Aποφάσισε να ασχοληθεί με τη συγγραφή για την προσωπική του «ανάσταση» γιατί αυτό που τον ενδιαφέρει είναι η αληθινή ζωή. Γράφει για την αγάπη, για τον πόνο που μειώνεται όταν βρίσκει συμπαράσταση, για τις μνήμες που διαιωνίζονται, για την ελπίδα που θεραπεύει, για όσα αναλύονται, εξηγούνται, απλουστεύουν όταν τα μοιραζόμαστε.
Είναι ο Κυριάκος Μαργαρίτης. Ο συγγραφέας που μοιράζεται τις εμπειρίες του, που εκπέμπει σιγουριά και ηρεμία. Επαναλαμβάνει με τρόπο αυστηρό, εύστοχο και λιτό καθημερινές σκηνές με ανθρώπους της διπλανής πόρτας. Ο συγγραφέας που με το ταλέντο της γραφής του εστιάζει στην ουσία, στο νόημα των πραγμάτων και στο θετικό κίνητρο. Η γραφή του διαθέτει μια υπόγεια γλυκύτητα, που έχει πολλά να πει στον αναγνώστη.
Ως άνθρωπος διαθέτει ωριμότητα ουσιαστική. Ακούει, αφουγκράζεται, χαίρεται, αισιοδοξεί. Θεωρεί πως κάθε μέρα για τον καθένα μας είναι ένας σπουδαίος σταθμός και ότι αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι και ερωτικοί.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Κύριε Μαργαρίτη, τον περασμένο Μάρτιο κυκλοφόρησε το τελευταίο σας βιβλίο «Όταν θα βγαίνουν τα λιοντάρια, φίλησέ με» από τις εκδόσεις «Ψυχογιός». Ένα μυθιστόρημα για την αγωνία μιας γενιάς να μείνει ζωντανή μες στη μιζέρια. Η αγανάκτηση του νέου ανθρώπου σας οδήγησε να γράψετε ένα μυθιστόρημα τόσο επίκαιρο;
Όχι, κυρία Δούλη. Η αγανάκτηση δεν γράφει. ουρλιάζει. Είναι αγράμματη. Όσο για την επικαιρότητα, νομίζω ότι έχουμε αρκετούς δημοσιογράφους. Τα Λιοντάρια είναι ένα υπαρξιακό δράμα σύγχρονο, αυτή είναι η σχέση του με τη συγκυρία – κατά τα άλλα, ελπίζω ότι είναι γνησίως ανεπίκαιρο.
Οι τίτλοι των βιβλίων σας είναι πρωτότυποι και ασυνήθιστοι. Έχουν μια ιδιαιτερότητα. Με ποιο κριτήριο τους επιλέγετε;
Η πρωτοτυπία δεν είναι ανάμεσα στα κριτήριά μου. Οι τίτλοι καθορίζονται από το θέμα που έχω κατά νου, με ενδιαφέρει να αποτυπώνουν την αίσθηση, το πνεύμα κάθε κειμένου. Είναι οδοδείκτες, συνήθως τους βρίσκω προτού αρχίσει το γράψιμο και ενίοτε με καθοδηγούν.
Είναι δική σας η επιλογή ή γίνεται σε συνεργασία με τις εκδόσεις «Ψυχογιός»;
Με εξαίρεση τη Συμμορία του Τολέδο, όλοι οι τίτλοι είναι αποκλειστικά δική μου υπόθεση – σε δυο μόνο περιπτώσεις μου ζητήθηκε εναλλακτική λύση, έκανα την εισήγησή μου και έγινε δεκτή.
Έχετε γράψει βιβλία για μικρούς αναγνώστες, εφήβους αλλά και ενήλικες. Δώδεκα βιβλία σύνολο και όλα με την υπογραφή «Ψυχογιός». Τι σημαίνει για σας αυτή η συνεργασία;
Αρκεί να σας πω ότι οι εκδόσεις «Ψυχογιός» με φιλοξένησαν όταν όλοι οι μεγάλοι εκδοτικοί οίκοι των Αθηνών μου έκλειναν την πόρτα πανηγυρικά και κατ’ επανάληψη. Μόνο και μόνο γι’ αυτό, είμαι βαθύτατα ευγνώμων. Σημειώνω όμως ότι έχω συνεργαστεί και με τους εκδοτικούς οίκους «Αιγαίον» και «Νεφέλη», και η ευγνωμοσύνη είναι και εδώ δεδομένη.
