Οι πρώτες επιρροές, η παιδική ηλικία και οι εθνικές ρίζες παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη ενός συγγραφέα. Όσο κι αν στις μέρες μας υπάρχει μια αξιοσημείωτη έλλειψη φαντασίας, η μοναδικότητα είναι αυτή που δημιουργεί Ιστορία. Από το μεθυστικό άρωμα των καρπών τής αγάπης έως τη γεμάτη, ασύγκριτη γεύση των αναμνήσεων, όλα βρίσκονται στις ιστορίες των βιβλίων της. Σε όλα τα βιβλία της ο τόπος παίζει καθοριστικό ρόλο. Η Ιφιγένεια Θεοδώρου πιστεύει πως η ανακάλυψη καινούργιων τόπων, το να γίνεις αληθινός ταξιδιώτης κι όχι μόνο τουρίστας, προσφέρει πλούσιες εμπειρίες, γνώση κι ευρύτητα πνεύματος. Διαβάζοντας τα βιβλία της, ο αναγνώστης ανακαλύπτει πως όλες οι σημαντικές λεπτομέρειες που δομούν τη ζωή βρίσκονται εκεί. Για εκείνη, η αγάπη του κοινού είναι αυτό που της δημιουργεί ένα κλίμα ασφάλειας, ότι ο δρόμος που διάλεξε είναι ο καλύτερος, διότι μόνο τότε μπορεί να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις που έχει η ίδια από τον εαυτό της.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
«Η γεύση της ερήμου», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Πατάκη», είναι ένα μυθιστόρημα με ήρωες και έχει βάση στη Μέση Ανατολή και συγκεκριμένα στη Συρία. Διακατέχεται όμως από πνεύμα ελληνικό. Αυτό δεν είναι μία απόδειξη ότι οι Έλληνες συγγραφείς μπορούν να σπάσουν τα σύνορα, κυρία Θεοδώρου;
Σίγουρα διακατέχεται από ελληνικό πνεύμα, αφού η Συρία έχει πλήθος ελληνιστικών θησαυρών, κι ένα ιστορικό παρελθόν που διασταυρώνεται πολλές φορές με το δικό μας. Βρήκα πολλά κοινά σημεία ανάμεσα στις δυο χώρες. Οι συγγραφείς μπορούν να υπερβούν τα σύνορά τους, αρκεί να γνωρίζουν σε βάθος τις ιδιομορφίες του άλλου τόπου και των ανθρώπων του.
Πού ξεκινά η μυθοπλασία και ποιος είναι ο ιστορικός πυρήνας αυτού του βιβλίου;
Σε όλα τα βιβλία μου ο τόπος παίζει καθοριστικό ρόλο. Στη «Γεύση της ερήμου», με το πρόσχημα ενός έρωτα μεταξύ δυο παλιών συμμαθητών, επιχειρώ ένα οδοιπορικό στη Συρία και στο βαθύ παρελθόν της, μέχρι λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση που διχάζει τώρα την περιοχή.
Διαπιστώνετε ότι οι αναγνώστες μπορούν πλέον να αξιολογήσουν και να δεχτούν ένα μυθιστόρημα από έναν Έλληνα συγγραφέα, όταν η πλοκή του εξελίσσεται σε μεγάλο μέρος στο Εξωτερικό;
Οι αναγνώστες που έχουν επισκεφτεί τη Συρία συγκινούνται και νοσταλγούν το ταξίδι τους και το ξανακάνουν με τα πρόσωπα του βιβλίου. Όσοι όμως δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν αυτή την πανέμορφη κι ενδιαφέρουσα χώρα, ανακαλύπτουν τη Συρία, ακολουθώντας τους ήρωες του μυθιστορήματος και αγαπούν την Συρία που άφησα.
Γράφετε πάντα για τους ίδιους λόγους; Στον γραπτό λόγο οι κοινωνικές ανάγκες πρέπει να ανταμώνονται με τις προσωπικές;
Ο δημιουργός φιλτράρει πάντα τα προσωπικά του βιώματα, κυρία Δούλη. Στο βιβλίο είναι διάχυτη η έννοια τής διπλής ταυτότητας, ο διχασμός ανάμεσα σε δυο πατρίδες και δυο γλώσσες. Ζώντας χρόνια στο Εξωτερικό, γνώρισα ανθρώπους μοιρασμένους ανάμεσα σε δυο πολιτισμούς. Όταν το προσωπικό γίνεται καθολικό, τότε ο συγγραφέας έχει κερδίσει το στοίχημα.
