Ένα τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό ζήτημα που έχει ανακύψει και έχει πάρει ιδιαίτερη έκταση τον τελευταίο καιρό είναι η αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Έχουμε γίνει δέκτες φαινομένων που το ΙΚΑ αναζητά από τους ασφαλισμένους – συνταξιούχους να επιστρέψουν ποσά χιλιάδων ευρώ, που τους κατέβαλε χωρίς να τα δικαιούνται τα προηγούμενα χρόνια από εσφαλμένο υπολογισμό ή ελλιπή έλεγχο.
Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με τον βασικό κανονισμό του ΙΚΑ: «Κάθε παροχή που καταβλήθηκε αχρεώστητα, επιστρέφεται εντόκως». Επίσης, από τις βασικές αρχές του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης και την αρχή της χρηστής διοίκησης ισχύει ότι η αναζήτηση από ασφαλιστικό οργανισμό περιοδικών παροχών μετά την πάροδο εύλογου χρόνου (πενταετία) από την είσπραξη τους, αν οι παροχές έχουν καταβλη¬θεί χωρίς να οφείλονται από τον ασφαλιστικό οργανισμό, επιτρέπεται μόνον, εφόσον κριθεί ότι αυτός που έχει εισπράξει τα αναζητούμενα ποσά τελούσε κατά την είσπραξη τους, σε δόλο έναντι του οργανισμού. Μάλιστα αν η αναζήτηση στρέφεται κατά προσώπου διαφορετικού από εκείνο που εισέπραττε το ποσό (κληρονόμοι), ο δόλος πρέπει να συντρέχει και στο πρόσωπο αυτού.
Επιπλέον, όπως είχα επισημάνει παλαιότερα σε ερώτηση στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, βλέπουμε τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΙΚΑ να ενημερώνουν μεγάλο αριθμό συνταξιούχων και κληρονόμων ασφαλισμένων, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν μεγάλα χρηματικά ποσά για παροχές που έλαβαν, χωρίς οι ίδιοι να γνωρίζουν ότι τις λάμβαναν παράνομα. Δεδομένου ότι υπάρχουν κληρονόμοι ατόμων που λάμβαναν κύρια σύνταξη του ΟΓΑ, που όταν έμαθαν ότι παίρνουν παράνομα παροχές θέλησαν να τις επιστρέψουν, αλλά αδυνατούν διότι η παραγραφή χρεών βρίσκεται στην εικοσαετία και αντιμετωπίζουν προσαύξηση της τάξης του 35%. Δεδομένου ότι μεγάλη ευθύνη έχει η αδυναμία του ασφαλιστικού συστήματος να εντοπίσει και να ενημερώσει εγκαίρως τους πολίτες για τέτοια ζητήματα. Δεδομένου ότι αντίκειται στην αρχή της χρηστής διοίκησης η αναζήτηση περιοδικών ασφαλιστικών εισφορών μετά την πάροδο ευλόγου χρόνου από την είσπραξή τους
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
Τι νομοθετικές πρωτοβουλίες θα εφαρμόσει ώστε τα ασφαλιστικά ταμεία να αναζητούν τις αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές με δίκαιο τρόπο;
Ο ερωτών βουλευτής
Σιμορέλης Χρήστος