Ο Βουλευτής Τρικάλων της Ν.Δ. Ηλίας Βλαχογιάννης τοποθετήθηκε σήμερα από το βήμα τής Βουλής των Ελλήνων, κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας, για το σχέδιο νόμου: «Ρυθμίσεις Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης».
Παραθέτουμε την ομιλία του:
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο εισάγει σήμερα το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, που έχει σχέση με τη δημόσια διοίκηση. Πολλοί θα πουν: Μα, είναι το καλύτερο που μπορούσε να έρθει; Προφανώς όχι. Όμως, είναι πολύ χρήσιμο για την ώρα που έρχεται και για τα προβλήματα και τις παθογένειες που αντιμετωπίζει η ελληνική δημόσια διοίκηση.
Ποιο είναι το ζητούμενο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι; Να μπορούμε να έχουμε μια δημόσια διοίκηση που να λειτουργεί κατά τρόπο που να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του πολίτη, να εξυπηρετεί τον πολίτη, να είναι κοντά στον πολίτη. Αυτό γιατί δεν το έχουμε μέχρι σήμερα; Διότι, αφενός, οι παρεμβάσεις του πολιτικού συστήματος, της πολιτικής διοίκησης, των Κομμάτων που άσκησαν την εξουσία δεν επέτρεπαν την εύρυθμη λειτουργία της διοίκησης και αφ’ ετέρου, οι ίδιοι οι δημόσιοι υπάλληλοι βολεύονταν με αυτό το σύστημα, έτσι ώστε η δημόσια διοίκηση να μην είναι αυτή την οποία θα θέλαμε όλοι και θα ήθελε και ο πολίτης.
Θα πρέπει να μας παραδειγματίσει αυτό που συμβαίνει σε χώρες του εξωτερικού. Είδαμε χώρες που έχουν ακυβερνησία, που επί ένα χρόνο δεν μπορούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση ή που άλλαζαν κυβερνήσεις κάθε τρίμηνο. Παρόλα αυτά, στέκονταν όρθιες.
Γιατί, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι; Διότι η δημόσια διοίκηση στεκόταν στο ύψος της, επιτελούσε στο ακέραιο το καθήκον του ο δημόσιος λειτουργός, ήξερε τα δικαιώματά του, ήξερε τις υποχρεώσεις του έναντι των πολιτών.
Θα μου πείτε: Είσαι πολύ ονειροπόλος ή αιθεροβάμων να πιστεύεις ότι μπορεί να λειτουργήσει ξαφνικά η δημόσια διοίκηση όπως λειτουργεί στις προηγμένες χώρες της Δύσης;
Γιατί όχι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι; Προφανώς, πολλά μπορούμε να πετύχουμε, αν όλοι το θελήσουμε. Βλέπετε ότι αυτό το σχέδιο νόμου κάνει βήματα, τολμά να θίξει παθογένειες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Θα πρέπει να το στηρίξουμε. Αν χρειαστεί να φέρουμε και άλλες διατάξεις στο μέλλον, να το κάνουμε. Πραγματικά, όμως, η δημόσια διοίκηση πάσχει και πάσχει όχι γιατί δεν έχουμε καλούς δημοσίους λειτουργούς. Έχουμε πανάξιους δημοσίους λειτουργούς, αλλά όπως είναι δομημένη η δημόσια διοίκηση, ο καλός «πληρώνει» τον τεμπέλη, τον ακαμάτη, τον κοπανατζή δημόσιο υπάλληλο.
Ένα απλό ρητορικό, αλλά και ουσιαστικό ερώτημα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα ήθελα να σας θέσω: Πώς επιβραβεύουμε τον αποδοτικό υπάλληλο έναντι του κοπανατζή;
Μπορεί να απαντηθεί αυτό το ερώτημα, κύριε Υπουργέ; Κανείς δεν τιμωρείται στην ελληνική δημόσια διοίκηση και κανείς δεν επιβραβεύεται. Σχεδόν, τους θεωρούμε όλους ίδιους. Εφόσον έχουν τα ίδια τυπικά «προσόντα», θεωρούνται όλοι ότι είναι εξίσου ικανοί. Είναι λογική αυτό; Μπορούμε να πάμε έτσι;
Εμείς ξέρουμε, όταν έχουμε πέντε υπαλλήλους, τι δουλειά μπορεί να βγάλει ο ένας και τι δουλειά μπορεί να βγάλει ο άλλος. Η δημόσια διοίκηση, σαν συνολική διοικητική λειτουργία του κράτους, αυτό που αξιολογεί ο καθένας από μας, που παίρνει τον άριστο συνεργάτη δίπλα του, που παίρνει τον καλύτερο, τον εντιμότερο, δεν μπόρεσε ποτέ να το αξιολογήσει.
