Από τους διαδρόμους μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών και παραγωγές κοινωνικού, ενημερωτικού και ψυχαγωγικού περιεχόμενου, οδηγήθηκε στις «50 νευρώσεις των Φαγκρή». Από τον σκληρό κόσμο των media, βρέθηκε στον όμορφο κόσμο της λογοτεχνίας. Ο Νάσος Λαναράς είναι μια προσωπικότητα καλλιεργημένη, πολυσυλλεκτική και παρατηρητική.
Μπαίνει με την ψυχή του στην ιστορία που γράφει, με συναίσθημα και με ειλικρίνεια. Εκτός από πάθος έχει και σωστό ρυθμό, συντονισμό, χιούμορ και μια κοφτερή ματιά. Είναι ένας συγγραφέας που αλλάζει πρόσωπα και ηλικίες, μπαινοβγαίνει σε καταστάσεις, βυθίζεται με θέρμη στη σάρκα τού ρόλου και το ίδιο άνετα αποσύρεται.
Πιστεύει πως ο συγγραφέας πρέπει να διαθέτει εμπειρία. Αν δεν έχει ζήσει, έστω και ως παρατηρητής ένα θέμα, ένα γεγονός, μια κατάσταση, όση φαντασία και να διαθέτει, θα το αποδώσει επιδερμικά. Γι’ αυτόν ο έρωτας είναι ψυχική και συναισθηματική απογύμνωση, με ιδιοτελή κίνητρα, ενώ θεωρεί πως ο μεγαλύτερος κριτής είναι ο εαυτός μας και δεν μπορούμε να του κρύψουμε τίποτα όταν είμαστε οι δυο μας…
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Πόσο συχνά βουτάτε τη συγγραφική σας πένα στα παιδικά σας βιώματα για να «ντύσετε» χαρακτήρες ή για να αφηγηθείτε μια ιστορία, κύριε Λαναρά;
Είμαι πολυσυλλεκτικός παρατηρητής. Δεν ανατρέχω μόνο στα παιδικά μου χρόνια για έμπνευση αλλά σε όλες τις ηλικιακές φάσεις της ζωής μου. Αυτό άλλωστε είναι φανερό και στο βιβλίο μου, όπου οι χαρακτήρες είναι δομημένοι με στοιχεία από ανθρώπους που συνάντησα σε όλη τη διάρκεια της ζωής μου, από τα παιδικά μου χρόνια στην επαρχία μέχρι σήμερα, και χαρακτήρες που συναντάμε σε καθημερινή βάση στις κοινωνικές επαφές μας.
Το βιβλίο σας «50 νευρώσεις των Φαγκρή», που κυκλοφορεί από την «Άνεμος Εκδοτική», είναι μια ανατρεπτική σάτιρα και περιγράφει μια σειρά εξελίξεων σε μια μικροαστική οικογένεια. Τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε να γράψετε μια τέτοια ιστορία;
Το βιβλίο επί της ουσίας αποτελείται από μια σειρά χρονογραφήματα, που δημοσιεύτηκαν σε ενημερωτική ιστοσελίδα με την οποία συνεργάζομαι, και είχαν στόχο την διακωμώδηση αυτής της εξωφρενικής αλλά και ζοφερής τριετίας των μνημονίων που ζήσαμε. Είχαν μεγάλη επιτυχία με πολλά «κλικ» και «λάικ», κι έτσι γεννήθηκε η ιδέα να γίνουν βιβλίο. Επικαιροποιήθηκαν, συνδέθηκαν με νέα κείμενα, απέκτησαν συνοχή, για να αφηγούνται μια ολοκληρωμένη ιστορία, και όσο ήταν δυνατόν τους έδωσα και μια μορφή διαχρονικότητας, διότι το ευθυμογράφημα είναι δύσκολο να διαβαστεί το ίδιο εύκολα μετά από χρόνια.
Γιατί επιλέξατε ως κεντρικό ήρωα τον Κορνήλιο, ένα εντεκάχρονο παιδί – θαύμα;
Διότι ένα παιδί έχει πιο καθαρό μάτι να δει την πραγματικότητα, ιδιαίτερα αν είναι και πολύ έξυπνο. Έχει την αθωότητα του παιδιού και το κριτικό πνεύμα τού μεγάλου και μπορεί να αναλύσει ένα γεγονός με απόλυτη καθαρότητα, νοητική και συναισθηματική. Τον Κορνήλιο τον εμπνεύστηκα, όπως αναφέρω και στο βιβλίο, από τον ανιψιό μου τον Γιώργο, ένα χαρισματικό πλάσμα, που με άφηνε άφωνο με τις απορίες και τις παρατηρήσεις του….τώρα πια είναι έφηβος άριστος μαθητής και με πολλά ενδιαφέροντα.
