Κάποιοι άνθρωποι είναι φτιαγμένοι για να παλεύουν. Είναι αυτοί που τολμούν να δίνουν την ψυχή τους για τα αγαθά τής Τέχνης. Η γραφή της αναδιατάσσει τα συνηθισμένα συγγραφικά πεδία. Διαθέτει μια προδιάθεση για αναμέτρηση με τη φαντασία και το διαφορετικό. Ένα μυθιστόρημα πρέπει να πείθει, και σ’ αυτό δεν μπορεί να βοηθήσει καμιά συνταγή. Ένα μυθιστόρημα πρέπει να μορφοποιεί τα συναισθήματα του αναγνώστη.
Ο συγγραφέας οφείλει να εφευρίσκει κάθε φορά και μια άλλη μέθοδο για κάθε νέο συγγραφικό του έργο. Η Σοφία Θωμοπούλου καίρια, καλλιεργημένη και δραστήρια διερεύνησε τα συμβάντα, συνέλαβε την ουσία και την αξία τής γραφής, και με το υποσυνείδητο του συγγραφέα και το φίλτρο της πένας της χειροτέχνησε μια αξιοθαύμαστα δυνατή συγγραφική πορεία.
Η συγγραφέας άλλοτε με τις ιστορίες της κι άλλοτε με τους στίχους της μας βάζει σ’ ένα μικρόκοσμο με εικόνες και κρυμμένους θησαυρούς, φωτίζοντας τα αθέατα σημεία, τις λεπτομέρειες, τις επιμέρους έννοιες.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Έχετε πετύχει τόσα πολλά πράγματα μέχρι σήμερα. Ποιο είναι το μυστικό τής επιτυχίας σας και τι έχετε στερηθεί στην πορεία αυτή, κυρία Θωμοπούλου;
Το μυστικό είναι η επίγνωση ότι δεν έχει σημασία τι γράφεις, αλλά ποιος είσαι εσύ που γράφεις! Αν είσαι ο απαιτητικότερος αναγνώστης σου, τότε μπορεί να έχουν ουσία αυτά που λες και ενδιαφέρον τα μηνύματα που φιλοδοξείς να στείλεις στο κοινό, για να προχωρήσει η αυτογνωσία καθενός παρακάτω.
Όσο για τις θυσίες που απαιτεί το έργο τού συγγραφέα, με το χέρι στην καρδιά μπορώ να πω ότι τα οφέλη που αποκομίζω από την αφοσίωση στο γράψιμο και την καθημερινή συναναστροφή με τους ήρωές μου είναι πολύ περισσότερα.
Πώς κρίνετε το μαζικό κύμα μετανάστευσης νέων ανθρώπων στο εξωτερικό; Θεωρείτε ότι θα επηρεάσει αρνητικά την ελληνική κοινωνία;
Είναι λυπηρό να βλέπουμε νέα παιδιά να ξενιτεύονται από την Ελλάδα και να αναζητούν τις τύχες τους αλλού, είτε επειδή οι σπουδές τους δεν θα είχαν αντίκρισμα αν έμεναν είτε επειδή δεν τους φτάνουν τα χρήματα για να επιβιώσουν. Από την άλλη, είδαμε πόσο συντηρητικά ψήφισαν τα ίδια τα παιδιά στις πρόσφατες φοιτητικές εκλογές. Θεωρώ λοιπόν ότι αν η νεολαία δεν ξαναβρεί τη νιότη, τη φρεσκάδα και την επαναστατικότητα που χρειάζεται για να ανατραπούν οι σημερινές διεφθαρμένες δομές τής κοινωνίας, τίποτα δεν θα αλλάξει.
