Ανάπτυξη πλήρη Δημακρατικά γερή, δεν θα επιτύχουμε ποτέ αν αγνοήσουμε τους αγρότες και το «χωριό».
Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα, η Θεονίκη και οι πρωτεύουσες των Νομών.
(Δ. Μποροδήμος Αν/λον Μέλος Ακαδημίας Αθηνών)
Τελευταία πολλές συζητήσεις και αναλύσεις γίνονται σχετικά με το φαινόμενο της αιθαλομίχλης, που αυτόν τον χειμώνα εμφανίσθηκε στην ατμόσφαιρα των μεγάλων πόλεων. Πολλές φορές απειλητική και για τη ζωή των κατοίκων τους.
Όλοι σχεδόν οι «ειδήμονες», συνήθως περιβαλλοντολόγοι, δημοσιογράφοι που ουδέποτε βάδισαν στην ύπαιθρο και στα χωριά, κατέληξαν ότι αιτία του κακού είναι η χρήση του ξύλου ως κύριας θερμαντικής ύλης. Και εξόρκισαν το κακό με προτάσεις εξωπραγματικές, όπως η απαγόρευση της λειτουργίας τζακιών για θέρμανση.
Κανείς βέβαια δεν αμφιβάλλει ότι εν πολλοίς φταίνε τα τζάκια και οι σόμπες, ιδίως όταν χρησιμοποιούν εκτός από καυσόξυλα και διάφορα άλλα υλικά, όπως νοβοπάν, ινοσανίδες κ.λπ. Όμως, η γενεσιουργός αιτία εδώ και πενήντα χρόνια είναι η ερήμωση των χωριών μας και η συσσώρευση του πληθυσμού στις τσιμεντουπόλεις, με πρωτοστάτη την Αθήνα, που αισίως πλέον συγκέντρωσε πάνω από πέντε εκατομμύρια κατοίκους.
Το ίδιο αυτό μοντέλο πληθυσμιακής συγκέντρωσης και τσιμεντοπίεσης, σε μικρότερη βέβαια κλίμακα, ακολούθησαν και οι άλλες πόλεις (Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα κ.λπ.) πρωτεύουσες των νομών. Δυστυχώς, ο “Καποδίστριας” του Παπαδόπουλου και ο “Καλλικράτης” του Ραγκούση, επιδείνωσαν την κατάσταση και υπονόμευσαν περαιτέρω, την κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική και οικολογική ισορροπία της χώρας.
Σύμφωνα με στοιχεία της απογραφής του 2011, η πυκνότητα ανά τετραγ. χιλ/τρο είναι 17.042 μόνιμοι κάτοικοι στον δήμο Αθηναίων, 16.855 στον Θεσ/κης, 484 στον δήμο Λάρισας, 374 στνο δήμο Βόλου, 134 στον Τρικάλων, 19 στον Πύλης και μόλις 13 στον Καλαμπάκας. Η ύπαιθρος χώρα, ιδίως η ορεινή εγκαταλείφθηκε και δημιουργήθηκαν άναρχα, με τριτοκοσμικά δεδομένα. μεγαλοαστικά κέντρα ευάλωτα και σε συνήθη φυσικά φαινόμενα.
Εκεί πλέον η πυκνότητα δόμησης, το ύψος των κτιρίων, η έλλειψη πρασίνου δημιουργούν συνθήκες αποκλεισμού κυκλοφορίας φρέσκου αέρα και ως εκ τούτου εμφάνισης στον ορίζοντά τους, ενός θόλου αιθαλομίχλης.
Όπως φαίνεται στο παραπάνω σχήμα, στο κέντρο των πόλεων έχουμε κατά την διάρκεια της ημέρας μια αύξηση της θερμοκρασίας της τάξεως των 3 οC και τη δημιουργία ενός ανοδικού ρεύματος θερμού αέρα. που παρασέρνει τους πάσης φύσεως ρύπους της πόλης. Όμως, η μη είσοδος από την περιφέρεια φρέσκου ρεύματος αέρα, που θα ανανέωνε και θα απομάκρυνε το νέφος των ρύπων πάνω από την πόλη, είναι και η κύρια αιτία του φαινομένου της αιθαλομίχλης που εμφανίζεται και την θερινή περίοδο που δεν καίνε τζάκια. Και είναι τουλάχιστον άδικο και ανεδαφικό να ενοχοποιούνται για αυτό τα καυσόξυλα. Μία ανανεώσιμη πρώτη ύλη, δηλαδή ένα υλικό που μπορεί και ανανεώνεται συνεχώς σε αντίθεση με το πετρέλαιο, που αργά η γρήγορα θα εξαντληθεί.
