασης και τέχνης. Άνθρωποι ενημερωμένοι, με διάθεση και κέφι, δημιουργικές τάσεις, απεγκλωβισμένοι απ’ το άγχος και την αγωνία των πιεστικών ρυθμών τής μεγαλούπολης, απολαμβάνουν το μεγαλείο τής φύσης, κι αφήνουν τα χαρίσματά τους να ηγηθούν, προσφέροντας νέες, φρέσκιες ιδέες και προτάσεις-στάσεις ζωής.
Γνωρίζω ότι έχετε γράψει και παιδικά βιβλία. Αν σας ζητούσα να επιλέξετε ανάμεσα στο μυθιστόρημα για ενήλικες και στο παραμύθι ποιο θα διαλέγατε και γιατί;
Κομμάτια του εαυτού μου είναι και τα δύο, κυρία Δούλη, και δεν θα μπορούσα ποτέ να επιλέξω. Κι αν είναι εκ διαμέτρου αντίθετη η θεματολογία τους, αλλά και το αναγνωστικό κοινό στο οποίο απευθύνονται, υπεύθυνη χρίζεται η επιθυμία για δημιουργία, που βρίσκει διεξόδους με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά για να εκφραστεί.
Έχετε κατά νου τον αναγνώστη στον οποίο θέλετε κάθε φορά να απευθύνεστε;
Η γραφή για μένα είναι συναίσθημα… Μια εικόνα, που εμφανίζεται μπροστά μου σε ανύποπτο χρόνο, για να μεταμορφωθεί σε αφετηρία μιας ιστορίας, που οδηγεί ένα ένα τα βήματά μου. Μια εικόνα που γεννά ήρωες, πλάθει χαρακτήρες, δυναμώνει την ένταση, ξεβράζει το πάθος, υφαίνει το μυστήριο. Εγώ απλά υπακούω στις εντολές της, με την εμπιστοσύνη που υπαγορεύει το ένστικτο, δίχως κανόνες, χωρίς συγκεκριμένο πρότυπο.
Είστε μια νέα συγγραφέας. Τι έχετε να πείτε για τους πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς που δυσκολεύονται ίσως λόγω της οικονομικής κρίσης να εκδώσουν, άρα και να γαλουχηθούν στην εκδοτική πραγματικότητα;
Η υπομονή κι η επιμονή είναι μεγάλες αρετές. Η αγάπη για την έκφραση και τη δημιουργία, απ’την άλλη, πιστοί σύντροφοι. Κανένας αγώνας δεν ματαιώνεται απ’ τα χρονικά περιθώρια που θέτουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας. Αργά ή γρήγορα έρχεται πάντα η δικαίωση.
Η σύγχρονη εκδοτική εικόνα συρρικνώνεται. Πιστεύετε ότι αυτό επηρεάζει και τους συγγραφείς στο σύνολό τους και την πορεία τους;
Η οικονομική κρίση είναι δυστυχώς μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα, αντίπαλος σε όλους τους τομείς τής ζωής μας. Αυτή τη στιγμή από άκρη σε άκρη, σε όλη τη χώρα, εκατομμύρια άνθρωποι δίνουν καθημερινά τη μάχη τους σε όλα τα επίπεδα. Αναπόφευκτο είναι να επηρεάζεται κι ο εκδοτικός κόσμος. Για μένα όμως, η σημαντικότητα βρίσκεται στη δύναμη που μας οδηγεί μπροστά. Εκεί, όπου δεν υπάρχει φρένο και στασιμότητα, παρά ψυχραιμία και σύνεση. Ελπίδα για το καλύτερο, που ναι, μπορεί να αργήσει να φανεί, αλλά σίγουρα θα έρθει, και τότε θα ξέρουμε πως ο αγώνας μας δεν πήγε χαμένος.
Πιστεύετε ότι η οικονομική κρίση είναι αφορμή να ανθίσουν περισσότερο οι τέχνες σε μία χώρα; Το βλέπετε να συμβαίνει γύρω σας;
Ο πολιτισμός ήταν και θα είναι πάντοτε η μεγαλύτερη πηγή έκφρασης και ανακούφισης ενός έθνους από μια δύσκολη περίοδο, είτε αυτή αφορά την οικονομία είτε την κοινωνία είτε την πολιτική. Και νομίζω πως είμαστε όλοι μάρτυρες μια τέτοιας κατάστασης, παρατηρώντας γύρω μας μια έντονη δημιουργική διάθεση, απόδειξη της έντονης ανάγκης για έκφραση, διαφυγή από μια καθημερινότητα που ισοπεδώνει το όνειρο κι εγκλωβίζει την αισιοδοξία.