Υπάρχει κάποιο θέμα που στριφογυρνά στο μυαλό σας εδώ και καιρό, αλλά ακόμη δεν θέλετε να το «ακουμπήσετε»;
Υπάρχει και το «ακουμπάω», όπως λέτε, στο νέο μου βιβλίο, που ολοκληρώνεται τώρα. Είναι ο θάνατος, αλλά τον… ξορκίζω με τον δικό μου τρόπο, στο πλαίσιο της «μαύρης κωμωδίας». Είχα το θράσος να εμπνευστώ από τον «Ξένο» αλλά και την «Πτώση» του Καμί, σε ό,τι αφορά στην τεχνική, αλλά το δούλεψα …αντιθέτως. Δεν μπορώ να μπω σε λεπτομέρειες, αλλά αυτό το βιβλίο είναι ένα στοίχημα για μένα, με ένα απίστευτο σε σύλληψη τέλος, τολμώ να πω πρωτότυπο σε παγκόσμιο λογοτεχνικό επίπεδο.
Τι είναι πιο σημαντικό να διαθέτει ένας συγγραφέας… Εμπειρία ή φαντασία;
Κατά την άποψή μου, εμπειρία. Αν δεν έχεις ζήσει, έστω και ως παρατηρητής, ένα θέμα, ένα γεγονός, μια κατάσταση, όση φαντασία και να διαθέτεις, θα το αποδόσεις επιδερμικά. Δεν θα έχει την ένταση και το πάθος του βιώματος. Αν όμως διαθέτεις και τα δύο, τότε απογειώνεις το γραπτό.
Ποια ερώτηση μπορεί να εξοργίσει έναν συγγραφέα;
Προσωπικά καμία, κυρία Δούλη. Αντιθέτως, μου αρέσει η πρόκληση και η ίντριγκα. Θα μπορούσα να απαντήσω σε οτιδήποτε με ρωτήσει κάποιος χωρίς ίχνος ενοχής, κομπλεξισμού ή το χειρότερο καθωσπρεπισμού.
Κύριε Λαναρά είστε δημοσιογράφος και αρθρογραφείτε σε ενημερωτικές ιστοσελίδες. Πιστεύετε πως κινδυνεύει η ελευθερία έκφρασης στις μέρες μας;
Σήμερα δεν κινδυνεύει η ελευθερία έκφρασης, διότι μπορεί ο οποιοσδήποτε να εκφράσει οπουδήποτε τις απόψεις του. Μπορεί να επιλέξει να ενημερωθεί με εκατοντάδες τρόπους και να διασταυρώσει τις πληροφορίες με δεκάδες τρόπους. Μπορεί να εκφραστεί, να διαφημιστεί, να βρίσει, να βγάλει λεφτά, να ψυχαναλυθεί, να κάνει σεξ, σε on line σύνδεση με όλο τον πλανήτη. Το μόνο που κινδυνεύει από αυτό το επικοινωνιακό πάρτυ είναι οι ανήλικοι και πρέπει να προστατευθούν.
Τι νομίζετε ότι χρειάζεται να «εξασκεί» καθημερινά ένας δημοσιογράφος – συγγραφέας;
Επειδή μιλώ μόνο για μένα και δεν ξέρω τι κάνουν οι άλλοι, θεωρώ ότι είμαι καλός παρατηρητής. Αναλύω και σημειολογώ, συμπεριφορές παντού. Είναι πολύ ελκυστικός για μένα ένας άνθρωπος με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και συμπεριφορά. Με τραβάει σαν μαγνήτης η εκκεντρικότητα, το υπερφύαλο, η παρακμή, ο σουρεαλισμός σε οποιαδήποτε έκφανση της ανθρώπινης υπόστασης.
Έχετε συνεργαστεί με μεγάλους τηλεοπτικούς σταθμούς (STAR, ALPHA, ΕΤ1, και ΕΤ3) σε παραγωγές κοινωνικού, ενημερωτικού και ψυχαγωγικού περιεχόμενου. Τι ήταν αυτό που αποκομίσατε όλα αυτά τα χρόνια από τον κόσμο των media;
Επειδή συνειδητά επέλεξα να εργάζομαι σε εκπομπές και όχι δελτία ειδήσεων, για διάφορους λόγους, μεταξύ των οποίων και η τεμπελιά, πρέπει να σας πω ότι δεν αποκόμισα τίποτα. Είναι ένας χώρος που λειτουργεί με σχιζοφρενικούς ρυθμούς, με πολύ ματαιοδοξία και αβάσταχτη ελαφρότητα, που μέχρι κάποια ηλικία έχει το γούστο της, αλλά μετά την βαριέσαι. Και για να εξηγούμαι, δεν θεωρώ τη δημοσιογραφία λειτούργημα, ούτε είναι, ούτε ήταν ποτέ, απλώς ως παγώνια βαυκαλιζόμαστε ότι κάτι ξεχωριστό κάνουμε.
