1. ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ. Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη στη δίνη μιας πολιτικής και κοινωνικής κρίσης με οδυνηρές επιπτώσεις στην ελληνική κοινωνία που οδηγεί σε συνεχή υποβάθμιση τη ζωή των πολιτών. Οι εφαρμοζόμενες πολιτικές της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ δεν οδηγούν στην ανάκαμψη, όπως το ίδιο καταστροφικές είναι και οι υποσχέσεις για επαναφορά των πραγμάτων στην προηγούμενη κατάσταση.
Η χώρα χρειάζεται μια ρεαλιστική και εφαρμόσιμη προοδευτική πολιτική εξόδου από την κρίση και ένα σχέδιο εθνικής ανασυγκρότησης και βιώσιμης ανάπτυξης.
Η χώρα χρειάζεται τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις και τις προγραμματικές συνεργασίες στο κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο με συνθέσεις και συμπαρατάξεις, για την προώθηση των αναγκαίων προοδευτικών μεταρρυθμίσεων σε όλα τα πεδία. Κομβικό πεδίο αποτελεί ο χώρος της αυτοδιοίκησης.
2. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ. Η κρίση, η υποχρηματοδότηση και η υποβάθμιση της Αυτοδιοίκησης σε συνδυασμό με την κρίση αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος, έφεραν στην επιφάνεια τα προβλήματά της. Όμως, αναδεικνύουν ταυτόχρονα ότι κεντρικό ζήτημα αποτελεί η μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος και της δημόσιας διοίκησης. Ο εκδημοκρατισμός του κράτους προϋποθέτει τη συνολική αναβάθμιση της αυτοδιοίκησης. Η αυτοδιοίκηση αποτελεί ταυτόχρονα κίνημα και θεσμό, είναι ο θεσμός της λαϊκής αυτενέργειας και συμμετοχής, το επίκεντρο και η κορύφωση του αλληλέγγυου εθελοντισμού.Με κριτήριο τα παραπάνω εκτιμούμε ότι ο θεσμός βρίσκεται στη δίνη μιας έντονης κρίσης αξιοπιστίας, εξάρτησης από την Κεντρική Διοίκηση και πολιτικού προσανατολισμού, που οφείλεται τόσο στην άρνηση των κυβερνήσεων να προχωρήσουν σε ριζοσπαστικές αλλαγές για την ενίσχυση του θεσμού, όσο και στην αδυναμία της ίδιας της Αυτοδιοίκησης να αντιμετωπίσει και να υπερβεί θετικά τις δικές της παθογένειες και ανεπάρκειες.
Σε μία περίοδο που οι δήμοι κλήθηκαν να σηκώσουν το κύριο βάρος για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και την αποτροπή του κοινωνικού αποκλεισμού, είχαμε δραματικές περικοπές επιχορηγήσεων, διαρκείς νομοθετικούς αιφνιδιασμούς, στη φάση μάλιστα εφαρμογής του Καλλικράτη, διαρκή αμφισβήτηση της διοικητικής και θεσμικής αυτονομίας των δήμων μέσω της αφαίρεσης αρμοδιοτήτων, της κατάργησης ολόκληρων υπηρεσιών, οριζόντιων μέτρων κι ενός πλέγματος ελέγχων και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου το Κράτος αφαιρεί αρμοδιότητες από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και μάλιστα με τρόπο αιφνιδιαστικό και αυταρχικό, χωρίς προηγούμενο διάλογο με την Κεντρική Ένωση Δήμων και χωρίς σοβαρό σχεδιασμό ως προς το δημοσιονομικό όφελος τους.
Με τέτοιες επιλογές το δημοκρατικό δικαίωμα στην αυτοδιοίκηση συρρικνώνεται, προκαλείται εύλογη αβεβαιότητα για το μέλλον του θεσμού και ενισχύεται η ανασφάλεια των εργαζομένων σ’ αυτόν.
