Ο λόγος της ρέει και με την πένα της δημιουργεί μοναδικές εικόνες που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα. Από μικρή ανακάλυψε την μαγεία της γραφής και θέλησε να εκτονώσει μ’ αυτόν τον τρόπο το μέσα της πάνω στο λευκό χαρτί.
Τα λόγια της Παναγιώτας Μαλισόβα είναι ελεύθερες σκέψεις. Μέσα από τα γραφόμενά της συμπάσχει με τους ήρωές της, αισθάνεται, αγαπά, θυμάται, διεισδύει, είναι ασυγκράτητη σε έμπνευση, χωρίς να επιβραδύνει, χωρίς να πατάει φρένο.
Πιστεύει ότι η οποιαδήποτε μορφή Τέχνης αποτελεί μια βαθιά επιθυμία για επικοινωνία, μας βοηθάει να μοιραστούμε σκέψεις και συναισθήματα που μπορεί να διστάζουμε να τα εξωτερικεύσουμε.
Για εκείνη η κάθε μέρα που περνά είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Υποστηρίζει ότι καθετί γύρω μας είναι μαγικό και ότι ακόμη και η δυσκολία είναι ένας θησαυρός όταν την βλέπουμε από την πλευρά της εξέλιξης.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Το πρώτο σας ολοκληρωμένο μυθιστόρημα έχει τίτλο «Της μοίρας τα μαντέματα» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Κάκτος». Ποιο ήταν το κίνητρο για γράψετε το συγκεκριμένο μυθιστόρημα και τι ιδιαίτερο θα διαβάσει ο αναγνώστης σ’ αυτό, κυρία Μαλισόβα;
Πριν αρκετά χρόνια έτυχε να γνωρίσω την εγγονή της ηρωίδας μου, που μου αφηγήθηκε τη ζωή της Μικρασιάτισσας γιαγιάς της. Σαν άκουσα την ιστορία της, μου έκανε εντύπωση ο χαρακτήρας της, το τσαγανό της, ο τρόπος που έμαθε να διαχειρίζεται την κάθε ανατροπή που της ερχόταν. Ο αναγνώστης θα διαβάσει την ιστορία της Μαριώς, που γεννήθηκε στον Κουκλουτζά της Σμύρνης το 1878. Μιας δυναμικής γυναίκας, που από παιδί ήταν προικισμένη με το χάρισμα της ενόρασης. Η ζωή της όμως ήταν γεμάτη από απώλειες που τη συντάραξαν, οράματα που την συγκλόνισαν, μα δεν το έβαζε κάτω. Επίσης, ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι η μικρασιάτικη διάλεκτος, που δίνει μια ιδιαίτερη νότα στην αφήγηση.
Για να ξεκινήσετε μια ιστορία, χρειάζεστε πλάνο, να ξέρετε και την αρχή και το τέλος της, ή αρκούν μια εικόνα ή η αρχική φράση;
Κατά ένα περίεργο τρόπο η ηρωίδα ήταν αυτή που με κατεύθυνε, αυτή οδηγούσε τη σκέψη μου, αυτή μου έδειχνε προς τα πού να βαδίσω. Σίγουρα υπήρχαν ερεθίσματα από μια εικόνα ή μια φράση, όμως δεν υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο πλάνο.
Θέλετε να μας πείτε πως επιλέξατε τον τίτλο του βιβλίου; Υπήρξε κάποιος άλλος που απορρίφθηκε;
Ήμουν ανάμεσα σε δυο τίτλους, κυρία Δούλη, όμως επέλεξα «Της Μοίρας τα Μαντέματα», διότι το θεώρησα πιο αντιπροσωπευτικό.
Γιατί ξεκινήσατε να γράφετε και ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο κύριος στόχος κατά τη συγγραφή ενός βιβλίου;
Γράφω από μικρή ηλικία, από έφηβη, από μια μεγάλη ανάγκη για να εκτονώσω το μέσα μου. Ξεκίνησα με ποίηση, που εξακολουθώ να αγαπώ, και στην πορεία επιδόθηκα στον πεζό λόγο. Το μυθιστόρημά μου το ξεκίνησα μέσα στην εποχή της πανδημίας. Ο εγκλεισμός στάθηκε το έναυσμα για κάτι δημιουργικό. Πιστεύω ότι ο κύριος στόχος στη συγγραφή ενός βιβλίου είναι διαφορετικός σε κάθε συγγραφέα. Άλλος μπορεί να γράψει από ανάγκη, κάποιος άλλος μπορεί να θέλει να αποτυπώσει μια εποχή και κάποιος άλλος μια ιστορία.
Ικανοποιείτε κάποια εσωτερική σας ανάγκη γράφοντας, κυρία Μαλισόβα;
Θεωρώ ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε την ανάγκη έκφρασης. Η οποιαδήποτε μορφή τέχνης είναι μια βαθιά επιθυμία για επικοινωνία, να μοιραστούμε σκέψεις και συναισθήματα, που μπορεί να διστάζουμε να τα εξωτερικεύσουμε. Δεν είναι λίγες οι στιγμές που έχω πιάσει τον εαυτό μου να θέλω να φωτίσω ένα σκοτεινό μου κομμάτι, μα διστάζω. Μέσα όμως από την γραφή αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί.
Πώς νιώθετε τώρα που εκδόθηκε το πρώτο σας βιβλίο και το βλέπετε στις προθήκες των βιβλιοπωλείων;
Χαρά και περηφάνεια είναι τα κυρίαρχα συναισθήματα, κυρία Δούλη. Επίσης, δεν έλειψε ποτέ η ευγνωμοσύνη στον εκδοτικό μου οίκο, τον «ΚΑΚΤΟ», και σε όλο το επιτελείο του που με εμπιστεύτηκαν. Τους ευχαριστώ για όσα έκαναν και κάνουν για την προώθηση του μυθιστορήματός μου.
Όταν γράψατε την λέξη «Τέλος», πώς αισθανθήκατε; Τι θα λέγατε ότι κερδίσατε από αυτή τη λογοτεχνική διαδρομή σε προσωπικό επίπεδο;
Ένιωσα ανάμεικτα συναισθήματα. Μια ανακούφιση, μια μεγάλη χαρά που τα κατάφερα και το ολοκλήρωσα, μα και συνάμα μια θλίψη, καθώς ήταν κάτι που μου κράταγε συντροφιά δυο ολόκληρα χρόνια. Κέρδισα όμως ένα υπέροχο ταξίδι. Ζυμώθηκα με τα πρόσωπα του βιβλίου μου, προσπάθησα να τους κατανοήσω, να τους καταλάβω και να αιτιολογήσω την κάθε συμπεριφορά τους.
Τι είναι αυτό που σας εμπνέει; Τι σας κρατά σε λογοτεχνική τροχιά και σε συγγραφική εγρήγορση;
Με εμπνέει η ομορφιά της ζωής. Η κάθε μέρα που περνά είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Κάθε τι γύρω μου είναι μαγικό, ακόμη και η δυσκολία είναι ένας θησαυρός, όταν τη βλέπω από την πλευρά της εξέλιξης.
Παρακολουθούμε μια κοινωνία σε αναβρασμό… Ποιες θεωρείτε ότι είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για τη νέα γενιά;
Θεωρώ η εξάρτηση από την τεχνολογία, κυρία Δούλη. Οι άπειρες ώρες πίσω από την οθόνη του υπολογιστή και του κινητού δημιουργούν αποξένωση, μια αδιαφορία για προσωπική επαφή και αποκοπή από την επικοινωνία.
*Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΜΕΤΕΩΡΑ στις 31 Ιανουαρίου 2025.