Γιατί, κατά τη γνώμη σας, ο άνθρωπος ωθείται στη βία;
Ο άνθρωπος έχει μέσα του τη βία. Οι κοινωνικές συνθήκες τον ωθούν είτε να την καταπνίξει, είτε να την εκφράσει με πολλούς τρόπους. Ο πόλεμος δεν είναι ο μόνος. Στο προηγούμενο βιβλίο μου, «Γλώσσα από μάρμαρο», η ενδοοικογενειακή βία δεν εκφράζεται μόνο με τον σωματικό πόνο. Αρκεί κι ένα βλέμμα..
Έχετε ζήσει στη Συρία και έχετε πει πως είναι μια καλή ευκαιρία για τους Έλληνες να μάθουν ότι η χώρα αυτή είναι η… μακρινή Ελλάδα. Πώς νιώθετε με όλα αυτά που συμβαίνουν στη Συρία σήμερα;
Μου είναι δύσκολο να χωνέψω ότι σήμερα αυτός ο ευγενικός κι υπομονετικός λαός βρίσκεται σε τέτοια κρίση. Δυστυχώς ο φανατισμός, η μισαλλοδοξία και τα συμφέροντα δεν είναι η πρώτη φορά που φέρνουν δυστυχία στους απλούς ανθρώπους. Πολλοί από τους φίλους μου ζουν σήμερα στο Λίβανο, άλλοι παραμένουν στον τόπο τους ελπίζοντας.
Υπάρχει κάτι κοινό ανάμεσα στον φόβο και στον θυμό;
Και τα δυο γεννούν βία. Το να πολεμούμε το θυμό μας και να χειραγωγούμε τους φόβους μας θέλει πνευματική δύναμη και συνεχή άσκηση.
Τι αξία μπορεί να έχει η πνευματική «τροφή» σε μια εποχή που τίθεται η αγωνία τής επιβίωσης;
Η τέχνη ομορφαίνει την καθημερινότητα. Τέχνη είναι να μαθαίνεις να ξεχωρίζεις το όμορφο, αυτό που σου μαλακώνει την ψυχή. Οφείλουμε να εθιστούμε σ’ αυτό. Δεν χρειάζονται πολλά χρήματα. Στη λογοτεχνία, για παράδειγμα, ο δανεισμός βιβλίων δεν έχει κόστος. Εχει όμως ενδιαφέρον ποιο βιβλίο θα δανειστείς….
Παίζουν σημαντικό ρόλο τα ταξίδια στη συγγραφή των βιβλίων σας, κυρία Θεοδώρου; Πόσο μπορούν να επηρεάσουν την ψυχοσύνθεση και την κουλτούρα ενός συγγραφέα;
Τα ταξίδια επηρεάζουν την ψυχοσύνθεση κάθε ανθρώπου. Αρκούν λίγες μέρες διακοπών και γυρίζουμε διαφορετικοί… Πόσο δε περισσότερο όταν πρόκειται για μόνιμα προσωρινές εγκαταστάσεις, όπως συμβαίνει με τους διπλωμάτες ή για βιώματα ιδιαιτέρως ευαίσθητων ανθρώπων, όπως είναι οι καλλιτέχνες. Για μένα, που είμαι παντρεμένη με διπλωμάτη, το ταξίδι είναι τρόπος ζωής. Κάθε φορά «χτίζω» τη ζωή μου σε διαφορετικό περιβάλλον, αποκτώ καινούργιους φίλους, άλλους τους χάνω όταν φεύγω, άλλους τους έχω κερδίσει για πάντα. Όμως, η ανακάλυψη καινούργιων τόπων, το να γίνεις αληθινός ταξιδιώτης κι όχι μόνο τουρίστας, προσφέρει πλούσιες εμπειρίες, γνώση κι ευρύτητα πνεύματος.
