Πριν από δεκαεπτά χρόνια ανακάλυψε εντελώς τυχαία και συμπτωματικά ότι ήθελε να γίνει συγγραφέας και διαπίστωσε ότι αυτό ήταν που ήθελε να κάνει πάντα στη ζωή της. Μέσα από τη συγγραφή ικανοποιεί την ανάγκη της για επικοινωνία αλλά προπάντων ικανοποιεί την ανάγκη της να αφουγκράζεται τον εαυτό της, να μπορεί μέσα στα πλαίσια που αυτό είναι εφικτό να ενδοσκοπείται και να βλέπει μέσω των ηρώων της τι συμβαίνει μέσα σε εκείνη.
Σε κάθε της πνευματική δουλειά επιδιώκει αυτό το «κάτι άλλο» και μέχρι στιγμής το έχει καταφέρει. Με τους αναγνώστες της μοιράζεται τα στάδια της δημιουργικής σύγκρουσης, αλλά και της επιτυχίας. Θεωρεί ότι στη ζωή χρειάζεται η καινοτόμα αντίληψη, το χιούμορ και η τόλμη.
Η Νόρα Πυλόρωφ είναι μία συγγραφέας με πολυσύνθετο ταλέντο. Το μεγάλο της προσόν είναι το έξυπνο χιούμορ αλλά και η σπάνια ακεραιότητά της, η οποία πάει αντάμα με τη ζηλευτή ισορροπία της.
Πολλές φορές αναρωτιόμαστε εάν στις μέρες μας υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που βασίζονται στην ποιότητα, και σίγουρα οι ελπίδες μας αναζωπυρώνονται, όταν αυτούς τους ανθρώπους τους συναντάμε.
Η κυρία Πυλόρωφ επιμένει πεισματικά μέσα στους άγριους καιρούς μας να ακολουθεί τον σκληροτράχηλο δρόμο της ποιότητας, και προσωπικά αισθάνομαι τυχερή που κάνει την έναρξη του ενδέκατου κύκλου της στήλης «Πρόσωπα».
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
«Έρωτας Μάγος» είναι ο τίτλος του τελευταίου σας πνευματικού έργου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα». Κάθε έργο σας είναι κι ένα μοναδικό, ένα διαφορετικό ταξίδι, όπως και η ίδια η ζωή. Θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας πώς ξεκίνησε για εσάς το ταξίδι της συγγραφής, κυρία Πυλόρωφ;
Δεν είχε περάσει όλα αυτά τα χρόνια από το μυαλό μου η περίπτωση να γίνω συγγραφέας. Το ανακάλυψα το 2004 εντελώς τυχαία και συμπτωματικά. Και διαπίστωσα ότι αυτό ήταν που ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Αναρωτήθηκα πολλές φορές από τότε πώς ζούσα τόσα χρόνια χωρίς να το έχω καταλάβει. Πώς μπόρεσαν οι άλλες επιλογές μου να κουκουλώσουν αυτή μου τη λαχτάρα! Ντρεπόμουν στην αρχή. Φοβόμουν να τσαλακωθώ. Έλεγα θα με πάρουν για ψώνιο. Όταν ξεπέρασα τις αναστολές μου, άρχισα να «καλπάζω στην πεδιάδα». Η πολύχρονη διδασκαλία της λογοτεχνίας και της μετάφρασης στο Ινστιτούτο Goethe αποτέλεσε στήριγμα και βοήθεια στη διαδικασία της συγγραφής. Κάτι που κατάλαβα αργότερα. Εξασκήθηκα στον σωστό χειρισμό της μητρικής μου γλώσσας, την προσέγγισα μέσω της ξένης γλώσσας διαφορετικά, έμαθα τα μυστικά της, τα κατατόπια της και τις τρικλοποδιές της, και βελτίωσα σε μεγάλο βαθμό το λογοτεχνικό μου κριτήριο.