Θα σας πω μερικά παραδείγματα, επειδή έτυχε να υπηρετήσω τη Δημόσια Διοίκηση από πολλά μετερίζια. Στη Νομαρχία που ήμουν Νομάρχης υπήρχαν κάποιοι υπάλληλοι που κατά κοινή ομολογία είχαν προβλήματα υγείας και συγκεκριμένα ψυχικής διαταραχής. Ουδείς τόλμησε ποτέ να τους παραπέμψει σε κάποια επιτροπή για εξέταση. Ουδείς! Ουδείς τόλμησε να εφαρμόσει αυτό το οποίο προβλέπει ο Κανονισμός. Αυτό μόνο στη δική μου Νομαρχία συνέβαινε; Στην ελληνική Δημόσια Διοίκηση δεν ξέρουμε το «ας το βρει από άλλον»; Τι θα πει η φράση «ας το βρει από άλλον»; Ή είναι ικανός ή δεν είναι ικανός. Καταντήσαμε να είναι χώρος άσκησης φιλανθρωπικής πολιτικής η Δημόσια Διοίκηση; Πώς επιβραβεύονται οι άξιοι μέσα στους πολλούς μέτριους;
Τον άξιο πρέπει να αναδείξουμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Τα συμφέροντα αυτού πρέπει να προασπίσουμε. Αυτόν πρέπει να προαγάγουμε, ώστε να πάρει την κατάλληλη θέση.
Υπάρχει αξιολόγηση, κύριε Υπουργέ; Εγώ δεν τη βρήκα τόσα χρόνια στην ελληνική Δημόσια Διοίκηση. Στην Ελληνική Αστυνομία και στις Ένοπλες Δυνάμεις υπάρχει ένα σύστημα. Κάθε χρόνο γίνεται η ετήσια έκθεση αξιολόγησης του διοικουμένου. Η έκθεση αξιολόγησης βαθμολογείται από τρεις αξιολογητές. Αυτή η έκθεση τον συνοδεύει για όλη του τη ζωή. Αν μετατεθεί διαρκούσης της ετήσιας θητείας, από το ένα διάστημα μέχρι το άλλο σύνταξης της έκθεσης, συντάσσεται πρόχειρη έκθεση, πρόχειρο φύλλο αξιολόγησης, που πάει στη νέα του Υπηρεσία. Τι επιτυγχάνεται, λοιπόν, μ’ αυτό; Αν κάποιος για ένα προσόν πάρει βαθμό κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο, αυτό θεωρείται δυσμενής κρίση και θα πρέπει να προσπαθήσει πολύ να αποκαταστήσει αυτή τη βαθμολόγηση που του έτυχε σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Εγώ δεν λέω ότι αυτό είναι το καλύτερο σύστημα. Όμως, αποδίδει, έτσι ώστε ιεραρχικά να προάγονται οι κατά τεκμήριο ικανότεροι. Θα πρέπει να το κάνουμε κι εδώ. Δεν το έχουμε κάνει μέχρι τώρα.
Όσον αφορά τις αναρρωτικές, υπάρχει ένα πρόβλημα, κύριε Υπουργέ. Λέτε ότι θα ελέγχονται από τους γιατρούς. Κανένας δεν θα ανοίξει το σπίτι του να μπει ο γιατρός. Τι θα κάνετε; Θα πάρετε εισαγγελικό λειτουργό να πάτε στο σπίτι του να τον ελέγξετε; Είναι ατελέσφορη η διάταξη και άνευ ουσιαστικής σημασίας. Δεν λέω ότι κακώς εισάγεται, αλλά δεν θα έχει πρακτική αξία, γιατί ο υπάλληλος δεν ανοίγει την πόρτα του σπιτιού του, δεν σηκώνει το τηλέφωνο και δεν μπορείς να στείλεις το γιατρό στο σπίτι, διότι θα πρέπει να βρεις εισαγγελικό λειτουργό διαθέσιμο, τον οποίο θα τον έχεις μετά από τρεις ημέρες που θα τελειώσει το διάστημα της αναρρωτικής άδειας.
Κύριε Υπουργέ, θέλω να δείτε το θέμα της επιπλέον χορήγησης αδείας για τις γυναίκες που κάνουν δίδυμα και τρίδυμα. Η χώρα μας αντιμετωπίζει τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα και πρέπει να ενθαρρύνουμε τη μητρότητα. Πρέπει να ενθαρρύνουμε την τεκνοποίηση, δίνοντας επιπλέον κίνητρα γι’ αυτό. Είναι δύσκολο να έχει ο άλλος δίδυμα, να κάνει ακόμα ένα παιδί και να τα μεγαλώσει και εμείς να του δίνουμε τρεις μήνες επιπλέον. Είναι πολύ θετική η διάταξη, αλλά προσθέστε λίγο παραπάνω χρόνο. Δεν χάλασε ο κόσμος. Προκειμένου να αυξηθεί ο πληθυσμός, πρέπει να δώσουμε κίνητρα. Κι αυτό είναι ένα κίνητρο.
Πιστεύω πραγματικά ότι το νομοσχέδιο εισάγει πολύ θετικές διατάξεις. Δυστυχώς, ο χρόνος που έχουμε στη διάθεσή μας δεν αρκεί να τις αναπτύξουμε. Θα τις αναπτύξουμε αύριο που θα συζητήσουμε το σχέδιο νόμου κατ’ άρθρον.
Κύριε Υπουργέ, υπερψηφίζουμε το σχέδιο νόμου, γιατί πραγματικά τολμά βαθιές τομές. Θα θέλαμε να προέβαινε σε πιο βαθιές τομές, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι επί θητείας σας θα έρθει άλλο νομοσχέδιο, το οποίο θα είναι πραγματικά προϊόν συναίνεσης και συναπόφασης όλων των πτερύγων της Βουλής, έτσι ώστε να το υπερψηφίσουν όλες οι πτέρυγες της Βουλής και να αντέξει στο χρόνο, για να μην αλλάζει κάθε φορά που αλλάζει είτε Κυβέρνηση είτε Υπουργός στο Υπουργείο σας.