Η σχέση της με τον Κινηματογράφο είναι σταθερή και αταλάντευτη. Έζησε μέσα στην Τέχνη αφού το 1985 απέκτησε πτυχίο Σκηνοθεσίας και συμμετείχε σε διεθνή φεστιβάλ Κινηματογράφου. Ο χώρος του Κινηματογράφου και της τηλεόρασης αποτελούσε γι’ εκείνη το δεύτερο σπίτι της. Εκείνη την εποχή όμως μπήκε στη ζωή της και το μικρόβιο της συγγραφής, διότι όπως υποστηρίζει η ίδια αυτή ήταν η δική της προσωπική ξεκούραση. Σε μια γωνιά πάντα έγραφε, κι αυτό γιατί ήθελε στη ζωή της να υπάρχουν οι εναλλαγές.
Η μορφή της είναι μια πολυδιάστατη και συγκινητική συνάντηση με την εκφραστικότητα, τόσο στη μυθοπλασία, όσο και στην αληθινή ζωή. Η Ροδόκλεια Κανάρη είναι μια συγγραφέας που καταφέρνει εντυπωσιακά να ελιχθεί και να βρει την ισορροπία στο τραγικό με το κωμικό, το κλασικό με το μοντέρνο.
Ρομαντική και ανατρεπτική, δωρική και λυρική, διαθέτει ένα ταλέντο αληθινά σπάνιο, καθώς στα γραπτά της τής αρέσει να χτίζει σταθερές σχέσεις μεταξύ παρελθόντος και παρόντος.
Ανήκει στη νέα γενιά συγγραφέων, η οποία καταφέρνει να ξεχωρίζει ανάμεσα στις πολλές αντιξοότητες του επαγγέλματος και του τόπου. Ένα ξεχωριστό ταλέντο που αξίζει να προσέξουμε …
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
«Μια σπίθα Βυζάντιο» είναι ο τίτλος του πρώτου σας μυθιστορήματος, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γρηγόρη». Παίρνοντας στο κατόπι τα συγγραφικά σας βήματα που φτάνουμε και ποιους συναντάμε εκεί, κυρία Κανάρη;
Σαν πάρει κανείς τον δρόμο για το Βυζάντιο θα σταθεί να ξεδιψάσει στην Κωσταντίνου Πόλη. Τρεις γυναικείες πρωταγωνιστικές παρουσίες θα κληθούν να μας φέρουν σε αντάμωση με τον Μεγάλο Κορυφαίο Ένα. Πρώτη είναι η Άρτζι και αργότερα Θεοδώρα, που προέρχεται απ’ τη Δύση και πιο συγκεκριμένα από τη Γαλλία. Επιλογή καθόλου τυχαία, μια που η Γαλλία είχε δεχτεί μεγάλο κύμα Ελλήνων μεταναστών τα χρόνια «των αδελφικών εκκαθαρίσεων» στον Πόντο και στα παράλια της Μικρά Ασίας από το 1912 έως και το 1922. Δεύτερη είναι η κυρά Λένα, η ραψωδός της Πάτμου, που από το νησί της Αποκάλυψης στοχοποιεί ένα μεγάλο θρύλο. Τρίτη έρχεται η κυρά Στάσα η Μικρασιάτισσα, μεταγγίζοντάς μας το θαύμα. Εκείνο το θαύμα που ξεγλιστρά από τη βασιλεία των πέντε αισθήσεων και ακούει στο όνομα Ιωάννης Γ΄ Δούκας Βατάτζης, Βασιλέας των Ελλήνων, ο Κορυφαίος Ένας.
Πίσω από το νέο σας βιβλίο κρύβεται μια ιστορική έρευνα που μάς δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε πρόσωπα αλλά κυρίως γεγονότα που οι νεότερες γενιές ίσως δεν γνωρίζουν.