Οι κριτικές σε ένα έργο είναι αρκετές για να σας φρενάρουν ή να σας αναθαρρήσουν; Τι θα συμβουλεύατε έναν πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα;
Οι κριτικές είναι αναπόσπαστο κομμάτι τής πορείας μας, απ’ τη στιγμή που αποφασίζουμε να εκτεθούμε στο κοινωνικό σύνολο. Και κατά τη γνώμη μου είναι το ίδιο επίφοβες σε όποια μορφή κι αν εκφράζονται. Μια αυστηρή κριτική ναι μεν μπορεί να μας φρενάρει, αλλά ίσως γίνει κι αφορμή για να βελτιωθούμε. Μια διθυραμβική κριτική υπάρχει περίπτωση να μας δώσει ώθηση, αλλά το ίδιο εύκολα να μας συντρίψει, αν υπερεκτιμήσουμε ή δεν εξελίξουμε τις ικανότητές μας. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, ακούμε, σταθμίζουμε, συνεχίζουμε.
Μέσα από τις ιστορίες των βιβλίων γνωρίζουμε πολλούς χαρακτήρες, Σε ποια φάση της ζωής σας συνειδητοποιήσατε ότι σας άρεσε η συγγραφή βιβλίων; Και πώς πήρατε το θάρρος και ξεκινήσατε το ταξίδι στον κόσμο τής λογοτεχνίας, κυρία Λεβεντάκη;
Αν η σπίθα τής γραφής άρχισε να θεριεύει κυριολεκτικά από την παιδική μου ηλικία, κι έγινε κομμάτι τής ίδιας μου της ύπαρξης, αγάπη κι έρωτας μαζί που ήθελα να μοιραστώ και να βροντοφωνάξω, τότε ακριβώς εκεί βρήκε το θάρρος μου κουράγιο να κάνει τα πρώτα δειλά βήματα στον κόσμο των βιβλίων.
Η κοινωνία βρίσκετε σε μια σύγχυση, υπάρχουν πιστεύετε άνθρωποι που δηλώνουν ευτυχισμένοι;
Η ευτυχία είναι ένα συναίσθημα που δεν υπακούει σε καιρούς ακμής ή πενίας. Δεν αναγνωρίζει οικονομική ανάπτυξη και μαρασμό. Δεν μετράται καν σε περιόδους. Είναι στιγμές. Κομμάτια τής ζωής μας, που μελώνουν την ψυχή και ξεδιψούν τα χείλη. Ένα χαμόγελο, ένα φιλί, ένα χάδι, μια καλή κουβέντα, και πόσα άλλα… Κι απ’ την άλλη, η ευτυχία γιγαντώνεται, παίρνει άλλη μορφή, αρκεί να αναλογιστούμε τα παιδιά μας, την οικογένεια, τους φίλους, τον έρωτα! Φυσικά κι υπάρχουν άνθρωποι που δηλώνουν ευτυχισμένοι! Κι είναι ανάγκη να υπάρχουν άνθρωποι που δηλώνουν ευτυχισμένοι, διότι κάτι αντίθετο θα σήμαινε καταστροφή και τέλμα. Ένας θάνατος της ίδιας μας της ύπαρξης, ακόμα κι αν θα εξακολουθούσαμε να στεκόμαστε ζωντανοί.
Τι σημαίνει ευτυχία για σας;
Ένα και μόνο βλέμμα τής κόρης μου είναι για μένα απέραντη ευτυχία. Η οικογένειά μου κι οι φίλοι μου ακόμα ένας λόγος για να αισθάνομαι ευτυχισμένη. Η υγεία αναπόσπαστο κομμάτι τής δικής μου ευτυχίας. Κρατώντας στα χέρια μου τυπωμένο το πρώτο μου μυθιστόρημα είναι ευτυχία…. Η Μοναξιά Δεν Έρχεται Μόνη… κι η τιμή που μου κάνατε να τη μοιραστείτε μαζί μου είναι μεγάλη ευτυχία. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ!
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Βασιλική Λεβεντάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Πειραιά, όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα. Είναι παντρεμένη και μητέρα μιας κόρης. Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης και Ψυχολογία. Είναι συγγραφέας μυθιστορημάτων, αλλά και βιβλίων για παιδιά.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 12 Απριλίου 2013.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!