Μία σειρά ριζικών αλλαγών στους ΟΤΑ επιφέρει με την πρόσφατη ψήφισή του από τη Βουλή και μετά από δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Νόμος 4555 που θα μείνει στην ιστορία ως Πρόγραμμα «Κλεισθένης Ι».
Εκτός από την απλή αναλογική, που καθιερώνεται ως τρόπος εκλογής για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, οι κυριότερες αλλαγές που έρχονται είναι ότι στο εξής οι έδρες του Δημοτικού Συμβουλίου καθορίζονται από το εκλογικό αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής.
Επίσης, Αντιδήμαρχοι θα μπορούν να ορίζονται από τον Δήμαρχο και σύμβουλοι της Αντιπολίτευσης, εφόσον ληφθεί σχετική απόφαση από τα μέλη της παράταξης του συμβούλου με πλειοψηφία.
Σημαντικές αλλαγές επέρχονται επίσης τόσο στον τρόπο εκλογής των Προέδρων των Κοινοτήτων, όσο και στη λειτουργία των Κοινοτήτων, ανάλογα με τον μόνιμο πληθυσμό τους (μέχρι 300 κατοίκους ή άνω των 301 κατοίκων).
Υποψηφιότητες – Κατάρτιση συνδυασμών
Η εκλογή του δημάρχου και των δημοτικών συμβούλων γίνεται κατά συνδυασμούς. Υποψηφιότητες εκτός συνδυασμών αποκλείονται.
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει:
α) Τον υποψήφιο δήμαρχο και
β) Τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους ανά εκλογική περιφέρεια
Η εκλογή των συμβούλων των κοινοτήτων με μόνιμο πληθυσμό άνω των 300 κατοίκων γίνεται με χωριστή κάλπη (από αυτή για τον δήμαρχο) και κατά συνδυασμούς.
Υποψηφιότητες εκτός συνδυασμών αποκλείονται.
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει τον υποψήφιο πρόεδρο του συμβουλίου κοινότητας, ως επικεφαλής του συνδυασμού, και τους υποψήφιους συμβούλους της κοινότητας.
Η εκλογή προέδρων των κοινοτήτων με μόνιμο πληθυσμό έως 300 κατοίκων γίνεται με χωριστή κάλπη και με ενιαίο ψηφοδέλτιο, που περιλαμβάνει όλους τους υποψηφίους.
Τα ψηφοδέλτια των συνδυασμών υποψηφίων δημοτικών συμβούλων και τα ψηφοδέλτια των συνδυασμών υποψηφίων συμβούλων κοινότητας άνω των 300 κατοίκων εκτυπώνονται με μέριμνα του οικείου συνδυασμού.
Τα ψηφοδέλτια για τις εκλογές των κοινοτήτων έως 300 κατοίκων καταρτίζονται και εκτυπώνονται με ευθύνη του οικείου δημάρχου και με πιστώσεις του δήμου.
Αντιδήμαρχοι
Τον δήμαρχο επικουρούν οι αντιδήμαρχοι, οι οποίοι είναι οι σύμβουλοι που ορίζει ο δήμαρχος και στους οποίους μεταβιβάζει την άσκηση αρμοδιοτήτων καθ’ ύλην και κατά τόπο. Οι κατά τόπον αρμοδιότητες ασκούνται στα όρια μιας ή περισσότερων δημοτικών ενοτήτων. Αντιδήμαρχος δεν μπορεί να οριστεί σύμβουλος που ανήκει σε διαφορετική δημοτική παράταξη από αυτή του δημάρχου, εάν ο ορισμός δεν εγκριθεί από την πλειοψηφία των συμβούλων της παράταξης στην οποία ανήκει ο σύμβουλος αυτός.
Εκλογικό σύστημα – Κατανομή των εδρών του δημοτικού συμβουλίου
Το σύνολο των εδρών του δημοτικού συμβουλίου κατανέμεται στους συνδυασμούς που έλαβαν μέρος στις εκλογές, ανάλογα με τον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στον Α΄ γύρο.
Η αναλογική κατανομή των εδρών γίνεται ως εξής:
Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβαν, σε όλα τα εκλογικά τμήματα δήμου, αθροιστικά όλοι οι συνδυασμοί που συμμετείχαν στις εκλογές διαιρείται με τον αριθμό των εδρών που αντιστοιχούν σε κάθε δημοτικό συμβούλιο και το πηλίκο αυξημένο κατά μία μονάδα, παραλειπομένου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο.
Ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων κάθε συνδυασμού διαιρείται στη συνέχεια με το εκλογικό μέτρο και καθένας τους καταλαμβάνει τόσες έδρες όσο και το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης.
Για παράδειγμα, στις δημοτικές εκλογές του 2014 το εκλογικό μέτρο ήταν 668, με βάση τις έγκυρες ψήφους της α΄ Κυριακής (22.008) διά του αριθμού των συμβούλων (33). Έτσι, ο πρώτος συνδυασμός του Χρήστου Σινάνη, που έλαβε 9.198 ψήφους θα λάμβανε 13 συμβούλους, καθώς αυτό είναι το ακέραιο πηλίκο μετά από τη διαίρεση των ψήφων με το μέτρο (668).
Αν οι έδρες που καταλαμβάνουν οι συνδυασμοί που συμμετέχουν στην κατανομή με την προηγούμενη διαδικασία είναι λιγότερες στο άθροισμά τους από τις προς διάθεση, όσες απομένουν κατανέμονται ανά μία μεταξύ όλων των συνδυασμών, είτε έλαβαν έδρα κατά το προηγούμενο εδάφιο είτε όχι, ανάλογα με τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπά τους.
Σε συνέχεια του παραδείγματος, ο συνδυασμός του Χρήστου Σινάνη θα λάμβανε μία ακόμη έδρα και θα έφθανε συνολικά τις 14, αφού το πηλίκο της διαίρεσης ψήφων/μέτρου είναι 13,77, και έμεινε αδιάθεττο το 0,77 της μονάδας.
Επανάληψη της ψηφοφορίας για την εκλογή δημοτικών αρχών
Αν κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή (Β΄ γύρος), ανάμεσα μόνο στους υποψήφιους δημάρχους των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους.
Επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος δήμαρχος και ο συνδυασμός του που συγκέντρωσε στην επαναληπτική ψηφοφορία την απόλυτη πλειοψηφία ολόκληρου του αριθμού των έγκυρων ψηφοδελτίων.
Πρόεδρος συμβουλίου κοινότητας άνω των 300 κατοίκων
Πρόεδρος του συμβουλίου της κοινότητας άνω των 300 κατοίκων εκλέγεται, από το σύνολο των μελών του οικείου συμβουλίου και για το σύνολο της δημοτικής περιόδου, ο επικεφαλής ενός από τους δύο πρώτους κατά σειρά εκλογής συνδυασμούς.
Η εκλογή του γίνεται σε ειδική συνεδρίαση, ύστερα από πρόσκληση του συμβούλου του συνδυασμού που πλειοψήφησε στην κοινότητα, ο οποίος έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους και, σε περίπτωση ισοψηφίας, εκείνου που είναι γραμμένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση του δικαστηρίου.
Κατά τη συνεδρίαση τίθενται σε μυστική ψηφοφορία οι υποψηφιότητες, για το αξίωμα του προέδρου του συμβουλίου, των επικεφαλής των δύο πρώτων, κατά σειρά εκλογής, συνδυασμών.
Κάθε μέλος του συμβουλίου έχει δικαίωμα να επιλέξει έναν μόνο υποψήφιο. Πρόεδρος εκλέγεται εκείνος που θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του συμβουλίου.
Στον πρόεδρο συμβουλίου κοινότητας άνω των 300 κατοίκων χορηγούνται από το δήμο έξοδα κίνησης που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, μετά από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων.
Τα μέλη του συμβουλίου της κοινότητας μπορούν, με γραπτή δήλωσή τους προς τον δήμαρχο, να ανεξαρτητοποιηθούν από τον συνδυασμό με τον οποίο έχουν εκλεγεί. Σε περίπτωση ανεξαρτητοποίησης του προέδρου, αυτός εκπίπτει από το αξίωμά του, και επαναλαμβάνεται η διαδικασία εκλογής, μεταξύ δύο υποψηφίων που θα υποδειχθούν, αντίστοιχα, από τους δύο πρώτους κατά σειρά εκλογής συνδυασμούς.
Πρόεδρος κοινότητας έως και 300 κατοίκων
Πρόεδρος κοινότητας με μόνιμο πληθυσμό έως και 300 κατοίκων είναι ο επιτυχών υποψήφιος.
Στον πρόεδρο της κοινότητας έως και 300 κατοίκων χορηγούνται από το δήμο έξοδα κίνησης, που ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, μετά από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!