Με τη γραφή της μας δείχνει πως το αληθινό είναι απλώς και μόνο μια στιγμή του ψεύδους.
Οι ιστορίες της γοητεύουν τον αναγνώστη και τον παρασύρουν στον δικό της φανταστικό κόσμο. Η παλέτα των αναφορών της προτρέπει να σκύψουμε μέσα μας, να θυμηθούμε, να νοσταλγήσουμε, να μαγευτούμε.
Η Γιώτα Στεφάνου πιστεύει ότι η αγάπη οφείλει να είναι φωτεινή, επουλωτική και μαλακτική για την ψυχή και μόνο αν «ματαιώσουµε» τα παλιά µας συναισθήµατα, αφήνοντάς τα πίσω µας, µπορούµε να οδηγηθούµε στη λύτρωση.
Νοµίζει πως οτιδήποτε προκαλεί έντονη δράση, προκαλεί και έντονη αντίδραση και πως καθετί που καταπιέζεται και συµπιέζεται, εκτινάσσεται σαν τρελαµένο ελατήριο, σαν αχαλίνωτη σφεντόνα κάποια στιγµή.
Για εκείνη η βολεψιά του τώρα είναι η θηλιά που θα σε πνίξει αύριο.
Είναι αξιόλογη και ως συγγραφέας κι ως άνθρωπος. Χαίρεται σαν µικρό παιδί µε τις καλές κριτικές και ακούει προσεκτικά, σαν επιµελής µαθήτρια, τις κακές.
Ενώ καθώς ωριμάζει συνειδητοποιεί την αξία της στιγµής, και «καίγεται» να την αξιοποιήσει.
Ακολουθεί τα κίνητρα και τις εμπειρίες και η δουλειά της φέρει τη σφραγίδα της επιμονής και της αγάπης.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Το τελευταίο σας βιβλίο με τίτλο «Ο κάμπος με τις κούκλες», είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, που κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Λιβάνη και εκτυλίσσεται στον κάμπο. Τα ανθρώπινα πάθη έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Πώς πρόεκυψε η ιδέα ενός αστυνομικού μυθιστορήματος, κυρία Στεφάνου;
Τυχαία και απρόσμενα, όπως προκύπτουν όλες οι ιδέες. Επειδή γεννήθηκα στη Λάρισα, ο κάμπος μού ασκούσε πάντα μία ιδιαίτερη γοητεία. Αλλά, ενώ είχα αρχίσει να γράφω ένα ιστορικό μυθιστόρημα για τη Θεσσαλία, με κολίγους και τσιφλικάδες, κυκλοφόρησαν την ίδια ακριβώς εποχή δύο βιβλία δύο εξαιρετικών συγγραφέων με το ίδιο ακριβώς θέμα! Αναγκάστηκα να αλλάξω ρότα. Σκέφτηκα να κρατήσω το τσιφλικόσπιτο ως σκηνικό και να αλλάξω την πλοκή, μετατρέποντάς τη σε αστυνομική. Τελικά, ενθουσιάστηκα τόσο με την καινούργια ιδέα, που έπεσα πάνω της κυριολεκτικά «με τα μούτρα». Δεν ήξερα βέβαια τότε πόσο δύσκολη είναι η συγγραφή μιας αστυνομικής ιστορίας. Το κατάλαβα μετά. Με πολύ σκληρό τρόπο. Υπήρχαν στιγμές που έκλαιγα –κυριολεκτικά!– πάνω από τον υπολογιστή, διότι δεν μπορούσα να «δέσω» αποτελεσματικά τα στοιχεία τής ιστορίας. Και επειδή δεν είχα αποφασίσει ώς την τελευταία στιγμή ποια θα είναι η κατάληξη των ηρώων, το τέλος τού βιβλίου εξέπληξε ακόμη κι εμένα!
Ένας ανεκπλήρωτος έρωτας και μια πονεμένη αγάπη πώς μπορούν να λυτρωθούν κατά τη γνώμη σας;
Πιστεύω πως η λέξη «πονεμένη» δεν κολλάει με τη λέξη «αγάπη», με εξαίρεση ίσως την περίπτωση θανάτου αγαπημένου προσώπου. Η αγάπη οφείλει να είναι φωτεινή, επουλωτική και μαλακτική για την ψυχή, αλλιώς τι σόι αγάπη είναι; Υπάρχει ένας όρος στην Ψυχιατρική. Λέγεται «ματαίωση» και είναι μηχανισμός ψυχικής άμυνας. Μόνο αν «ματαιώσουμε» τα παλιά μας συναισθήματα, αφήνοντάς τα πίσω μας, μπορούμε να οδηγηθούμε στη λύτρωση. Στη συναισθηματική υγεία και στην ευτυχία, δηλαδή.