Ποιον ήρωά σας αποχαιρετήσατε με δυσκολία;
Την Ανθή, σε αυτό το τελευταίο βιβλίο. Παρόλο που το παιδομάζωμα ήταν ιστορικά το πιο ζόρικο θέμα που με έχει ποτέ απασχολήσει και η συλλογή στοιχείων, το διάβασμα, η συγγραφή μού πήραν σχεδόν πέντε χρόνια, πάλι ο αποχαιρετισμός στην Ανθή θεωρώ ότι δεν έχει ολοκληρωθεί. Αισθάνομαι σαν να περιμένω να συντελεστεί μια παράξενη μαγική πράξη, ένα συμβολικό γεγονός, που θα με αποσπάσει οριστικά από τη φοβερή σκιά της.
Σκεφτήκατε ποτέ να εγκαταλείψετε την έκδοση βιβλίων σας και αν ναι γιατί;
Ίσως σας φανεί τρελό, αλλά κάθε φορά που βρίσκομαι κοντά στο κέντρο, στον πυρήνα, στον κρυμμένο εαυτό μου και παρακολουθώ τα γεγονότα, αμφιβάλλω για το εάν θέλω να εκδοθεί το επόμενο βιβλίο μου. λέω «για ποιον γράφω;», κρίνοντας ίσως αυστηρά την παθητικότητα των συμπολιτών και την ευκολία με την οποία αποδέχονται τα πράγματα. Μετά όμως, δεν ξέρω παρακινημένη από ποια δύναμη, ξανακερδίζω το κουράγιο μου και υπόσχομαι να γράφω ακόμα και αν ένας άνθρωπος επί γης μοιάζει σε αυτό που ονειρεύομαι.
Πόσο σας απασχολεί η μοναξιά του ανθρώπου στη σύγχρονη κοινωνία; Ποια είναι η άποψη σας γι’ αυτή;
Μου φέρνετε στο νου τους ανθρώπους που επικοινωνούν μέσα από το διαδίκτυο, κάνουν φίλους εκεί και υποτίθεται πως όλα είναι καλά. Όταν όμως πέφτει η αυλαία, οι ψευδαισθήσεις διαλύονται.
Δεν μας θεωρώ θύματα στη σύγχρονη μοναξιά, διότι διατηρούμε πάντα την επιλογή να είμαστε συμφιλιωμένοι με τους εαυτούς μας και να κάνουμε γνήσιες, αληθινές, ουσιαστικές σχέσεις αγάπης και δοσίματος με τους άλλους.
Στο τελευταίο σας βιβλίο «Εσύ δεν είσαι πετρολούλουδο», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη, πρωταγωνιστεί ένας ιδιαίτερος και μοναχικός χαρακτήρας. Από πού αντλήσατε στοιχεία για την προσωπικότητά του;
Η Ανθή ακροβατεί ανάμεσα στην αγιοσύνη και στην αμαρτία. Ενώ αφοσιώνεται στο Στρατή, γίνεται άθελά της ο πειρασμός του Σίμου. Ό,τι και να πω για το χαρακτήρα της, θα μου φαινόταν εγκεφαλικό. Αυτό που ξέρω μόνο είναι ότι η ίδια μού τον υπαγόρευσε, όταν διάλεξα να γράψω γι’ αυτή. Αυτοκαθορίστηκε, όπως κάνουν οι περισσότεροι ήρωές μου.
Πόσο τρομακτικό ή όχι, είναι να μένει κανείς σε μια μικρή κάμαρη και να «σκαλίσει» μέσα του, όπως αναφέρετε και στο εν λόγω βιβλίο;
Είναι λυτρωτικό, κυρία Δούλη. Πιστέψτε με! Το καταφέρνει η Ανθή όταν λίγο στέκεται στο σκαλοπατάκι τού χρόνου, χωρίς να απειλούν να την παρασύρουν στο διάβα τους τα κύματα της ζωής. Το πετυχαίνει ο συγγραφέας όταν σκαλίζει στον πηλό τους ήρωες. Τα μόνα υλικά που χρειάζονται για να σκαλίσεις μέσα σου είναι μια μικρή σταγόνα χρόνου και η μουσική που παράγει η απόλυτη σιωπή.
