Ολοκληρώθηκε η συζήτηση της Επίκαιρης Ερώτησης της Παναγιώτας Δριτσέλη σχετικά με την αποζημίωση των αγροτών του Νομού Τρικάλων, οι οποίοι επλήγησαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα των τελευταίων ημερών. Στην ερώτηση της βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ απάντησε στην Ολομέλεια της Bουλής ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κύριος Ευάγγελος Αποστόλου. Από τη συζήτηση προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα σε σχέση με τις αποζημιώσεις, αλλά και ως προς τη γενικότερη πολιτική του ΕΛΓΑ για την ασφάλιση των καλλιεργειών.
Συγκεκριμένα :
1. Όπως τονίστηκε από τον Υπουργό, το εξατομικευμένο εκτιμητικό έργο στο Νομό Τρικάλων έχει ήδη ξεκινήσει και η πληρωμή όλων των ασφαλιστικά ενήμερων αγροτών θα ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο.
2. Οι εκτιμητικές υπηρεσίες του ΕΛΓΑ έχουν ενισχυθεί με 200 συμβασιούχους εξειδικευμένους επιστήμονες και στο πλαίσιο αυτό το εκτιμητικό έργο αναμένεται να επιταχυνθεί συνολικά.
3. Ως προς τις χιλιομετρικές αποζημιώσεις των εκτιμητών του ΕΛΓΑ, το θέμα αναμένεται να ρυθμιστεί μέχρι τον Αύγουστο, μέσω εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομικών.
4. Ως προς τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ, αλλά και σχετικά με την αποζημίωση καταστροφών που άπτονται της εξέλιξης των γενικότερων περιβαλλοντικών συνθηκών, έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των σχετικών προτάσεων προς της Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να καλυφθούν πλήρως νέα φαινόμενα καταστροφών, που ενδεχομένως να οφείλονται στη κλιματική αλλαγή.
Από την πλευρά της η Παναγιώτα Δριτσέλη δήλωσε την ικανοποίησή της για την επιτάχυνση των διαδικασιών και υπογράμμισε την ανάγκη διαρκούς εγρήγορσης, για την ταχεία προσαρμογή των διοικητικών μηχανισμών στα νέα δεδομένα που αφορούν στον αγροτικό κόσμο και στις ανάγκες του.
Ακολουθούν τα πρακτικά της συζήτησης :
Παναγιώτα Δριτσέλη : Κύριε Υπουργέ, πριν από 15 περίπου ημέρες, η ισχυρή χαλαζόπτωση που έπληξε και το Νομό Τρικάλων είχε ως αποτέλεσμα αρκετά εκτεταμένες καταστροφές σε πάρα πολλές καλλιέργειες, σε 3 από τους 4 δήμους του Νομού. Στο Δήμο Τρικκαίων, στο Δήμο Πύλης και στο Δήμο Καλαμπάκας. Αυτές οι καταστροφές, σύμφωνα και με τις καταγραφές της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων εκτείνονται σε περίπου 10.000 στρέμματα και αφορούν 16 χωριά. Δηλαδή, 16 χωριά τα οποία ζουν, και θέλω να το επισημάνω αυτό, αποκλειστικά από την πρωτογενή παραγωγή. Όπως προκύπτει λοιπόν από αυτές τις καταγραφές της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας, οι ζημιές αφορούν σε καλλιέργειες αραβόσιτου, βάμβακος, ελαιοδένδρων, οπωροκηπευτικών, αμπελοκαλλιεργειών και δενδροκαλλιέργειες όπως οι καρυδιές και οι καστανιές.