Ποια ήταν η αφορμή που «όπλισε» την πένα σας για ένα τέτοιο δύσκολο συγγραφικό ταξίδι;
Η αφορμή τούτης της συγγραφής και ο λόγος ύπαρξής της είναι ο μαρμαρωμένος Βασιλιάς και η αποδεδειγμένη ψηλάφηση των προφητικών λόγων που συγκλίνουν στο πρόσωπο του Ιωάννη Δούκα Βατάτζη του εκ Διδυμοτείχου. Διάλεξα τρεις επώνυμες μαρτυρίες, κυρία Δούλη, αφού ως γνωστόν στον χώρο των ερευνών πάνω από δύο πιστοποιήσεις εγκαθιστούν γεγονός.
Πόσο δύσκολο ήταν να συγκεντρώσετε τις απαραίτητες πληροφορίες για τη συγγραφή του μυθιστορήματός σας;
Δέκα χρόνια ερευνών πέρασαν με συμπυκνωμένο λόγο μέσα σε τούτο το βιβλίο. Θέλησα να αφήσω πιο πολύ την ανάγκη στον αναγνώστη να ψάξει μόνος του τον κοιμώμενο βασιλέα, παρά να τον εξαντλήσω σε κάτι που μπορεί να μην ήταν έτοιμος. Ο στόχος μου ήταν: Τόσο, όσο. Όμως, το θέμα Ιωάννης Βατάτζης για εμένα ήταν, είναι και θα παραμείνει ανοιχτό.
Πότε νιώσατε την ανάγκη ή την παρόρμηση να ασχοληθείτε με τη συγγραφή και γιατί;
Τα περισσότερα εργασιακά χρόνια μου ήταν στον Κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Τα πιο ευλογημένα μου χρόνια ήταν στο μεγάλωμα των τεσσάρων παιδιών μου και τα χρόνια μου τα πιο δημιουργικά βρίσκονται σε έκταση ανάμεσα και παράλληλα στα προηγούμενα, απλά τώρα κοινοποιούνται και αναβαθμίζονται. Από πότε συγγράφω; Από πάντα. Σε μια γωνιά πάντα έγραφα, ήταν η δική μου ξεκούραση.
Λένε ότι το καλό βιβλίο πρέπει να αφήνει τα συμπεράσματα στον αναγνώστη. Μήπως όμως πολλές φορές ο αναγνώστης βγάζει συμπεράσματα ακολουθώντας την πένα κάποιου συγγραφέα, που ενδεχομένως καθοδηγεί τη σκέψη του;
Τον αναγνώστη θεωρώ ότι τον αντιμετωπίζω μέσα στο βιβλίο μου σαν σκηνοθέτης και όχι σαν συγγραφέας. Του δίνω εικόνες. Το αποτύπωμα μέσ’ την ψυχή του καθενός είναι μια όλο δική του υπόθεση.
Πιστεύετε ότι ένα μυθιστόρημα μπορεί να έχει και επιμορφωτικό χαρακτήρα, κυρία Κανάρη;
Μπορεί να έχει επιμορφωτικό, ακόμη και εκρηκτικό χαρακτήρα, μπορεί ακόμη να ανάγεται και σε σύμβολο. Για παράδειγμα το «Μια Σπίθα Βυζάντιο» για εμένα είναι το προσωπικό μου λάβαρο.
Ποιος από όλους αυτούς τους ήρωες που δώσατε σάρκα και οστά μέσα από τις σελίδες του βιβλίου σας είναι πιο κοντά στα πιστεύω και στον χαρακτήρα σας;
Όλοι οι χαρακτήρες απ’ τα δικά μου πιστεύω εμφορούνται και ο πιο μικρός ρόλος είναι εκδήλωση του συγγραφέα. Μια ανάσα, για εμένα, πιο αγγισιάρικια στην ψυχή, είναι η κυρά Στάσα. Με το όραμά της μάς αρπάει απ’ τα δεδομένα και μας πάει στα ανίδωτα.