Πόσο «παρεμβαίνει» η δική σας ζωή και τα δικά σας βιώµατα, στις ιστορίες των ηρώων σας;
Την ιστορία μου λέω, τη ζωή μου, όταν μιλώ για αναρχικούς, ή μετανάστες, ή φασίστες, για ανοργασμικές μπατσίνες και λυπομανείς ακαδημαϊκούς, για lowlifers, αποσυναγώγους, ή αλκοολικούς – πάντα τη ζωή μου λέω, τους τόπους και τους ανθρώπους μου, την Αθήνα, την Κύπρο. Την ύπαρξή μου. Τη φάτσα μου.
Ψάξατε διέξοδο στη συγγραφή; Πώς καταλήξατε σ’ αυτή και τι ακριβώς σηµαίνει για σας;
Είσοδο έψαξα, πόρτα για να βγω από τα υπόγεια και τους τάφους των λογής ιδεολογιών και ρομαντισμών και να επιστρέψω στην επιφάνεια, δηλαδή την πραγματική ζωή, στη σάρκα και στο αίμα και στο πνεύμα. Αυτό είναι το γράψιμο: Εκούσιο ρίξιμο του εαυτού μας, αποφασιστικό, στην πραγματική πραγματικότητα.
Τι θεωρείτε ότι σημαίνει συγγραφή ενός βιβλίου για τον αναγνώστη, κύριε Μαργαρίτη;
Το κείμενο είναι πρόκληση ερωτική, στην οποία ο αναγνώστης καλείται να ανταποκριθεί – αν θέλει, και αν αντέχει. Αν το κείμενο είναι όπως πρέπει κι αν ο αναγνώστης έχει τα κατάλληλα άντερα, τότε έχουμε πάθος, σμίξιμο, έρωτα, που τον σκοτώνει και τον ανασταίνει και του αλλάζει για πάντα τη ζωή.
Είναι αρκετοί οι άνθρωποι, κάθε ηλικίας, που έχουν όνειρα, αλλά συναντούν εμπόδια. Με αφορμή το κλίμα ανασφάλειας που επικρατεί, τι θα τους λέγατε αν είχατε τη δυνατότητα;
Δεν ξέρω. Μακάρι να είχα απαντήσεις. Κουράγιο, υποθέτω. Υπομονή, φροντίδα για αυτά που αγαπούν, και επίμονη άρνηση να γίνουν ρομπότ για τα κόμματα, τις εταιρείες, τις ιδεολογίες και τα άλλα σφαγεία. Ίσως αυτό είναι κάτι: Να είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι, να είμαστε ερωτικοί. Ίσως μόνο αυτό δεν μπορούν να μας πάρουν.
Από τις μέχρι τώρα προσπάθειες –γενικά στη ζωή σας– τι είναι αυτό που σας γεμίζει με συναισθήματα ικανοποίησης; Ποια είναι η «επιβράβευση»;
Δεν έχω κάνει καμιά τρομερή προσπάθεια, για να περιμένω επιβράβευση. Έχω περάσει τα τελευταία δεκαοχτώ χρόνια να διαβάζω και να γράφω και αυτό είναι ήδη ένα βραβείο, που ελάχιστοι το έχουν δοκιμάσει. Έχω ερωτευτεί πολύ, και πολλές, έχω πιει πολύ, και απρόσεκτα, έχω καπνίσει, έχω ταξιδέψει, έχω τραγουδήσει, έχω γλεντήσει, έχω πενθήσει, έχω γιορτάσει – όλα σε μεγάλες ποσότητες. Για τριάντα χρόνων, έχω ζήσει πολύ. Πρώτα ο Θεός, τα καλύτερα έρχονται, αρκεί η υγεία, η γυναίκα μου, φίλοι και συγγενείς αγαπημένοι, και οι λέξεις, πάντα οι λέξεις. Η αληθινή ζωή είναι ο αγώνας και το βραβείο και το θέαμα, όλα.
Ποιο κομμάτι από τα βιβλία σας είναι αυτό που σας αγγίζει περισσότερο και στο οποίο βρίσκετε απαντήσεις όταν τις χρειάζεστε; Ποια λόγια καθοδηγούν τα βήματά σας;
Τα βιβλία μου με σώζουν όσο τα γράφω. Όταν τελειώσουν, σπανίως επιστρέφω – είμαι απασχολημένος να γράφω τα επόμενα. Όσο για τα βήματα, φροντίζω να τα ρυθμίζω στους εξής δύο λόγους: 1. Κράτα το νου σου στον Άδη, και μην απελπίζεσαι – του αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη, και, 2. Don’t try. Just be – του μέγιστου Charles Bukowski, χαραγμένο στον τάφο του.
