Υπόμνημα επέδωσε o πρόεδρος του ΣΤΕΜ στον Βουλευτή των Ανεξάρτητων Ελλήνων κ. Βασίλη Καπερνάρο, ο οποίος επισκέφθηκε την πόλη μας στο πλαίσιο της περιοδείας του στο νομό μας και μίλησε στο εστιατόριο «Πανόραμα» σε τοπικούς φορείς, που άδραξαν την ευκαιρία της παρουσίας του, για να συζητήσουν μαζί του σημαντικά θέματα.
Το υπόμνημα έχει ως εξής:
Κύριοι
Ευχαριστούμε για την πρόσκληση που μας κάνατε και σας καλωσορίζουμε στην πόλη μας.
Ας ελπίσουμε βέβαια ότι η επίσκεψή σας αυτή, δεν έχει προεκλογικό και επικοινωνιακό χαρακτήρα, όπως συνήθως συνέβαινε με τα κόμματα, όλα τα προηγούμενα χρόνια και ότι υπάρχει ειλικρινές ενδιαφέρον για μια προσπάθεια καταγραφής των ιδιαίτερων προβλημάτων του τουρισμού για μια συνολική ανασυγκρότηση.
Υπηρετώ τον τουρισμό για 35 χρόνια περίπου. Σήμερα μερικές φορές με πιάνει θλίψη και απογοήτευση.
Έχουμε μια χώρα που έχει τεράστιο και μοναδικό πλούτο, φυσικό, πολιτιστικό και ιστορικό, στις βάσεις των οποίων αναπτύχθηκε η δυτική κουλτούρα. Η προστιθέμενη αξία που έχουμε βάλει εμείς στον πλούτο αυτό (υποδομές, επενδύσεις, υπηρεσίες, αλλά και το περιτύλιγμα) για να δημιουργήσουμε το τελικό τουριστικό προϊόν, δυστυχώς είναι ελλιπής και υποβαθμισμένη. Έχουμε τη καλύτερη στο κόσμο πρώτη ύλη και φτάσαμε σε σημείο να τη ¨σκοτώνουμε¨ σε τουρισμό φτηνό και προσφορών.
Αυτή τη στιγμή σε εθνικό επίπεδο, λόγω της οικονομικής κρίσης και υπερμαζικότητας του τουρισμού, οι τιμές έχουν πιεστεί τόσο πολύ, με αποτέλεσμα ελάχιστοι προορισμοί και παράγοντες του τουρισμού να βγάζουν πραγματικό κέρδος. Η υπεραξία και το μεγάλο κέρδος από τον τουρισμό, μένει έξω από τη χώρα.
Θα πρέπει να δούμε το μοντέλο του τουρισμού που θέλουμε. Μέχρι και οι Τούρκοι κατάλαβαν ότι το μοντέλο 3S (summer, sun, sea) έχει μεγάλη ανταγωνιστικότητα και δεν φέρνει σε μεγάλο βαθμό υψηλό και ποιοτικό τουρισμό και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Οι κρουαζιέρες τί όφελος δίνουν στη χώρα, σε σχέση με τον όγκο που έχουν, την επιβάρυνση του περιβάλλοντος, τον συνωστισμό που δημιουργούν, την κατανάλωση που δεν κάνουν, καμιά φορά τον εκτοπισμό ποιοτικού κομματιού τουριστών, φόρους και ασφαλιστικά που δεν πληρώνουν;
Τα all inclusive ξενοδοχεία, που προσελκύουν χαμηλής ποιότητας τουρίστες, καταστρέφουν τον τουρισμό, τις τοπικές κοινωνίες αλλά και τους ίδιους τους ξενοδόχους;
Θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε το μοναδικό και παγκόσμιο πλεονέκτημα της χώρας και να επενδύσουμε στον ιστορικό, πολιτιστικό και θεματικό τουρισμό σε σύνδεση με το σήμερα και βέβαια με χρήση των μέσων της εικονικής πραγματικότητας και των υπηρεσιών του internet.