Οι εξελίξεις αυτές, όμως, υπογραμμίζουν ταυτόχρονα την ανάγκη να επανεκτιμηθεί και να αναθεωρηθεί από την ίδια την αυτοδιοίκηση η θέση της ως μέρους του πολιτικού συστήματος και ως στοιχείου του πολιτεύματος, στην προσπάθεια για την υπέρβαση της κρίσης και την ανασυγκρότηση της χώρας.
Η Αυτοδιοίκηση οφείλει να αναμετρηθεί με το γεγονός ότι ως θεσμός δεν πέτυχε να διαμορφώσει και να εκπροσωπήσει ένα δικό της συντεταγμένο και ολοκληρωμένο πλαίσιο στόχων για τις αναγκαίες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, το οποίο θα εξεδήλωνε πρακτικά την ευθεία πολιτική βούλησή της να συμβάλει πρωταγωνιστικά στην ανάταξη της οικονομίας και στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας.
3. ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ. Ο «Καλλικράτης» επιχείρησε μια ριζική μεταρρύθμιση στην αυτοδιοίκηση, χωρίς, όμως, να αποτελέσει τμήμα μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης που θα αφορούσε το Κεντρικό Κράτος.
Συνέπεσε με τη δημοσιονομική κρίση και δεν κατέστη δυνατό να εξασφαλιστούν οι αναγκαίοι πόροι, οι οποίοι είχαν προβλεφθεί για την εφαρμογή του, καθώς και οι προϋποθέσεις που θα εγγυώνταν τη χρηματοδότηση της μεταρρύθμισης. Ταυτόχρονα, συνοδεύτηκε και συνοδεύεται μέχρι σήμερα από πλήθος νομοθετικών ρυθμίσεων, οι περισσότερες των οποίων είναι σε κατεύθυνση αρνητική για την αυτοδιοίκηση. Οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις δεν κρίνονται από τις καλές προθέσεις, αλλά από το πόσο αποτελεσματικές μπορούν να είναι στο περιεχόμενο αλλά και στη συγκεκριμένη χρονική στιγμή που εφαρμόζονται.
Σ’ αυτό το επίπεδο λοιπόν θεωρούμε ότι ο Καλλικράτης, χωρίς να είναι αποτυχημένος ως σύλληψη, βρίσκεται σε φάση στασιμότητας και αμφισβήτησης, ενώ η οικονομική κρίση και η υλοποίηση του αυστηρού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής τείνουν να ακυρώσουν τις θετικές συνέπειες της μεταρρύθμισης και έχουν υπονομεύσει κεκτημένα της αυτοδιοίκησης που είχαν κατοχυρωθεί πριν από τη συγκρότηση των νέων δήμων και περιφερειών. Σήμερα ο «Καλλικράτης» είναι μετέωρος, δυσεφάρμοστος και δεν στηρίζεται από την πολιτεία.
4. Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ. Το διακύβευμα των εκλογών της αυτοδιοίκησης, τοπικής και περιφερειακής τον Μάιο του 2014 είναι η ανάδειξη του ρόλου των πολιτών, η συμμετοχή τους στις τοπικές υποθέσεις, η ευκαιρία να αναδειχθούν νέες κοινωνικές δυνάμεις και πρόσωπα στα κοινά των πόλεων και των περιφερειών. Αυτό είναι το πολιτικό ζητούμενο για τις δυνάμεις των προοδευτικών μεταρρυθμίσεων και σε κάθε περίπτωση πρέπει επιθετικά να αποκρούσουμε εκείνες τις πολιτικές που επιδιώκουν να μετατρέψουν τις εκλογές σε ένα κομματικό δημοψήφισμα.
Ο χώρος της αυτοδιοίκησης είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος των ενεργών πολιτών και των ευρύτερων συμπαρατάξεων στη βάση των αυτοδιοικητικών προγραμμάτων με προοδευτικό περιεχόμενο.