Διανύουμε την εποχή μιας ευρύτερης κρίσης πέραν της οικονομικής. Το βιβλίο περνάει κι αυτό κρίση; Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος του σε τέτοιες εποχές;
Επιτρέψτε μου, κυρία Δούλη, να χρησιμοποιήσω τον Ευαγγελικό λόγο: «Λίθον ον απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες, ούτος εγενήθη εις κεφαλήν γωνίας.»
Κάθε δημιουργός μάχεται κατά την άποψή σας να επιτύχει το ταξίδι στον μαγικό κόσμο του λόγου και της φαντασίας;
Ωραία έκφραση. Ναι, μάχεται για να αφήσει «το δικό του» ολόγραμμα στις γενεές που ανατέλλουν.
Επισκέπτεστε τα μέρη για τα οποία γράφετε, κυρία Κανάρη;
Πολλές φορές, για χίλιους δυο λόγους, δεν είναι εύκολη η επίσκεψη στους χώρους αναφοράς. Εκεί, γίνεται πιο μεγάλη έρευνα και μελέτη και εδώ θα επικαλεστώ τη «χρήση» του βιβλίου, που θίξατε πιο πάνω. Τα βιβλία μάς ταξιδεύουν και σε μέρη που δεν έχουμε πάει. Σε τέτοια ταξίδια έχω αποπλεύσει πάμπολλες φορές.
Πρόσφατα επισκεφτήκατε την πόλη μας. Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας; Θα σας ενέπνεε η περιοχή μας, για να ξεκινήσετε κάποιο επόμενό σας μυθιστόρημα;
Ω, ο Τόπος σας! Νομίζω εσείς βράχο, βράχο βαλθήκατε να φτάσετε στον ουρανό. Μα αφού με ρωτάτε για εντυπώσεις, θα ήμουν άδικη προς εσάς, κ. Δούλη, αν έκρυβα τι ένιωσα, όταν παρέλαβα τις ερωτήσεις σας. Οφείλω να ομολογήσω ότι δεν είστε μόνο ευθύβολη, είστε και χαρισματική. Η τέχνη του λόγου δεν βρίσκεται στις απαντήσεις, αλλά στις ερωτήσεις, τούτες είναι που δίνουν το στίγμα, που δείχνουν τη ρώτα, που οριογραμμούν το ταξίδι. Αν θα με ενέπνεε η περιοχή σας για ένα επόμενο μυθιστόρημα; Τα ΜΕΤΕΩΡΑ δεν είναι μόνο έμπνευση, είναι πνευματική πρόκληση. Αυτήν την ερώτηση θα την απαντήσω, μη απαντώντας. Αφήνω την πόρτα της ψυχής ανοιχτή και ό,τι Θεός Βούλεται. Γένοιτο. Σας Ευχαριστώ.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Ροδόκλεια Κανάρη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα (Ν. Ερυθραία), από οικογένεια προσφύγων Μικρασιατών.
Συνεργάστηκε από το 1978 έως το 1986 με τον τοπικό τύπο (Ν. Ερυθραίας) και περιοδικά με τον δικηγορικό τύπο Αθηνών.
Το 1985 απέκτησε πτυχίο Σκηνοθεσίας και συμμετείχε στο φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και Δράμας. Την ίδια χρονιά 1985, διακρίθηκε σε διεθνή φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Γερμανία με ταινία μικρού μήκους.
Εργάστηκε στη Δημόσια τηλεόραση από το 1985 έως το 1996.
Είναι μητέρα τεσσάρων παιδιών και λογοτεχνικός συγγραφέας, με πρώτο της έργο, λάβαρο για την ίδια: «ΜΙΑ σπίθα ΒΥΖΑΝΤΙΟ», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γρηγόρη».
*Η συνέντευξη δημοσιεύητκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 3 Μαΐου 2019.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!