Του ΓΙΑΝΝΗ ΨΑΡΡΗ
Στις 26 Ιουλίου η Εκκλησία μας εορτάζει και τιμά την μνήμη της οσιομάρτυρος Αγίας Παρασκευής. Πολλοί ναοί είναι αφιερωμένοι στη Χάρη της και πολλά χωριά, ιδιαίτερα βλαχοχώρια, εορτάζουν και πανηγυρίζουν τη μέρα αυτή. Κάποιοι την ονομάζουν και «Βλάχα» χωρίς να ξέρω το λόγο.
Ένα από τα χωριά που γιορτάζει και πανηγυρίζει είναι και η Κρανιά Ασπροποτάμου (Καλαμπάκας) στην οποία υπάρχει μεγαλοπρεπής ναός αφιερωμένος στην Αγία Παρασκευή κτισμένος με λευκή λαξευτή πέτρα.
Την παραμονή της εορτής το απόγευμα τελέστηκε ο Εσπερινός μετά αρτοκλασίας και έγινε η περιφορά εικόνας της Αγίας Παρασκευής γύρω από το ναό. Το πρωί της εορτής τελέστηκε ο Όρθρος και η Θεία Λειτουργία μετά αρτοκλασίας. Στις ιερές ακολουθίες, τις οποίες παρακολούθησαν αρκετοί κρανιώτες, λίγοι όμως συγκριτικά με το μέγεθος του χωριού, τέλεσε ο ιερέας της Καλλιρρόης π. Νικόλαος Μπουρλής. Η Κρανιά δεν έχει μόνιμο ιερέα τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο τελευταίος ήταν ο μακαριστός αρχιμανδρίτης και ιεροκήρυκας της Μητροπόλεώς μας κυρός Σεραφείμ Καλογερόπουλος.
Ο Ναός της Αγίας Παρασκευής στην Κρανιά
Η Κρανιά είναι ένα ορεινό βλαχοχώρι το υψόμετρο του οποίου κυμαίνεται από τα 1.140 μέτρα (πλατεία) μέχρι τα 1230 (ψηλότερα σημεία). Είναι κτισμένο αμφιθεατρικά, ένα τμήμα του κάτω από την κορυφή Γκιώναλη της Τριγγίας και το άλλο κάτω από τις κορυφές Τσοκάρικο και Μυρμήγκι, που όλες αποτελούν τμήμα της Ν. Πίνδου. Τα δύο μέρη (μαχαλάδες) του χωριού τα χωρίζει το κρανιώτικο ρέμα που αποτελεί μια από τις πηγές και παραποτάμους του Ασπροποτάμου (Αχελώου). Έχει περισσότερα από 500 σπίτια, κάποτε για παράδειγμα στην απογραφή του 1881 ήταν το δεύτερο, μετά τα Τρίκαλα, χωριό σε πληθυσμό. Είναι πνιγμένο στο πράσινο, μέσα στο χωριό από διαφόρων ειδών δέντρα, και γύρω-γύρω από πυκνό δάσος ελάτων. Το χωριό κάηκε, σχεδόν ολοσχερώς, το 1943 από τους Γερμανούς.
Ο Ναός της Αγίας Παρσκευής Κρανιάς, είναι ένας μεγάλος ναός ρυθμού Βασιλικής (Τρίκλιτης) μετά τρούλου. Είναι κτισμένος με άσπρη πελεκητή πέτρα και το τέμπλο της είναι μαρμάρινο. Είναι άγνωστο το πότε ακριβώς κτίστηκε αλλά μια λιθαρόγραφη επιγραφή πάνω από τη δυτική είσοδο, και κάτω από τα προπύλαια που πριν τρία χρόνια κατασκευάστηκαν, γράφει: «Ζήτω ο βασιλεύς των Ελλήνων 1885 Αυγούστου 31». (Τα γράμματα είναι κεφαλαία). Όμως δίπλα στο καμπαναριό σε εντοιχισμένη πλάκα αναφέρει τη χρονολογία 1867. Ίσως το 1885 να έγινε κάποια ανακαίνιση. Νότια από το ναό, στο δεύτερο πλάτωμα της αυλής, υπάρχει μεταλλική προτομή του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ο οποίος στις περιοδείες του πέρασε και από την Κρανιά. Μάλιστα στην οικία Γκαναβάρα που φιλοξενήθηκε άφησε ένα πουκάμισό του γιατί του δώσανε καινούργιο. Το πουκάμισο αυτό δωρήθηκε στην τότε Μητρόπολη Τρίκκης και Σταγών και φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Αγίου Κοσμά Τρικάλων, δίπλα από το Στάδιο. Φωτογραφία αυτού του ρούχου έχω δημοσιεύσει στην εφημερίδα τα «Μετέωρα». Ανατολικά του ναού υπάρχει το σημαντικό Λαογραφικό Μουσείο Κρανιάς που λειτουργεί στις αίθουσες του παλιού Δημοτικού Σχολείου. Ο ναός της Αγίας Παρασκευής είναι ένα από τα ελάχιστα κτίσματα της Κρανιάς που γλίτωσαν από την μανία των Γερμανών κι όμως η Κρανιά δεν συγκαταλέγεται στο Δίκτυο Μαρτυρικών πόλεων!
Γλίτωσε ο ναός από τους Γερμανούς γιατί ούτε η φωτιά ούτε οι δυναμίτες γκρέμισαν το κτίσμα. Τα σίδερα στα παράθυρα στράβωσαν από το ωστικό κύμα αλλά το κτίσμα έμεινε ανέπαφο. Αυτό ήταν ένα θαύμα! Βέβαια κάηκε το τέμπλο.
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!