Όταν γράφετε, σκέφτεστε εικόνες;
Βέβαια! Συχνά μάλιστα οι ίδιοι οι ήρωες στήνονται στη σκηνή τού νου μου, τις πιο απίθανες στιγμές –όταν οδηγώ ή περπατώ στον δρόμο– και αρχίζουν διαλόγους, φράσεις αστραπιαίες που σαν τις πρωτακούω μου φαίνονται υπέροχες, εμπνευσμένες και που αν δεν έχω προνοήσει να διαθέτω μαγνητόφωνο ή χαρτί και μολύβι εκεί που είμαι, πάνε, τις έχασα διαπαντός!
Αν σας ζητήσω να κατηγοριοποιήσετε την ιστορία σας, πού θα την τοποθετούσατε;
Ο καμβάς τού βιβλίου, η ερωτική ιστορία και όλο το σκηνικό, ξετυλίγονται στις χρονικές περιόδους τής κατοχής, του εμφύλιου, της δικτατορίας, αλλά οι αναλογίες των συμβάντων με όσα βιώνουμε σήμερα είναι πολλές.
Απόλυτα συνειδητά έγραψα ένα βιβλίο πολιτικό, με σαφή και ξεκάθαρα μηνύματα που απευθύνονται στον σύγχρονο Έλληνα που υποφέρει από την οικονομική και πολιτιστική κρίση, όπου τον έφεραν οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών και οι σκοτεινές σχέσεις των κυβερνώντων με τους εξουσιαστές των λαών τού πλανήτη.
Γι’ αυτό, αφιερώνω το βιβλίο ολόψυχα στη Μόνικα Ερτλ, τη Γερμανίδα επαναστάτρια που εκδικήθηκε για το θάνατο του Τσε Γκεβάρα σκοτώνοντας τον δολοφόνο του.
Είναι η ιστορία σας κινηματογραφική; Θα μπορούσε δηλαδή να μεταφερθεί στον κινηματογράφο; Θα θέλατε να τη δείτε σε μια ταινία;
Ναι, το θεωρώ κατεξοχήν κινηματογραφικό βιβλίο. Θα ήταν πολύ καλά εάν μεταφερόταν στη μεγάλη οθόνη, πρώτα από όλα διότι θα μεταφερόταν μαζί και το μήνυμα που αποπνέει όλο το βιβλίο. Σε τέτοιες εποχές δεν είναι δυνατόν οι συγγραφείς και όλοι αυτοί που θέλουν να λέγονται πνευματικοί άνθρωποι να σφυρίζουν αμέριμνα. Οφείλουμε να πάρουμε θέση.
Αντίθετα στην εποχή, θα μπορούσε η συγγραφή ενός βιβλίου να γίνει ο στόχος που θα ακολουθήσει κάποιος, ίσως το απάγκιο για να ξεφύγει από τη μιζέρια της οικονομικής κρίσης;
Το να γράφεις και να καλείς σε συμπόσιο την έμπνευση, σε απαλλάσσει οπωσδήποτε από την αβάσταχτη βαρύτητα της καθημερινότητας, πολύ περισσότερο τώρα που τα πράγματα είναι τόσο δύσκολα. Το να ανακαλύπτεις φως στο σκοτάδι, διέξοδο στο χάος, βοηθάει και εσένα και όσους πορεύονται πλάι σου και μοιράζονται τους καρπούς τής ψυχής σου.
Η πρωταγωνίστριά σας, η Ανθή, αγαπά επίμονα τον χαμένο άντρα της, παρόλο που έχει αποφασίσει να ζήσει μόνη της, και συνεχώς δίνει μια μάχη για έναν απαγορευμένο έρωτα. Υπάρχει τελική λύση σε όλο αυτό;
Με ρωτάτε να σας πω το τέλος τού βιβλίου! Παίρνει καθένας ό,τι του αξίζει. Και ο χρόνος είναι κάτι υποκειμενικό, δηλαδή πέντε χρόνια δικά μου μπορεί να ζυγίζουν όσο μια δική σας μέρα ή πάλι, εσείς να καταφέρετε με κάποιο τρόπο να συμπυκνώσετε την ομορφιά μιας ζωής μέσα σε δυο μικρούλες στιγμές!