Στις αρχές της δεκαετίας του 60′ κάποιοι διορατικοί επιχειρηματίες ξεκίνησαν ένα 4ήμερο tour, τον κλασικό αρχαιολογικό γύρο που περιελάμβανε την Αθήνα, το Ναύπλιο την Ολυμπία και τους Δελφούς. Αργότερα επεκτάθηκε και στα Μετέωρα. Στον κορμό αυτό προστέθηκαν και άλλα σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος όπως είναι η Σπάρτη, η Βεργίνα κλπ. Αυτός ο τουρισμός είναι ποιοτικός και συντηρεί την περιφέρεια για όλο τον χρόνο και έφερε και την τουριστική ανάπτυξη της Καλαμπάκας.
Τα Μετέωρα είναι από τα πιο ισχυρά brand name του κόσμου, θα πρέπει όμως να βρούμε τρόπο να απαγκιστρωθούμε από τη μαζικότητα του τουρισμού και να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για περισσότερες διανυκτερεύσεις και παραμονή στην πόλη μας. Ενημερωτικά αναφέρω, ότι μόνο το 20 έως 30% διανυκτερεύει στην Καλαμπάκα, με φθίνουσα πορεία μάλιστα..
Η εκπαίδευση, είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο που λείπει δυστυχώς από τον τουρισμό, που λείπει δυστυχώς από την Καλαμπάκα. Δεχόμαστε 1,000,000 περίπου τουρίστες από το “υγιές” θα έλεγα και ποιοτικό κομμάτι του τουρισμού. Δεν έχουμε την ανάλογη τουριστική παιδεία και εκπαίδευση. Θα προσέθετα και τουριστική συνείδηση.
Ο οργανισμός τουριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης διαλύθηκε και δεν αντικαταστάθηκε. Δεν υπάρχει τουριστική εκπαίδευση στην Ελλάδα σε πανεπιστημιακό επίπεδο.
Μήπως θα έπρεπε να αρχίσει από τα σχολεία η καλλιέργεια της τουριστικής συνείδησης, να επεκταθεί στους παράγοντες της αγοράς καθώς και στους εκάστοτε διοικούντες, να καταλάβουμε ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές, που δεν υπάρχουν άλλοι πόροι παραγωγής πλούτου, τα οφέλη που παίρνουμε από τον τουρισμό. Να επενδύσουμε άμεσα στο κομμάτι εκπαίδευση, να κάνουμε επιστήμη το χειρισμό του τουρισμού, να δώσουμε την αίγλη και υπερηφάνεια στα τουριστικά επαγγέλματα που αυτή τη στιγμή είναι υποβαθμισμένα.
Χρησιμοποιούμε προσωπικό ανειδίκευτο και περαστικό από τον τουρισμό, με όλες τις συνέπειες.
Κάποια στιγμή, θα πρέπει να απενοχοποιήσουμε την επιχειρηματικότητα, να σταματήσουμε να βλέπουμε σαν κλέφτη τον επιχειρηματία, με μισό μάτι σαν να κάνει κάτι κακό, να βγάλουμε τις αγκυλώσεις από πάνω μας και να καταλάβουμε ότι χωρίς κέρδος, δεν υπάρχει κίνητρο, δεν υπάρχει ανάπτυξη, δεν υπάρχει πρόοδος.
Θα πρέπει να ενισχύσουμε τη μικρή επιχείρηση (η μόνη ελπίδα ανάπτυξης και μείωσης της ανεργίας) που υφίσταται πόλεμο, που μοιάζει για επιδίωξη για κλείσιμο, που ανταγωνίζεται ένα σύστημα υπέρ των μεγάλων εταιριών, σε θέματα ισχύος, πολιτικής μισθών, φορολογικά και λοιπά.
Η χρηματοδότηση, είναι ένα θέμα που βασανίζει τις τουριστικές επιχειρήσεις μας. Οι τράπεζες έχουν κλείσει τις κάνουλες. Γίνεται προσπάθεια εσωτερικής υποτίμησης στη χώρα, με βίαιες μειώσεις μισθών, τιμών στις υπηρεσίες μας και αξιών. Τα δάνεια όμως που πήραμε, για να επενδύσουμε στις βίαια υποτιμημένες αξίες γιατί δεν μειώνονται ανάλογα; Δημιούργησαν έτσι βίαια, νέα γενιά προβληματικών τουριστικών επιχειρήσεων. Το 80% των τουριστικών επιχειρήσεων αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης.