Προγραμμάτα που διεκδικούν τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με στόχο την ενδυνάμωση της οικονομικής και διοικητικής της αυτοτέλειας, την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης, την αναβάθμιση της κοινωνικής πολιτικής, τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών προς τον πολίτη, την ενθάρρυνση της συμμετοχής του δημότη.
Εν κατακλείδι, προγράμματα που θα αναδεικνύουν το ρόλο της αυτοδιοίκησης σε αυτή την ιστορική συγκυρία, ώστε να σταθεί όρθια και να βρει το δικό της βηματισμό δίπλα στον κόσμο και στα αγωνιώδη προβλήματά του. Να μη γίνει μέρος του προβλήματος, αλλά να καταξιωθεί ως μέρος της λύσης του, πρωταγωνιστώντας στην διατύπωση και υλοποίηση τοπικών και περιφερειακών σχεδίων βιώσιμης ανάπτυξης.
5. ΕΠΙΛΟΓΟΣ. Είναι σαφές ότι το κύρος της Αυτοδιοίκησης έχει συμπαρασυρθεί από τη γενικότερη απαξίωση του πολιτικού συστήματος και την πρωτοφανή οικονομική κρίση αλλά και από δικές της ευθύνες στη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων. Παρ’ όλα αυτά, λειτουργεί ως θεσμός με απήχηση στην κοινωνία, ιδιαίτερα σήμερα, που, εξ αιτίας της πλήρους αδυναμίας του Κεντρικού Κράτους, η αυτοδιοίκηση στηρίζει κάθε κοινωνική παροχή και μέριμνα στις τοπικές κοινωνίες (βοήθεια στο σπίτι, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ, παιδικοί σταθμοί, κοινωνικά παντοπωλεία, ιατρεία κ.λπ.).
Τόσο οι προτάσεις μας για τη θεσμική λειτουργία της Τ.Α., όσο κυρίως η δράση μας μέσα σ’ αυτήν, πρέπει να την αναδεικνύουν ως πυλώνα υπεράσπισης του δημοσίου χώρου, του δημοσίου συμφέροντος, των κοινωνικών αγαθών. Να αντισταθούμε σε προσπάθειες εξομοίωσης της Τ.Α. αφενός με το κράτος και, πολύ περισσότερο, της μετατροπής της σε μακρύ χέρι του και αφετέρου στην αλόγιστη και άκριτη παραχώρηση λειτουργιών και υπηρεσιών, ιδίως κοινωνικού χαρακτήρα, στον ιδιωτικό τομέα.
Οι αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2014 πρέπει να αποτελέσουν τη νίκη των ιδεών και των προτάσεων που διεκδικούν ριζικές μεταρρυθμίσεις στην κατεύθυνση της διοικητικής και οικονομικής αυτοτέλειας της Τ.Α., ώστε να είναι σε θέση να πρωταγωνιστήσει
• στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας
• στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού κοινωνικού διχτυού προστασίας και αλληλεγγύης για όσους δεν έχουν τα μέσα να αντιμετωπίσουν τις οδυνηρές συνέπειες τις κρίσης
• στην παροχή υπηρεσιών ποιότητας προς τον δημότη
• στην ενίσχυση του δημοκρατικού και συμμετοχικού χαρακτήρα της Αυτοδιοίκησης, του ελέγχου και της διαφάνειας στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος.
• στην καλλιέργεια της αντίληψης για ανοιχτές πόλεις, φιλικές προς τον πολίτη και τον επισκέπτη, ανεκτικές στη διαφορετικότητα και στον πολιτισμικό πλουραλισμό, αντίπαλες στη μισαλλοδοξία, στον ρατσισμό και στην τυφλή βία.
ΚΑΛΟΥΜΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΕΣ, ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ, ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ, ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ ΜΕ ΣΚΟΠΟ ΤΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΟΡΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΑΡΧΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ.
ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ: ΜΕΤΕΩΡΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ- ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
Ακολουθήστε το tameteora.gr στο Google News!