Πολλοί είναι αυτοί που εγκλωβίζονται στην επιτυχία, την αποδοχή του κόσμου… Εσείς πώς αντιδράτε, κύριε Λαναρά;
Επειδή δεν κυκλοφόρησα πολύ μπροστά στις κάμερες αλλά δούλευα πίσω από αυτές, δεν είμαι ιδιαίτερα γνωστός. Όταν όμως τύχει και με γνωρίσουν, απλώς απαντώ ευγενικά. Δεν μου αρέσει να με αναγνωρίζουν. Μου αρέσει να μπορώ να κάνω βλακείες, να είμαι χύμα και να συμπεριφέρομαι όπως γουστάρω με τους δικούς μου ανθρώπους, χωρίς να με παρακολουθεί το μάτι του «μπιγκ μπράδερ».
Ο μεγαλύτερος κριτής είναι ο χρόνος κατά την άποψή σας, κύριε Λαναρά;
Ο μεγαλύτερος κριτής είναι ο εαυτός μας και δεν μπορούμε να του κρύψουμε τίποτε, όταν είμαστε οι δυο μας. Σκεφτείτε την στιγμή λίγο πριν κοιμηθούμε στο κρεβάτι. Εμείς και οι σκέψεις μας …ολόγυμνοι και οι δύο.
Τι σας έμαθε η ζωή… Αλλάζει ο άνδρας ή απλά ωριμάζει;
Εγώ δεν έχω αλλάξει, ούτε έχω ωριμάσει και αποτελώ μόνιμο πονοκέφαλο της γυναίκας μου για τον λόγο αυτό. Απλώς άλλαξα επιθυμίες, γούστα, συνήθειες. Επί της ουσίας, δεν συνέβη καμιά αλλαγή, και πιθανόν οφείλεται στο γεγονός ότι δεν είμαι ακόμη πατέρας. Δεν χρειάστηκε να αναλάβω ευθύνες, αλλά εμένα δεν με λες και …πρότυπο. Ρωτήστε κανένα φυσιολογικό άνθρωπο.
Τον άνδρα ορίζουν τα «όχι» ή τα «ναι» του;
Τον άνδρα, αντιθέτως με τα στερεότυπα που επικρατούν, θεωρώ ότι τον ορίζει η γεναιοδωρία του σε συναίσθημα, που μπορεί να εμπεριέχει και «ναι» και «όχι».
Τι πληγώνει περισσότερο κατά τη γνώμη σας… Η αλήθεια ή το ψέμα;
Η αλήθεια αναμφίβολα, αλλά είναι και λυτρωτική.
Θα περιγράφατε τη γραφή ως μια «διαστροφή»;
Εξαρτάται ποιος γράφει και γιατί το κάνει. Δεν μπορώ δηλαδή να φανταστώ τον Μπουκόφσκι ή τον Χέμινγουεη να διακατέχεται την ώρα της συγγραφής από τον ίδιο συναισθηματικό, υπαρξιακό και συνειδησιακό μηχανισμό που έχει η Λένα Μαντά, όταν γράφει και ταυτόχρονα το μυαλό της είναι στο φούρνο μήπως της αρπάξουν τα γεμιστά.
Τι σημαίνει για εσάς η λέξη έρωτας;
Ψυχική και συναισθηματική απογύμνωση με ιδιοτελή κίνητρα.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Ο Νάσος Λαναράς είναι δημοσιογράφος και πολιτικός επιστήμονας, με σπουδές στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και μεσολογγίτικη καταγωγή.
Ξεκίνησε να γράφει στην «Απογευματινή της Κυριακής» ως εκπαιδευόμενος στο ελεύθερο ρεπορτάζ το 1992. Έχει συνεργαστεί με τους τηλεοπτικούς σταθμούς STAR, ALPHA, ET1 και ET3 σε παραγωγές κοινωνικού, ενημερωτικού και ψυχαγωγικού περιεχομένου.
Έχει δημιουργήσει ντοκιμαντέρ για το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και αρθρογραφεί σε ενημερωτικές ιστοσελίδες. Είναι παντρεμένος με την Αγγελική Τρισμπιώτη, στέλεχος των δημοσίων σχέσεων του Star Channel.
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Τα Μετέωρα» στις 30/5/2014.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!