Η Στεφανία Σουλή χτίζει πάντα με το ίδιο πάθος καθετί με το οποίο ασχολείται. Η συγγραφή για εκείνη είναι κομμάτι της εργασίας της, αφού ένα δικόγραφο μπορεί να φτάσει στο μέγεθος ενός μικρού βιβλίου. Δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο λοιπόν για μία δικηγόρο να ασχοληθεί με τη συγγραφή λογοτεχνικών ή άλλων βιβλίων.
Πιστεύει ότι όταν γράφουμε για γεγονότα που πόνεσαν πολύ κάποιους ανθρώπους και τους τραυμάτισαν για μια ολόκληρη ζωή, πρέπει να είμαστε έντιμοι. Γι’ αυτό, κατέθεσε στο χαρτί την ιστορία του παππού της, Στέφανου Σουλή, που εκτελέσθηκε από τους αντάρτες την 21η Νοεμβρίου του 1948, τέσσερις μέρες πριν γεννηθεί ο πατέρας της.
Θεωρεί πως η ιστορία χιλιάδων αθώων αμάχων που εκτελέσθηκαν στον Εμφύλιο Πόλεμο αφορά σε πολύ κόσμο και πρέπει να φωτιστεί, αλλά παράλληλα ικανοποίησε και την επιθυμία του πατέρα της να γράψει την ιστορία του δικού του πατέρα.
Μέσα της ενυπάρχουν η ευγένεια, η ειλικρίνεια, η αγάπη. Βελτιώνει την κρίση της και καλλιεργεί συνεχώς τη λογική της. Πιστεύει ότι η αληθινή γνώση έρχεται από μέσα μας.
Νοιάζεται να μάθει, ενεργοποιεί τη δυναμική δυνατότητα που πηγάζει από το θάρρος της και την επιμονή της.
Στις επιλογές της διακρίνεται η δύναμη και η ελπίδα, η οικειότητα και η αισιοδοξία. Για εκείνη τα ρήματα «ζω» και «ονειρεύομαι» είναι αυστηρώς συνώνυμα.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Πρόσφατα κυκλοφόρησε από την «Άνεμος Εκδοτική» το νέο βιβλίοσας με τίτλο «Ζηρό – Μαρτυρία για τις Παιδοπόλεις 1955-1963». Πώς προέκυψε η συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου; Είναι η δική σας κατάθεση στη συλλογική μνήμη της ιστορίας των Παιδοπόλεων της Φρειδερίκης, κυρία Σουλή;
Είναι η μαρτυρία του πατέρα μου, Ιωάννη Σουλή, που έζησε οκτώ ολόκληρα χρόνια στις Παιδοπόλεις της Ηπείρου. Δύο χρόνια στην Παιδόπολη «Αγία Ελένη» στα Ιωάννινα και έξι χρόνια στην Παιδόπολη «Άγιος Αλέξανδρος» Ζηρού Φιλιππιάδας.
Προηγήθηκαν δύο βιβλία που αφορούν στην ιστορία της οικογενείας σας, το πρώτο, «Λιβιάχοβο λένε το μοιρολόγι», και το δεύτερο, «Ιτς, Από το Λιβιάχοβο στην Ντουσκάρα». Τι σας έκανε να θέλετε να μοιραστείτε την οικογενειακή σας ιστορία με τους αναγνώστες σας;
Η ιστορία του παππού μου, Στέφου, είναι η ιστορία χιλιάδων αθώων αμάχων που εκτελέσθηκαν στον Εμφύλιο Πόλεμο. Υπό αυτή την έννοια δεν είναι μία οικογενειακή ιστορία αλλά μία ιστορία που αφορά σε πολύ κόσμο. Ήταν επιθυμία του πατέρα μου να γράψω την ιστορία του πατέρα του, Στέφανου Σουλή, που εκτελέσθηκε από τους αντάρτες την 21η Νοεμβρίου του 1948, τέσσερις μέρες πριν γεννηθεί ο πατέρας μου.