Ήδη οι αγρότες, από την αμέσως επόμενη ημέρα, έχουν απευθυνθεί σε όλες τις αρχές και τις δημοτικές και τις περιφερειακές, έχουν δηλώσει τις ζημιές που έχουν υποστεί και η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί. Παρόλα αυτά χρειάζεται να περάσουμε στην επόμενη φάση, δηλαδή στην εκτίμηση και στην ολοκλήρωση της αποζημίωσης. Θέλω εδώ να τονίσω το εξής. Στο Νομό Τρικάλων τέτοια χαλαζόπτωση και βροχοπτώσεις συμβαίνουν για δεύτερη φορά αυτό το έτος και υπάρχουν αγρότες που για δεύτερη φορά είδαν τις καλλιέργειές τους να καταστρέφονται και όπως καταλαβαίνετε, σε μία περίοδο όπου οι αγρότες έχουν ήδη υποχρεώσεις να τρέχουν και φορολογικές και ασφαλιστικές, θα πρέπει γρήγορα να επισπευσθεί η διαδικασία. Ολοκληρώνοντας άμεσα αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και από τους παράγοντες του ΕΛΓΑ και από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου το γεγονός ότι κατά το χρόνο της συγκεκριμένης χαλαζόπτωσης οι καλλιέργειες βρίσκονταν σε προχωρημένη καρποφορία και άρα οι αγρότες είδαν όλους τους κόπους τους να εξανεμίζονται και γι’ αυτό είναι απαραίτητο, με δεδομένη και την έκταση των καταστροφών, να ολοκληρωθεί άμεσα και η αποστολή των εκτιμητών του ΕΛΓΑ, αλλά και να εξασφαλιστούν όλοι οι αγρότες που είδαν τις καλλιέργειές τους να χτυπιούνται από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ευάγγελος Αποστόλου : Όντως σημειώθηκαν αυτές οι ζημιές που αναφέρατε στην Περιφερειακή ενότητα Τρικάλων από χαλαζόπτωση, από ανεμοθύελλες. Έχουν γίνει οι απαραίτητες επισημάνσεις, οι αναγγελίες και υποβλήθηκαν οι σχετικές δηλώσεις ζημίας, το πρώτο στάδιο. Από εκεί και πέρα, έχουμε σε εξέλιξη αυτή την ώρα το έργο των εξατομικευμένων εκτιμήσεων. Πάμε πρώτα σε αυτά που βρίσκονται στο στάδιο της συγκομιδής, για να μπορέσουμε να έχουμε την πραγματική εικόνα και σε άλλες καλλιέργειες που δεν έχουμε ξεκινήσει ακόμα, που δεν βρισκόμαστε εκεί, θα πάμε αργότερα. Από όλα αυτά θα υποβληθούν τα σχετικά πορίσματα. Πιστεύω ότι τον Οκτώβρη μέσα από τη διαδικασία που είναι υποχρεωτική να περάσουν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, θα κλείσει ο κύκλος τουλάχιστον αυτών που είναι ασφαλιστικά ενήμεροι να πληρωθούν. Να σας πω ότι οι αποζημιώσεις και οι εκτιμήσεις βεβαίως γίνονται με βάση τις γεωτεχνικές εκτιμήσεις εξειδικευμένων ανθρώπων αλλά διέπονται ταυτόχρονα και από ένα συγκεκριμένο κανονισμό.
Προσπαθούμε δηλαδή και τα δύο να τα χρησιμοποιήσουμε για να μπορέσουμε, ειδικά για τους αγρότες που έχουν πληγεί, να τους βοηθήσουμε. Το ξέρετε και εσείς ότι εξακολουθεί να υπάρχει σε εκκρεμότητα το μεγάλο ζήτημα της χιλιομετρικής αποζημίωσης των εκτιμητών που χρησιμοποιούν το δικό τους αυτοκίνητο για τις επισκέψεις, είχαμε μία διαβεβαίωση προχθές από το Υπουργείο Οικονομικών ότι τέλος Ιουλίου, Αύγουστο, θα βγάλει μια σχετική εγκύκλιο για να καλύψει το συγκεκριμένο κομμάτι. Όπως επίσης εντός των ημερών, στο νομοσχέδιο που φέρνουμε του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης των γαλακτοκομικών προϊόντων και την έγκαιρη πληρωμή των αγροτικών προϊόντων, φέρνουμε μία ρύθμιση που αφορά τους γεωτεχνικούς που ασχολούνται με ελέγχους. Όχι μόνο υπαλλήλους του Υπουργείου, αλλά και των φορέων που εποπτεύει το Υπουργείο, ώστε να μπορέσουμε τις ημερήσιες αποζημιώσεις, οι οποίες έρχονται από πολύ παλιά, σε ένα χρόνο που θα γίνει αποδεκτός και από το Υπουργείο Οικονομικών, να μπορέσουμε να τους ικανοποιήσουμε. Αυτό εγώ που θέλω να σας πω είναι ότι είναι βασική μας επιδίωξη, όσο το δυνατόν οι εκτιμήσεις να ανταποκρίνονται στις πραγματικές απώλειες που υπάρχουν και βεβαίως προσπαθούμε προς αυτή την κατεύθυνση να χρησιμοποιήσουμε, όσο γίνεται εξειδικευμένο ειδικό προσωπικό, δεν είναι και τόσο εύκολα τα πράγματα. Όμως, για να επιταχύνουμε τις διαδικασίες, ήδη σας λέω ότι είχαμε πρόσφατα μια πρόσληψη 200 γεωτεχνικών, οι οποίοι προσλήφθηκαν με βασικό κριτήριο την εμπειρία τους επάνω στη συγκεκριμένη διαδικασία και πιστεύουμε ότι θα ολοκληρώσουμε σε χρόνους τέτοιους τις διαδικασίες για να μπορέσουμε να είμαστε συνεπείς απέναντι στους αγρότες.
