Πρώτα θεμέλια του σπιτιού, ψωμί, κρασί και λάδι
H ελιά είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις παραδόσεις των μεσογειακών λαών.
Οι πρόγονοί μας χρησιμοποιούσαν το λάδι όπως κι εμείς, ως αναντικατάστατη τροφή. Η ελιά υπήρξε σύμβολο σοφίας, αφθονίας, δύναμης, γαλήνης, γονιμότητας και ειρήνης.
Τα κλαδιά της έγιναν στεφάνια για να στεφανώνουν τους νικητές των Ολυμπιακών αγώνων και ο πολύτιμος χυμός των καρπών της, το ελαιόλαδο, ήταν το βραβείο για τους νικητές των περίφημων Παναθηναϊκών Αγώνων.
Η συγκομιδή της ελιάς
Πριν από λίγες μέρες άρχισε και στην περιοχή μας η συγκομιδή της ελιάς. Ευχόμαστε καλή δύναμη στους ελαιοπαραγωγούς που περιμένουν να καλωσορίσουν τη νέα σοδειά τους.
Η συγκομιδή είναι η στιγμή της επιβράβευσης, η ανταμοιβή της φύσης στην φροντίδα που δείχνουν στα λιόδεντρα.
Η συγκομιδή της ελιάς ξεκινά το φθινόπωρο και κυρίως τον μήνα Νοέμβριο. Σε κάποιες περιοχές διαρκεί μέχρι και τις αρχές του νέου χρόνου.
Το ελαιόλαδο είναι ένα ζωντανό προϊόν, που χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα, έτσι ώστε η ποιότητα και η γεύση να είναι η καλύτερη δυνατή.
Μέχρι σήμερα, σε αρκετές περιοχές, οι ελιές μαζεύονται με το χέρι, κόβονται δηλαδή, πριν πέσουν στο έδαφος. Σε άλλες πάλι ο παραδοσιακός τρόπος έχει αντικατασταθεί από το ράβδισμα και τα ξύλινα κτενάκια, και τελευταία με ειδικά μηχανήματα. Όταν οι καρποί πέσουν στο έδαφος, γίνεται προσεκτική διαλογή για να καταλήξουν στο ελαιοτριβείο.
Η συγκομιδή του ελαιοκάρπου αποτελεί ιεροτελεστία και γιορτή.
Η συγκομιδή του καρπού μπορεί να γίνει με τους ακόλουθους τρόπους:
• Με το χέρι
• Μετά από φυσιολογική πτώση
• Με ραβδισμό
• Με μηχανήματα
Που τρώει λάδι και ψωμί και λαδωτό πιτάρι,
δεν του επιάνου οι σαϊτιές του χαρομακελάρη
(Κρητική μαντινάδα)
Η συγκομιδή πρέπει ν’ αρχίζει λίγες μέρες πριν την κανονική ωρίμανση της ελιάς. Όσο προχωρεί η ωρίμανση τόσο μεγαλώνει, μέχρι ενός βαθμού, η περιεκτικότητά της σε λάδι. Ύστερα από ένα βαθμό ωρίμανσης, όσο οι ελιές μένουν στο δέντρο τόσο ο κίνδυνος να μολυνθούν μεγαλώνει.
Η συγκομιδή αποτελεί μια από της πιο σημαντικές και κριτικές φάσεις της ελαιοκομίας. Ο τρόπος συλλογής επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα του ελαιόλαδου.
Οι ελιές που προορίζονται στην παραγωγή του λαδιού και υπάρχουν κυρίως στην περιοχή μας είναι μικρού μεγέθους, περιέχουν περισσότερο λάδι και λιγότερα σάκχαρα.
Κυριότερος τόπος καλλιέργειας ελιών στην περιοχή μας είναι η Αύρα, όπου καθιερώθηκε τα δύο τελευταία χρόνια και η «Γιορτή Λαδιού».