Το ξύλο είναι προϊόν της φωτοσύνθεσης των δένδρων και αποτελεί αποθηκευμένη μορφή ηλιακής ενέργειας. Πρώτες ύλες είναι το νερό με τα ανόργανα άλατα, που τα δένδρα παραλαμβάνουν από το έδαφος και το CO2 της ατμόσφαιρας συμβάλλοντας έτσι και στην μείωση του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Σαν αποθηκευμένη ηλιακή ενέργεια το ξύλο, έχει μεγάλη αξία που βασίζεται στα στοιχεία που συμμετέχουν στη χημική σύστασή του, όπως ο άνθρακας κατά 48-50%,το οξυγόνο κατά 43-45% και το υδρογόνο κατά 6%.Η καύση του όταν είναι ξερό (υγρασία μικρότερη του 12%) δεν επιβαρύνει ιδιαίτερα την ατμόσφαιρα. Προβλήματα δημιουργούνται όταν τα καυσόξυλα είναι χλωρά και τελευταία, όταν γίνεται χρήση προϊόντων ξύλου, μετά από σύνθετη θερμοχημική μεταποίηση, αμφιβόλου χημικής σύστασης.
Εδώ πρέπει η πολιτεία να μεριμνήσει για την επίλυσή τους, αφού φαίνεται ότι η χρήση του ξύλου, ως μέσο θέρμανσης συνεχώς θα αυξάνει. Μιά πρώτη προσπάθεια επιχειρήθηκε με την αγορανομική διάταξη 04/2012 (ΦΕΚ Β΄3313/12), σχετικά με την λιανική πώληση καυσοξύλων. Καθορίζεται πλέον ότι η διάθεση θα γίνεται σε χωρικά κυβικά μέτρα, χωρίς δυστυχώς να γίνεται αναφορά και σε ένα πιστοποιητικό προέλευσης από δάση με αειφόρο διαχείριση και περιεκτικότητας σε υγρασία μεταξύ 12-15%. Έτσι, στην αγορά κυκλοφορούν καυσόξυλα αμφιβόλου προέλευσης και με υγρασία κοντά στο σημείο κορεσμού (35%).
Ένα κυβικό μέτρο δρυός σε ξηρή κατάσταση ζυγίζει 740 κιλά, ενώ σε χλωρή 1110 κιλά και σε ημίχλωρη 903 κιλά. Δηλαδή ένα κ.μ. χλωρού ξύλου περιέχει κατά μέσο όρο 266 κιλά νερό με μικρές ποσότητες εκχυλισμάτων. Η υγρασία λοιπόν είναι καθοριστικής σημασίας, τόσο για τον καθορισμό της τιμής διάθεσης, όσο και για την δυσφήμηση η μη του προϊόντος. Αφού όλοι έχουμε παρατηρήσει πόσο εύκολα και με φλόγα καίγεται ένα ξερό ξύλο και πόσο δύσκολα και με πολύ καπνό καίγεται ένα ξερό.
Τελικά, στις αναλύσεις για το φαινόμενο της αιθαλομίχλης των μεγάλων αστικών κέντρων, στα πάσης φύσεως Μ.Μ.Ε απεφάνθηκαν ότι την κύρια ευθύνη φέρει η καύση του ξύλου. Έτσι αδιάντροπα και με μεγάλη αχαριστία, αφού πολλοί, από τους περισπούδαστους αναλυτές με καταγωγή από χωριά, δηλαδή από την λοιπή ελληνική έρημο, ξέχασαν ότι το ξύλο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την επιβίωση του ανθρώπου από τότε που αυτός εμφανίσθηκε στη γη. Εκεί στο ομιχλώδες τοπίο των τσιμεντουπόλεων, δεν μπορούν να διακρίνουν, ότι η συγκέντρωση όλων των δραστηριοτήτων (διοικητικών,οικονομικών κλπ) στις πόλεις, οι μεν πόλεις θα πεθάνουν από ασφυξία, η δε ύπαιθρος χώρα από ερημοποίηση και μαρασμό.
* Ο κ. Ηλίας Ζαλαβράς είναι τ. Δασάρχης.
{loadposition mypos1}
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!