Πώς θα χαρακτηρίζατε το τελευταίο σας πόνημα;
Το βιβλίο ΖΗΡΟ είναι πάρα πολλά, αλλά καλύτερα να μιλήσουν οι αναγνώστες γι’ αυτό. Εγώ μπορώ να μιλήσω μόνο για τον εαυτό μου, καθώς επισκέπτομαι τον τόπο από μικρό παιδί. Δεν θυμάμαι ούτε μία φορά που να πήγαμε στο Ραδοβίζι και να μην περάσαμε από το Ζηρό. Για μένα ο τόπος αυτός είναι ιερός και μόνο όσοι έζησαν εκεί και τον ένιωσαν σπίτι τους μπορούν να το καταλάβουν αυτό. Από την άλλη, όταν κοιτώ τον πατέρα μου, τώρα στα εβδομήντα δύο του χρόνια, βλέπω αυτό το παιδί που η φωτογραφία του κοσμεί το εξώφυλλο του βιβλίου. Χαίρομαι που το παιδί μίλησε κι έδωσε τόσες πληροφορίες για εκείνη την εποχή. Πόσοι παιδοπολίτες μού τηλεφώνησαν και μου είπαν «πόσα μας θύμισε ο πατέρας σου!». Οι περισσότεροι άνθρωποι –όσο μεγαλώνουν– ξεχνούν το παιδί που έχουν μέσα τους. Στον πατέρα μου αυτό δεν συνέβη ποτέ.
Πόσο δύσκολο ή γοητευτικό είναι για μια συγγραφέα να ανασυνθέτει μία εποχή τόσο λεπτή για 25.000 παιδιά, που φιλοξενήθηκαν στις παιδοπόλεις της Φρειδερίκης από το 1947 έως το 1970, σκιαγραφώντας ήρωες πραγματικούς μαζί με τους ήρωές της;
Θεωρώ πολύ σημαντικό, όταν γράφουμε για γεγονότα που πόνεσαν πολύ κάποιους ανθρώπους και τους τραυμάτισαν για μια ολόκληρη ζωή, να είμαστε έντιμοι.
Είστε δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια στις αστικές και εμπορικές διαφορές και στην οικογενειακή διαμεσολάβηση. Ποια ήταν η αφορμή για να ασχοληθείτε με τη συγγραφή, κυρία Σουλή;
Η συγγραφή είναι κομμάτι της εργασίας μου. Ένα δικόγραφο μπορεί να φτάσει στο μέγεθος ενός μικρού βιβλίου. Δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο για έναν δικηγόρο να ασχοληθεί με τη συγγραφή λογοτεχνικών ή άλλων βιβλίων. Στο δικό μου μυαλό αυτά πάνε μαζί.
Καταλαβαίνουμε όλοι ότι η απόλυτη συγγραφική ελευθερία καταλύεται, όταν πρόκειται να γραφτεί ένα ιστορικό μυθιστόρημα, του οποίου η ιστορική έρευνα και καταγραφή είναι εμφανής. Πόσο περιοριστική υπήρξε για εσάς αυτή η ιστορία;
Απόλυτα περιοριστική, κυρία Δούλη, καθώς υπήρξε μία πραγματικότητα που έπρεπε να μείνει αναλλοίωτη. Η αφήγηση είναι δεσμευμένη σε όσα συνέβησαν. Χρόνοι, τόποι, πρόσωπα και γεγονότα είναι όλα αληθινά. Επίσης, οι ήρωες στα βιβλία μου είναι πρόσωπα που είχα την τύχη ως παιδί να γνωρίσω.
Ποια συναισθήματα επικρατούσαν κατά τη διάρκεια της συγγραφής αυτού του βιβλίου και πόσο χρόνο χρειαστήκατε για να το ολοκληρώσετε;
Αυτό το βιβλίο ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2019 και ολοκληρώθηκε μέσα στην πρώτη καραντίνα. Νομίζω ότι τα αρνητικά συναισθήματα του λοκντάουν ενίσχυσαν τη συγκινησιακή φόρτιση και των δυο μας.
Είναι η συγγραφή ένας μοναχικός δρόμος, ένας τρόπος για να δημιουργήσουμε μέσα μας νέες ιδέες και να έρθουμε σε επαφή με τη γνώση μιας ολόκληρης εποχής, για να κατανοήσουμε καλύτερα εν τέλει και τον εαυτό μας; Εσείς τι αποκομίσατε γράφοντας το «Ζηρό – Μαρτυρία για τις Παιδοπόλεις 1955-1963» για την εποχή εκείνη που φαντάζει σε όλους μας τόσο μακρινή, κυρία Σουλή;
Παρόλο που δεν βιοπορίζομαι από τα βιβλία μου, η συγγραφή για μένα είναι εργασία. Μοναχικό είναι το γράψιμο και στο γραφείο μου, αλλά έτσι είναι όλες οι πνευματικές εργασίες. Σίγουρα δεν είναι δρόμος, καθώς δεν γράφω καθημερινά και, όταν ολοκληρώνω ένα βιβλίο, θέλω να περάσει αρκετός χρόνος μέχρι να ξεκινήσω το επόμενο. Τι αποκόμισα γράφοντας το Ζηρό; Ήρθα πιο κοντά στον πατέρα μου, όπως τότε που ήμουν μικρό παιδί.