Αποκτήσατε πολλά πτυχία και είστε μια γυναίκα που επαγγελματικά έχετε ασχοληθεί με πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα, κυρίως στον χώρο της διδασκαλίας και της μετάφρασης. Ποια ανάγκη σας ικανοποιείτε μέσα από τη συγγραφή;
Την ανάγκη επικοινωνίας, κυρία Δούλη, αλλά προπάντων την ανάγκη να με αφουγκράζομαι και να μπορώ μέσα στα πλαίσια που αυτό είναι εφικτό να ενδοσκοπούμαι και να βλέπω μέσω των ηρώων μου τι συμβαίνει μέσα σε μένα.
Το «Έρωτας Μάγος» είναι ένα έργο γεμάτο μυστικά, σκοτεινά πάθη και τραυματικές εμπειρίες που επηρεάζουν τις ζωές των ηρώων του, και στο παρελθόν τους αλλά και στο παρόν. Ο αναγνώστης τι θα αποκομίσει μέσα από την ανάγνωσή του;
Θα παρακολουθήσει την πορεία των πρωταγωνιστών που παλεύουν να σβήσουν ό,τι τους βασανίζει, να συμβιβαστούν με τη ζοφερή πραγματικότητα των παιδικών και εφηβικών τους χρόνων και να αντλήσουν δύναμη από τα κρυφά τους αποθέματα, για να μπορέσουν να δουν τη ζωή διαφορετικά. Ιδιαίτερα η ηρωίδα μου προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της, να δει τον εαυτό της που τον έχει απαξιώσει, επειδή και αυτήν την απαξίωσε η οικογένειά της, σαν κάτι αξιόλογο και πολύτιμο, να οριοθετηθεί και τινάξει από πάνω της το περίεργο παιγνίδι εξουσίας και υποταγής, που ζητά να της επιβάλλει ο σύντροφός της μέσα από τη σωματική προσέγγιση. Να διεκδικήσει τα «θέλω» της και το μερτικό της στην ευχαρίστηση.
Μέσα από την ιστορία των ηρώων σας, του Θέμη και της Βη, με πολύ ευστοχία αγγίζετε θέματα όπως η σημασία της παιδικής ηλικίας, η λεκτική βία, η προδοσία, η ελλειμματική φροντίδα των παιδιών από τους γονείς και η μοναξιά. Κρύβονται συμβολισμοί πίσω από το τελευταίο σας μυθιστόρημα, και εάν ναι, ποιοι είναι αυτοί;
Ο «Ερωτας Μάγος» δεν διαπραγματεύεται μόνο το θέμα του έρωτα και της σχέσης ανάμεσα σε δυο νέους ανθρώπους. Είναι πολύ περισσότερο από αυτό. Αν υποθέσουμε ότι ο έρωτας είναι το ύψιστο των συναισθημάτων, ας σκεφτούμε πόσο οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να ερωτευτούν, τι μπαγάζια κουβαλούν και πόσο τα φορτία αυτά ενεργούν ανασχετικά και αμαυρώνουν ή δυσκολεύουν ή μποϋκοτάρουν κάθε προσπάθεια να προσεγγίσεις τον άλλο, να τον «γνωρίσεις» σωστά και να χτίσεις μια «ιστορία» μαζί του. Στην επαφή σου με τον σύντροφό σου, τον περιστασιακό ή τον πιο μόνιμο, θα φανεί πόσο μπορείς να κουμαντάρεις ό,τι κουβαλάς και πόσο είσαι σε θέση να εξισορροπήσεις τα δικά σου θέματα με εκείνα του άλλου. Αυτό προσπαθώ να δείξω στον «Ερωτα Μάγο». Όχι μόνο στην ιστορία των πρωταγωνιστών αλλά και στις περιφερειακές ιστορίες που πλαισιώνουν τον κεντρικό ιστό, στις οποίες εκπνέει ο έρωτας και αποδομείται ο γάμος.