Παναγιώτα Δριτσέλη : Κυρέ υπουργέ, με χαρά άκουσα ότι ήδη έχουν ήδη ξεκινήσει οι καταγραφές και οι εκτιμήσεις των ζημιών. Είναι σημαντικό, ειδικά αυτή την περίοδο, οι αγρότες να ξέρουν ότι το εκτιμητικό έργο δεν θα καθυστερήσει, όπως κάποιες προηγούμενες φορές και θα είναι οι διοικητικές υπηρεσίες δίπλα τους, ειδικά τώρα που παρουσιάζονται ακραία καιρικά φαινόμενα. Θέλω να πω όμως ότι αυτό το ζήτημα, το οποίο αφορά τελικά σε ολόκληρη τη χώρα και όχι μόνο στο Νομό Τρικάλων, δυστυχώς, είναι ένα ζήτημα πολυεπίπεδο και μόνο ως τέτοιο θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε. Αφενός, αφορά τους αγρότες, προφανώς, αφετέρου, αφορά και τον ΕΛΓΑ, τον Κανονισμό του, αλλά και τους εργαζόμενους και όλα αυτά έχουν ως κοινό παρονομαστή φυσικά την πρωτογενή παραγωγή. Με μεγάλη λοιπόν χαρά ακούσαμε να αναφέρεστε στις μετακινήσεις, στο αγκάθι που υπάρχει με τις μετακινήσεις των εκτιμητών του ΕΛΓΑ. Εύχομαι και ελπίζω να λυθεί πάρα πολύ σύντομα. Είναι κάτι το οποίο πρέπει οπωσδήποτε να υπερκεραστεί και θέλω να σας πω το εξής. Οι αγρότες και οι εργαζόμενοι του ΕΛΓΑ προφανώς γνωρίζουν τα πολύ σπουδαία βήματα που έχουν γίνει και στον Οργανισμό το τελευταίο διάστημα και με τους συμβασιούχους οι οποίοι έχουν προσληφθεί και οι οποίοι επικουρούν το πολύ δύσκολο έργο των γεωπόνων, των ελάχιστων μόνιμων γεωπόνων του ΕΛΓΑ. Από την άλλη, όμως, και στα πλαίσια της κλιματικής αλλαγής που βιώνουμε γενικότερα, θα πρέπει να δούμε και το ζήτημα της επικαιροποίησης του Κανονισμού του ΕΛΓΑ. Δηλαδή, πράγματα τα οποία πλέον μπορεί να μην υφίστανται ή συνθήκες που επιβάλλουν τα νέα δεδομένα, θα πρέπει οπωσδήποτε να συμπεριληφθούν μέσα στον Κανονισμό του ΕΛΓΑ, για να μπορέσουν οι αγρότες να ξέρουν ότι έχουμε έναν Οργανισμό ο οποίος, όπως και εσείς αναφέρατε, είναι ανταποδοτικός. Να ξέρουν ότι τον έχουν δίπλα τους και ότι μπορούν να ελπίζουν ότι σε οποιαδήποτε καταστροφή θα μπορέσουν αυτοί οι άνθρωποι να αποζημιωθούν, όχι μόνο για τους κόπους, αλλά και για τα ποσά, τα κόστη τα οποία έχουν διαθέσει. Τέλος, -και τελειώνω με αυτό- είναι σημαντικό και μέσω των διοικητικών, αλλά και των επιστημονικών παρεμβάσεων στις οποίες εσείς αναφερθήκατε πριν, να μειώσουμε τον όποιο κίνδυνο υπάρχει για την αγροτική παραγωγή, ιδιαίτερα σήμερα που έτσι κι αλλιώς απειλείται, από όσο φαίνεται, και από οικονομικούς, αλλά και από περιβαλλοντικούς όρους και επιτέλους να αγκαλιάσουμε με άλλον τρόπο πια τον αγροτικό κόσμο και να τους δώσουμε μια αγροτική πολιτική η οποία θα βασίζεται προφανώς και σε επιστημονική εμβάθυνση, αλλά και σε διοικητική αποτελεσματικότητα, προκειμένου νέοι άνθρωποι, νέοι αγρότες να παραμείνουν στα χωριά τους και να καταστεί επιτέλους εφικτή η πολυπόθητη παραγωγική ανασυγκρότηση, την οποία έχουμε όλοι ονειρευτεί και την οποία επιθυμούμε για τη χώρα.
Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Ευάγγελος Αποστόλου : Να συμπληρώσω, κυρία συνάδελφε, ότι εκτός από τις ζημιές που έχουν σχέση με την ασφάλιση του ΕΛΓΑ, υπάρχουν και ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο στην περιοχή, οι οποίες δεν καλύπτονται από τον ΕΛΓΑ, αλλά εμείς θα συντάξουμε σχετικό φάκελο, τον οποίο θα υποβάλουμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσα από διαδικασίες τεκμηρίωσης της συγκεκριμένης καταστροφής και της αναγκαιότητας, για να ενισχυθούν οι αντίστοιχοι παραγωγοί. Αυτή είναι μια διαδικασία η οποία έχει τους χρόνους της, γιατί και από πλευράς της απώλειας, ειδικά στην επιθεώρηση της καλλιέργειας, πρέπει να περάσει ένας χρόνος για να διαπιστωθεί μέχρι ποιο σημείο έχουν γίνει οι ζημιές. Όμως, ταυτόχρονα χρειάζεται να υποβληθεί ο φάκελος, να εγκριθεί και επειδή πρόκειται για ενισχύσεις που προέρχονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, να δούμε κατά πόσον υπάρχει η δυνατότητα να καλυφθούν. Έχουν συντομεύσει οι χρόνοι. Για παράδειγμα, σε αυτό το τελευταίο που σας είπα για τα γνωστά ως ΠΣΕΑ, εκεί που πληρώναμε στα τέσσερα και πέντε χρόνια, έχουμε φτάσει στο μισό. Αντίστοιχα στις πληρωμές που έχουν σχέση με την κάλυψη από ασφάλιστρο των παραγωγών, εκεί λοιπόν που ήμασταν στους δώδεκα και δεκατρείς μήνες, έχουμε κατέβει στους έξι και επτά μήνες, πόσο μάλλον όταν είναι πλέον αποδεκτό από όλους ότι έχουμε βιώσει, ειδικά τα δύο τελευταία χρόνια, καιρικές συνθήκες και ζημιές πάρα πολύ καταστροφικές. Υπάρχουν ανάγκες να δούμε κατά πόσον οι ασφαλιστικοί κίνδυνοι που καλύπτει ο ΕΛΓΑ πρέπει να επανεξεταστούν, ιδιαίτερα οι επιπτώσεις που εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής έχουν εμφανιστεί και στη χώρα μας και που έχουν σχέση με αυτό που όλος ο κόσμος αναφέρει ως ακαρπία, δηλαδή την κακή καρπόδεση. Εκεί λοιπόν, επειδή πρέπει να στοιχειοθετήσουμε τον καινούργιο ασφαλιστικό κίνδυνο, πρέπει να γίνουν αντίστοιχες αναλογιστικές μελέτες, έχοντας πάντα στον νου μας ότι οι αναλογιστικές μελέτες φέρνουν και αντίστοιχο ασφάλιστρο. Δεν θέλουμε να επιβαρύνουμε τον αγροτικό χώρο αυτήν την ώρα με επιπλέον δαπάνες. Θα δούμε πώς θα τα αντιμετωπίσουμε. Πάντως έχει συσταθεί σχετική επιτροπή, η οποία αυτήν την ώρα επεξεργάζεται συγκεκριμένη πρόταση για να δούμε ποιους ασφαλιστικούς κινδύνους θα καλύψουμε επιπλέον.