Όταν ήταν μικρό κοριτσάκι με την φαντασία της ταξίδευε σε τόπους, που ήταν γεμάτοι με θρύλους, παραμύθια και μυστήρια. Τη ζωτικότητά της τόνωνε μια πρωτόγνωρη κλίση, ένα μεγάλο ενδιαφέρον για τις λεπτομέρειες των ιστοριών σοφίας που έφταναν σαν ευχάριστη αύρα στα αυτιά της. Ταυτόχρονα ονειρευόταν έναν κόσμο καλύτερο όπου θα έπαιζε κι εκείνη ενεργό ρόλο. Ίσως τότε να ήταν που αποφάσισε τον δρόμο που θ’ ακολουθούσε στα επαγγελματικά της, μια δουλειά σχεδόν συνώνυμη με το όνομά της: Λώρη Κέζα, δημοσιογράφος. Έτσι, λοιπόν, όταν το κορίτσι αυτό μεγάλωσε έγινε μια έξυπνη και δυναμική γυναίκα, γεμάτη αγάπη για μικρούς και μεγάλους. Δεν έπαψε όμως να αφουγκράζεται λόγια που έφερναν οι άνεμοι από κάθε γωνιά της γης. Σημειώνει πως δεν απώλεσε ακόμη την αθωότητά της και πως την περιβάλλει μια αδιαπέραστη κουρτίνα η οποία ανοίγει για συντροφιά που διατηρεί την παιδικότητά της. Σήμερα συνεχίζει να γράφει ιστορίες που της ψιθυρίζουν οι μούσες στο αυτί, μαγεύοντας τους αναγνώστες της.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Διόπτρα το βιβλίο σας «Τα κατορθώματα της Ρόζας Δελλατόλα – Υπόθεση Laurus». Ένα βιβλίο για παιδιά από 8 έως 12 ετών. Πώς αποφασίσατε να γράψετε για μικρούς αναγνώστες;
Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά από 9 ως 99 ετών. Οι χαρακτήρες του βιβλίου είναι εμπνευσμένοι από ανθρώπους που γνώρισα, από ανθρώπους για τους οποίους μαθαίνω από τις ειδήσεις ή γνώρισα διαμέσου της λογοτεχνίας. Σίγουρα υπάρχει ένα κομμάτι του εαυτού μου και της καθημερινότητάς μου.
Οι παιδικές ιστορίες που γράφω είναι εκείνες που αφηγούμαι στις κόρες μου. Μέσα από τη μυθοπλασία προσπαθώ να τους μεταδώσω αυτά που θεωρώ σημαντικά: να ξεκινούν πάντα με καλή προαίρεση, να είναι αισιόδοξες, να αγαπούν και να εκφράζουν τα αισθήματά τους, να είναι δίκαιες και ειλικρινείς ακόμη και όταν δεν τις συμφέρει, να παίρνουν πρωτοβουλίες, να κάνουν αυτά που αρέσουν στις ίδιες και όχι όσα ικανοποιούν τους άλλους, να δέχονται το διαφορετικό, να μην φοβούνται κανέναν, να διαπραγματεύονται αλλά να μην απαιτούν παράλογα. Επίσης, να μην μένουν στην επιφάνεια, να μην έχουν προκαταλήψεις και εμμονές, να μην συγχέουν το «είμαι» με το «έχω». Αυτά γίνονται αντιληπτά ευκολότερα μέσα από μια εξιστόρηση.