Πιστεύετε ότι τα μεγάλα τραύματα και οι δυστυχίες τής ζωής μπορούν να αλλοιώσουν τον χαρακτήρα των ανθρώπων;
Ναι. Κάποιοι ωριμάζουν μέσα από τη δυστυχία, εμπλουτίζονται και βελτιώνονται ως άνθρωποι. Κάποιοι άλλοι βρίσκουν στη δυστυχία ένα βολικό άλλοθι για να γίνουν αγενείς, μονόχνωτοι και… μισάνθρωποι. Βέβαια, όσο αισιόδοξος, δυνατός και ανθεκτικός κι αν είσαι, όση μακροθυμία και ταπεινότητα και ελπίδα κι αν δείχνεις στη ζωή, οι απανωτές σκληρές κατραπακιές και τα χτυπήματα μπορεί να σε εξουθενώσουν. Να σε κάνουν να χάσεις για πάντα το χαμόγελό σου. Ειδικά τώρα με την οικονομική κρίση βλέπουμε πολλούς ανθρώπους βυθισμένους στη δυστυχία, χωρίς κέφι, χωρίς ελπίδα και χωρίς όρεξη για ζωή, κυρία Δούλη. Φταίνε, που νιώθουν έτσι; Σίγουρα, όχι.
Στη ζωή παίζουν πρωταρχικό ρόλο τα έντονα συναισθήματα. Το ίδιο συμβαίνει και στα βιβλία σας. Με ποια κριτήρια το επιλέγετε και ποια μηνύματα θέλετε να περάσετε στους αναγνώστες σας;
Το μήνυμα ουσιαστικά είναι πάντα το ίδιο. Και είναι απλό: Το «καλό» πάντα επιβραβεύεται και το «κακό», αργά ή γρήγορα, τιμωρείται. Ίσως όχι από τον ανθρώπινο νόμο, αλλά με άλλους τρόπους. Με τύψεις, με ψυχικό πόνο, με εσωτερική ερημιά. Αν είσαι καλός παρατηρητής, το βλέπεις συχνά – ακόμη κι αν είσαι άθεος ή μηδενιστής.
Έχετε γράψει ήδη τρία μυθιστορήματα, τα οποία κυκλοφορούν από τον εκδοτικό οίκο Λιβάνη και κάθε ένα είναι κι ένα μικρό αριστούργημα. Πώς «στήνετε» το χαρακτήρα των ηρώων σας ώστε να είναι διαφορετικοί κάθε φορά;
Υπάρχουν συγγραφείς που έχουν γράψει αριστουργήματα και φυσικά εγώ δεν συγκαταλέγομαι ανάμεσά τους. Έχοντας γνώση των δυνατοτήτων μου, αυτό που προσπαθώ να πετύχω στα βιβλία μου είναι οι ήρωες να βασανίζονται από τα ίδια «ερωτήματα» από τα οποία βασανιζόμαστε όλοι μας, αλλά να αντιδρούν, να «απαντούν» στη ζωή με ένα διαφορετικό, όχι συνηθισμένο, τρόπο. Θέλω, όταν γράφω, να μη βαριέμαι τους ήρωές μου. Τους προτιμώ κακούς, παρά βαρετούς. Διότι, αν πλήττω εγώ με αυτά που γράφω, σκεφτείτε πόσο θα πλήξουν οι αναγνώστες!
Σας απασχολεί η κριτική που γίνεται στα βιβλία σας; Λαμβάνετε υπόψη τα σχόλια των αναγνωστών σας ή μένετε ανεπηρέαστη απέναντι στις παρατηρήσεις τους;
Χαίρομαι σαν μικρό παιδί με τις καλές κριτικές και ακούω προσεκτικά σαν επιμελής μαθήτρια τις κακές.
Τα μυστικά των δικών σας ηρώων αλλάζουν αδυσώπητα τη μοίρα τους, ζωές καταστρέφονται και άνθρωποι χάνονται για πάντα. Πόση αλήθεια μπορεί να κρύβει μια τέτοια ιστορία, ο φόβος ότι ένας απαγορευμένος έρωτας μπορεί να έχει ολέθρια αποτελέσματα, κυρία Στεφάνου;
Οτιδήποτε προκαλεί έντονη δράση, προκαλεί και έντονη αντίδραση. Είναι νόμος της φυσικής, της φύσης και της ζωής. Τα μεγάλα πάθη προκαλούν περίεργες ζυμώσεις στις ανθρώπινες ζωές και πολύ συχνά τα αποτελέσματα είναι καταστρεπτικά. Νομίζω πως καθετί που καταπιέζεται και συμπιέζεται, εκτινάσσεται σαν τρελαμένο ελατήριο κάποια στιγμή. Σαν αχαλίνωτη σφεντόνα. Είτε είναι απαγορευμένος έρωτας είτε καταπιεσμένη σεξουαλικότητα είτε κρυμμένη ζήλεια και οργή.