Δεν φτάνει αυτό, έχουμε τεράστιες επιβαρύνσεις που συνεχώς ανατιμούνται και δεν ακολουθούν τη μείωση των τιμών μας, όπως τα δημοτικά τέλη, φόροι, χαράτσια, νερό, ενέργεια, ΔΕΗ, καύσιμα, ασφαλιστικά, ΤΕΒΕ- ΙΚΑ, τέλη παρεπιδημούντων 0,5% στον τζίρο που θα έπρεπε να καταργηθεί ή να αντικατασταθεί με ένα ενιαίο φόρο υπέρ των δήμων 0,5%0 σε περισσότερα επαγγέλματα, ΦΠΑ 13% από τον καταστροφικό 23%, που θα έπρεπε να είναι 6,5% σε όλο το τουριστικό πακέτο, πνευματικά δικαιώματα ΑΕΠΙ, ΓΑΙΑ και λοιπά που θα έπρεπε ήδη να έχουν μειώσει τις τιμές τους από 50-70%.
Ακόμα και οι πιστωτικές κάρτες παίρνουν 2,5% επί του τζίρου. Τα σούπερ μάρκετ δε, κρατάνε σταθερά ανοδικά τις τιμές. Με λίγα λόγια όλοι παίρνουν εκτός από εμάς.\
Στην οργανωμένη εστίαση του τουρισμού, εστιατόρια που παρέχουν υπηρεσίες στους tour operators, με συμβόλαια όπως και τα ξενοδοχεία, σε ποσοστό που φτάνει 80 και 90% του τζίρου τους, με επενδύσεις σε πάγια, σε έμψυχο υλικό και μεγάλη συνεισφορά στη γαστρονομία, δυστυχώς δεν θεωρούνται τουριστικές επιχειρήσεις παρόλο που ελέγχονται και από τον ΕΟΤ, με συνέπεια να μην εντάσσονται στα αναπτυξιακά τουριστικά προγράμματα, και να μην έχουν τα ευεργετήματα των τουριστικών επιχειρήσεων. Θεωρούνται όμως τουριστικές επιχειρήσεις, κάποια μαγαζιά που πουλάνε κινέζικα τσολιαδάκια και σουβενίρ.
Εμείς εδώ στην Καλαμπάκα, όπως και σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, στηριζόμαστε στον τουρισμό της Αθήνας, ο οποίος είναι σε καθίζηση. Ζητάμε να αλλάξει η εικόνα της Αθήνας, ζητάμε μια “αποστειρωμένη” Αθήνα στην οποία οι εκάστοτε κινητοποιήσεις, να μην γίνονται σε βάρος της πόλης, των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι το αεροδρόμιο της Αθήνας, είναι από τα ακριβότερα αεροδρόμια του κόσμου, με αποτέλεσμα να αποφεύγονται πτήσεις προς την Αθήνα.
Επειδή μιλάμε για οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, από τον τουρισμό, αναφέρω ότι φέτος, θα είναι η πρώτη χρονιά που οι εποχικά εργαζόμενοι στα τουριστικά επαγγέλματα, θα ενταχθούν μερικώς στο ταμείο ανεργίας.
Δεν μας ενδιαφέρουν τα χρώματα, μας ενδιαφέρει η αποτελεσματικότητα και οι σταθερές πολιτικές, για μια αειφόρο τουριστική ανάπτυξη. Θα έπρεπε ίσως, να υπάρχει σταθερή εθνική στρατηγική, σε βασικές αρχές για την τουριστική ανάπτυξη, από τα κόμματα, τους υπουργούς και τις κυβερνήσεις. Σε τοπικό επίπεδο επίσης, σταθερή πολιτική ανάπτυξης, ανεξάρτητη από τις εκάστοτε δημοτικές αρχές, σε συνεργασία πάντα, με τους εμπλεκόμενους στον τουρισμό.
Με εκτίμηση
Ηλίας Μαυραγάνης
Πρόεδρος Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Μετεώρων