Πρόκειται για ένα βιβλίο μυστηρίου που εκτυλίσσεται σ’ ένα όμορφο ελληνικό νησί της χώρας μας, την Τήνο κι αγγίζει θέματα κάπως πρωτότυπα για μικρά παιδιά. Γιατί επιλέξατε αυτό το νησί;
Η Τήνος είναι τόπος με ιδιαίτερη ιστορία. Έχει σημάδια συνεχούς κατοίκησης από τα προϊστορικά χρόνια. Πέρασε στην κυριότητα των Βενετών και έζησε την τουρκοκρατία για ελάχιστα χρόνια. Το βορεινό τμήμα κατοικήθηκε από Αρβανίτες, επιφορτισμένους με τη φύλαξη των συνόρων. Οι κάτοικοι στην πλειονότητα ήταν πιστοί της καθολικής εκκλησίας και παντού βρίσκονται τεκμήρια της λατρείας τους. Ένα κατάλοιπο, για παράδειγμα, είναι η διατήρηση αρχείων, που σύμφωνα με όρκο φροντίζουν οι καθολικοί ιερείς και μοναχοί. Η εύρεση της εικόνας της Παναγίας άλλαξε τα δεδομένα και δημιούργησε μια άλλη παράδοση. Επιπλέον, στο νησί υπάρχει σχολή Καλλών Τεχνών, ενώ από τον 19ο αιώνα λειτούργησε η Σχολή Ουρσουλινών. Όλα αυτά ενσωματώνονται στην αφήγηση των κατορθωμάτων τής Ρόζας Δελλατόλα.
Είναι εύκολο ένας μεγάλος να αγγίξει τη θεματολογία και το ενδιαφέρον των παιδιών;
Αν έχει κρατήσει μέσα του το παιδί που κάποτε υπήρξε, τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα. Προσωπικά με βοηθά η συναναστροφή με παιδιά, μου επιτρέπει να μπαίνω στο ανορθόδοξο σύμπαν τους.
Το βιβλίο σας έχει πολλές εγκυκλοπαιδικές, ιστορικές και λαογραφικές πληροφορίες. Πρόκειται για «βιβλίο γνώσεων»;
Η «Υπόθεση Laurus» δεν είναι βιβλίο γνώσεων αλλά οι αναγνώστες μαθαίνουν πάρα πολλά για το πέρασμα των πειρατών από το Αιγαίο, για την εγκατάσταση της Καθολικής Εκκλησίας, για τα έθιμα του τόπου. Οι εγκυκλοπαιδικές πληροφορίες ενσωματώνονται στον κορμό της αφήγησης και καθοδηγούν της εξέλιξη του βιβλίου.
Διαβάζατε όταν ήσασταν παιδί; Τι είδους βιβλία;
Διάβαζα πάντοτε πολύ, κυρίως μυθοπλασία. Δεν ήμουν το παιδί που θα άνοιγε τον «Θαυμαστό κόσμο των ζώων». Μου άρεσε ο Ιούλιος Βερν, «Οι περιπέτειες του Τομ Σόγιερ» του Μαρκ Τουαίν, «Η Πολυάννα και το μυστικό της ευτυχίας» της Ελίζαμπεθ Μπόρτον, ο «Μάγκας» της Πηνελόπης Δέλτα, «Τα στενά παπούτσια» της Ζωρζ Σαρή, το «Κοντά στις ράγες» της Άλκης Ζέη, ο «Ροβινσώνας Κρούσος» του Ντάνιελ Ντεφόε. Αργότερα, ως μητέρα, ανακάλυψα τον Ευγένιο Τριβιζά και είδα με άλλη ματιά «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» του Τζόναθαν Σουίφτ και το «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων» του Λούις Κάρολ.
Υπάρχει κάποιο γεγονός στη ζωή σας που σας οδήγησε να χάσετε την αθωότητά σας και να ωριμάσετε;
Έχω την εντύπωση, όχι όμως τη βεβαιότητα, ότι δεν απώλεσα ακόμη την αθωότητά μου. Κάποιες φορές κλονίζομαι, εισέρχομαι βιαίως στον κόσμο των ενηλίκων, αλλά αποχωρώ με διάφορα κόλπα που έμαθα από τα παραμύθια. Με περιβάλλει μια αδιαπέραστη κουρτίνα, η οποία ανοίγει για συντροφιά που διατηρεί την παιδικότητά της. Η ωριμότητα βασίζεται στην εμπειρία και η εμπειρία είναι συχνά κακός οδηγός. Δεν συσσωρεύω βιώματα ούτε επιχειρώ ανακεφαλαιώσεις: κάθε μέρα είναι μια νέα ολόφωτη μέρα.