Κάθε βιβλίο σας είναι ένα ταξίδι σε καινούρια μέρη, ιστορίες και έρωτες. Σ’ αυτό το μυθιστόρημά σας ο έρωτας κυριαρχεί από τον τίτλο. Ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η θέση του έρωτα στη ζωή αλλά και στη λογοτεχνία, κυρία Πυλόρωφ;
Κινητήρια δύναμη στη ζωή μας ο έρωτας, και δεν γίνεται χωρίς αυτόν. Mπορεί να ακυρώνει κάθε προσπάθεια λογικής σκέψης, όμως αναλογιστείτε πώς θα ήταν ο κόσμος χωρίς αυτόν: Γκρίζος, μουντός και ζοφερός. Μια φορά τουλάχιστον στη ζωή του ο άνθρωπος πρέπει να ερωτευτεί. Το οφείλει στον εαυτό του. Δεν παίζει ρόλο, αν θα ευοδωθεί η σχέση ούτε τι κατάληξη θά ’χει. Την ανάταση στην ψυχή, το πετάρισμα στο στήθος, τη ζάλη στο μυαλό, όλα αυτά πρέπει να τα βιώσει. Και τον πόνο και την απελπισία, κι αυτά ας τα ζήσει. Είναι το τίμημα. Τίποτε τζάμπα.
Για να ξεκινήσετε μια ιστορία, χρειάζεστε πλάνο, να ξέρετε και την αρχή και το τέλος της, ή αρκούν μια εικόνα ή μια φράση;
Ακόμη λιγότερα, μια λέξη, μια φευγαλέα ανάμνηση. Μετά είναι σαν να παίρνει μπρος η μηχανή και σαν να αναλαμβάνουν το τιμόνι οι ήρωες. Αυτοί οδηγούν κι εγώ ακολουθώ. Το τέλος δεν το ξέρω ποτέ. Κι ούτε επιδιώκω να το ξέρω, θά ’χανε το ενδιαφέρον η συγγραφή. Έτσι είναι συναρπαστική.
Υπάρχει κάποιο σημείο στην ιστορία σας, που σας προκάλεσε δυσκολία στη γραφή ή σας φόρτισε συναισθηματικά;
Φορτίζομαι συναισθηματικά πάντοτε όταν γράφω, κυρία Δούλη. Γι’ αυτό, δεν διηγούμαι ποτέ σε κάποιον φίλο ή ακόμη και στην οικογένειά μου τι γράφω, όχι από φόβο μην μου κλέψει κάποιος την ιδέα, αλλά διότι, όταν τα βγάλω από μέσα μου, ξεφουσκώνω σαν σαμπρέλα και χάνεται η ένταση. Διότι γράφω υπό ένταση. Γράφω συνειρμικά και αφήνω τους ήρωες να με οδηγήσουν. Αυτοί ξέρουν καλύτερα. Στον «Ερωτα Μάγο» με διέλυσε ιδιαίτερα η περιγραφή του θανάτου της Γκλόρια.
Υπάρχει κάποιο βιβλίο που μπορείτε να πείτε ότι σας άλλαξε τη ζωή ή κάποιο βιβλίο στο οποίο συχνά επιστρέφετε;
Δεν πιστεύω ότι ένα βιβλίο αλλάζει τη ζωή ενός ανθρώπου. Τον προβληματίζει, τον κάνει να αναρωτιέται, τον αναστατώνει ενδεχομένως. Όμως, να αλλάξει τη ζωή του; Αγαπώ πολύ μερικά βιβλία, όπως «Το πέταγμα της πεταλούδας» του Ισίδωρου Ζουργού, τον «Θείο Τάκη» του Γιάννη Ξανθούλη, το «Σουέλ» της Ιωάννας Καρυστιάνη. Λατρεύω το «Οι φωνές του ποταμού Παμάνο» του Καταλάνου Ζαούμε Καμπρέ.
Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι οι συγγραφείς είναι αρκετά μοναχικοί άνθρωποι. Συμφωνείτε με αυτήν τη διαπίστωση; Πώς κυλά η δική σας καθημερινότητα;
Ενδεχομένως αυτό ισχύει για κάποιους, αλλά ούτε κατά διάνοια για μένα. Χρειάζομαι τους ανθρώπους, να επικοινωνώ, να μοιράζομαι, χρειάζομαι το νταλαβέρι και το μουχαμπέτι.
Τι κάνει ένα βιβλίο κατά την άποψή σας καλό; Είναι η αποδοχή του κοινού, των κριτικών, η αντοχή του στον χρόνο;
Σίγουρα η αντοχή του στον χρόνο. Όμως, είναι πολύ περίεργο πώς κάποια πολύ αξιόλογα βιβλία χαντακώθηκαν και άλλα μέτρια είχαν πολλές πωλήσεις. Κάθε βιβλίο έχει την τύχη του. Ανεξάρτητα όμως από αυτό ο κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικά κριτήρια, αξιολογεί το βιβλίο με βάση τον χαρακτήρα του, το βιογραφικό του. Θέλω να πω μ’ αυτό ότι η αποδοχή του κοινού δεν είναι πάντοτε δείκτης. Το ότι οι κριτικοί συχνά αποφασίζουν για την τύχη ενός βιβλίου είναι αλήθεια. Όμως, κι αυτοί, πιστεύω εγώ, πέρα από τις γνώσεις και τη βιβλιοκριτική τους πείρα υπόκεινται σε υποκειμενικές κρίσεις, και αυτοί ενδεχομένως να οδηγούνται από τη δική τους ιδισυγκρασία και από τα δικά τους βιώματα.
Μας διδάσκει κάτι η κατάσταση της πανδημίας που βιώνουμε, κυρία Πυλόρωφ;
Μας διδάσκει με επώδυνο μέχρι πολύ επώδυνο τρόπο ότι είμαστε εντελώς ανήμποροι να ορίσουμε τη μοίρα μας. Αυτό ήταν και είναι κάτι που ελλοχεύει στις πιο κρυφές μας φοβίες, ότι είμαστε δήλαδη έρμαια καταστάσεων, συγκυριών, ότι η αρρώστια και ο θάνατος παραμονεύουν και είναι αναπόφευκτα κακά. Η πανδημία ήρθε και επιβεβαίωσε και επαλήθευσε αυτούς τους φόβους με τον χειρότερο τρόπο. Μας έμαθε να ζούμε ένα άλλο είδος ζωής, που δεν φανταζόμασταν ότι θα μπορούσαμε να αντέξουμε.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Νόρα Πυλόρωφ γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε στο Ινστιτούτο Διερμηνέων-Μεταφραστών του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης γερμανικά, αγγλικά, ιταλικά και οικονομία. Εργάστηκε ως καθηγήτρια γερμανικής γλώσσας στο Ινστιτούτο Goethe, κυρίως σε τάξεις Ανώτατης Βαθμίδας. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη διδασκαλία της μετάφρασης. Μετέφρασε από τα γερμανικά μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές και διηγήματα. Υπήρξε βασική συνεργάτιδα του λογοτεχνικού περιοδικού Ausblicke (1970-1979).
Το 2004 εκδόθηκε η συλλογή διηγημάτων της με τίτλο «Καθρέφτες θαμποί. Τέσσερις ιστορίες και μια αληθινή». Στη συνέχεια κυκλοφόρησαν τα μυθιστορήματα «Το διαμαντένιο Άλφα», «Η ανάσα στο σβέρκο» και «Συνένοχοι».
Ο «Έρωτας Μάγος» είναι το τελευταίο της μυθιστόρημα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα».
*Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 28 Οκτωβρίου 2021.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!