Είναι ο άνθρωπος ικανός να αντιμετωπίσει τις τύψεις που μπορεί να τον κατατρέχουν μια ζωή, για ένα «έγκλημα» που πιστεύει ότι διέπραξε;
Αν δεν γνωρίζει το μέγεθος του εγκλήματός του ή αν προστατεύει τον εαυτό του από αυτή τη γνώση, είναι μια χαρά ικανός να τις αντιμετωπίσει. Διότι δεν τις νιώθει!
Πιστεύετε ότι μπορεί κάποιος που τρέφεται μόνο με μίσος να καταλήξει να αγαπήσει ξαφνικά όλο τον κόσμο;
Δεν έχω συναντήσει συχνά κάτι τέτοιο. Βέβαια, γίνονται και θαύματα…
Στα βιβλία σας «Η Κυνηγός» και «Έρωτας που κυλάει δεν χορταριάζει», η λέξη που χαρακτηρίζει αρχικά τις ηρωίδες σας είναι ο συμβιβασμός. Γιατί ο άνθρωπος συμβιβάζεται σε μια σχέση είτε είναι ερωτική είτε είναι επαγγελματική; Δεν έχει τη δύναμη να αναζητήσει κάτι καλύτερο ή η συνήθεια είναι πιο ισχυρή από τη θέληση για αλλαγή;
Το οικείο, ακόμη και αν είναι μίζερο ή απογοητευτικό, δημιουργεί ψυχική ασφάλεια, κυρία Δούλη. Η αλλαγή προϋποθέτει τόλμη, ξεβόλεμα, έκθεση στο άγνωστο. Αλλά το «άγνωστο» μας φοβίζει όλους. Και επιπλέον, είναι γνωστό πως οι επαναστάσεις απαιτούν «αίμα». Οπότε, συμβιβαζόμαστε… Βέβαια, η βολεψιά τού τώρα είναι η θηλιά που θα σε πνίξει αύριο. Άλλωστε, πόσα σκουπίδια μπορείς να ρίξεις κάτω από το χαλί; Κάποτε θα μαζευτούν και θα σε πνίξουν.
Συγχώρεση: Ένα τεράστιο κεφάλαιο στη ζωή ενός ανθρώπου. Χρειάζεται περισσότερη δύναμη να συγχωρήσεις ή να ζητήσεις συγχώρεση από κάποιον;
Αν καταφέρεις να συγχωρήσεις, απελευθερώνεσαι εσύ ο ίδιος από την πικρία και λυτρώνεσαι. Φυσικά, το να συγχωρείς είναι πολύ πιο δύσκολη διαδικασία από το να ζητάς συγχώρεση. Και απαιτεί μεγαλύτερη ωριμότητα εκ μέρους μας.
Όταν συνειδητοποιήσουμε ότι μεγαλώνουμε, δεν μας ενδιαφέρει πια ο χρόνος που περνάει αλλά οι γεμάτες στιγμές στην καθημερινή ζωή, η χαρά των απλών πραγμάτων. Ποια είναι η άποψή σας;
Νομίζω πως καθώς μεγαλώνουμε μας ενδιαφέρει πολύ περισσότερο ο χρόνος που χάνεται, γι’ αυτό και τον αξιοποιούμε πιο δημιουργικά, δίνοντας νόημα ακόμη και στις απλές χαρές της καθημερινότητας. Ωριμάζοντας συνειδητοποιείς την αξία της στιγμής, «καίγεσαι» λοιπόν να την αξιοποιήσεις.
Έχετε έτοιμο –στο μυαλό ή στο χαρτί- το επόμενο συγγραφικό σας έργο; Θέλετε να μοιραστείτε κάτι μαζί μας;
Δουλεύω πάνω σε ένα αστυνομικό, που η ιστορία του έχει και μία μεταφυσική χροιά. Θα δούμε τι θα προκύψει στο τέλος. Μπορεί να καταλήξει στο καλάθι ανακύκλωσης!
Αν ήταν στο χέρι σας, τι θα αλλάζατε γύρω σας;
Τον πόνο. Κάθε έκφανση του πόνου. Μακάρι να υπήρχε «ιατρείο πόνου» για όλα τα ανθρώπινα. Να έμπαινες και να θεραπευόσουν από κάθε λύπη, πληγή, αρρώστια ή απώλεια.
Μία ευχή σας για το νέο έτος που μόλις ανέτειλε;
Υγεία και αγάπη για όλους τους ανθρώπους. Μέχρι την τελευταία γωνιά τής γης!Αν υπήρχε πραγματική αγάπη μεταξύ των ανθρώπων, δε θα υπήρχε ούτε πείνα, ούτε πόλεμος…
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Γιώτα Στεφάνου γεννήθηκε στη Λάρισα. Σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ζει και ασκεί την Ιατρική στην Αθήνα. Είναι μητέρα τριών παιδιών. Από τον εκδοτικό οίκο Λιβάνη κυκλοφορούν τα βιβλία της «Έρωτας που κυλάει δε χορταριάζει», «Η Κυνηγός» και «Ο κάμπος με τις κούκλες».
* Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Τα Μετέωρα» στις 9-1-2015.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!