Βλέπουμε να καταστρέφονται άνθρωποι, να διασύρονται υπολήψεις αλλά και το αντίθετο, δηλαδή να δημιουργούνται «ήρωες» από το πουθενά. Ποια είναι η άποψή σας;
Απλό: να μην συμμετέχουμε στον διασυρμό, να μην συμβάλλουμε στην καταστροφή κανενός και να μην αποθεώνουμε τους τιποτένιους. Η κοινωνία δεν είναι κάτι αφηρημένο, εμείς είμαστε.
Ποιο πιστεύετε ότι είναι το πιο άρρωστο πράγμα που μπορεί να συμβεί στη ζωή ενός ανθρώπου;
Να μην νιώθει πόνο, κυρία Δούλη. Χωρίς το αίσθημα του πόνου, δεν μπορεί να αναπτυχθεί κανένα ευγενές συναίσθημα.
Η καθημερινότητα μας αφήνει περιθώρια για όνειρα;
Φυσικά, διότι η καθημερινότητα δεν περιορίζεται σε απλήρωτους λογαριασμούς. Το όνειρο είναι η επιθυμία για το καλύτερο, η προσδοκία και η εξιδανίκευση.
Η γραφή συνεπάγεται τη λύτρωση, κυρία Κέζα;
Δεν με βαραίνει κάτι από το οποίο θα ήθελα να λυτρωθώ. Η γραφή είναι η διασκέδασή μου.
Πώς βλέπετε να επηρεάζει η σημερινή κρίση τις ανθρώπινες σχέσεις;
Δεν ξέρω αν υπάρχουν γενικοί κανόνες. Σε κάποιους η κρίση φέρνει καυγάδες και υστερίες, σε άλλους ανοίγει την όρεξη για αγκαλίτσες.
Τι θα θέλατε να διαγράψετε από την ελληνική κοινωνία… εκτός βέβαια από το χρέος της;
Τη δουλικότητα, την αδιακρισία, την ηθικολογία, τη φιλαργυρία.
Η δυσπιστία προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης είναι δεδομένη στον τόπο μας και σε μεγάλο ποσοστό. Ωστόσο, πιστεύετε πως υπάρχουν ακόμη Μέσα που υπηρετούν την αλήθεια στη χώρα μας;
Ναι, το πιστεύω, διαφορετικά θα είχα φύγει από τον κλάδο.
Έχετε ανεκπλήρωτα όνειρα;
Θα ήθελα να ταξιδέψω στην Ιαπωνία. Έχω πάει μόνο νοερά, μέσα από τις σελίδες του Τανιζάκι, του Καουαμπάτα, του Καφού, της Ογκάουα. Είναι ένα ταξίδι που διαρκώς αναβάλλω, ίσως διότι όταν πάω, θα χάσω τη χαρά της προσμονής.
ΤΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Η Λώρη Κέζα γεννήθηκε στο Μόντρεαλ το 1969. Αποφοίτησε από το λύκειο της Προτύπου Ευαγγελικής Σχολής και σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Το 1988 εργάστηκε στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Από το 1989 ως το 1993 απασχολήθηκε στο Mega Channel ως βοηθός παραγωγής στις ειδήσεις.
Από το 1992 ως σήμερα εργάζεται στην εφημερίδα «Το Βήμα», αρχικά ως συντάκτης στον τομέα του βιβλίου και από το 2009 ως αρθρογράφος με τη καθημερινή στήλη «Κοινή λογική». Εκδίδει και διευθύνει τη λογοτεχνική επιθεώρηση «να ένα μήλο» και έχει διοργανώσει τέσσερις συναντήσεις εργασίας για νέους συγγραφείς. Εργάστηκε στη ΝΕΤ ως αρχισυντάκτρια στην εκπομπή για το βιβλίο «Για μια θέση στο ράφι».
Διετέλεσε μέλος της επιτροπής Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας και των Κρατικών Βραβείων Παιδικής Λογοτεχνίας.
Στον ελεύθερο χρόνο της γράφει μικρές ιστορίες για μικρά παιδιά και άρθρα για τους ιππότες, τους πειρατές και τους καλικάντζαρους που συνεδριάζουν στη Βουλή.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΕΒΕΛΥΝ ΦΟΣΚΩΛΟΥ
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!