Ποια ήταν για σας, κύριε Μαργαρίτη, η σημαντικότερη στιγμή απελευθέρωσης;
Η ανάληψη της πιο προσωπικής ευθύνης απέναντι στην ύπαρξη, δηλαδή στους ανθρώπους, χωρίς υπεκφυγές, δικαιολογίες, ή υστεροβουλίες, μόνο έντιμα, ήσυχα, και αποφασιστικά. Αν εννοείτε μια ημερολογιακά συγκεκριμένη στιγμή απελευθέρωσης, εγώ την έζησα στον Άθωνα, το Μάη του 2010 – οι προετοιμασίες μού πήραν 28 χρόνια, αλλά άξιζε τον κόπο.
Ποιες μνήμες από την παιδική σας ηλικία ξανάρχονται με ένταση στο μυαλό σας;
Η θάλασσα του χωριού μου, τα δειλινά στην αυλή τής γιαγιάς, ή στο γήπεδο, τα παιχνίδια με τα ξαδέρφια και τον αδερφό μου, οι χαρταετοί, τα πλέι-μομπίλ, τα κόμικς, το νεκροταφείο, τα νοσοκομεία, η βιβλιοθήκη των γονιών μου, οι ταινίες, τα ταξίδια στο εξωτερικό, η απεραντοσύνη τού κόσμου και ο χρόνος που ήταν ατέλειωτος – είναι πολλά, υπό μια έννοια κατοικώ ακόμα στην παιδική μου ηλικία.
Ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι σταθμοί στη σταδιοδρομία σας;
Θα μου επιτρέψετε να αρνηθώ τη λογική των milestones, που τη βρίσκω χυδαία, και απάνθρωπη. Χθες βράδυ διάβαζα μια ανάλυση της Τζίνας Πολίτη για τον Ακατανόμαστο του Beckett, σούρουπο, ήταν ήσυχα, κάπνιζα, κρατούσα σημειώσεις – αυτό, ας πούμε, είναι σπουδαίος σταθμός. Κάθε μέρα είναι σπουδαίος σταθμός. Δεν ήρθαμε εδώ για να σταδιοδρομήσουμε, αλλά για να ζήσουμε. Αυτό είναι το θέμα.
Αμφιταλαντευτήκατε ποτέ για τον δρόμο που ακολουθήσατε;
Εννοείτε το γράψιμο;
Ναι, κύριε Μαργαρίτη.
Όχι, ούτε για μια στιγμή, εδώ και δεκαοχτώ χρόνια. Το γράψιμο (δηλαδή ο Λόγος) είναι η μόνη βεβαιότητα που έχω. Για επιμέρους επιλογές, ναι, και αμφιταλαντεύτηκα, και, όταν δεν έχω κάτι καλύτερο και πιο επείγον να κάνω, μετανιώνω κιόλας.
Υπήρξαν άνθρωποι που σας παρότρυναν να ασχοληθείτε με τη συγγραφή;
Προς Θεού, όχι – και ευτυχώς, κυρία Δούλη!
Ποια ήταν η πρώτη σας επανάσταση;
Δεν πιστεύω στην επανάσταση. Εμένα με ενδιαφέρει η ανάσταση, γι’ αυτό δουλεύω, γι’ αυτό γράφω. Για την αναθεματισμένη την αληθινή ζωή.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Ο Κυριάκος Μαργαρίτης γεννήθηκε στην Κύπρο το 1982. Είναι πτυχιούχος κλασικής φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έχει γράψει βιβλία για παιδιά και νέους, διηγήματα και μυθιστορήματα. Τα τελευταία δέκα χρόνια ζει στην Αθήνα. Το μυθιστόρημά του «Ο Γιώρκης ο Καρπασίτης» τιμήθηκε με έπαινο από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά το 1998, ενώ «Το χωριό των σεντονιών», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ψυχογιός» τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο από τον Κυπριακό Σύνδεσμο Παιδικού και Νεανικού Βιβλίου το 2000.
Η συλλογή διηγημάτων του με τίτλο «Μικροί ερωτικοί θρήνοι» απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Νέου Λογοτέχνη για το 2002 στην Κύπρο. «Η συμμορία του Τολέδο» τιμήθηκε με «Εύφημη Μνεία Αστυνομικού Μυθιστορήματος» από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 21 ιουνίου 2013.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!