Οι χαρακτήρες σας είναι πολλοί, ενδιαφέροντες και ολοζώντανοι. Για να πλάσετε καθέναν απ’ αυτούς δανειστήκατε στοιχεία από τον εαυτό σας ή από πρόσωπα του περιγύρου σας;
Είναι η πρόκληση για να γράψω ένα βιβλίο. Μετά την έρευνα για την ιστορία του τόπου, έρχεται η δημιουργία των χαρακτήρων και η πλοκή. Δεν δανείζομαι στοιχεία από τον περίγυρό μου, το αντίθετο μάλλον… Αφήνω την φαντασία μου ελεύθερη να ξαναδημιουργήσει αυτό τον περίγυρο.
Ο εναγκαλισμός ενός βιβλίου από κοινό και κριτικούς σάς δημιουργεί κάποιο άγχος σχετικά με τις απαιτήσεις που γεννιούνται στη συνέχεια;
Η αγάπη τού κοινού με καθησυχάζει, μου δημιουργεί ένα κλίμα ασφάλειας ότι ο δρόμος που διάλεξα είναι ο καλύτερος, διότι τότε μπορώ να αντιμετωπίσω τις απαιτήσεις που έχω η ίδια από τον εαυτό μου. Λατρεύω τις λέσχες ανάγνωσης. εκεί βρίσκω την ευκαιρία να αντικρύσω το βιβλίο από άλλη σκοπιά, να εκτεθώ κι από κοντά.
Το μυθιστόρημά σας διαπνέεται από την αναπόληση και τη γλυκιά νοσταλγία. Κι ένα επιπρόσθετο στοιχείο είναι ότι ο έρωτας είναι παντού. Ποια είναι η δική σας γνώμη;
Ο έρωτας είναι για το καλύτερο ή για το χειρότερο. Ο έρωτας σε μεταμορφώνει, σε αρρωσταίνει ή σε θεραπεύει. Είναι η δύναμη για να τα βλέπεις όλα καινούργια και να προσπαθείς να τα κατακτήσεις.
Διαβάζοντας το βιβλίο σας, γοητεύτηκα με την πλοκή, τη γλώσσα, το ύφος τής γραφής σας. Τι πρέπει να προσέξει ο συγγραφέας για να προσελκύσει τον αναγνώστη;
Ο συγγραφέας δεν έχει έννοια να προσελκύσει τον αναγνώστη. Αυτή είναι η δουλειά τού εκδότη. Ο συγγραφέας γράφει, διότι έτσι λυτρώνεται. Αφού δεν αντέχει την καθημερινότητά του, με τη φαντασία του αλλάζει την πραγματικότητα.
Ποιο πιστεύετε ότι είναι το σάουντρακ της εποχής μας;
Η σιωπή της περισυλλογής…
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Ιφιγένεια Θεοδώρου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και είναι απόφοιτος του τμήματος γαλλικής φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου.
Δίδαξε ελληνικά σε ξένους στο Berlitz της Κολωνίας και στο Αthens Center στην Αθήνα. Ασχολήθηκε με τη Βιβλιοδεσία τέχνης, φοίτησε στη Σχολή Kαλών Tεχνών στις Βρυξέλλες και στη Σχολή Βιβλιοδεσίας τέχνης και συντήρησης χαρτιού στην Ασκόνα της Ελβετίας. Έλαβε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις.
Ταξίδεψε και εξακολουθεί να ταξιδεύει συνοδεύοντας τον διπλωμάτη σύζυγό της κι έζησε στην Αυστρία, στη Γερμανία και στο Βέλγιο, στην Τουρκία, στην Ελβετία, στη Βρετανία και στη Συρία.
Κάθε φορά, ο τόπος όπου ζει κι η ιστορία του αποτελούν πηγή έμπνευσης για ένα βιβλίο. Το 1997 κυκλοφόρησε η συλλογή διηγημάτων της με τίτλο «Χρυσός, Λιβάνι και Σμύρνη» από τις Εκδόσεις Ίκαρος.
Ακολούθησαν τα βιβλία «Μελέκ θα πει άγγελος», εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα» (2001), που ήταν υποψήφιο για το βραβείο μυθιστορήματος του περιοδικού «Διαβάζω», και «Γλώσσα από μάρμαρο», εκδόσεις «Ελληνικά γράμματα» (2005). Τον Νοέμβριο του 2012 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα «Η γεύση της ερήμου» από τις Εκδόσεις «Πατάκη».
Πρόκειται για ένα οδοιπορικό στη Συρία και συγχρόνως ένα ταξίδι στο παρελθόν των ηρώων, αλλά και μια ματιά στη σημερινή ασταθή πολιτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!