Νιώσατε ποτέ, κατά καιρούς, ότι προηγούνται άλλα ζητήματα πέρα από τη λογοτεχνία κυρία Θωμοπούλου;
Το ξέρω καλά αυτό που λέτε. Είναι η τέχνη τής ζωής επάνω από όλα. Μεγάλη υπόθεση να μαθητεύεις σε αυτή, να κάνεις πιο όμορφη και πλούσια σε γνώση κάθε στιγμή σου. Δίπλα στην τέχνη τής ζωής είναι η τέχνη τής αγάπης. Ύστερα έρχονται όλα τα άλλα.
Εκτός από τη συγγραφή, είστε και στιχουργός επιτυχημένων τραγουδιών, όπως: «Κάτι Τέτοιες Νύχτες», «Αδυναμία μου Μεγάλη», «Κι Έκλαψα» κ.ά. Πώς συνδυάζονται αυτά;
Από το σχολείο ακόμα έγραφα ποιήματα. Και όταν γράφω βιβλίο, πάλι ποίηση αισθάνομαι ότι κάνω. Συχνά ακούω μια μουσική για να γράψω κείμενο. Έχω πολλούς έτοιμους στίχους τραγουδιών. Όμως, λυπάμαι που φτώχυνε στις μέρες μας το ελληνικό τραγούδι. Θα περιμένω.
Πείτε μας μια φράση που σας τρομάζει περισσότερο…
Περισσότερο με τρομάζει η ιδέα να μην είμαι ελεύθερη.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Σοφία Θωμοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα και η καταγωγή της είναι από την Αιτωλοακαρνανία και την Κωνσταντινούπολη. Πτυχιούχος του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έκανε την πρώτη της εμφάνιση στη λογοτεχνία με το μυθιστόρημα Μες στους Καθρέφτες Κατοικούν Έρωτες. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα Η Γυναίκα των Σπηλαίων, Ανεκπλήρωτοι Έρωτες, Στους Πρόποδες του Φεγγαριού, Και Τώρα, Αγάπη μου οι Δυο μας, Φίλησα Λάθος Βάτραχο, Έρωτας με την Πρώτη Ματιά, Το Κουτί της Αγάπης, Κάτι Τέτοιες Νύχτες, Τελευταία Επιθυμία, που όλα κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Λιβάνη.
Η Σοφία Θωμοπούλου είναι επίσης στιχουργός. Τα πρώτα τραγούδια με στίχους της («Κάτι Τέτοιες Νύχτες», «Αδυναμία μου Μεγάλη», «Κι Έκλαψα») περιέχονται στα CD του Αντώνη και του Γιάννη Βαρδή «Ξεδιπλώνοντας τις Σκέψεις μου» (1999) και «Μοναξιά» (2000), αντίστοιχα, που κυκλοφορούν από τη Warner Music. Από τη συνεργασία με το συνθέτη Χρήστο Τσιαμούλη κυκλοφόρησαν δύο ακόμη τραγούδια σε στίχους της. Το πρώτο, «Δαχτυλιδάκια του Καπνού», περιέχεται στο CD του Μανώλη Λιδάκη «Κλειδί» (Μάρτιος 2004, Sony Music), ενώ το δεύτερο, «Της Αγάπης Μάγια», περιέχεται στο CD της Λιζέτας Καλημέρη «Αφύλακτη Σκοπιά» (Νοέμβριος 2004, Libra Music).
Από το 1997 μέχρι το 2004 εργάστηκε στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Βύρωνα, ενώ από τότε έως και σήμερα εργάζεται στο Τμήμα Προσωπικού του Δήμου Βύρωνα.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 31 Μαΐου 2013.
{loadposition mypos1}
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!