Τα τρία αυτά βιβλία σας αποτελούν ντοκουμέντα της εποχής του εμφυλίου πολέμου αλλά και για τη ζωή των ανθρώπων μετά τη λήξη του. Θεωρείτε πως έχετε ολοκληρώσει με όσα θέλατε να καταγράψατε ή θα υπάρξει και συνέχεια;
Θεωρώ πως η τριλογία ΛΙΒΙΑΧΟΒΟ ολοκληρώθηκε με τον καλύτερο τρόπο.
Ποια θεωρείτε την πιο χαρακτηριστική φράση σε κάθε βιβλίο;
Στο βιβλίο «Λιβιάχοβο λένε το μοιρολόγι» είναι τα λόγια του 20χρονου παππού μου τη στιγμή που οι αντάρτες φεύγουν απ’ το χωριό κι αυτόν αιχμάλωτο, με τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα, τον σέρνουν μαζί τους. Η μάνα του πέφτει στην αγκαλιά του κι αυτός της λέει: «Σε ποιον λάκκο θά’ ρθεις να με βρεις μάνα…». Στο βιβλίο «ΙΤΣ- Από το Λιβιάχοβο στην Ντουσκάρα» είναι τα λόγια του καλόγερου Παπαγιάννη στον πεντάχρονο ορφανό πατέρα μου «Πάλι στον παπ- Κώτσο θα πας; Να δεις που σένανε στο τέλος θα σε κόψουμε στη μέση. Ένα πόδι θα πάρει ο ένας παππούς κι ένα πόδι ο άλλος…» Στο βιβλίο «Ζηρό» είναι τα λόγια του Κόπανου, φίλου του πατέρα μου και παιδοπολίτη, «Ρε συ, τι κάθεσαι και τις τρως; Ρε, είσαι δυνατός εσύ, πολύ δυνατός!».
Τι θα θέλατε να αποκομίσουν οι αναγνώστες από το συνολικό συγγραφικό σας έργο που αφορά κυρίως στο ιστορικό μυθιστόρημα;
Τα βιβλία μου στηρίζονται σε μαρτυρίες, αλλά περιέχουν και έγγραφα που αποδεικνύουν τα γεγονότα στα οποία αναφέρονται. Σπάνιο αυτό για βιβλία τέτοιου είδους: Να τεκμηριώνεται η αντικειμενική αλήθεια και να καταρρίπτεται το επιχείρημα περί υποκειμενικής αλήθειας!
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Με πατρική καταγωγή από το Ραδοβίζι Ιωαννίνων και μητρική από τη Μάνη, γεννήθηκε στο Μόναχο. Είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω (ΔΣΑ) και διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια (υπουργείο Δικαιοσύνης) στις αστικές και εμπορικές διαφορές (Κέντρο Διαμεσολάβησης Πειραιώς και Toolkit Company) και στην οικογενειακή διαμεσολάβηση (ΚΕΔΙΠ και MiKK e.V.).
Εργάστηκε ως νομικός σύμβουλος στο Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ 2003-2004) και στο συμβουλευτικό κέντρο για θέματα βίας κατά των γυναικών στον Πειραιά (2005-2009) της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων.
Το τελευταίο της βιβλίο έχει τίτλο «Ζηρό – Μαρτυρία για τις Παιδοπόλεις 1955-1963» και κυκλοφορεί από την «Άνεμος Εκδοτική».
Εργογραφία
-«Αθέατη βία – Η αγάπη δεν πρέπει να πονάει», οδηγός αυτοβοήθειας για κάθε γυναίκα, εκδόσεις Ψυχογιός 2010.
-«Λιβιάχοβο λένε το μοιρολόγι», εκδόσεις Πελασγός 2016.
-«Λιβιάχοβο λένε το μοιρολόγι», μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα, Άνεμος εκδοτική 2018.
-«Ιτς», μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα, Άνεμος εκδοτική 2018.
-«Ζηρό – Μαρτυρία για τις Παιδοπόλεις 1955–1963», Ένα παιδί του Εμφυλίου θυμάται, μυθιστόρημα βασισμένο σε αληθινά γεγονότα, Άνεμος εκδοτική 2020.
*Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 4 Ιουνίου 2021.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!